ANLATIM BOZUKLUKLARI

ANLATIM BOZUKLUKLARI Anlam Bakımından Anlatım Bozuklukları Yapı Bakımından Anlatım Bozuklukları Gereksiz kelime kullanımı Tamlama yanlışlığı Kelimenin yanlış yerde kullanımı Eklerin eksik, fazla, yanlış kullanımı Yanlış anlamlı kelime kullanımı Özne-yüklem uyumsuzluğu Çelişkili kelime kullanımı Öğe eksikliği Deyim ve atasözleri yanlışlığı Ek fiil, yardımcı fiil, fiilimsi yanlışlığı Mantık yanlışlığı Çatı uyuşmazlığı Anlam belirsizlikleri

ANLAM BAKIMINDAN ANLATIM BOZUKLUKLARI

1- Gereksiz Kelime Kullanımı: Bilgili insanlardan yararlanmayı, istifade etmeyi bilmeliyiz. yararlanmayı istifade etmeyi < eş anlamlı > Artık bundan sonra bizi anlayacak bir lider istiyoruz. Artık bundan sonra < eş anlamlı > Hava sıcaklığı sıfırın altında eksi dört derece. sıfırın altında eksi < eş anlamlı >

KURAL 1: Cümle içinde eş anlamlı kelimelerin kullanımı anlatım bozukluğuna neden olur.

Atatürk’ün yenilikçi devrimleri, yaşamımızı kökten değiştirmiştir. Devrimler zaten yenilik için yapılır. Bu şarkıyı duyunca geçmişteki anılarım canlandı. Anılar, zaten geçmişte yaşanmıştır. Yasemin’le bu okulda ilk kez tanıştık. Tanışma eylemi zaten bir kez yapılır.

KURAL 2: Bir sözcüğün anlamının cümle içinde başka bir sözcükte bulunması anlatım bozukluğuna neden olur.

Türkçe ve Çince dilleri çok zengin dillerdir. -çe ekleri “dil” anlamını vermektedir. Ahmet de belki pikniğe gelebilir. -ebilmek eki “belki” anlamı vermektedir. Sınavı kazanmasının nedeni çok çalışmasındandır. -dan eki “neden” anlamı vermektedir.

KURAL 3: Bir sözcüğün anlamının cümlede başka bir ek içinde de olması anlatım bozukluğuna neden olur.

Mert’ten kuşku etmek büyük hataydı. kuşku etmek= kuşkulanmak Hafta sonu Yağmur da gelir diye umut etmiştim. umut etmek=ummak Ailesi Selçuk’un evden çıkmasını yasak etmiş. yasak etmek=yasaklamak

KURAL 4: Cümlede “etmek, olmak, eylemek, kılmak” gibi yardımcı eylemlerin anlamı, isim soylu sözcüğe gelecek bir ekle verilebiliyorsa; yardımcı eylemin kullanımı gereksizdir.

İpucu: Cümleden bir kelimeyi çıkardığımızda cümlenin anlamı bozulmuyorsa, çıkardığımız kelime gereksizdir.

2- Kelimenin Yanlış Yerde Kullanımı: Bir kelimenin cümlede bulunması gereken yerde bulunmamasıdır. Sıfatların zarflar yerine, zarfların da sıfatlar yerine kullanılması bu tür anlatım bozukluklarının bir nedenidir.

Elektrik faturasını en son ayın yirmisine kadar yatırmalıyız. Buradan, en son ayın yani Aralık ayının yirmisi anlamı çıkmaktadır. Oysa anlatılmak istenen, bulunulan ayın en geç yirmisidir. İzinsiz inşaata girmek yasaktır! İzinsiz olan inşaat mıdır? Yoksa inşaata girmek midir?

Bugün her zamankinden çok karnım acıktı. Hepimizin karnı bir tane olduğuna göre, doğrusu “karnım çok acıktı” olmalıdır. Meclis 395’e karşılık 180 oyla bu yasayı kabul etti. Yasa kabul edildiğine göre yüksek oy ikinci sırada olmalıdır.

3- Yanlış Anlamlı Kelimenin Kullanımı: Kimliğim için resim çektirmem gerekiyor. Yanlış! Resim çizilir, fotoğraf çektirilir. Fiyatlar çok pahalı olduğu için satışlar durgun. Yanlış! Ürünler pahalı olur, fiyatlar yüksek olur. Bugün söylediklerin, bunalıma girmemi sağladı. Yanlış! “Bunalıma girmek” gibi olumsuz durumlara “neden olunur”.

KURAL 1: Anlamları yakın ancak birbirlerini karşılamayan sözcüklerin birbirlerinin yerine kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur.

Bu iki olay arasındaki ayrıntıyı kimse hesaba katmıyor. AYRINTI AYRIM Üniversite öğretimini Trabzon’da tamamladı. ÖĞRETİM ÖĞRENİM Bu sene “Huzur Sokağı” romanı bir diziye uygulandı. UYGULANDI UYARLANDI

KURAL 2: Aynı kökten türediği için yazılış ve okunuş açısından birbirine benzeyen ancak anlamları farklı kelimelerin birbirlerinin yerine kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur.