Yaşanabilir Çevre ve Marka Şehirlere Doğru

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI REHBERLİK VE TEFTİŞ BAŞKANLIĞI 15.11.2013 - 18.11.2013 BAKANLIK DENETÇİLERİ EĞİTİMİ SEMİNERİ ANTALYA İMAR KANUNU VE BAKANLIĞIMIZIN YETKİLERİ Fethi ÇALGIN – Başmüfettiş Cihan Sadık YÜREK – Müfettiş Yrd.

3194 Sayılı İmar Kanununun (Ek: 12/7/2013- 6495/73 md 3194 Sayılı İmar Kanununun (Ek: 12/7/2013- 6495/73 md.) İle Değiştirilen 8. Maddesi 1. Fıkrasının (g) Bendi İle Bakanlığımıza Verilen Yetkiler: Madde 8/g: Bakanlık; ilgili idareler, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan, mekansal planlama, harita ve parselasyon, etüt ve projelendirme, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni düzenleme, enerji kimlik belgesi hazırlanmasına ilişkin iş ve işlemler ile yapı malzemelerini denetlemeye, aykırılıklar hakkında işlem tesis etmeye, aykırılıkları gidererek mevzuata uygun hale getirmeye yönelik değişiklik yapmaya ve onaylamaya, yapı tatil tutanağı tanzim etmeye, mühürlemeye, yıkım kararı almaya ve yıkımı gerçekleştirmeye, ilgililer hakkında idari yaptırım kararı vermeye yetkilidir.

Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Konulması: Madde 8/g: Bu görevlerden, yapı tatil tutanağı tanzim etme, mühürleme ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme işi ile denetlemeye ilişkin görevler, Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında, denetçi belgesini haiz personel tarafından gerçekleştirilir. İlgililer Bakanlık denetçileri tarafından istenilen her türlü bilgi ve belgeyi, istenilen süre içerisinde vermek zorundadırlar. Bakanlık denetçilerinin seçimi, eğitimleri, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir (28.08.2013 tarihli ve 152 sayılı Bakanlık Makamı Oluru).

02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 59 02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 59. Maddesinin Son Fıkrası: (Ek Fıkra:RG-8/9/2013-28759) Bakanlık; ilgili idareler, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan veya onaylanan mekansal planları, harita ve parselasyon planlarını, etüt ve projeleri, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgelerini, enerji kimlik belgelerini incelemeye, varsa tespit edilen mevzuata aykırılıkları süre vererek verilen süre içinde düzeltmek üzere ilgili idarelere veya kamu kurum ve kuruluşlarına bildirmeye yetkilidir. İlgililer tarafından bu belgelerdeki mevzuata aykırılıklar Bakanlıkça belirtildiği şekilde giderilerek Kanuna uygun hale getirilmezse Bakanlık bu belgelerdeki aykırılıkları gidererek mevzuata uygun hale getirmeye yönelik değişiklik yapmaya ve onaylamaya yetkilidir. Bakanlık yapı ruhsatı alınarak inşa edilen yapıları ve bu yapılarda kullanılan yapı malzemelerini standartlara uygunluk bakımından denetlemeye yetkilidir.

02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 59 02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 59. Maddesinin Son Fıkrası: (Ek Fıkra:RG-8/9/2013-28759) Bakanlıkça yapılan denetim sonucunda ruhsat ve eklerine aykırı olduğu veya standartlara aykırı yapı malzemesi kullanıldığı tespit olunan yapılar, Kanunun 32. maddesi kapsamında işlem tesis edilmek üzere ve süre verilerek ilgili idareye bildirilir. İlgili idarelerce, verilen süre içinde yapı tatil tutanağı tanzim edilmez ve yapı mühürlenmez ise veya Kanunda belirtilen süre içinde yapı mevzuata uygun hale getirilmez ise Bakanlık mevzuata aykırı yapılar hakkında Kanunun 32. maddesine göre işlem tesis etmek suretiyle, yapı tatil tutanağı tanzim etmeye, mühürlemeye, yıkım kararı almaya ve yıkımın valiliklerce gerçekleştirilmesini sağlamaya, ilgililer hakkında Kanunun 42. maddesine göre idari yaptırım kararı vermeye ve idari müeyyideleri uygulamaya yetkilidir. Bu görevlerden, yapı tatil tutanağı tanzim etme, mühürleme ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme işleri ile denetlemeye ilişkin görevler, Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında, denetçi belgesini haiz personel tarafından gerçekleştirilir. İlgililer Bakanlık denetçileri tarafından istenilen her türlü bilgi ve belgeyi, istenilen süre içerisinde vermek zorundadırlar.

02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin Geçici 3 02/11/1985 Tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin Geçici 3. Maddesi: (Ek Fıkra Değişik:RG-8/9/2013-28759) Bu Yönetmeliğin 59. maddesinde sayılan yapı tatil tutanağı tanzim etme, mühürleme ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme işi ile imar denetimine ilişkin diğer görevler, yeni bir düzenleme ile yetkilendirme yapılıncaya kadar, Bakanlık Oluru ile “Bakanlık Denetçisi” olarak yetkilendirilip belge verilen ve en az 3 yıl mesleki deneyimi olan Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında görevli yeterli sayıda; mimar, mühendis, şehir plancısı unvanlı personel ile üniversitelerin en az 4 yıllık hukuk fakültelerinden mezun personel tarafından Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yerine getirilir.

‘Bakanlıkça Gerçekleştirilecek Yapıya İlişkin Denetimler Hakkında Usul ve Esaslar’a ilişkin 28.08.2013 tarihli ve 152 sayılı Bakanlık Makamı Oluru Bakanlık Yetkisi: Mevzuata aykırı olduğu tespit olunan plan ve diğer belge1ere göre hazırlanan etüt ve projeler ile bu projelere göre verilen yapı ruhsatlarına dayanılarak inşa edilmekte olan veya inşa edilen yapılardaki tüm faaliyetlerin ilgili idarelerce durdurulması esas olup, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili idarelerden bu doğrultuda işlem tesis etmesini istemeye, işlem tesis edilmemesi halinde re'sen işlem tesis etmeye yetkilidir.

Bakanlık Yetkisi: Harita, plan ve parselasyon planlarındaki mevzuata aykırılıklar Bakanlıkça verilen süre içinde giderildiğinde yapı ve projeleri, ilgili· idarelerce aykırılıkları giderilen harita, plan ve parselasyon planlarının yeni durumuna göre incelenerek değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda tadilat yapılarak mevzuata uygun hale gelmesi mümkün olan proje ve ruhsatlara ilişkin olarak ilgili idarelerce ilgililerine bildirimde bulunur. İlgili idarelerce bildirimde bulunulmasını müteakip otuz günlük süre içinde ilgililerince yeni duruma göre tadilat projeleri hazırlanarak ilgili idaresine ruhsat tadilatı başvurusunda bulunulur ve tadilat ruhsatı düzenlenir, durum ilgili idarelerce Bakanlığa bildirilmeden yapının inşaatına devam edilmez.

Bakanlık Yetkisi: Bu süre içinde mevzuata uygun olarak tadilat projeleri hazırlanarak tadilat ruhsatı başvurusunda bulunulmayan yapıların ruhsatları Bakanlık adına Valiliklerce iptal edilir. Bakanlıkça verilen süre içerisinde mevzuata uygun hale getirilemeyen ya da getirilmesi mümkün olmadığı tespit olunan planların yürürlüğü Bakanlıkça durdurulur veya planlar iptal edilebilir. Mevzuata aykırı olmayan planlara göre ruhsat alınan ancak, Ruhsatı plana aykırı olan yapılara Ruhsat ve eklerine aykırı inşa edilen yapılara ilişkin incelemeler doğrudan ruhsat alındığı tarihteki yürürlükteki plana göre, hiçbir surette ruhsat alınmaksızın inşa edilen yapılara ilişkin incelemeler ise doğrudan yürürlükteki plan ve mevzuata göre gerçekleştirilir.

Bakanlık Yetkisi: Kıyıda, suda ve sahil şeritlerinde kalan yapılar ile diğer korunan alanlarda kalan mevzuata aykırı yapılar hakkında 3621 sayılı Kıyı Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 383 sayılı Özel Çevre Koruma Kanunu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ve diğer özel kanunlara göre işlem tesis edilir, hüküm bulunmayan hallerde ise İmar Kanununa göre işlem yapılır. Bakanlıkça yapılan denetimlerde; kıyıda ve sahil şeridinde kalıp, Kıyı Kanunu ve Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte belirtilen kısmi yapılaşma hesabı yapılmaksızın veya hatalı kısmi yapılaşma hesabına dayalı olarak gerçekleştirilen plan değişikliklerine göre inşa edildiği tespit edilen yapılar ile 3621 sayılı Kıyı Kanununda 3830 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerin yürürlüğe girdiği 11/7/1992 tarihinden önce onaylanmış plan kapsamında kalıp kısmi yapılaşması tamamlanmayan alanlarda bu tarihten sonra düzenlenen ruhsatlara göre inşa edilen yapılar Bakanlıkça yapılan bildirim üzerine ilgili idaresince en geç 6 iş günü içinde mühürlenir.

Bakanlık Yetkisi: Bakanlıkça mevzuata aykırılığı bildirilmesine rağmen altı iş günü içinde ilgili idarelerce yapı tatil tutanağı tanzim edilerek mühürlenmeyen yapılar, bu süreyi takip eden altı iş günü içinde; Valiliklerce Bakanlık adına yapı tatil tutanağı düzenlenerek 3194 sayılı Kanunun 32. maddesine göre mühürlenir. Yapı tatil tutanağında aykırılıklar hakkında ilgili mevzuat hükümlerine atıfta bulunularak ve aykırılıklar açıkça belirtilir. Yapı tatil tutanağının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır, Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır.

Bakanlık Yetkisi: Mühürleme tarihinden itibaren otuz gün içinde ruhsat alınarak veya ruhsat ve eklerinde tadilat yapılarak veya mevzuata aykırı kısımları yıkılarak mevzuata uygun hale getirilmeyen yapıların ruhsatları otuz günlük sürenin dolduğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde ilgili idare encümenince iptal edilerek yıkım kararı alınmazsa veya Encümen Kararının alındığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde yıkım gerçekleştirilmezse bu görevler Bakanlıkça veya Bakanlık adına Valiliklerce aynı süreler içinde re’sen yerine getirilebilir.

Bakanlık Yetkisi: e) Bakanlık adına yapılan her türlü işlemde 3194 sayılı imar Kanununun 8. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ve 5442 sayılı İl idaresi Kanununa atıfta bulunularak bildirim yapılır. İleride telafisi mümkün olmayan sonuçların doğmasının muhtemel olduğu durumlarda herhangi bir yazışmaya mahal bırakılmaksızın, planların yürürlüğü 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri de dikkate alınarak Bakan Oluru ile yapıların inşası ise Bakanlık adına Valiliklerce re'sen durdurulabilir, planlar Bakanlıkça, ruhsatlar Valiliklerce iptal edilebilir. Bakanlık Denetçilerinin imar işlemlerini incelemeleri sırasında ilgili idare sorumluları, müteahhitler, şantiye şefleri, yapı ustaları ve işçiler ile bu işle ilgili görülen diğer kişiler gerekli olan belge ve bilgileri istenilen süre içinde vermekle yükümlüdürler.

Bakanlık Yetkisi: Yıkım kararı alınan yapılardaki eşyaların tahliyesi, taşınması ve eşyaların yediemine teslim işlemlerinden, yıkım için iş makinesi ve personel temini ile yapının yıkım esnasında ve yıkım sonrasındaki her türlü güvenlik önlemlerinden yapının bulunduğu ilin Valilikleri sorumludur.

Bakanlık Denetçilerinin Deneyim ve Nitelikleri ile Görevleri: 1) Bakanlığın, 3194 sayılı Kanunun 8. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi uyarınca gerçekleştireceği denetimlerdeki etüt ve proje inceleme, yapı tatil tutanağı tanzim etme, mühürleme ve yıkım kararına ilişkin rapor düzenleme ile diğer denetimlere ilişkin görevlerini yerine getirmek üzere uzmanlık alanına uygun olarak; Bakan Oluru alınmak suretiyle denetçi belgesi verilen, Bakanlığımızın merkez ve taşra teşkilatında çalışmakta olan en az 3 yıllık mesleki deneyimi haiz mimar, inşaat mühendisi, makine mühendisi, elektrik mühendisi, elektrik ve elektronik mühendisi, harita mühendisi, çevre mühendisi, şehir plancısı ile üniversitelerin en az 4 yıllık hukuk fakültesi mezunları tarafından yürütülür.

Bakanlık Denetçilerinin Deneyim ve Nitelikleri ile Görevleri: 2) Bakanlık denetimleri, merkez teşkilatında görev yapan Bakanlık denetçileri için Bakanlık Oluru ile il müdürlüklerinde görev yapan Bakanlık denetçileri için de Bakanlık adına Vali Oluru ile gerçekleştirilir. 3) Bakanlık denetçileri, uzmanlık alanlarına uygun konularda denetim yapar ve denetim esnasında kimlik belgeleriyle kendilerinin tanıtırlar. 4) Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerince denetim yapılan bir konu ile ilgili olarak Bakanlık merkez teşkilatınca ayrıca denetim yapılması kararı alınmış ise İl Müdürlüğünce yapılan denetim faaliyeti sonlandırılır, işe başlamış ise yapılan işler hakkında ayrıntılı raporla birlikte işle ilgili tüm belgeleri, işe başlanılmamış ise sadece işle ilgili kendisine tevdi edilen belgeleri bir tutanakla devreder.

Bakanlık Denetçilerinin Deneyim ve Nitelikleri ile Görevleri: 5) Görevlendirildiği konularla ilgili olarak, mevzuat gereği tutulması zorunlu bulunan her türlü kayıt ve belgeleri mahallinde veya dosyasında inceler, bunların suretlerini isteyebilir, gerektiğinde fotoğraf, video gibi kayıtlar yapabilir. 6) Görevlendirilmesi halinde mevzuata aykırı yapılaşmalarla ilgili olarak, durum tespiti yaparak yapıyı mühürler ve inşaatı durdurarak, yapı tatil tutanağı tanzim eder, yapılaşmanın olduğu mahalde herkesin görebileceği şekilde asılmasını sağlar ve bir nüshasını muhtara bırakır.

Bakanlık Denetçilerinin Yapamayacakları İşler: Bakanlık denetçileri eşlerine, 3. dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarına ait veya bunların yönetimleri altındaki ya da kendilerinin veya bunların ortağı bulundukları taşınmazlardaki yapılaşmaları denetleyemezler. Bakanlık denetçileri Bakanlık ile ilgili dava ve işlere konu olan olaylarda, bilirkişi olarak görev alamazlar. Geçmişte bilirkişi olarak görev aldıkları işlerde Bakanlık Denetçisi olarak görev alamazlar.

Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Olarak Başlanan Yapılar: Madde 32: Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.

Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Olarak Başlanan Yapılar: Madde 32: Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.

Yapı Tatil Tutanağı Örneği

Yapı Tatil Tutanağı Örneği

Yıkıma İlişkin Encümen Kararı Örneği

Yıkıma İlişkin Encümen Kararı Örneği

Yıkım Tutanağı Örneği

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu İmar Kirliliğine Neden Olma Madde 184: Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Yapı ruhsatiyesi olmadan başlatılan inşaatlar dolayısıyla kurulan şantiyelere elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınai faaliyetin icrasına müsaade eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Madde 184: (4) Üçüncü fıkra hariç, bu madde hükümleri ancak belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde uygulanır. (5) Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar. (6) İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, 12 Ekim 2004 tarihinden önce yapılmış yapılarla ilgili olarak uygulanmaz.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Mühür Bozma Madde 203: Kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin saklanmasını veya varlığının aynen korunmasını sağlamak için konulan mührü kaldıran veya konuluş amacına aykırı hareket eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Görevi Yaptırmamak İçin Direnme: Madde 265: (1) Kamu görevlisine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İdari Müeyyideler: Madde 42: Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır. Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, 500 Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır:

İdari Müeyyideler: Madde 42: a) Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için; 1) I. sınıf A grubu yapılara 3, B grubu yapılara 5 Türk Lirası, 2) II. sınıf A grubu yapılara 8, B grubu yapılara 11 Türk Lirası, 3) III. sınıf A grubu yapılara 18, B grubu yapılara 20 Türk Lirası, 4) IV. sınıf A grubu yapılara 23, B grubu yapılara 25, C grubu yapılara 31 Türk Lirası, 5) V. sınıf A grubu yapılara 38, B grubu yapılara 46, C grubu yapılara 52, D grubu yapılara 63 Türk Lirası, idari para cezası verilir. Bu miktarlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyle artırılarak uygulanır.

İdari Müeyyideler: Madde 42: b) Mevzuata aykırılığı yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı bulunan uygulamalar için, Bakanlıkça yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece belirlenen bedelin %20’si kadar idari para cezası verilir.

İdari Müeyyideler: Madde 42: c) a ve b bentlerine göre cezalandırmayı gerektiren aykırılığa konu yapı; 1) Hisseli parselde diğer maliklerin muvafakati alınmaksızın yapılmış ise cezanın %30’u, 2) Kamuya veya başkasına ait bir parselde yapılmış ise cezanın %40’ı, 3) Uygulama imar planında veya parselasyon planında “Kamu Tesisi Alanı veya Umumî Hizmet Alanı” olarak belirlenmiş bir alanda yapılmış ise cezanın %60’ı, 4) Mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ediyor ise cezanın %100’ü, 5) Uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılmış ise cezanın %20’si, 6) Yapılaşmaya yasaklanmış bir alanda yapılmış ise cezanın %80’i, 7) Özel kanunlar ile belirlenmiş özel imar rejimine tabi bir alanda yapılmış ise cezanın %50’si, 8) Ruhsatsız ise cezanın %180’i, 9) Ruhsatı hükümsüz hale gelmesine rağmen inşaatı sürdürülüyor ise cezanın %50’si, 10) Yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte, ruhsat alınmaksızın yeni inşai faaliyete konu ise cezanın %100’ü, 11) İnşai faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılmıyor ise cezanın %10’u, 12) İnşai faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılıyor ise cezanın %20’si, 13) Çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet veriyor ise cezanın %20’si,

İdari Müeyyideler: Madde 42: a ve b bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunur. Para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alan dikkate alınır. 18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41. maddelerde belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veya parsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere, yapı müteahhidine ve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere 2.000 Türk Lirası, bu fiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde 4.000 Türk Lirası, can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde 6.000 Türk Lirası idari para cezası verilir. Yapıldığı tarih itibarıyla plana ve mevzuata uygun olmakla beraber, mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ettiği veya edeceği ilgili idare veya mahkeme kararı ile tespit olunan yapılara, ilgili idarenin yazılı ikazına rağmen idarece tanınan süre içinde takviyede bulunmayan veya bu yapıları 39. madde uyarınca yıkmayan yapı sahibine 10.000 Türk Lirası idari para cezası verilir.

İdari Müeyyideler: Madde 42: 27. maddeye göre il özel idaresince belirlenmiş köy yerleşme alanı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri il özel idaresince incelenerek fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni olmaksızın konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi halinde yapı sahibine 300 Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu yapılardaki diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, 300 Türk Lirasından az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarının beşte biri olarak uygulanır. Yukarıdaki fıkralarda belirtilen fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesi süreci içinde tekrarı halinde, idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır. Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184. maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.

İdari Müeyyideler: Madde 42: Yapının bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, plana, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere uygun hale getirilmesi için idarenin yazılı izni dahilinde yapılan iş ve işlemler mühür bozma suçu teşkil etmez. Müelliflerin, fenni mesul mimar ve mühendislerin, yapı müteahhitlerinin, şantiye şefi mimar ve mühendislerin, imar mevzuatına aykırı fiillerinden dolayı verilen cezaları ve haklarındaki kesinleşmiş mahkeme kararları, kendi kayıtlarına işlenmek ve ilgili mevzuata göre cezai işlem yapılmak üzere, üyesi bulundukları meslek odasına ve Bakanlığa ilgili idarece bildirilir. Bu kişiler, verilen ceza süresi içinde yeni bir iş üstlenemez. Yapı müteahhidinin yetki belgesi; a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilmesi ve 32. maddeye göre verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde beş yıl, b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde on yıl, c) Bakanlıkça olumsuz kayıt değerlendirmesi yapılan hallerde bir yıl, süreyle Bakanlıkça iptal edilir.

İdari Müeyyideler: Madde 42: Yapı müteahhidinin, yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarını ödememesi ve diğer sorumluluklarını yerine getirmemesi hallerinde yetki belgesi bir yıldan az olmamak üzere Bakanlıkça iptal edilir ve bunlara sorumluluklarını yerine getirinceye kadar yeni yetki belgesi düzenlenmez. Yetki belgesi iptal edilen yapı müteahhidi yeni yetki belgesi düzenleninceye kadar yeni iş üstlenemez, ancak mevcut işlerini tamamlar. Yetki belgeli yapı müteahhidi olmaksızın başlanılan yapının ruhsatı iptal edilir ve yapı mühürlenir.

SÜRECİN İŞLEYİŞİ UYGULAMA İLGİLİ KURUM ŞİKAYET,TESPİT VALİLİK (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) GEREĞİ İÇİN İLGİLİ KURUM ŞİKAYET,TESPİT TAŞRADA GEREĞİ YAPILMAMIŞ İSE MERKEZDE GEREĞİ İÇİN GEREĞİ İÇİN BAKANLIK AYKIRILIKLARIN TESBİTİ YAPILIR BİLGİ İÇİN (6) İŞ GÜNÜ İÇERİSİNDE YAPI TATİL TUTANAĞI HAZIRLANIR, MÜHÜRLEME YAPILIR AYKIRILIKLAR VAR İSE İLGİLİSİNE (ŞİKAYETÇİYE) BİLGİ İÇİN BAKANLIK DENETÇİLERİ GÖREVLENDİRİLİR GEREĞİ YAPILMAMIŞ İSE MÜHÜRLENMEYEN YAPILAR BU SÜREYİ TAKİP EDEN (6) İŞ GÜNÜ İÇİNDE (3194/32.Md.) RES’EN MÜHÜRLENİR

BELGELER BAKANLIK DENETÇİLERİ İŞ AKIŞ ŞEMASI MERKEZDE BAKAN, İLDE VALİLİK OLUR’U İLE BAKANLIK DENETÇİLERİ GÖREVLENDİRİLİR YAPI TATİL TUTANAĞI TANZİM EDİLİR YAPI MÜHÜRLENİR 1. Mühürleme işlemi yapının görünür bir yerinde yapım işlerini engelleyecek bir bölümünde uygulanır. 2. Mühürleme işlemleri ile tutanakların asılması fotoğraflanır. 3. MÜHÜRLEME TUTANAĞI düzenlenir. BELGELER SÜRELİ TEBLİGAT TUTANAĞI DÜZENLENİR TEBLİGAT TUTANAĞI DÜZENLENİR (MUHTARDA) ÜÇ TAKIM HAZIRLANIR. HER SAYFASI MUHTARA MÜHÜRLETİLİR BİR TAKIMI YAPININ GÖRÜNÜR BİR YERİNE ASILIR (YAPI SAHİBİNE TEBLİGAT) BİR TAKIM MUHTARA BIRAKILIR

MÜHÜR HUZURDA AÇILIR, AYKIRILIKLARIN GİDERİLMESİ SAĞLANIR. YAPI SAHİBİ MEVZUATA AYKIRILIKLARI GİDERECEĞİNE DAİR YAZILI BEYANDA BULUNUR İSE; MÜHÜR HUZURDA AÇILIR, AYKIRILIKLARIN GİDERİLMESİ SAĞLANIR. BİR TAKIM DOSYASINDA MUHAFAZA EDİLİR YAPI TATİL ZAPTININ DÜZENLENDİĞİ TARİHİ TAKİBEN (10) İŞ GÜNÜ İÇİNDE İL İDARE KURULU TARAFINDAN İMAR PARA CEZASI KARARININ ALINMASI İÇİN YUKARIDA BELİRTİLEN BELGELERLE BİRLİKTE GEREĞİ İÇİN İL MÜDÜRLÜĞÜNE TEKLİFTE BULUNULUR MÜHÜRLEME TARİHİNDEN BİR AY (30 GÜN) SONRA MEVZUATA AYKIRI HUSUSLARIN GİDERİLİP GİDERİLMEDİĞİ TESPİT EDİLİR GİDERİLDİ RAPORU DÜZENLENİR YIKIM RAPORU DÜZENLENİR GİDERİLMEDİYSE GİDERİLDİYSE MÜHÜR KIRILDIYSA RUHSATIN İPTALİ VE YIKIM KARARININ ALINMASI İÇİN YUKARDA BELİRTİLEN BELGELERLE BİRLİKTE İL MÜDÜRLÜĞÜNE TEKLİFTE BULUNULUR. BÖYLECE BAKANLIK DENETÇİLERİNİN GÖREVİ BİTMİŞ OLUR. MÜHRÜN FEKKİ TUTANAĞI DÜZENLENİR

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI REHBERLİK VE TEFTİŞ BAŞKANLIĞI TEŞEKKÜR EDERİZ. Fethi ÇALGIN – Başmüfettiş Cihan Sadık YÜREK – Müfettiş Yrd.