ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EROZYON KONTROLÜ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Ocak 2014

Erozyon, toprağın çeşitli etkenlerle aşınıp, taşınıp, birikmesidir.

EROZYON Türkiye’de her yıl, 177.750.187 ton verimli üst toprak erozyonla kaybedilmektedir (EEİ 2012).

DAİRE BAŞKANLIĞININ GÖREVLERİ Erozyonla mücadele planı yapmak, yaptırmak, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, erozyonla mücadele çalışmalarına proje bazında destek vermek. Ulusal, bölgesel ve havza bazında erozyon haritalarını oluşturmak, erozyonu izlemek, alınacak tedbirler ile ilgili plan ve projeler geliştirmek, proje uygulamalarını izlemek, değerlendirmek, raporlamak ve veri arşivi oluşturmak.

DAİRE BAŞKANLIĞININ GÖREVLERİ Daire Başkanlığını görev alanına giren konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte çalışma yapmak, yeni projeler geliştirmek, model uygulamalar yapmak, yaptırmak. Kurak ve yarıkurak alanların sürdürülebilir yönetimi, sürdürülebilir arazi kullanımı, arazi bozulumunun önlenmesi, iklim değişikliğine uyum konularında ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte araştırmalar yapmak, yaptırmak, destek sağlamak, sonuçlarını değerlendirmek, çözüm teklifleri geliştirmek. Genel Müdür tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

DAİRE BAŞKANLIĞI’NIN BİRİMLERİ Erozyonla Mücadele Şube Müdürlüğü Erozyon İzleme ve Değerlendirme Şube Müdürlüğü Orman Dışı Alanlar Şube Müdürlüğü Kurak ve Yarı Kurak Alanlar Şube Müdürlüğü

ARAZİ KULLANIM DURUMUNA GÖRE ÜLKEMİZ TOPRAKLARI %31,1 %27,6 %18,6 %22,7 YERLEŞİM VE DİĞER DİĞER (ORMAN İÇİ AÇIKLIKLAR, KAYALIK ÇIPLAK ARAZİLER, SUNİ ALANLAR, YERLEŞİM YERLERİ, ORMAN DIŞI BİTKİ ÖRTÜSÜ İLE KAPLI ALANLAR)

%64’ünde orta ve şiddetli erozyon mevcuttur. TÜRKİYE’DE EROZYON Orta ve Şiddetli Erozyon Türkiye’de Orman alanlarının %54’ünde Tarım alanlarının %59’unda, ve Mera alanlarının %64’ünde orta ve şiddetli erozyon mevcuttur.

EROZYON KONTROLU DAİRESİ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER Eğitim ve Tanıtım Faaliyetleri, Kurak ve Yarı Kurak Alanlarda Yapılan Projeler, Erozyonla Mücadele Kapsamında gerçekleştirilen Projeler, Erozyon Eylem Planı, Erozyon Risk Haritaları,

Erozyon İzleme Sistemleri, Tarım ve Mera Alanlarının Ağaçlandırılması Projeleri, Çalışma Grupları, Uluslararası Çalışmalar ve Organizasyon Faaliyetleri,

EĞİTİM VE TANITIM FAALİYETLERİ Erozyonla ilgili bilinçlendirici ve tanıtıcı broşürler, Kurumsal kapasite geliştirilmesi amacıyla Kurak ve Yarıkurak Alan Eğitimi, Erozyon Kontrolü Eğitimi ve Meteoroloji ,Toz Taşınımı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Çalıştayı,

EĞİTİM VE TANITIM FAALİYETLERİ Kurak ve Yarıkurak Alanlarda Ağaçlandırma ve Rehabilitasyon Rehberi", "Kurak ve Yarıkurak Alan Yönetimi Çalıştayı Sonuç Bildirgesi ve Bildiriler " kitabı yayınlandı.

KURAK VE YARIKURAK ALANLARDA YAPILAN PROJELER Konya Karapınar Rüzgar Erozyonu Önleme Projesi Orman Genel Müdürlüğü Konya Orman Bölge Müdürlüğü tarafından Karapınar Rüzgâr Erozyonu Önleme projesi çalışmaları Karapınar ilçesine yaklaşık 15 km mesafede yapılmıştır. 2010 ve 2011 yılı ilkbaharında yapılan çalışmada 57.500 adet fidan dikilmiştir. Başarı oranı %95 olan projenin izleme değerlendirmesi devam etmektedir.

KURAK VE YARIKURAK ALANLARDA YAPILAN PROJELER Iğdır-Aralık Rüzgar Erozyonu Önleme Projesi Proje ile Türkiye-Nahcivan karayolu, yerleşim yerleri, mera ve tarım alanlarında şiddetli rüzgarın neden olduğu kum fırtınalarının zararlarının önlenebilmesi ve kaybolan toprak özelliklerinin yeniden kazandırılması gayesi hedeflenmiştir. Proje kapsamında il özel idaresi tarafından 380 hektar, Bakanlığımız tarafından 265 hektar olmak üzere 645 ha alanda çalışma yapılmıştır. Genel Müdürlüğümüz tarafından 2013 yılında 95 ha sahada damlama sulama sisteminin kurulması, kuyu açılması ve fidan dikim çalışmaları yapılmıştır.

KURAK VE YARIKURAK ALANLARDA YAPILAN PROJELER Kuraklık ve Ekstrem Şartlara Dayanıklı Türlerin Tespiti ve Adaptasyonu Projesi Kuraklığa, tuzluluğa ve ekstrem şartlara dayanıklı kavak ve söğüt klonlarının tespiti için TİGEM’e bağlı Kırşehir (Malya) ve Aksaray (Koçaş) Tarım İşletmesi Müdürlüklerinde ve Kırşehir Kocabey’de deneme alanları kurulmuştur. Bu proje ile tespit edilecek türler kurak ve tuzlu alanların ağaçlandırılmasında kullanılacaktır.

EROZYONLA MÜCADELE KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER Sivas Saraçbendi HES Erozyon Kontrolü Restorasyon Projesi Proje ile erozyonla mücadelede model uygulamalar yapılarak yeni tekniklerin geliştirilmesi ve mevcut uygulanan yöntemlerle karşılaştırılması hedeflenmektedir. Projenin uygulama aşaması tamamlanmış, sonuçları izlenmektedir.

EROZYONLA MÜCADELE KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER Hümik Asit’in Kurak ve Yarıkurak Bölgelerde Fidanlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi Araştırma ve Uygulama Projesi Proje ile Fakir topraklarda ağaçlandırmaların başarısını arttırmak ve orman kurmak gayesi ile hümik asitin bitki gelişimi üzerindeki etkilerinin tespiti araştırılacaktır.

EROZYONLA MÜCADELE KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER Ankara Orman Bölge Müdürlüğü Ankara İşletme Müdürlüğü Elmadağ İşletme Şefliği Gökçeyurt Uygulama Projesi Proje ile erozyon kontrolünde kullanılan mühendislik-i yapıların tamamının içerisinde bulunduğu bir eğitim ve uygulama projesi gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır.. Proje uygulama safhasındadır.

EROZYONLA MÜCADELE EYLEM PLANI Ülke genelinde erozyona maruz alanlarda etkin bir şekilde erozyonla mücadele gayesiyle, ilgili kurum ve kuruluşların katılımlarıyla 2013-2017 yılları arasını kapsayan havza bazında erozyonla mücadele eylem planı hazırlanmıştır. Eylem planının hazırlanması ve izlenmesi Genel Müdürlüğümüz tarafından, uygulaması ise Orman Genel Müdürlüğü ve ilgili kurumlarca yapılacaktır.

EROZYONLA MÜCADELE EYLEM PLANI Bu eylem planı kapsamında 5 yıllık süre içerisinde 1.400.000 hektar alanda erozyonla mücadele, erozyon kontrolü, ağaçlandırma, rehabilitasyon, mera ıslahı çalışmaları ile geçmişte yapılan ağaçlandırma ve erozyon kontrolü sahalarında 2.287.000 hektarda bakım çalışmaları yapılacaktır.

EROZYON RİSK HARİTALARI Ülkemizde erozyon durumunu ortaya koymak, erozyon kontrol çalışmalarında öncelikli alanları belirlemek ve erozyonla mücadelede etkinliği artırmak gayeleriyle havzalar itibariyle erozyon risk haritaları hazırlanmış ve veri arşivi oluşturulmuştur.

EROZYON İZLEME SİSTEMLERİ Yüzeysel Akış Miktarı ve Toprak Kayıplarının Tespiti Projesi ÇEM, OGM ve TAGEM işbirliği ile Ankara Çamlıdere mevkiinde farklı kapalılıktaki orman ve diğer arazi kullanımlarındaki deneme alanlarında yüzeysel akış miktarı ve toprak kayıplarının araştırılması hedeflenmektedir.

EROZYON İZLEME SİSTEMLERİ RÜZGAR EROZYONU İZLEME SİSTEMİ IĞDIR-ARALIK BÖLGESİ RÜZGAR EROZYONU İZLEME SİSTEMİ PROJESİ Türkiye’de rüzgar erozyonu tehdidi altında bulunan Iğdır-Aralık yöresi Mera ve Tarım alanlarında rüzgar erozyonu riskinin doğrudan ölçümlerle ve Yenilenmiş Rüzgar Erozyonu Eşitliği (YREE) ile değerlendirilmesidir. Ölçümler farklı arazi kullanımlarını içine alan büyük boyutlu parselde en az 100 noktaya yerleştirilecek sediment tuzağı setleri ile gerçekleştirilecektir.

EROZYON İZLEME SİSTEMLERİ Rüzgar Erozyonu Risk Değerlendirmesi: Gözlü Örneği Rüzgar Erozyonu Risk Değerlendirmesi: Altınova Örneği Projelerin gayesi; Konya kapalı havzasında bulunan Altınova ve Gözlü Tarım İşletmeleri arazisinde bulunan farklı arazi kullanımlarında rüzgâr erozyonu riskinin doğrudan ölçümlerle belirlenmesidir. İşletme sahasında farklı arazi kullanımından seçilecek her bir parselde sediment tuzağı seti kullanılarak gerçek rüzgâr erozyonu ölçümleri yapılacaktır. Elde edilecek verilere göre rüzgârla mücadele metotları tespit edilecektir.

İHTİSAS GRUPLARI Erozyon İhtisas Grubu Erozyonla mücadelede standartların oluşturulmasına katkıda bulunmak, ulusal ve uluslararası seviyede iyi uygulama örneklerini tespit etmek ve yaymak. İhtisas alanına giren çalışmalara ilişkin konularla ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla gerekli koordinasyonu sağlamak, konu ile ilgili yurt içi ve yurt dışı uzmanlara ait iletişim ve diğer bilgileri veri tabanına kaydetmek.

İHTİSAS GRUPLARI Erozyon İhtisas Grubu Çalışma grubu toplantıları 05 Haziran 2012, 08 Haziran 2012, 24 Temmuz 2012 , 30 Ocak 2013, 16 Mayıs 2013, 11 Temmuz 2013, 12 Aralık 2013 tarihlerinde yapılmıştır.

Kurak ve Yarıkurak Alanlar İhtisas Grubu İHTİSAS GRUPLARI Kurak ve Yarıkurak Alanlar İhtisas Grubu Kurak ve yarıkurak alanlarda çalışma yöntemlerini belirleyerek araştırma, inceleme, geliştirme faaliyetlerinde bulunmak ve proje hazırlama faaliyetlerine destek olmak. İhtisas grubunda yer alan personelin ihtisas alanı ile ilgili uzmanlaşmasını sağlamak, bu maksatla eğitim ve organizasyon yapmak.

Kurak ve Yarıkurak Alanlar İhtisas Grubu İHTİSAS GRUPLARI Kurak ve Yarıkurak Alanlar İhtisas Grubu 23 Mart 2012, 25 Nisan 2012, 30 Nisan 2012, 02 Mayıs 2012, 18 Mayıs 2012, 25 Ocak 2013, 18-20 Şubat 2013 18 Haziran 2013 ve 20.12.2013 tarihlerinde Kurak ve Yarıkurak Alan Çalışma Gurubu Toplantıları gerçekleştirilmiştir.

ULUSLARARASI ÇALIŞMALAR VE ORGANİZASYON FAALİYETLERİ 26-28 Kasım 2012 tarihinde Meteoroloji, Toz Taşınımı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Çalıştayı 12 yabancı ülke temsilcisinin katılımıyla Ankara’da yapıldı. Konya Altınova TİGEM ve Karapınar Araştırma İstasyonuna düzenlenen gezi ile yapılan mücadele çalışmaları yerinde değerlendirilmiştir.

ULUSLARARASI ÇALIŞMALAR VE ORGANİZASYON FAALİYETLERİ 28-31 Ekim 2013 tarihinde Meteoroloji, Toz Taşınımı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Çalıştayı 16 ülkeden toplam 110 katılımcının katılımıyla İstanbul’da yapıldı. Terkos Gölü’ne yapılan arazi gezisi ile kumul erozyonu mücadele çalışmaları yerinde değerlendirilmiştir.

TEŞEKKÜRLER…