İNTERNET VE OYUN BAĞIMLILIĞININ NEDEN OLDUĞU SORUNLAR VE BU SORUNLARLA BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ

BAĞIMLILIK Teknolojik bağımlılıklar içe vuruk olarak, insan-makine etkileşimini içeren ve kimyasal olmayan (davranışsal) bağımlılıklar olarak tanımlanır. Bu bağımlılıklar pasif (örneğin, televizyon) ya da aktif (örneğin, bilgisayar oyunları) olabilir. Etkileşim genellikle, neden olan ya da pekiştiren özellikleri (örneğin, ses efektleri, renk efektleri, olay sıklığı vb.) içermekte ve bu özellikler bağımlılık eğilimini artırabilmektedir.

İnternetin gelişmesi insan yaşamını olumlu yönlerde etkilemekle birlikte bazı olumsuzlukları da beraberinde getirmiştir. Bazı kullanıcılar uzun bir süre hiç yerinden kalkmadan ya da günlük yaşamına ilişkin etkinlikleri ihmal edecek, geciktirecek bir biçimde interneti kullanabilmektedirler. Bu kullanıcılar sağlıksız internet kullanım davranışı nedeniyle giderek yaşamlarında daha çok sorunla ve psikolojik bozulmalar ile karşılaşır hale gelmişlerdir. İnternet yada bilgisayar bağımlılığı uzun süre nette kalma,nete giremediğinde yoğun girme isteği ve merak,sinirlilik, huzursuzluk yaşama,depresyon,kaygı bozukluğu gibi duygusal sorunlar, sosyal ilişkilerin azalması veya kesilmesi şeklindeki sosyal bozulmalar şeklinde tanımlanır.

İnternet Bağımlılığına Neden Olan Ortam ve Uygulamalar Sohbet, e-posta, forum ve dosya paylaşımı Toplumsal ağlar Siber cinsellik, kumar ve alış-veriş Resim, video gibi diğer insanların özel hayatına olan merak Sahip olmadığı kişilik özelliklerine sahipmiş gibi gösterebilme imkanı Online oyunlar (eş zamanlı oyunlar)

İnternet Bağımlılığının Nedenleri Sosyal hayatın avantajları olarak günümüzün şehir hayatında kolay kolay kurulamayan sosyal bağlantıları İnternet üzerinden kurabilmek, - Yabancılarla kolaylıkla ve risksiz olarak ilişkiye geçebilmek, - İnsanların kendi kendilerini dizginlemeden, özgürce düşüncelerini, duygularını ifade edebilmeleri, - Kendilerini göstermek istedikleri yönlerini abartarak gösterebilmeleri, - İnternet üzerindeki paylaşma ortamlarında ses çıkarmadan diğerlerini dikizleme olanağının olması,

- Kişisel sorunlar, depresyon, dışlanma, haksızlığa uğrama, kendini değersiz hissetme gibi düşünce ve benlik algıları, - İlgi,sevgiyi,saygıyı sanalda alarak kendilerini avutup benlik saygınlıklarını korumaya çalışmak bu nedenlerin başında gelir. -Sosyalleşme ihtiyacına, İnternet'i çekici kılan başka unsurları da eklemek zor değil; her an el altında olması, yasaklanmış olana ulaşabilmeyi kolaylaştırması, oyun oynamaya, risk almaya yardım etmesi, erişim kolaylığı, ucuz ve hızlı erişim bunlardan birkaçı olarak sayılabilir.

İnternet Bağımlılığının Belirtileri İnternete ya da bilgisayara bağımlı olma fikri komik ve saçma geliyor olabilir. Ama şu durum aslında çok tanıdıktır: ‘’ Sabahın 3’ü çok uykunuz var ama siz bir türlü bilgisayarı kapatamıyorsunuz. Tam kapatacakken bir siteye daha giriyorsunuz ya da oyunun en heyecanlı yerindesiniz ya da tam çıkacakken Chat odasına bir arkadaşınız girdi ya da beş dakika daha bekleseniz belki istediğiniz kişi online olacak ‘’ Bağımlılık hakkında karar vermek üzere gözlenebilir bazı davranış ve durumlar alan yazında birçok uzmanın ortak görüşü olarak belirlenmiş ve bağımlılığın belirtileri olarak aşağıdakiler gösterilmiştir:

- Her gün İnternete bağlanmak, - İnternete bağlı iken zamanın farkında olmamak, - Sorulduğunda ise inkâretmek, - Herkese mail adresi, ICQ numarası, sohbet odası adları vs. vermek veya dağıtmaya çalışmak, - İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması, - Sosyal faaliyetlerde azalma, - Dostları tarafından anlaşılamama duygusu, - Spor faaliyetlerinden uzaklaşma ve kondisyon kaybı, - İş verimliliğinin düşmesi, - Sürekli uykusuz kalma ve yorgunluk, - Alışverişlerin Internet üzerinden yapılması, - Aile fertlerine yeterli zamanı ayıramama nedeni ile aile bağlarının zayıflaması, - Günlük yaşamdaki diğer iş ve kişilerin online yaşama engel olduğu düşüncesi, - Bilgisayar kullanımı nedeniyle eşler arasında anlaşmazlık ve sorun çıkması

Yanlış ve Uzun Süreli internet Kullanımının Yarattığı Sorunlar

İnternette iken kendini iyi hissetmek, kısıtlandığında ya da engellendiğinde depresyon ve boşluk duygusu, Her defasında internette daha fazla zaman geçirme ihtiyacının olması ve kendini kontrol etmede yetersizlik, Okul ve iş hayatı ile ilgili sorunlar, akademik sorunlar ve okul başarısızlığı Bilgisayar başında geçirilen zamana ilişkin inkar ve yalan söyleme, Aile ve arkadaşlardan uzaklaşma, hobilere olan ilginin azalması Ebeveyn tarafından engellendiğinde karşı gelme, hırçınlık ve hostilite

Karpal Tünel Sendromu, Migren, Sırt ağrıları, Göz bozuklukları, Uyku düzeni sorunları Okul başarısında düşüş Aile ilişkilerinde bozulma ve parçalanma İnternette kurulan Yanlış arkadaşlık ilişkileri sonucu oluşun sıkıntılar( şantaj, taciz, zorla madde kullandırma, hırsızlık yaptırma) Şiddette karşı tölerans eşiğinde artış ve şiddeti normal görme Ölüm( internet başında yemek yemeyi unutma sonucu)

OYUN BAĞIMLILIĞI

Oyunlar çocuk gelişiminde önemli araçlardır Oyunlar çocuk gelişiminde önemli araçlardır.Özellikle okul öncesi dönemde ve ilköğretimde oyunlar çocukların sosyo kültürel zihinsel psikolojik ve biyolojik gelişiminde fayda sağlamaktadır.Çocukların arkadaşlarıyla birlikte oynadığı oyunlarda sosyal ilişkiler kurması;iletişim ve dil becerisi geliştirmesi,kendini ifade etmesi ve paylaşma alışkanlığı edinmesi sosyo-kültürel ve psikolojik açıdan önemli kazanımlardır.Karar verme,çevresini tanıma,merak duygusunu tatmin etme ve oyunda karşılaştığı problemleri çözerek problem çözme becerisi edinmesi ise oyun oynarken zihinsel açıdan elde edilen kazanımlardır. Oyun esnasında kasların çeşitli şekillerde kullanımı ve enerji harcanması da çocukların biyolojik açıdan gelişimini sağlamaktadır.

Geçmişte oyun parklarında ve sokaklarda arkadaşlarıyla birlikte gerçekleştirilen,gerçek etkinlikler olan oyunlar günümüzde evlerde yada internet kafelerde bilgisayar başında gerçekleştirilen sanal etkinlikler haline gelmiştir.Bu da günümüz çocuklarının gelişimine katkı sağlayan etkinliklerden ne derece yoksun olduğunu göstermektedir. Bilgisayar oyunu bağımlılığı oyuncunun bir oyunu bırakamaması, sürekli olarak oyunu düşünmesi ve sürekli olarak oyunla ilgilenmesi olarak tanımlanabilir.

Oyun Bağımlılığının nedenleri İnternet ve bilgisayar kullanımı günümüzde oldukça ulaşılabilir olmaya başlaması Beynimizde bulunan ve salgılandığınd haz veren dopamin hormonunun bu oyunlar esnasınd çokça salgılanması Oyunlarda yer alan ceza ve ödül sistemlerinin etkisi Birtakım psikolojik ihtiyaçları gerçek hayatta karşılayamadığımız için içimizdeki boşluğu doldurma ihtiyacı Gerçek hayatta olamadığımız birtakım özelliklere sahip olma imkanı tanıası( liderlik, güç vb. gibi)

Oyun Bağımlılığının Sonuçları

Biyolojik yönden:Etkinlik ve hareket eksikliğinden kaynaklanan el,omuz,omurga ve psikomotor beceri bozuklukları,baş ağrısı, sürekli yorgun ve uykulu olma durumu Psikolojik yönden:Obsesif ve agresif davranışlar gösterme,şiddet eğilimi,kişilik değişimleri,duygu ve hislerin azalması,anti sosyal davranışlar geliştirme,özgür düşünce ve istek kaybı,artan kaygı düzeyi,gerçeklerden ve hayattan kaçınma, hayal ve gerçek yaşamdan kaçınma durumu Ayrıca;öğrenme bozuklukları, akademik başarının düşük olması,ödevlerinin yapılmaması,oyun oynamayla ilgili yalan söyleme,kişiler arası ilişkilerde kötü gidiş de bu tür olumsuz örnekler arasında sayılabilir.

Oyun bağımlılığının bazı sonuçlarına örnekler İngiltere’de yaşayan 20 yaşındaki video oyunu bağımlısı genç 12 saat boyunca durmadan oyun konsolunun başından kalkmayınca hayatını kaybetti. Fransa’da oyun bağımlısı olan biri, oynadığı oyuna kendisini fazla kaptırınca Counter- Strike isimli bilgisayar oyunundaki rakibini gerçek hayatta buldu ve göğsünden bıçakladı. Kanada’da 15 yaşındaki bir genç ailesiyle bilgisayar oyunu yüzünden kavga etmesi sonucu evden kaçtı ve sonrasında ölü bulundu. Türkiyede metin-2 adlı oyun yüzünden iki çocuk oldürüldü.

İNTERNET VE OYUN BAĞIMLILIĞI İLE BAŞ ETMEK İÇİN ÖNERİLER

Bir probleminiz varsa bunu kabul edin Bir probleminiz varsa bunu kabul edin.Bağımlıların çoğu problemlerini inkâr ederler.Bir alkoliğin bağımlı olmadığında ve istediğinde bırakabileceğini ısrar edişini düşünün ve kendinizi tartın. Rutininizi değiştirin,eve vardığınızda bilgisayarı açmak dışında yapacak birşey bulun.Bilgisayarın başından kalkmakla ilgili bir probleminiz varsa çalar saati kurun ve planladığınız kadar bilgisayar başında kalın.Çalar saati kapatmak için yerinizden kalkmanızı gerektiren biryere koyun sonra başka birşey yapın ve istiyorsanız tekrar başına dönün fakat mutlaka ara verin. İnternette ne kadar vakit harcadığınızı hesaplayın,kendi zamanlamanızı düşünün.En çok hangi günler,günün en çok hangi zamanı,nerede? Bunların tersini yaparak kendi düzeninizi sarsın ve değiştirin.

Vakit geçirecek başka yollar bulun.Gerçek hayatla ilişkinizi arttırın. İnternete neden bu kadar vakit ayırdığınızı düşünün.Eğer bu sizin için üzüntü,boşluk ve güvensizlikle baş etmenin bir yolu ise bu problemleri başka yollardan çözmeye çalışın.İnterneti zor duygulardan kaçınmanın yöntemi olarak kullanmak o zor duygulara takılıp kalmanıza neden olur ve ilerlemenizi engeller. Yalnızlıktan şikâyetçi iseniz internette rahat ilişki kurmanızı sağlayan özellikleri gerçek hayatta da kullanmaya çalışın.

SİZ BAĞIMLI MISINIZ? 1.İnternete her gün mutlaka giriyor musunuz? 2.İnternette gitgide daha fazla mı vakit geçiriyorsunuz? 3.İnternete girmediğinizde ya da geçirdiğiniz zamanda bir azalma olduğunda sıkıntı yaşıyor musunuz? 4.Bağlandıktan sonra zaman kavramını yitiriyor musunuz? 5.Başka insanlar bilgisayar başında çok zaman geçirmenizden şikâyetçi mi? 6.Okulu,sosyal hayatı ve daha önceleri zevk aldığınız şeyleri internette olmak için ihmal mi ediyorsunuz? sırt ağrısı,uyku bozuklukları ve düzensizlikleri,beslenme düzensizlikleri,kilo alımı-kaybı,öz bakım sorunları) 7.Aşırı internet kullanımı yüzünden ilişkinizi eğitiminizi riske atıyor, maddi problem yaşıyor musunuz? 8.Yalnızlık, depresyon, suçluluk gibi zor durumlardan kaçmak için internet i mi kullanıyorsunuz? 9.Ailenize ya da arkadaşlarınıza internette geçirdiğiniz zaman ya da yaptıklarınız hakkında yalan söylüyor musunuz? 10.Fiziksel sorunlar yaşıyor musunuz?( el bileğinde uyuşma,ağrı,his kaybı,gözlerde kuruluk,ağrı,migren,