TÜRKİYE BÖLGELER COĞRAFYASI ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TÜRKİYE (SİYASİ) ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TÜRKİYE (FİZİKİ) ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TÜRKİYE İKLİMLERİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLGELER ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Türkiye’nin en dağlık ve en büyük bölgesi hangisidir? A. G.Doğu B. Doğu C. Akdeniz D. Ege E. Karadeniz Aşağıdaki illerden hangisi denizellik etkisinde değildir? A. İzmir B. Zonguldak C. İçel D. Bolu E. Hatay Aşağıdaki illerden hangisi Karadeniz Bölgesinde değildir? A. Bolu B. Kastamonu C. Rize D. Sinop E. Yozgat ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
MARMARA ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
MARMARA BÖLGESİ Karadeniz, Marmara ve Ege olmak üzere üç denize komşudur. İstanbul ve Çanakkale boğazları bu bölgede yer alır. Hem Asya, hem de Avrupa kıtasında yer alır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLÜMLERİ Güney Marmara Bölümü Yıldız Dağları Bölümü Ergene Bölümü Çatalca - Kocaeli Bölümü : ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
MARMARA Türkiye'nin ortalama yükseltisi en az olan bölgesidir. Bölgenin en yüksek dağı ise 2543 metre ile Uludağ'dır. Bölgenin en önemli düzlükleri ise Trakya'daki Ergene Havzası, Anadolu yakasındaki Sakarya ve Bursa ovaları ile güneydeki geniş plato alanlarıdır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Yer şekillerinin sade olması nedeniyle ulaşım kolaydır. Erdek, Bandırma, Gemlik ve İzmit körfezleri önemli girintilerdir. Boğazlar, eski akarsu yataklarının daha sonra sular altında kalması ile oluşmuş ria tipi kıyı özelliği gösterir. Ulubat , İznik ve Sapanca gölleri tektonik kökenlidir. Büyük ve Küçük Çekmece ve Durusu (Terkos) gölleri ise kıyı set gölüne örnektir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM Marmara Bölgesi ikliminin en önemli özelliği bir geçiş iklimi karakteri göstermesidir. Akdeniz Karadeniz ve Karasal iklim görülür. Trakya'da karasal iklim özellikleri görülür. Yıldız Dağları'nın Karadeniz kıyılarına Karadeniz iklimi görülür. Güney marmara da ise akdeniz iklimi Görülür.. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLGEDE YETİŞTİRİLEN BAŞLICA TARIM ÜRÜNLERİ : Zeytin : Bölgenin özellikle Akdeniz iklimi etkisi altındaki güney kıyılarında yetiştirilir. Özellikle Gemlik zeytinleri ülkemizin en kaliteli sofralık zeytinlerini oluşturur. Pamuk : Bölgede yaz yağışlarının azaldığı güney kesimde özellikle Balıkesir yöresinde yetiştirilir. Tütün : Bölgenin çeşitli yörelerinde üretimi yapılmakla beraber, kaliteli tütünler Adapazarı ovasında yetiştirilir. Ayçiçeği : Türkiye'de en yoğun olarak bu bölgede yetiştirilir. Özellikle Trakya'nın iç kısımlarında Ergene Havzası 'nda yetiştirilmektedir. Şeker pancarı : Şeker fabrikalarının bulunduğu Alpullu, Adapazarı ve Susurluk çevresinde sulanabilen alanlarda üretilir. Buğday : Bölgenin hemen hemen her tarafında yetiştirilir. Çeşitli endüstri bitkileri ile (özellikle şekerpancarı) nöbetleşe ekilir.Bölgeye düşen ortalama yağışın yeterli olmasından dolayı sulanamayan, topraklarda da ekimi yapılmaktadır. Pirinç : Ülkemiz pirincinin yarıdan fazlası bu bölgeden elde edilir. Özellikle Ergene ve Meriç ırmağı çevresinde yetiştirilmektedir. Mısır: Özellikle Doğu Marmara ve Trakya'da yetiştirilmektedir. Meyvecilik: Bölgede meyvecilik çok gelişmiştir. Özellikle Bursa çevresinde çilek, elma , armut, kiraz, şeftali ve kestane üretimi oldukça fazladır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İstanbul ve çevresinde kümes hayvancılığı, HAYVANCILIK Bölgede hayvancılık büyük ölçüde besicilik ve ahır hayvancılığı şeklindedir. Ahır hayvancılığının gelişmesinde, tüketici nüfusun fazlalığı ve pazarlama sorununun çözülmüş olması gösterilebilir. Bununla beraber bölgede yer şekillerinin ve iklim şartlarının elverişliliği de etkilidir. Bölgede makineli tarımın yaygın olması mera ve otlakların daralmasına yol açmıştır. Bölgede ahır hayvancılığının yanında mera hayvancılığı da yaygındır. Yıldız Dağları çevresi ile Tekirdağ, Balıkesir ve Çanakkale dolayında mera hayvancılığı yaygındır. İstanbul ve çevresinde kümes hayvancılığı, Bursa , Gemlik, Bilecik çevresinde ipekböcekçiliği yapılmaktadır. Ayrıca özellikle boğazlarda balıkçılık yoğun olarak yapılmaktadır. Balıklar mevsime göre sıcak denizlerden soğuk denizlere, soğuk denizlerden sıcak denizlere göçerler. Bu göçlerin yapıldığı boğazlar balıkçılığa elverişli alanları oluşturur ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
NÜFUS VE YERLEŞME Bölge küçük olmasına karşın nüfusu en fazla olan bölgemizdir. Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üstündedir. Kent nüfusu en fazla olan bölgemizdir. Nüfusun özellikle yoğunluk kazandığı yer Çatalca - Kocaeli Bölümü'dür. Sanayi sektöründe çalışan nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir. Diğer bölgelerden en fazla göç alan bölgemizdir. Bursa, tarım, sanayi ve turizmin geliştiği ülkemizin beşinci büyük kenti konumundadır. Adapazarı, gelişmiş sanayisi ve verimli tarım alanlarıyla yoğun nüfusludur. Balıkesir, Çanakkale, Edirne ve Tekirdağ orta nüfuslu kentlerdir. Bölgede en seyrek nüfuslu bölüm Yıldız dağları bölümüdür. Sebebi; yer şekillerinin engebeli olmasıdır ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TARIM Türkiye'de bölge yüzölçümüne göre, ekili - dikili alanın en fazla olduğu bölge Marmara Bölgesi'dir Bölgede tarımın gelişmesinde ulaşım kolaylığı, sulamanın yaygınlığı, tüketici nüfusun fazla olması rol oynar. Bölgede aynı anda, üç değişik iklim tipinin görülmesi, tarım ürün çeşidini artırmıştır ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
SANAYİ Ekonomik yönden en gelişmiş bölgemizdir. Sanayi kesiminde çalışan işçilerin yarıya yakını, sanayi ürünlerinin üçte birinden fazlası bu bölgeden elde edilir. Sanayinin en çok geliştiği bölgedir ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölgede Sanayinin Gelişmesinde; • Hammadde temininin kolay olması, • Hinterlandının geniş olması, • Ulaşım kolaylığı, • İşgücünün fazla olması, • Pazarlama kolaylıkları, • Tüketici nüfusun fazla olması, etkili olan faktörlerdir. Türkiye'de üretilen enerjinin 1/3'ü Marmara Bölgesi'nde tüketilir. Ülkemizin en büyük sanayi kuşağı bu bölgede İstanbul - Adapazarı arasında bulunmaktadır. Bu hat üzerinde çok çeşitli iş kolları yer alır. Türkiye'nin en gelişmiş ve işlek limanı, İstanbul limanıdır. Bölge Türkiye ekonomisine ticaret, ulaşım, turizm ve sanayi faaliyetlerinden elde ettiği gelirlerle büyük katkı sağlar. En fazla vergi veren bölgemizdir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YERALTI KAYNAKLARI Mermer :Marmara Adası ve Bilecik'te kaliteli mermer yatakları vardır. Bor mineralleri: Balıkesir (Bigadiç, Susurluk) Bursa arasında çıkarılmaktadır. Linyit Çanakkale ve çevresinde çıkarılır. Doğalgaz: Kırklareli (Hamitabat) çevresinde gaz çıkarılır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TURİZM Doğal güzellikleri ve tarihsel değerleri ile İstanbul, Bursa, Marmara kıyıları önemli turistik merkezlerdir. Özellikle Güney Marmara kıyılarında yaz turizmi gelişmiştir. Uludağ, yalnızca bölgenin değil, ülkemizin de en önemli kış turizmi alanıdır. Marmara Bölgesi, turizmden en çok gelir elde eden bölgedir (%48). ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
*** Ortalama yükseltinin en az olduğu bölgedir. ** Ekili-Dikili arazi oranı %30 ile 1.sıradadır. ** Türkiye iklimlerinin hepsi bu bölgede görülür. *Ürün çeşitliliği bakımından 1.dir. *Nüfus, nüfus yoğunluğu, göç alma ve şehirleşme açısından 1.sıradadır. Sanayi tesisleri %80 ve enerji tüketimi bakımından 1.sıradadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
**Kümes hayvancılığı, ipek böcekçiliği ve ahır hayvancılığında 1.’dir. ** Turizm gelirleri en yüksek bölgemizdir %48. **Ayçiçeği ve ipek kozası üretiminde 1.’dir. **Kümes hayvancılığı, ipek böcekçiliği ve ahır hayvancılığında 1.’dir. **Ulaşım ağının en geniş olduğu bölgedir, bu yüzden endüstri kuruluşları da burada yoğunluk gösterir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Marmara denizinin özellikleri: Tamamı Türkiye sınırları içinde kalan bir iç denizdir. Kuzey kıyıları sadedir. Güney kıyıları girintili çıkıntılıdır. Körfezleri: İzmit, Gemlik, Erdek ve Bandırma. Yarımadalar: Armutlu ve Kapıdağ. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Ulaşım kolay olduğundan B. Haberleşme kolay olduğundan Türkiye’de kümes hayvancılığının birinci olduğu yer neden Marmara Bölgesidir? A. Ulaşım kolay olduğundan B. Haberleşme kolay olduğundan C. Tüketici fazla olduğundan D. İklimi müsait olduğundan E. Yatırım imkanları iyi olduğundan ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Ulaşım kolay olduğundan B. Haberleşme kolay olduğundan Türkiye’de kümes hayvancılığının birinci olduğu yer neden Marmara Bölgesidir? A. Ulaşım kolay olduğundan B. Haberleşme kolay olduğundan C. Tüketici fazla olduğundan D. İklimi müsait olduğundan E. Yatırım imkanları iyi olduğundan ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Aşağıdaki bölgelerden hangisi enerji tüketiminde birinci sıradadır? A. Ege B. Marmara C. Akdeniz D. Doğu Anadolu E. G.Doğu Anadolu ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Aşağıdaki bölgelerden hangisi enerji tüketiminde birinci sıradadır? A. Ege B. Marmara C. Akdeniz D. Doğu Anadolu E. G.Doğu Anadolu ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Enerji tüketimi, endüstri(sanayi)nin gelişmiş olmasına bağlıdır. Bu durumda enerji tüketimi fazla olan bir ülke yada bölge GELİŞMİŞ bir yerdir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
EGE ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
EGE BÖLGESİ’NİN BÖLÜMLERİ Asıl Ege (Kıyı) Bölümü Önemli yerleşim birimleri; İzmir, Manisa, Denizli, Aydın ve Muğla’dır. İçbatı Anadolu Bölümü Afyon, Uşak ve Kütahya’yı içine alan bölümdür. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
NÜFUS VE YERLEŞME Marmara Bölgesinden sonra en fazla göç alan bölgemizdir. Göçlerle bölge nüfusu sürekli artmaktadır. Yaz döneminde bölgenin batısında turizm ve tarım işçi göçünden dolayı da mevsimlik nüfus artışı görülür. Nüfus genelde bölgenin batısındaki çöküntü ovaları kenarında toplanmıştır. İç kesimlerde nüfus seyrektir. Sebebi iklimin karasal olması, sanayinin gelişmemesidir. Kıyıda menteşe yöresi yer şekillerinin engebeli olmasından dolayı seyrek nüfuslanmıştır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Denizli pamukkale travertenleri TURİZM Marmara Bölgesinden sonra turizmin en fazla geliştiği bölgemizdir. En fazla gelişen turizm etkinliği deniz turizmidir. Ayrıca tarihi eserler bakımından da zengindir. İZMİR Efes Meryemana, Bergama, Bodrum, Sart ,Milet ,Pamukkale(Hieropolis) , Çavdarhisar bölgedeki başlıca antik kentlerdir. Denizli pamukkale travertenleri Pamukkale travertenleri ile önemli turizm kentimizdir. Sağlık turizmi (Balçova,Çeşme, Pamukkale, Karahayıt, Eynal) ve milli parklar (Dilek yarımadası, Spil Dağı) diğer turizm kaynaklarıdır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YER ŞEKİLLERİ: Bölgedeki yer şekillerinin bir kısmı yer kabuğu hareketleri ile oluşan (Orojenez-Dağ oluşumu) kırılmalarla meydana gelmiştir. Kırılma yerlerinde yükselen yerler Horst (dağ), çöken yerler de Grabeni (çöküntü ovası) oluşturmuştur. Horst ve graben oluşumunun en fazla olduğu bölgemizdir ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Grabenler; Edremit, Bakırçay, Gediz, K.Menderes ve B.Menderes’tir. Horstlar; Kaz d.,Madra d., Yunt d., Boz dağlar, Aydın dağları ve Menteşe dağlarıdır. Grabenler; Edremit, Bakırçay, Gediz, K.Menderes ve B.Menderes’tir. Bölgenin batısında dağlar kıyıya dik uzanmıştır. Bunun sonucunda; Girinti-çıkıntı fazladır. Bir çok koy ve körfez oluşmuştur. Körfezler; Edremit, Dikili, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük ve Gökovadır. İç kesimlere ulaşım kolaydır. Limanların hinterlandı (ard bölgesi) geniştir. Yani geniş alana hitap eder. Deniz etkisi iç kesimlere kadar sokulabilir. Enine kıyı tipi oluşmuştur. Kıta sahanlığı (kıyıdan 200 m derinliğe kadar olan deniz) geniştir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ: Bölgenin batısında iç kesimlere kadar etkili olan iklim Akdeniz İklimidir. Yazlar sıcak ve kurak kışlar ılık ve yağışlıdır. En sıcak ay ortalaması 27-28°C , en soğuk ay ortalaması 8-10 °C dir. Yıllık ortalama 17-18°C dir. Kar yağışı ve don olayı çok ender görülür. En fazla yağış kışın , en az yağış yazın düşer. Kışın görülen yağışlar Cephesel kökenlidir. Yıllık yağış miktarı yükseltiye göre değişir. Ortalama 600-1000 mm arasındadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM DEVAM Çöküntü ovalarının son bulduğu yere kadar devam eder. Akdeniz iklimi görülür. Verimli tarım alanları geniş alan kaplar.Ticari tarım ürün çeşidi fazladır. Sanayi ve ticaret gelişmiştir. Ticaretin gelişmesinde her yıl İzmir’de düzenlenen uluslar arası fuarın da etkisi vardır. Türkiye’nin en büyük ihracat limanı olan İzmir Limanı bu bölümdedir. İzmir limanının gelişmesinde; hinterlandının geniş olması(iç kesimlerle bağlantısının iyi olması) ve çevresindeki tarım alanlarında ticari tarım ürünlerinin yetişmesi etkili olmuştur. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKARSU VE GÖLLERİ Bölgenin başlıca akarsuları çöküntü ovalarını geçerek Ege Denizine dökülen Bakırçay, Gediz, K. ve B. Menderes akarsularıdır. Yatak eğimleri az olduğundan akarsularda menderes olayının en fazla görüldüğü bölgemizdir. Döküldükleri denizde alüvyonları biriktirmek suretiyle delta ovaları oluşturmaktadırlar. Örnek: önceleri liman kenti olan tarihi Milet ve Efes kentlerinin bugün iç kesimde kalması. Başlıca gölleri Marmara ve Bafa( Çamiçi) gölleridir. BAFA GÖLÜ Bu göller oluşum bakımından alüvyon set gölüne örnektir. Bölgede ayrıca Gediz’de Demirköprü, B.Menderes üzerinde Kemer ve Adıgüzel baraj gölleri vardır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
EKONOMİ Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üstündedir. ilk demiryolu Aydın-İzmir arasında yapılmıştır. Bugün Muğla hariç bütün illerinden demiryolu geçmektedir. Türkiye’nin tek jeotermal enerji santralı Denizli –Sarayköy’dedir. ilk dokuma fabrikamız Aydın-Nazilli’de açılmıştır. Türkiye ekonomisine daha çok tarım, sanayi ve turizm yönüyle katkı sağlar. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
SANAYİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ Marmara Bölgesinden sonra sanayinin en fazla geliştiği bölgemizdir. Dokuma: Denizli, Aydın (Nazilli) İzmir, Manisa . Petro-kimya: İzmir-Aliağa. Deri-Kösele: İzmir, Manisa, Uşak Şeker: Afyon, Uşak, Kütahya Çini-porselen: Kütahya Çimento:İzmir, Denizli, Afyon Gübre:Kütahya ,İzmir Termik santral: Muğla (Yatağan-Gökova), Manisa-Soma, Kütahya( Tunçbilek-Seyitömer) Jeotermal enerji santrali:Denizli-Sarayköy,aydın germencik ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
SANAYI DEVAM ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ Halı-Kilim: Manisa (Kula,Demirci, Gördes), Kütahya (Simav), Muğla-Milas, Denizli-Tavas. Kağıt: Afyon-Çay, İzmir Otomotiv:İzmir Elektronik eşya: İzmir, Manisa, Aydın-Nazilli, Denizli, Mobilya: İzmir-Karabağlar Deterjan: İzmir, Manisa İlaç: İzmir Sigara: İzmir, Manisa-Akhisar (Açılmayı bekliyor) Seramik:Kütahya , Manisa (Turgutlu-Akhisar) Tuğla-Kiremit: Manisa (Turgutlu-Salihli-Alaşehir-Akhisar) ,Aydın ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
1. TARIM: Bölgenin batısında bulunan verimli tarım alanlarında iklim şartları da elverişli olduğu için ticari tarım ürün çeşitliliği fazladır. Yetiştirilen ürünler; Zeytin(%58): Bölgenin batısındaki çöküntü ovaları ve kenarlarında tarımı yapılabilmektedir. En fazla Edremit-Ayvalık-Burhaniye çevresinde yoğunluk kazanmıştır. Üzüm(%40): Manisa, İzmir ve Denizli çevresinde üretilen çekirdeksiz üzümler kurutulmaktadır. Önemli ihracat ürünümüzdür. Haşhaş(%86): Devlet kontrolünde Afyon başta olmak üzere , Uşak, Kütahya, Denizli ve son olarak ta Manisa’nın bazı ilçelerinde tarımı yapılmaktadır. Tütün(%55): Bölgenin batısında Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli çevrelerinde tarımı gelişmiştir. İncir(%82): En fazla Aydın çevresinde (B.ve K.Menderes ovalarında) tarımı yapılmaktadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Patates: İzmir-Ödemiş çevresinde yoğun olarak tarımı yapılır. Pamuk(%39): Bölgenin batısındaki bütün çöküntü ovalarında tarımı yapılmaktadır. Patates: İzmir-Ödemiş çevresinde yoğun olarak tarımı yapılır. Turunçgiller(%11):Bölgenin batısında İzmir’e kadar olan güney kıyılarında tarımı yapılır. Ayrıca iç kesimlere kadar (150-200 km) da sokulabilmektedir. Sebebi dağların denize dik olmasıdır. Sebze(%20): Bölgenin batısında kışların ılık geçmesinden dolayı seracılık faaliyetleri ile sebze üretimi bütün yıl yapılabilmektedir. Susam (%24): Batıdaki çöküntü ovalarında tarımı yapılabilmektedir. Buğday(%10): Bölgenin her yerinde buğday yetiştirilebilmektedir. Ancak daha çok İç Batı Anadolu Bölümünde tarımı gelişmiştir. Arpa(%14): Tarımı daha çok iç kesimlerde gelişmiştir. Ş.Pancarı(%11): Afyon , Uşak, Kütahya çevresinde tarımı gelişmiştir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
MADENLER : Linyit: Türkiye’de en fazla linyitin çıkarıldığı ve en kaliteli linyitlerin bulunduğu bölgemizdir. Linyit yatakları fazla olduğu için termik santraller de fazladır. Türkiye Linyit Haritası Bölgede Linyit; Manisa(Soma), Aydın, Muğla (Yatağan ), Kütahya (Tavşanlı,Tunçbilek, Seyit Ömer, Değirmisaz) ve Denizli çevresinde çıkarılmaktadır. Demir:Edremit (Kaz dağı) çevresinde çıkarılır. Bor Mineralleri: Kütahya-Emet Civa: İzmir (Ödemiş-Karaburun-Çeşme), Uşak (Eşme) Tuz : İzmir-Çamaltı Tuzlası Mermer: Afyon, Kütahya, Manisa çevresi Krom: Kütahya, Muğla çevresi. Zımparataşı: İzmir-Aydın-Muğla çevresi ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Menteşe yöresinde kıl keçisi yetiştiriciliği gelişmiştir. HAYVANCILIK: Büyük kentler çevresinde (İzmir-Manisa-Denizli) kümes hayvancılığı, Muğla, Aydın, İzmir, Manisa çevresinde Arıcılık: Arıcılık, kıyılarda balıkçılık( Bodrum-Marmaris kıyılarında sünger avcılığı da yapılır), Menteşe yöresinde kıl keçisi yetiştiriciliği gelişmiştir. Ayrıca şeker fabrikaları ile büyük kentler çevresinde büyük baş hayvancılık, iç kesimlerde de koyun yetiştiriciliği gelişmiştir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
D E N İ Z L İ PAMUKKALE ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Dağlar denize dik uzanır. Buna enine kıyı tipi denir **Dağlar denize dik uzanır. Buna enine kıyı tipi denir. *Kıta sahanlığı geniştir. Bunun sonucunda kıyılar girintili çıkıntılı olmuştur. **Ege kıyıları kuş uçuşu olarak en kısa fakat girinti çıkıntıdan dolayı en uzun kıyıdır. (2593km). ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
***TARIM: ZÜHTİ **Krom ve Linyit üretiminde 1.sırada. *En önemli İhraç limanı İzmir’dir. **Turizm gelirlerinde 2.dir. İzmir Aliağa’da Petrol Rafinerisi vardır. ***Dağlar denize dik uzandığı için Nemli hava iç kesimlere kadar rahatlıkla girebilmektedir. İç bölgeler ile kıyı arasında ticaret ve ulaşım gelişmiştir. ***TARIM: ZÜHTİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Büyük Menderes ve Aydın Dağları ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
PETROL RAFİNERİSİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Ege kıyılarının özellikleri: Kıta sahanlığı geniştir. Çok sayıda ada vardır. Sadece Gökçeada ve Bozcaada Türkiye’ye aittir. Girinti çıkıntı fazla olduğu için gerçek uzunluğu en uzun olan kıyımızdır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Hangi şehir Ege bölgesinde değildir? Aşağıdaki bölgelerden hangisinde Akdeniz İklimi daha geniş bir alan kaplar? A. Akdeniz B. Marmara C. Ege D. İç Anadolu E. Karadeniz Aşağıdakilerden hangisi Ege Bölgesi’nin birinci olduğu tarım ürünlerinden biri değildir? A. Tütün B. İncir C. Haşhaş D. Zeytin E. Pamuk Hangi şehir Ege bölgesinde değildir? A. İzmir B. Balıkesir C. Muğla D. Aydın E. Afyon ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Termik santraller B. Sanayi C. Fabrika D. Tekstil E. Madencilik Ege Bölgesi Linyit madeni açısından Türkiye’de birincidir. Buna bağlı olarak Ege Bölgesi’nde gelişen diğer durum nedir? A. Termik santraller B. Sanayi C. Fabrika D. Tekstil E. Madencilik ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Termik santraller B. Sanayi C. Fabrika D. Tekstil E. Madencilik Ege Bölgesi Linyit madeni açısından Türkiye’de birincidir. Buna bağlı olarak Ege Bölgesi’nde gelişen diğer durum nedir? A. Termik santraller B. Sanayi C. Fabrika D. Tekstil E. Madencilik ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKDENİZ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLGENİN BÖLÜMLERİ: Antalya Bölümü Adana Bölümü ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ Antalya Bölümü Adana Bölümü ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKDENİZ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Çok Sevilir Gülen Bebek Göller Yöresi'ni Antalya'ya bağlayan Çubuk geçidi, İç Anadolu'yu Silifke'ye bağlayan Sertavul geçidi, Amik Ovası'nı İskenderun'a, hatta Suriye'ye bağlayan Belen geçidi Çukurova'yı İç Anadolu'ya bağlayan Gülek geçididir ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölgenin en önemli akarsuları, Asi, Seyhan, Ceyhan, Göksu, Manavgat, Aksu ve Dalaman çayıdır. Bölge göl bakımından zengindir. Batısında tektonik ve karstik etkenlerle oluşan göllerin yer aldığı Göller Yöresi bulunmaktadır. Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Acıgöl, Suğla, Söğüt, Salda, Elmalı ve Kovada gölleri bulunur. Eğirdir Gölü tatlı su gölüdür. Bunun nedeni fazla sularını yer altından Aksu'ya ve dolayısıyla Akdeniz'e boşaltmasıdır. Bu göllerden Suğla Gölü, zaman zaman kuruyacak derecede su kaybına uğrar. Doğuda Hatay yöresindeki Amik Gölü de, Asi nehrinin taşkınlarının bataklık şeklinde olduğu bir göldür. Bu alan akarsuların getirdiği alüvyonlarla büyük ölçüde dolmuştur ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BOYUNA KIYI TİPİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM ve BİTKİ ÖRTÜSÜ Bölgede karakteristik Akdeniz iklimi görülür. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yıllık sıcaklık ortalaması 18°C'dir. Kıyıda yıllık yağış miktarının 1000 mm yi bulduğu yerler vardır. Akdeniz kıyıları kış mevsiminin en ılık geçtiği bölgemizdir. Buna yol açan nedenler, nemlilik miktarı, güneş ışınlarının düşme açısı ve Toros Dağları'nın doğrultusu ve yükseltisidir. Toroslar, kışın kuzeyden gelen soğuk hava kütlelerinin kıyıya inmesini önler. Yağış maksimumu kış mevsimine rastlar. Bölgedeki yaz kuraklığı ise, dinamik yüksek basınç alanlarının etkili olması, bölgenin alçalıcı hava hareketlerinin etkisine girmesinin sonucudur. Kıyıdan itibaren yükseldikçe sıcaklık düşmekte, yağış miktarı artmaktadır. Denize dönük yamaçların etekleri bol yağış alır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
. **Göller yöresi bu bölgededir. **Yer altı sularının aşınım ve birikim şekilleri en çok bu bölgede görülür. ***Yılda birden fazla ürün alınır. ***Ortalama sıcaklığın en yüksek olduğu bölgedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
**Mersin, İskenderun, Antalya önemli limanlarıdır. **Seracılık ve Turfanda sebze meyve üretiminin en yaygın olduğu bölgedir (Seracılık). ***Nüfusun %70’i Adana bölümündedir. (Tarım ve Sanayi). ***Muz, Gül, Yer fıstığı, Turunçgiller, Soya Fasulyesi, Anason üretiminde 1.’dir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Akdeniz’in özellikleri: En tuzlu denizimizdir. Teke yarımadası, Taşeli platosu ve Çukurova başlıca çıkıntıları, Antalya, İskenderun ve Mersin başlıca girintileridir. Kıyı dik ve falezlidir. Kıta sahanlığı dardır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TARIM ve HAYVANCILIK Bölgede tarım alanları sınırlı olmasına rağmen kıyı şeridinde en önemli ekonomik etkinlik tarımdır. En önemli tarım alanları başta Çukurova olmak üzere Amik ve Antalya ovalarıdır. İklim özellikleri tarımsal yaşamı şekillendirir. Tarım alanlarından yıl içinde birden çok ürün alma bakımından en elverişli koşullara sahip olan bölgemizdir. Bölgede yetiştirilen başlıca tarım ürünleri şunlardır: Buğday: Bölgenin hemen her tarafında yetiştirilir. Çukurova'da pamuk ekilmeyen alanlarda da ekilir. Pirinç: Hatay'da Amik Ovası'nda, K. Maraş çevresinde ve Silifke civarında yetiştirilir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Haşhaş ve şekerpancarı: Özellikle Göller Yöresi'nin ürünleridir. Pamuk: Başta Çukurova olmak üzere diğer kıyı ovalarında yetiştirilir. Türkiye pamuk üretiminin yaklaşık % 33'ü bölgeden karşılanır. Tütün: Göller Yöresi'nde ve Hatay çevresinde yetiştirilir. Gül: Özellikle Isparta ve Burdur çevresinde tarımı yapılır. Turunçgiller: Kıyı boyunca Finike, Antalya, Alanya, Anamur, Silifke, Mersin, ve Dörtyol'da yetiştirilir. Türkiye turunçgil üretiminin yaklaşık % 89'u bölgeden karşılanır. Muz: Alanya ve Anamur çevresinde yetiştirilir. Türkiye'de yetiştirilen muzun tamamı bölgeden karşılanır. Haşhaş ve şekerpancarı: Özellikle Göller Yöresi'nin ürünleridir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Zeytin ve üzüm: Kıyı şeridinde hemen her yerde yetiştirilir Zeytin ve üzüm: Kıyı şeridinde hemen her yerde yetiştirilir. Ancak bölge halkı daha kârlı olan pamuk üretimine önem verdiği için zeytincilik ve bağcılık fazla gelişememiştir. Bölge soya fasulyesi, yer fıstığı ve mısır üretiminde de Türkiye'de ilk sıradadır. Seracılığın en yaygın olduğu bölge Akdeniz Bölgesi'dir. Bölgede kış sıcaklığının sıfır derecenin altına düşmemesi turfanda sebze ve meyveciliğin gelişmesine yol açmıştır. Mersin - Antalya kıyı şeridi turfanda sebzeciliğin en yaygın olduğu yerdir. Akdeniz Bölgesi'nde hayvancılık fazla gelişmemiştir. Sığır, koyun ve keçi Toroslar'da yaylacılık sistemiyle yetiştirilir. Hayvanlardan en yaygın olanı kılkeçisidir. Çünkü bu hayvan Toroslar'ın sarp yamaçlarında yaşamını kolayca sürdürür. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Boksit(alüminyum): Batı Toroslar'da Seydişehir çevresinde çıkarılır. YERALTI ZENGİNLİKLERİ Krom : Fethiye- Dalaman ve Adana (Aladağlar) çevresinde çıkarılır. Barit : Mersin ve Adana çevresinde çıkarılır. Boksit(alüminyum): Batı Toroslar'da Seydişehir çevresinde çıkarılır. Kükürt : Keçiborlu (Isparta) çevresinde çıkarılır. Demir : Adana (Feke ve Saimbeyli) çevresinde çıkarılır. Asbest : Doğu Akdeniz'de Hatay çevresinde çıkarılır. ENDÜSTRİ Adana Bölümü'nde sanayi daha fazla gelişmiştir. Adana Bölümü'nde dokuma, tütün, gıda, kimya, tarım araçları, çimento, madeni eşya, cam ve tuğla fabrikaları vardır. Mersin, önemli bir liman kentidir. Bu ilimizde, Ataş petrol rafinerisi bulunur. Antalya'da ferro - krom tesisleri, yağ fabrikaları bulunur. Isparta'da gülyağı fabrikaları, çimento fabrikası, tarım araçları yapım merkezleri ve halı fabrikası bulunur. Burdur'da gül yağı fabrikası, şeker fabrikası, tarım araçları fabrikası, süt ve yem fabrikaları yer alır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TURİZM Bölge turizmden elde edilen gelirler bakımından 3. sıradadır. Bölge turizmden elde edilen gelirler bakımından 3. sıradadır. Burdur'da İnsuyu mağarası, Alanya'da Damlataş mağarası, Tarsus'ta Yedi uyuyanlar mağarası, Antalya yakınlarında Karain mağarası , Düden, Manavgat Kurşunlu ve Tarsus şelaleri, Mersin'deki Cennet ve Cehennem obrukları ve Dilek kuyu mağarası bölgede yer alan ve turizm faaliyetlerine neden olan karstik şekillerdir. Ayrıca yazın erken başlaması deniz turizminin de erken başlamasına ve gelişmesine neden olmuştur. Bütün Akdeniz kıyıları boyunca turistik tesisler kurulmuştur ve kurulmaktadır. Akdeniz Bölgesi'nde Olimpos - Beydağları Sahil,Güllük Dağı (Termessos), Kovada Gölü, Kızıldağ, Köprülü Kanyon ve Karatepe - Aslantaş milli parkları bulunur. Antalya'da her yıl düzenlenen Altın Portakal Film Festivali ile Mersin Moda ve Tekstil Fuarı da önemli turizm etkinliklerindendir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölge ile ilgili notlar: En fazla yer fıstığı üretimi, En fazla yer fıstığı üretimi, En fazla anason üretimi, Tek Muz yetişme alanıdır, En fazla seracılık, En fazla boksit çıkarımı, En fazla kükürt çıkarımı, En fazla intansif tarımın yapıldığı, En fazla karstik şekillerin görüldüğü, En geniş alüvyon ova Akdeniz Bölgesindedir. Bölge içerisinde; En az ve en seyre nüfuslu yerler, Taşeli ve Teke yarım adasındadır. En çok kıl keçisi Adana bölümünde yetişir. Antalya bölümünün ekonomiye en önemli katkısı Turizmdir. Adana bölümünün ekonomiye en önemli katkısı ise Tarımdır. En Büyük şehri Adana'dır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
KARAÇAM DEFNE (Keçiboynuzu) ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zor Akdeniz’de dağların denize paralel uzanmasının sonuçlarından biri değildir? A. Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zor B. İklim farklılıkları belirgin C. Karasal şartlarda görülür D. Falezli kıyılar görülür E. Akdeniz iklimi geniş yer kaplar ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
A. Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zor Akdeniz’de dağların denize paralel uzanmasının sonuçlarından biri değildir? A. Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zor B. İklim farklılıkları belirgin C. Karasal şartlarda görülür D. Falezli kıyılar görülür E. Akdeniz iklimi geniş yer kaplar ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
KARADENİZ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLÜMLERİ DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜ: Karadeniz'in en dağlık ve yükseltisinin en fazla olduğu bölümüdür. En fazla yağış alan, kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en fazla olduğu bölümdür. Heyelan olayının en fazla olduğu bölümdür. Tarımda makinalaşmanın en az geliştiği bölümdür. Kırsal nüfusun ve dağınık yerleşme şeklinin en fazla olduğu bölümdür. Bölümün en gelişmiş kentleri Rize ve Trabzon'dur. Doğu Karadeniz'in Türkiye ekonomisine en önemli katkıları tarım alanındadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ORTA KARADENİZ BÖLÜMÜ Yer şekilleri Doğu ve Batı Karadeniz'e oranla daha sadedir. Dağların yükseltisi azalmış ve dağlar içeriye çekilmiş durumdadır. Bunun sonucunda tarım alanları ve ulaşım çok gelişmiştir. En gelişmiş şehri Samsun'dur. Bölgenin en az yağış alan, kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en az olduğu bölümdür. Türkiye ekonomisine katkısı daha çok tarım alanındadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BATI KARADENİZ BÖLÜMÜ En gelişmiş şehri Zonguldak'tır. Orman ürünleri ve ormancılık önemli gelir kaynağıdır. Bolu ve Düzce çevresinde çok sayıda kereste fabrikası bulunmaktadır. Zonguldak çevresi maden çıkarımı, Ereğli -Karabük çevresi maden işletmeleri ile Türkiye ekonomisine önemli katkıda bulunur. Batı Karadeniz'in en önemli katkısı ise maden çıkarma ve işleme alanındadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ Batıda üç kuşak halinde uzanan bu dağlar kuzeyden güneye doğru; Küre, Bolu-Ilgaz ve Köroğlu dağları şeklindedir. Ortada Canik Dağları ve Doğuda ise iki kuşak halindedir. Bunlar; kuzeyde Giresun-Rize Dağları, güneyde ise Mescit, Kop ve Çimen dağları şeklindedir. Karadeniz boyunca uzanan dağların yükseltileri batıda 2000 m civarında olup, Orta Karadeniz'de 1000 m'ye kadar inmekte, doğuda ise yükselti 4000 m'ye çıkmaktadır (en yüksek yer Rize’de Kaçkar dağıdır). ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKARSU ve GÖLLERİ Bölgenin en önemli akarsuları, Çoruh( Türkiye'nin en hızlı akışlı akarsuyudur), Yeşilırmak, Kızılırmak, Bartın(Üzerinde ulaşımın yapılabildiği tek akarsuyumuzdur) ve Yenice (Filyos) çayları ile bir bölümü bölgede yer alan Sakarya'dır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM ve BİTKİ ÖRTÜSÜ Bölgede Karadeniz iklim şartları etkilidir. Her mevsim yağışlıdır. Yıllık sıcaklık farkı azdır. Yazları serin, kışları ılıktır. Türkiye'nin en fazla yağış alan bölgesi Karadeniz'dir. İl olarak Rize (2400 mm)en fazla yağış alan ilimizdir ( Sebebi güneyindeki yüksek dağların hakim rüzgar yönüne dik olmasıdır.) Yıllık yağış miktarı 1500 mm kadardır. Dağlar kıyı kesimin nemli havasının iç kısımlara geçmesini engeller Bölgenin kıyı ile iç kesimleri arasında önemli iklim farkları görülür. . ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLGEDE YETİŞEN BAŞLICA TARIM ÜRÜNLERİ Fındık : Trabzon, Giresun ve Ordu başlıca üretim alanlarıdır. Türkiye toplam üretiminin % 83'ü bölgeden karşılanır. Çay : Giresun'dan Gürcistan'a kadar olan kıyı şeridinde yetiştirilir. Rize çevresinde yoğunlaşır. Türkiye toplam çay üretiminin %100'ü bu bölgeden karşılanır. Tabii ekim alanı en dar olan ürünlerimizdendir. Tütün : Daha çok Orta Karadeniz Bölümü'nde (Samsun, Amasya ve Tokat çevresi) yetiştirilir. Ayrıca Batı Karadeniz'de Düzce dolaylarında da üretimi yapılır. Türkiye toplam tütün üretiminin %15'i bölgeden karşılanır. Mısır : Bütün kıyı boyunca yetiştirilir. Halkın temel besin maddesi olduğu için bölge ticaretinde önemi yoktur. Elma : Bölgede Amasya başta olmak üzere Kastamonu ve Tokat çevresinde yetiştirilir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
HAYVANCILIK Bölgede hayvancılık faaliyeti önemli bir ekonomik etkinliktir. Kıyı kesiminde bitki örtüsünün gür olması, yüksek dağ çayırlarının bulunması ve arazinin engebeli olması ve nemli iklim nedeniyle büyükbaş hayvancılık yapılır. Büyük baş hayvancılık ön plandadır. Bölgenin kuzeyindeki Karadeniz, balık potansiyeli bakımından zengindir. Türkiye balık üretiminin yaklaşık % 80'i Karadeniz'den karşılanır. Son yıllarda aşırı avlanma ve denizin kirlenmesi nedeniyle balık üretiminde düşme görülmüştür. Karadeniz'de 200 m den daha derinlerde zehirli gazlar sebebiyle canlı hayatı yoktur. Küçükbaş hayvancılık bölgenin iç kesimlerindeki ovaların kenarlarında yaygındır. Arıcılık faaliyetleri de bölgede gelişmiştir. Özellikle Rize-Anzer yöresinin balları çok ünlüdür. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Karabük ve Ereğli'deki fabrikalarda işlenir. SANAYİ Demir - çelik : Divriği (Sivas)'den çıkarılan demir cevheri, Samsun limanı vasıtasıyla taşınarak Karabük ve Ereğli'deki fabrikalarda işlenir. Bakır : Murgul (Artvin)'daki bakır cevheri, bu yörede kurulan bakır fabrikasında işlenir. Küre (Kastamonu)'de çıkarılan bakırlar ise Samsun bakır işletmelerinde işlenir ( Sebebi Samsun'un iç kesimlere olan bağlantısının kolay sağlanmasıdır). Şeker : Karadeniz Bölgesi'nde üretilen şekerpancarı Turhal (Tokat), Suluova (Amasya) ve Kastamonu şeker fabrikalarında işlenir. Tütün : Karadeniz'in, özellikle Orta Karadeniz Bölümü'nün tütünleri, Samsun ve Tokat'taki sigara fabrikalarında işlenir. Fındık İşleme : Giresun çevresinde gelişmiştir. Çay : Rize ve yöresinde toplanmıştır. Kağıt : Aksu ( Giresun), Çaycuma (Zonguldak) ve Taşköprü (Kastamonu) da bulunmaktadır. Kereste-tomruk : En fazla Batı Karadeniz Bölümünde gelişmiştir ( Sinop, Bartın, Zonguldak, Bolu, Düzce ve Kastamonu çevresinde). Bölge, maden kömürü, bakır, orman ve deniz ürünleri, çay, fındık, tütün, demir - çelik, keten - kenevir, pirinç, soya fasulyesi bakımından ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlar. Yer şekillerinin ulaşımı engellemesi, doğal limanlardan yoksun olması, ana ulaşım yollarına sapa kalması. Karadeniz Bölgesi'nin gelişimini yavaşlatmıştır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TURİZM Karadeniz Bölgesi'nin turizm potansiyellerinin başında tabii güzellikler gelir. Karadeniz kıyıları çok çeşitli bitki ve ağaçlar ile bunların oluşturduğu manzaralara sahiptir. Yaylacılık faaliyetleri son yıllarda gelişen turizm faaliyetlerinden biridir. Bolu Kartalkaya'da ve Ilgaz Dağları'nda kış turizmi yaygındır. Abant gölü ile Yedigöller çevresindeki sayfiye yerleri, Bolu, Düzce, Kızılcahamam kaplıcaları, Amasra, Cide, Sinop Trabzon (Sümela Manastırı) ve Amasya'da (Kral mezarları) yer alan tarihi eserler Karadeniz Bölgesi'nin turizm potansiyellerini oluşturur. Çoruh nehrinde rafting yapılmaktadır. Her mevsim yağışlı olmasından dolayı deniz turizmi gelişmemiştir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YERALTI ZENGİNLİKLERİ Taşkömürü : Ereğli - Zonguldak havzasından çıkarılır. Önemli bir kısmı demir-çelik üretiminde enerji kaynağı olarak kullanılır. Ayrıca Çatalağzı Termik Santralinde de taşkömürü kullanılmaktadır. Bakır : Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu)'de çıkarılmaktadır. Linyit : Merzifon (Amasya) ve Havza (Samsun) çevresinden çıkarılmaktadır. Manganez: Demirin sertleştirilmesinde kullanılır. Zonguldak-Ereğli ve Artvin-Borçka çevresinde çıkarılır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TARIM Her mevsim yağış görülmesi, yaz kuraklığı isteyen (buğday, arpa, yulaf, çavdar, mercimek, pamuk) ürünlerin yetişmesini önlemiştir. Kıyı kesimde tahılın yerini mısır almıştır. Kış mevsiminde Doğu Karadeniz'de kış ılıklığı fındık, çay, turunçgil, zeytin gibi ürünlerin yetişmesini kolaylaştırmıştır. İç bölgelerde yağış azlığı orman örtüsünün azlığına, tahıl ve şekerpancarı gibi ürünlerin öne çıkmasına yol açar. Bölgede çalışan nüfusun %70'i geçimini tarımdan sağlamaktadır. En verimli tarım arazileri kuzeye bakan yamaçlarda görülür. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölgede genel olarak dağınık yerleşme görülür. NÜFUS VE YERLEŞME Bölgede 2007 nüfus sayımına göre 9 439 213 kişi yaşamaktadır. Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altındadır. Fakat Orta ve Doğu Karadeniz bölümlerinin özellikle kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu fazladır. Doğal koşullar nedeniyle nüfusun büyük bölümü kıyıda toplanmıştır. İç kısımlar kıyılar kadar yoğun nüfuslu değildir. Kıyı ovaları, maden ve endüstri bölgeleri yoğun nüfusludur. Bölgede doğal koşullar nedeniyle şehirleşme oranı düşüktür. Bölgede genel olarak dağınık yerleşme görülür. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Dağların yükselti ve doğrultusu, ulaşım, iklim ve tarımsal faaliyetleri de etkiler. Orta Karadeniz dışında ulaşım Zigana (Kalkanlı) ve Kop geçitler gibi önemli geçitlerden sağlanmıştır. Zigana geçidi Trabzon'un gelişmesine neden olmuştur. • Sinop, doğal limana sahip olduğu halde, dağların ulaşımı zorlaştırması nedeniyle diğer liman kentleri kadar gelişmemiştir . • Dağların kıyıya paralel olması tarım alanlarını sınırlandırmıştır. Dağlarda eğimin fazla olması makineli tarımı zorlaştırmıştır. Bölgede hayvan ve insan gücüne halâ ihtiyaç duyulmaktadır. • Dağların geniş yer kaplaması büyük kentlerin kurulmasını önlemiş, kentlerin kıyıda birbirine yakın ve küçük olmasına yol açmıştır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
DAĞLARIN KIYIYA PARALEL UZANMASI SONUCUNDA • Kıyılar fazla girintili - çıkıntılı değildir. Küçük koylar hariç, kıyılarda önemli girinti ve çıkıntı yoktur. Bu nedenle Sinop limanı dışında, büyük gemileri barındıracak doğal limandan yoksundur.. • Güçlü dalgalar, kıyıda falez oluşumuna neden olur. Kıyılar boyuna kıyı tipi özelliğini taşır. Kızılırmak ve Yeşilırmak ağzında oluşan deltalar dışında, kıyı çoğu yerde diktir. • Bölgenin kuzeye bakan yamaçlarında, yamaç yağışları artmıştır. • Kıyı kesim ile iç kesim arasında önemli iklim farklılıkları ve buna bağlı olarak da tarımı yapılan ürün çeşidinde değişiklikler görülmektedir. • Yağış ve eğimin fazla olması, zeminde killi toprağın bulunması, bölgede heyelanlara yol açar. Heyelan olayının en fazla görüldüğü bölgemizdir. • ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
KARADENİZ BÖLGESİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BOYUNA KIYI TİPİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
**Dağlık bir bölgedir. Dağları kıyıya paraleldir, bunun sonucu olarak kıta sahanlığı dardır ve yamaç yağışları görülür. **Orman yönünden en zengin bölgedir(%27). 2430mm yağış ile D.Karadeniz(Rize) en yağışlı yerdir. *** Yağışlara bağlı olarak Kimyasal Çözülmenin en çok görüldüğü bölgemizdir. *** Türkiye balıkçılığının %80’i bu bölge kıyılarında yapılmakta. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
En fazla göç gönderen bölgedir. Taşkömürü ve Bakır üretiminde 1 **En fazla göç gönderen bölgedir. **Taşkömürü ve Bakır üretiminde 1.sıradadır. **Batı Karadeniz göç alır, D.Karadeniz göç verir. Akarsu rejiminin düzenli olduğu tek bölgemizdir. ***Çay, Fındık, Keten, Kenevir üretiminde 1.sıradadır. **Yer şekillerinin engebeli olması tarımda makineleşmeyi sınırlandırmıştır. **Doğu Karadeniz bölümünde arıcılık yapılmaktadır. ***Büyük baş hayvancılıkta 2.’dir. ***Geçitler; Kalkanlı (zigana), Kop. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Karadeniz’in özellikleri: Yağışın fazla, buharlaşmanın az, denize çok sayıda akarsuyun karışması nedeniyle tuzluluk oranı düşüktür. 200m derinlikten sonra zehirli gaz sebebiyle yaşam yoktur. Balık miktarının en çok olduğu denizimizdir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Karadeniz kıyılarının özellikleri: Dağların denize paralel uzanması nedeniyle boyuna kıyı tipi özelliği gösterir. Girinti çıkıntı azdır. Falez çoktur. Sinop dışında doğal limanı yoktur. Kıyı önünde birkaç kayalık dışında ada yoktur. Kıta sahanlığı dardır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Karadeniz hangisinde birinci değildir? Karadeniz hangi tarım ürününde birinci sıradadır? A. Haşhaş B. Tütün C. Kenevir D. Buğday E. Mısır Karadeniz bölgesinin dünyada 1.olduğu ürün nedir? A. Çay B. Tütün C. Mısır D. Fındık E. Kenevir Karadeniz hangisinde birinci değildir? A. Kenevir B. Taşkömürü C. Bakır D. Orman E. Mısır ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Karadeniz bölgesinin doğal limanı hangisidir? A. Trabzon B. Sinop C. Rize D. Samsun E. Zonguldak Aşağıdakilerden hangi limanın hinterlandı daha geniştir? A. Sinop B. Samsun C. Rize D. Antalya E. Mersin Hangisi Karadeniz kıyı illerinden değildir? A. Rize B. Trabzon C. Sinop D. Giresun E. Gümüşhane ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İÇ ANADOLU ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İç Anadolu Bölgesi dört bölüme ayrılır: Konya Bölümü :KONYA Yukarı Sakarya Bölümü: ESKİŞEHİR ANKARA Orta Kızılırmak Bölümü Kayseri, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat ve Kırıkkale. Yukarı Kızılırmak Bölümü: SİVAS ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Bölge, yeryüzü şekilleri bakımından sade bir görünüme sahiptir. Yer şekilleri çeşitlilik göstermez. Engebeli araziler fazla olmadığı için, kara ve demiryolu ulaşımına oldukça elverişlidir. Bölgenin çoğu yerinde genellikle 1000 m yükseltiye sahip düzlükler bulunur. En alçak yerleri olan Sakarya ve Kızılırmak vadilerindeki yükselti 700 m civarındadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Hasandağı, Karacadağ, Karadağ, Erciyes Dağı ve Melendiz Dağları'dır. Bölgedeki kıvrım dağları ise doğuda geniş bir alan kaplar. En önemlileri, Ak dağlar, Hınzır Dağı, Tecer Dağı ve Yıldız Dağları'dır. Platolar en fazla bu bölgemizde yer alır. Batıda Haymana ve Cihanbeyli, güneyde Obruk, doğuda da Bozok (Kızılırmak) plâtolarıyla, Ege Bölgesi sınırı boyunca Yazılıkaya (Bayat) ve Doğu Anadolu Bölgesi sınırı boyunca da Uzunyayla gibi platolara sahiptir. Tuz Gölü çevresi Türkiye'nin en büyük kapalı havzasıdır ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TUZ GÖLÜ Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan İç Anadolu'nun bazı ovaları oldukça geniştir. Konya ovası, Türkiye'nin en büyük ovasıdır. Eski bir göl tabanıdır. GÖLLER: TUZ GÖLÜ Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İklim ve bitki örtüsü Bölgenin çevresi yüksek dağlarla çevrili olduğundan, denizlerin nemli ılıman havası bölgeye sokulamaz. Bu nedenle bölgede, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı karasal iklim hakimdir. Bölgede, doğuya doğru gidildikçe yüksekliğin artmasına bağlı olarak karasallık derecesi artar ve kış sıcaklıkları çok düşük değerlere ulaşır. İç Anadolu, ülkemizin en az yağış alan bölgesidir. Ortalama yağış 400 mm civarındadır. Bölge, en fazla yağışı ilkbahar aylarında sağanak halinde alır. En kurak mevsim yazdır. Yazların kurak olması ve yaz kuraklığının erken başlaması sebze türü bitkiler üzerinde olumsuz etki yapar. Bölgenin ve ülkemizin en az yağışlı yeri Tuz Gölü çevresidir(320 mm). Yağışların azlığı bölgenin deniz etkisine kapalı olmasından kaynaklanmaktadır. Denizden gelen nemli hava kütlesi, nemini, dağların denize bakan yamaçlarında yağış halinde bırakır. İç Anadolu Bölgesi'ne doğru eserken artık kurudur. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölgenin tabii bitki örtüsü bozkırdır. Bölgede görülen yağışlar konveksiyonel ve cephesel kökenlidir. Kırkikindi adı da verilen konveksiyonel yağışlar İlkbaharda yaygındır. Bölgenin tabii bitki örtüsü bozkırdır. Bozkır, ilkbahar yağmurlarıyla yeşeren, birkaç ay yeşil kalan, yaz sıcaklığı ile sararan ot topluluğudur. İç Anadolu Bölgesi ülkemiz ormanlarının %7 sini kaplayarak bölgeler arasında 6. sırada yer alır. Ovaları şunlardır: Kayseri, Konya, Ereğli, Aksaray, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Develi, Nevşehir, Kırşehir, Sivas. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Bölgede küçük baş hayvancılık ön plandadır... TARIM VE HAYVANCILIK Bölge ekonomisinin temeli tarıma dayanır. Ekili - dikili alanların oranı bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada yer alır. Çalışan nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşır. Türkiyenin en önemli tahıl üretim bölgesidir. İklimin yarı kurak karakterine rağmen, çok geniş alanlar tarıma ayrılır. Bölgenin tarımı iklim şartlarına bağlıdır. Özellikle ilkbahar yağışlarının yetersizliği veya gecikmesi, tahıl üretiminde önemli dalgalanmalar meydana getirir, iklim yarı kurak olduğu için nadas ihtiyacı duyulur. Tarımın en önemli problemi sulamadır. Bu amaçla büyük sulama kanallarının (barajların) yapılması ve yeraltı suyundan yararlanılması gerekir. Ekonominin temeli tarım ve hayvancılığa dayanır. Türkiye'de ulusal gelirin %20'sini bu bölge sağlamaktadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İlkbahar yağışı ve yaz kuraklığı tahıla uygun ortamı oluşturmuştur. Bölgenin sulanabilen bölümlerinde şeker pancarı tarımı yapılır. Buğday, şeker pancarı ve elmanın en fazla üretildiği bölgedir. Şeker pancarının özellikle Konya, Ankara, Eskişehir, Kayseri ve Niğde gibi şeker fabrikalarının bulunduğu yerlerde ekimi yapılır. İlkbahar yağışı ve yaz kuraklığı tahıla uygun ortamı oluşturmuştur. Türkiye'nin tahıl ambarıdır. Sulanabilen arazinin azlığı buğday ekim alanlarının geniş olmasına yol açmıştır. Bölgede buğday nadas yöntemiyle yetiştirilir. Alan bakımından nadasa bırakılan toprakların en fazla olduğu bölgemizdir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YERALTI ZENGİNLİKLERİ Bölgenin önemli yeraltı zenginlikleri, linyit, krom, lületaşı, tuz ve bor mineralleridir. Krom : Sivas, Eskişehir ve Kayseri'de çıkarılır. Kayatuzu : Kırşehir ve Çankırı dolaylarında çıkarılır. Linyit: Sivas'ta çıkarılır. Çinko ve Demir: Sivas ve Ereğli'de çıkartılır. Cıva: Konya Sarayönü'nde çıkartılır. Tuz:Tuz Gölü'nden elde edilir.Ayrıca: Sivas ve Tunceli dolaylarında çıkartılır. Lületaşı:Eskişehir'de çıkarılmaktadır. Hediyelik eşya yapımında kullanılır. Bor mineralleri:Neredeyse bütün bölgede çıkartılmaktadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Ankara'da : Dokuma, besin, tarım araçları, çimento ve mobilya sanayii, Sivas'ta: Lokomotif, besin, motor, çimento ve inşaat malzemeleri sanayii ile devlet demir yollarının tren, vagon imalatı yapan TÜDEMŞAŞ fabrikası vardır. Uşak'ta:şeker fabrikası bulunur. Ankara'da : Dokuma, besin, tarım araçları, çimento ve mobilya sanayii, Konya'da : Tarım araçları, besin, motor, çime nto, süt ürünleri ve inşaat malzemeleri sanayii, Çumra Şeker Fabrikası(tam teşekküllü) Kayseri'de : Halıcılık, meyve suyu, pamuklu dokuma, pastırma ve sucuk üretim merkezleri Kırıkkale'de : Orta Anadolu petrol rafinerisi, silah fabrikası, demir -çelik endüstrisi Eskişehir'de : Besin, yem, çimento endüstrisi ile devlet demir yollarının bakım tesisleri bulunur. İç Anadlu'nun en büyük gölü , Tuz Gölü 'dür ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
NÜFUS VE YERLEŞME İç Anadolu Bölgesi, 1997 nüfus sayımına göre yaklaşık 10,5 milyon kişilik nüfus büyüklüğüyle Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırayı alır. Bu bölgenin nüfus yoğunluğu 64 kişi/km² dir. (1997 yılına göre, Türkiye'nin ortalama nüfus yoğunluğu 81 kişi/km² İç üfusu, bölgenin doğal koşullarının etkisine bağlı olarak, daha çok komşu bölgelere yakın yerlerdeki dağ eteklerinde yoğunlaşır. Bunun nedeni, sözü edilen kesimlerin daha yağışlı olması ve su kaynaklarının bol olmasıdır. Bölgedeki ovaların aldığı yağışın az olması, nüfuslanma ve yerleşmeyi engellemiştir. Düz ovalık kesimde nüfus yoğunluğu dağ eteklerine göre azdır. Bölgede Toplu yerleşme görülür...Nedeni su kaynaklarının yetersiz olması ve tarım arazilerinin çok geniş alan kaplaması... ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Ova ve Platoların en yaygın olduğu bölgedir ***Ova ve Platoların en yaygın olduğu bölgedir. ***En az yağış alan Tuz Gölü ve çevresi bu bölgededir. ***5 önemli sönmüş volkan dağı vardır. ***Kuzeyi ve Güneyi yüksek dağlarla çevrili olduğundan, deniz etkisine kapalı (nemi az) olan bir bölgedir. ***Step iklimi görülür ve kuraklık önemli bir özelliğidir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Evler kerpiçten yapılır ***Evler kerpiçten yapılır. ***Eğim fazla olmadığı için ulaşım kolay ve yaygındır. ***Sulama yetersizliğinden dolayı toprakların bir kısmı Nadasa bırakılır. ***Yeşil mercimek, Şekerpancarı, Arpa, Buğday, Elma ve Patates üretiminde 1. sıradadır. ***Küçükbaş hayvancılıkta 1.sıradadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Hangisi İç Anadolu’da görülmez? İç Anadolu Bölgesi aşağıdakilerden hangisinde birinci değildir? A. Buğday B. K.Baş Hayvancılık C. Elma D. Kırmızı Mercimek E. Ş.Pancarı Hangisi İç Anadolu’nun volkan dağlarından değildir? A. Karacadağ B. Karadağ C. Erciyes D. Süphan E. Hasandağı Hangisi İç Anadolu’da görülmez? A. Nadas B. Kuru Tarım C. Ekstansif D. Makineli Tarım E. Dağınık yerleşim ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
GÜNEY DOĞU ANADOLU ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Diyarbakır, Siirt ,MARDİN ve Batman BÖLGENİN BÖLÜMLERİ Güneydoğu Anadolu Bölgesi Karacadağ volkan konisi ile iki bölüme ayrılır. Karacadağ'ın doğusunda Dicle, Diyarbakır, Siirt ,MARDİN ve Batman batısında ise Orta Fırat Bölümü yer alır. GAZİANTEP, Ş.URFA ,ADIYAMAN ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
GENEL ÖZELLİKLERİ: Bölge,ülkemiz topraklarının %8 lik bölümüne sahip olup yüzölçümü bakımından en küçük bölgesidir. Kuzeyinde bir yay biçiminde uzanan Güneydoğu Toroslardan,güneyde Suriye ve Irak sınırına kadar uzanır. Bölge ova ve platolarla kaplıdır.Türkiye'de yaz sıcaklığının ve buharlaşmanın en fazla olduğu bölgedir.Türkiye nin en büyük barajı olan Atatürk barajı bu bölgededir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ: Bölgede,yazları kurak ve sıcak,kışları ılık ve yağışlı olan tipik Akdeniz ikliminin bozulmuş şekli görülür.Akdeniz iklimine oranla,kışları daha soğuk ve yazları da daha sıcak olur.Yağışlar kuzeyden güneye doğru gidildikçe azalır.Yıllık ortalama yağış miktarı kuzeyden 750 mm güneyindeki alçak kesimlerde 300 mm civarındadır.Bütün bölgede otsu bitkiler egemendir.Yağış yetersizliği yüzünden ormanlık alan azdır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKARSULAR GÖLLER VE BARAJLAR: Doğudaki iki büyük nehir Fırat ve Dicle Irmaklarıdır.Ayrıca Göksu ırmağı bu bölgeden de geçer.Bölge göl bakımından çok fakirdir.Başlıca barajlar ise Atatürk Barajı ve Karakaya barajıdır. TARIM VE HAYVANCILIK: Tarım ürünlerinden en çok buğday ekilir.Öteki tarım ürünleri arpa,pirinç,pamuk,mercimek,Antepfıstığı ve üzümdür.Adıyaman da pamuk ve tütün yetiştirilir. Tarıma uygun olmayan yerler hayvancılıkla geçinir.Genellikle koyun ve keçi beslenir.Kilis ve çevresinde ipekböcekciliği de yapılır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
NÜFÜS VE YERLEŞME: 1990 sayımına göre bölgenin nüfusu 4.5 milyondur.Nüfus daha çok bölgenin batısında toplanmıştır.Bunun başlıca nedeni,iklim ve toprak şartlarının burada daha elverişli olmasıdır.Türkiye nüfusunun sadece %8 i burada yaşamaktadır.Bölge de kent nüfus oranı oldukça yüksektir.Bölgede km kareye 66 kişi düşer. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YER ALTI ZENGİNLİKLERİ VE ENDÜSTRİ: Başlıca çıkartılan madenler; petrol ,fosfat,asfaltit dir. Bölgede,tarıma dayalı ve hayvan ürünlerini işleyen çeşitli endüstri kolları gelişmiştir.Et kombinaları,süt endüstrisi,hayvansal yağ fabrikaları,zeytinyağı fabrikaları,bunun yanısıra tarım dışı sanayi kollarından çimento fabrikaları,kimya sanayi,tarım araçları,otomontaj ve madeni eşya yapımı geliştirilmiş olan çeşitli sanayi kollarıdır. Turizm potansiyeli çok yüksek olan bölgede Adıyaman, Nemrut Dağı, Peygamberler Şehri Urfa, Tarihi Harran Üniversitesi, Harran evleri, Mardin evleri gibi daha pek çok gezilip görülecek kendine özgü güzellikler vardır. Dünyada güneşin doğuşunun en güzel olduğu Nemrut Dağında Kommagene Medeniyetinin izleri turistlerin ilgisini çekmektedir. TURİZM Bölgedeki Nemrut Dağı (Adıyaman) ile Diyarbakır ve Şanlı Urfa şehrinde bulunan tarihi eserler bölgenin turizm potansiyellerini oluşturur. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
GAP PROJESİ GAP 13 ayrı projenin birleşiminden meydana gelmiştir. Bu proje içinde 22 baraj, 19 hidroelektrik santral vardır. Proje, G.Antep, Mardin, Adıyaman, Şanlı Urfa, Diyarbakır, Batman ve Şırnak illerimizi kapsamaktadır. Sadece Atatürk barajından elde edilen elektrik üretimi ülke elektrik üretiminin 1/6'sına eşittir. (1992) Bölge ekonomisini çok yönlü etkileyen kuraklık problemi GAP projesiyle halledildiği zaman bölgede sosyo - ekonomik yönde büyük değişiklikler görülecektir. GAP projesi gerçekleştiği zaman: Sulamalı tarıma geçilecektir. Bölgedeki nadas alanları azalacaktır. Tarım ürünlerinin çeşitliliği artacaktır. Tarım ürünlerinin verimi artacaktır. Pamuk, pirinç, gibi tarım ürünlerinin ekim alanı genişleyecektir. Güneydoğu Anadolu, Türkiye pamuk üretiminde birinci bölge olacaktır. Kuru tarıma dayalı buğday, arpa, mercimek gibi tarım ürünlerinin ekim alanı azalacak fakat üretimleri artacaktır. Barajlar suni göl fonksiyonu göreceğinden bölgenin iklimi belirli oranda yumuşayacaktır. Elektrik enerjisinde üretim artışı sağlanacaktır. İçme suyu olarak kullanılacaktır. Su ürünlerinin üretimi artacaktır. Tarım ve tarıma bağlı sanayi gelişecektir ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
3. En yüksek yaz sıcaklığı, 4. En az orman oranı, Türkiye'de; 1. En küçük yüz ölçümü, 2. En az toplam nüfus, 3. En yüksek yaz sıcaklığı, 4. En az orman oranı, 5. En fazla petrol çıkarımı, 6. En fazla fosfat çıkarımı, 7. En fazla mercimek üretimi, 8. En az engebelik, 9. En fazla yaz kuraklığı, 10.En fazla sulama sorunu, 11.En fazla buharlaşma miktarı, 12.En az bulutluluk oranı ve en sade yer şekillerine sahip olan Bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
GÜNEY DOĞU ANADOLU ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Türkiye’nin en küçük ve en az nüfuslu bölgesidir **Türkiye’nin en küçük ve en az nüfuslu bölgesidir. **En yüksek yaz sıcaklığı bu bölgededir. *Petrol çıkarılan tek bölgedir. **Orman yönünden en fakir bölgedir. Platolar geniş yer kaplar. En yüksek dağı, sönmüş bir volkanik dağ olan Karacadağ’dır. **Samyeli rüzgarları sıcaklığı arttırır. **Buharlaşma ve yıllık sıcaklık farkı oldukça yüksektir. **Verimli topraklar vardır fakat sulama en önemli sorundur. Bunu çözmek içinde GAP Projesi yapılmıştır (baraj, kanal, tünel). ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, GAP projesi ile sulamanın artması sonucu PAMUK üretiminde 1.sırayı almaya başlamıştır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Hangisi Güney Doğu Anadolu’da değildir? A. Diyarbakır B. Mardin C. Urfa D. Adıyaman E. Malatya Hangi dağ G.D. Anadolu bölgesinde yer alır? A. Karadağ B. Ağrı C. Karacadağ D. Süphan E. Erciyes En küçük ve en az engebeli olan bölgemiz hangisidir? A. Marmara B. Ege C. G.D.Anadolu D. İç Anadolu E. Karadeniz ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
DOĞU ANADOLU ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ VE DOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NİN ÖZELLİKLERİ BÖLGENİN BÖLÜMLERİ: Yukarı Fırat Bölümü Erzurum-Kars Bölümü Yukarı Murat Bölümü-Van Bölümü Hakkari Bölümü ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Yeryüzü şekilleri Bölgenin ortalama yükseltisi 2000 - 2200 m arasındadır. Ortalama yükseltisi en fazla olan bölgemizdir. "Türkiye'nin çatısı" olarak isimlendirilir. Bölgenin en alçak yeri olan Iğdır Ovası (850m) dahi İç Anadolu'nun ortalama yükseltisine yakındır. Erzurum Ovası 1800 m , Yüksekova 2200 m yükseltiye sahiptir ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Çimen, Kop, Allahuekber ve Yalnızçam Dağları uzanır Nemrut, Süphan, Tendürek, Ağrı (5137m) k. Ağrı volkanik dağları uzanır. Çimen, Kop, Allahuekber ve Yalnızçam Dağları uzanır Orta sırada Munzur (Mercan) Dağları, Karasu-Aras Dağları ve Ağrı Dağı bulunur. Güneyde yer alan dağlar ise Güneydoğu Toroslar, Bitlis Dağları, Buzul (Cilo) Dağlarıdır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Ağrı Dağı Türkiye'nin en yüksek noktasını oluşturur Ağrı Dağı Türkiye'nin en yüksek noktasını oluşturur. Bölgede kıvrım dağları arasında yer alan çöküntü ovaları da doğu - batı yönünde uzanır. Bu ovalardan Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Van, Yüksekova ve Başkale güneyde, Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Pasinler, Horasan, Kağızman, Iğdır ovaları kuzeyde bulunur. Bölgede platolar da geniş alan kaplar ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Tarım ürünleri düşük sıcaklığın etkisiyle daha geç olgunlaşır. Erzurum-Kars platosu Doğu Anadolu'nun en geniş plâtosudur. Bundan başka Fırat ve kolları tarafından parçalanmış plato görünümü kazanmış yüksek yaylalar oldukça fazladır. Bölgedekİ yer şekİllerİnİn başlıca etkİlerİ şöyle sıralanabİlİr Yükseltiden dolayı sıcaklık değerleri düşmüştür. Tarım ürünleri düşük sıcaklığın etkisiyle daha geç olgunlaşır. Tarım ürün çeşidi azdır. Bölgede yüzey şekillerine bağlı olarak Kuzey-güney doğrultusunda ulaşım zordur. Ulaşım Doğu-batı yönünde daha kolaydır. Türkiye'de ulaşım ağının en seyrek ve en elverişsiz olduğu bölgedir. Ekilebilen alanlar azalmıştır. Sanayi de gelişmediğinden halk daha çok tarım kesiminde çalışmaktadır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Dolayısıyla Türkiye'de tarımsal nüfus yoğunluğu en fazla olan bölgemizdir. Hidroelektrik potansiyeli en yüksek akarsular bu bölgemizdedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İklim ve Bitki Örtüsü Kış mevsimi uzun ve soğuktur İklim ve Bitki Örtüsü Kış mevsimi uzun ve soğuktur. Sıcaklık -40°C'ye kadar düşer. Yaz mevsimi ise sıcak ve kısadır. Sıcaklık 20°C nin üzerine çıkar. Kış mevsiminde yağışlar genelde kar şeklindedir ve hiç erimeden uzun süre yerde kalır. Yıllık sıcaklık farkı 30°C den fazladır. Bölgenin güneyine ve batısına doğru gidildikçe sıcaklık ortalamaları artar (enlem ve yükseltinin azalmasıdır). Karasallığın etkisiyle en fazla yağış yazın, en az yağış kışın düşer (Erzurum-Kars Bölümünde)Yıllık ortalama 500-600 mm yağış alır ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Kışlar karasallığın etkisiyle daha sert geçer. Buna karşılık Iğdır Ovası, alçakta bulunmasından dolayı kış mevsimi daha ılık geçer. Burda bu sebebten dolayı mikrolima özellik gösterir ve pamuk yetişir. Kışlar karasallığın etkisiyle daha sert geçer. Doğal bitki örtüsü steptir. Ancak yaz yağışları sebebiyle çayır şeklindedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Buğday: Arpadan sonra en fazla tarımı yapılan ürün buğdaydır. TARIM Bölge yüzölçümünün %10'unda ancak tarım yapılabilir. Yerşekilleri ve iklimin olumsuz etkisinden dolayı tarımsal faaliyet gelişmemiştir. Bölgedeki tarım etkinlikleri en çok bölgenin güneyindeki çöküntü ovalarında (Elbistan, Malatya, Elazığ ve Muş ovaları) yoğunlaşır. Arpa: En fazla tarımı yapılan üründür.Sebepleri: Düşük sıcaklığa dayanıklı olması, kısa sürede hasat edilebilmesi, hayvan yemi olarak kullanılması ve buğdayın yetiştirilemediği yerlerde yetşebilmesidir. Buğday: Arpadan sonra en fazla tarımı yapılan ürün buğdaydır. Tütün: Bitlis, Malatya ve Elazığ çevresinde yetiştirilir. Pamuk: Iğdır ovasında pamuk yetiştirilir. Kayısı: Malatya, Türkiye ve Dünyada kayısı üretiminde ilk sırada yer alır. Ayrıca patates, lahana gibi çeşitli ürünler de yetiştirilir. Genel olarak sıcaklığın düşük olmasından dolayı sebzecilik gelişmemiştir. Bundan dolayı sebze tarımına en az elverişli bölge Doğu Anadolu'dur. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
HAYVANCILIK Doğu Anadolu Bölgesi, hayvancılıkta elverişli şartlara sahip olduğu gibi olumsuz şartlar da taşır. Çayır ve otlakların fazla yer kaplaması hayvancılığı teşvik edici, kışların uzun ve sert geçmesi ise sınırlayıcı bir özelliktir. Erzurum-Kars Bölümü'nde yaz yağışları ile oluşan çayırların geniş alan kaplaması büyükbaş hayvancılığın gelişmesini sağlamıştır. Bölgenin güneyindeki ovalık alanlarda ise küçükbaş hayvanlardan koyun yetiştiriciliği önem kazanmıştır. Dağlık yörelerde ise kıl keçisi yetiştirilmektedir. Canlı hayvan, yapağı, tereyağı ve peynir halkın önemli geçim kaynaklarıdır. Hakkâri, Kars ve Bitlis'te arıcılık gelişmiştir. Türkiye bal üretiminin %20'sini Doğu Anadolu Bölgesi verir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
YERALTI ZENGİNLİKLERİ Türkiye'de maden çeşitliliği ve rezervinin (miktar) en fazla olduğu bölge, Doğu Anadolu Bölgesi ve özellikle Yukarı Fırat Bölümü'dür. Demir: Türkiye'de çıkarılan demirin %35'ten fazlası bu bölgede Divriği (Sivas), Hekimhan ve Hasançelebi (Malatya)'de çıkarılır. Krom : Türkiye'deki kromun %33'ü bu bölgeden çıkarılır. Ergani, Guleman ve Maden önemli krom yataklarının bulunduğu merkezlerdir. Bakır : Türkiye'deki bakırın önemli bir kısmı bölgeden çıkarılır. Maden, Ergani ve Pütürge'de bakır yatakları vardır. Kurşun-Çinko : Kurşunun %90'ı, çinkonun %75'i Keban'da çıkarılır. Bu madenler Keban'da "Simli Kurşun İşletmeleri'nde" işlenir. Ancak son yıllarda üretim durma aşamasına gelmiştir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Linyit : Elbistan, İspir ve Erzurum çevresinde çıkarılır Linyit : Elbistan, İspir ve Erzurum çevresinde çıkarılır. Türkiye'deki linyit üretiminin %10'u bu bölgeden elde edilir. Afşin - Elbistan termik santralinde enerjiye dönüştürülür. Oltu Taşı : Erzurum'un Oltu ilçesinde çıkarılır. Türkiye ve Dünya üretiminde bölge birinci sıradadır. Asbest: Erzincan çevresinde çıkarılır. Barit: Muş ve çevresinde çıkarılır. Kalay : Elazığ ve çevresinde çıkarılır. Kaya tuzu : Kağızman, Narman ve Kars çevresinde kaya tuzu yatakları bulunmakta ve bu yataklardan tuz elde edilmektedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
ENDÜSTRİ Doğal koşulların olumsuz etkisinin yaşandığı Doğu Anadolu Bölgesi'nde endüstri yeterince gelişmemiştir. Sanayi bakımından en geri kalmış bölgedir. Sanayi kuruluşları yetersiz olduğu için, bölge halkı geçimini daha çok tarım ve hayvancılıktan temin eder. Bölgede bulunan kuruluşlar daha çok tarıma dayalıdır. Maden çıkarımı bakımından zengin olsa da madenlerin işletilmesi azdır. Doğu Anadolu Bölgesi, maden varlığı ve elektrik enerjisi üretimi ile Türkiye sanayisinin gelişmesine büyük katkıda bulunmaktadır. Yalnızca Keban Barajı Türkiye'de üretilen elektrik enerjisinin yaklaşık % 25'ini sağlamaktadır Bölgedeki endüstri kuruluşları şunlardır: Et Kombinaları : Malatya, Elazığ, Erzurum, Ağrı ve Van'da bulunur. Et üretiminin %25'i bu bölgeden karşılanır. Şeker Fabrikaları : Malatya, Elazığ, Van, Erzurum, Muş ve Erzincan'dadır. Dokuma ve İplik Fabrikaları : Daha çok pamuklu dokuma gelişmiştir. Malatya ve Erzincan'daki fabrikalarda pamuk işlenir. Sigara Fabrikaları: Malatya ve Bitlis'te kurulmuştur. Çimento Fabrikaları : Elazığ, Erzurum, Kars ve Van'da kurulmuştur. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
TURİZM Doğu Anadolu'da bulunan, Ağrı Dağı, Van Gölü, Nemrut Dağı, Süphan Dağlan, Sat Dağları, Mercan Vadisi Milli Parkı turistlerin ilgisini çeken doğal güzelliklerdir. Bölgede dağcılık ve kış sporları için çok uygun ortamlar vardır. Palandöken Dağları'nda, Bingöl'de ve Sarıkamış'ta dağ sporları tesisleri bulunmaktadır. Bölgedeki göller, doğal güzellikleriyle birer gezi ve eğlence yerleridir. Bazı göllerin kıyısında da kamplar ve plaj tesisleri vardır. Doğubeyazıt yakınlarındaki İshak paşa Sarayı da önemli turizm alanlarından birisidir. Erzurum ve Diyadin'de bulunan kaplıcalar sağlık turizmi için önemlidir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
NÜFUS ve YERLEŞME Yüz ölçümü en geniş olan bu bölgemizde yer şekilleri ve iklimin de etkisi ile nüfus azdır. Nüfus bölgede daha çok çöküntü hendekleri içindeki ovalarda toplanmıştır. Toplu yerleşme tipi görülür. Nüfus yoğunluğu, Türkiye nüfus yoğunluğunun altındadır. 1997 yılı nüfus sayımına göre, Türkiye nüfus yoğunlu km2 ye 81 kişi iken, bölgede 36 kişidir. Bölgede şehirleşme oranı çok düşüktür (%28). Kırsal nüfus oranı ise çok fazladır (%72). Karadeniz Bölgesi'nden sonra kırsal nüfus oranı en fazla olan bölge Doğu Anadolu Bölgesi'dir. Bölgede nüfusun %80'i tarım ve hayvancılık ile uğraşır. Sanayi gelişmediği için diğer bölgelere Karadeniz'den sonra en çok göç gönderen bölgemizdir. Nüfus yoğunluğu bakımından son sırada yer alır. İklimin sert karasal etkisi ve yer şekillerinin engebeli olması nedeniyle, tarımsal nüfus yoğunluğu fazladır. Bölgenin bazı yerlerinde tarımsal nüfus yoğunluğu 500'e kadar çıkmaktadır.Erzurum, Elazığ ve Malatya bölgenin büyük yerleşim birimleridir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
En büyük ve en yüksek (2220m) bölgedir. En yüksek dağ Ağrı’dır (5165m) **En büyük ve en yüksek (2220m) bölgedir. ***En yüksek dağ Ağrı’dır (5165m). *** En düşük ortalama sıcaklığa sahiptir. ***Ekili dikili alan oranı en az olan bölgedir (%10). **En büyük göl Van gölü ve en büyük baraj Keban bu bölgededir. **Tarım ürünlerinin en geç olgunlaştığı bölgedir. ***Hayvancılık yaygındır, büyük baş hayvancılıkta 1.sıradadır. ***Nüfus yoğunluğunun en az olduğu bölgedir. Maden çeşitliliği en fazla olan bölgedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Hangisi D.Anadolu’da değildir? D.Anadolu’da yaz yağışlarından dolayı gelişen faaliyet hangisidir? A. B.Baş Hayvancılık B. Pamuk C. Çay D. Tütün E. Arıcılık Hangisi D.Anadolu’da değildir? A. En büyük göl B. En yüksek dağ C. En fazla maden çeşitliliği D. En fazla B.Baş hayvancılık E. En yağışlı bölge ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
G.Doğu And. Bölgesinin en önemli madenleri hangileridir? A.Petrol-Linyit B.Çinko-Kurşun C.Fosfat-Çinko D.Petrol-Fosfat E.Çinko-Demir İç Anadolu bölg. Türkiye ekonomisine katkısı daha çok hangi alandadır? A.Sanayi B.Turizm C.Tarım D.Maden E.Ticaret Doğu Anadolu bölgesinin en önemli özelliği? A.Tarım-Sanayi B.Ticaret-Tarım C.Maden-Turizm D.Hayvancılık-Madencilik E.Tarım-Hayvancılık ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
Aşağıdaki şehirlerden hangisi farklı bir sektörde gelişmiştir? Türkiye’nin gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki farkın en az olduğu bölge hangisidir? A.Marmara B.Ege C.Doğu Anadolu D.Güney Doğu E.Akdeniz Marmara bölgesinin aşağıdakilerden hangisi bakımından ülke ekonomisine katkısı en azdır? A.Tarım B.Ticaret C.Sanayi D.Turizm E.Balıkçılık Aşağıdaki şehirlerden hangisi farklı bir sektörde gelişmiştir? A.Urfa B.Antalya C.Konya D.Bursa E.Adana ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
KARADENİZ BÖLGESİ BÖLGE HAKKINDA NOTLAR: Ø Alan bakımından %18 ile 3. Büyük bölgemizdir. Ø Kırsal nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir. Ø Ormanlarımızın %27’sine sahip olarak 1.Sıradadır. Ø En fazla yağış alan bölgedir. Ø Nadasa bırakmanın en az olduğu bölgedir. Ø Temel geçim kaynağı tarımdır. Ø En çok göç veren bölgedir. Ø Güneşten yararlanma oranı en az bölgedir. Ø Gölge uzunluğu en fazla bölgedir. Ø Gece-Gündüz süresi arasındaki farkın en fazla olduğu bölgedir. Ø Kimyasal çözülmenin en fazla olduğu bölgedir. Ø En fazla heyelan olan bölgedir. Ø En fazla falez (yalıyar) olan bölgedir. Ø Çay, Fındık, Mısır, Keten-Kenevir, Soya Fasulyesi üretiminde 1. Sıradadır. Ø Taşkömürünün tamamı ve Bakırın yarısı bu bölgeden sağlanır. Ø Kereste en çok Sinop, Kastamonu ve Bolu’da üretilir. Ø Boyuna kıyı tipi görülür. Ø Sıcaklık ortalaması 14-15 derece, yağış ortalama 1000 mm’dir. Ø Çatalağzı Termik Santrali bu bölgededir. Ø Kızılırmak Türkiye’nin en uzun ırmağıdır. Ø Batın Çayının kısa bir bölümünde akarsu ulaşımı yapılabilmektedir. Ø Yeryüzü şekilleri nedeniyle İnsan ve hayvan gücüyle tarım yaygındır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
MARMARA BÖLGESİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ BÖLGE HAKKINDA NOTLAR: Ø Yüzölçümüne göre 6. Sıradadır. Ø Ortalama yükseltisi en az bölgedir. Ø Nüfus ve nüfus yoğunluğu en fazla olan bölgedir. Ø En fazla iç göç alan bölgedir. Ø Sanayisi en gelişmiş ve sanayi nüfusu en fazla bölgedir. Ø İşçi nüfusu en fazla bölgedir. Ø Alanına oranla ekili-dikili alanı en fazla bölgedir. Ø İki kıtada toprağı olup iki çok önemli boğaza sahiptir. Ø Orman bakımından %19 ile 3. Sıradadır. Ø Yünlü ve ipekli dokumada ilk sırada yer alan bölgedir. Ø Boğazlar ria kıyı tipidir. Ø İstanbul en büyük ithalat limanımızdır. Ø En çok vergi veren bölgemizdir. Ø Bor üretiminde Türkiye’de ve Dünyada ilk sıradadır. Ø Alanına oranla tarım arazisi en fazla bölgedir. Ø Ekonomimize katkısı daha çok sanayi alanındadır. Ø Hizmet sektörünün en fazla olduğu bölgedir. Ø Çayır ve otlakları en az bölgedir. (Alanının 1/10’undan az) Ø Ürün vermeyen toprakları en az bölgedir. Ø Enerji üretimi en az ama tüketimi en fazla bölgedir. Ø Turizm gelirleri en fazla olan bölgedir. Ø Şeftali, Ayçiçeği, Pirinç ve Kestane üretiminde ilk sıradadır. Ø Madenler bakımından en zengin ili Balıkesir’dir. Ø Kağıt sanayisinin en fazla olduğu bölgedir. Ø Ortalama sıcaklık 14-16 derece, yağış 600-900 mm’dir. Ø En fazla yağışı kışın, en azı yazın alır. Yazın Karadeniz ikliminin etkisiyle yağış alır. Ø Okur yazar oranı en fazla bölgedir. Ø Ekonomimize katkısı sanayi ve ticaret alanındadır. Ø Şehirleri: Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Yalova, Kocaeli, Adapazarı, Bursa, Çanakkale, Balıkesir ve Bilecik’tir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
EGE BÖLGESİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ BÖLGE HAKKINDA NOTLAR: Ø Yüzölçümü bakımından 5.sıradadır. Ø Orman bakımından %16’ile 4.sıradadır. Ø Ekili-dikili alan bakımından %24 ile 3. Sıradadır. Ø Kıyı uzunluğu bakımından 1. Sıradadır. Ø Ekonomisi tarıma dayanır. Ø Sanayi bakımından Marmara’dan sonra 2.sıradadır. Ø Zeytin, üzüm, incir, haşhaş ve tütün üretiminde 1.sıradadır. Ø Linyitin en çok çıkarıldığı bölgedir. Termik Santralde çok vardır. Ø En fazla tuz üretilen bölgedir (İzmir-Çamaltı Tuzlası) Ø İlk demiryolu İzmir-Aydın arsında kurulmuştur. Ø Asıl Ege Bölümünde horst ve grabenler vardır. Ø En önemli ihracat limanımız Doğal bir liman olan İzmir Limanıdır. Ø En önemli uluslar arası fuarımız İzmir’de kurulur. Ø Göl yönünden en fakir bölgelerdendir. Ø Turizm gelirleri bakımından Marmara’dan sonra 2. Sıradadır. Ø Dağların uzanış yönü sayesinde kıyıdaki Akdeniz İklimi iç kesimler kadar sokulabilir. Ø Termik Santrallerden elektrik üretimi açısından ilk sırada yer alır. Ø Enine Kıyı Tipi görülür. Ø En uzun kıyıya sahip ilimiz Muğla’dır. Ø Denizli-Pamukkale Travertenleri vardır. Ø Çiniciliğin ve halıcılığın merkezi konumundadır. Kütahya çinicilikte ilk sırada yer alır. Ø Akarsular bol alüvyon taşıyarak menderesler çizerek akarlar. Delta ovaları oluştururlar. Ø Sünger avcılığı Bodrum kıyılarında yapılır. Ø Seracılıkta Akdeniz’den sonra 2. Sıradadır. Ø Tek Jeotermal Santralimiz Denizli-Sarayköy’dedir. Ø İlleri:İzmir, Manisa, Aydın, Denizli, Kütahya, Afyon, Uşak ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
AKDENİZ BÖLGESİ ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ AKDENİZ BÖLGESİ BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Ø Yüzölçümü bakımından % 15 ile 4. Sıradadır. Ø Orman bakımından % 21 ile 2. Sıradadır. Ama Maki olduğu için ekonomik değeri yoktur Ø iklimin etkisi ile orman yangınları çok görülür. Ø Ekili-Dikili alanlar bakımından % 18 ile 5. Sıradadır. Ø Dağların uzanış yönü nedeniyle Boyuna Kıyı Tipi görülür. Ø Ekonomisi tarıma dayanır ve Sanayi 2. Sırada gelir. Ø Sanayi bakımından Türkiye’de 3. Sırada gelir. Ø Susam, yerfıstığı, turunçgiller, muz, gül ve soya fasülyesi üretiminde Türkiye’de ilk sırada gelir. Ø İklimi nedeniyle tropikal bir bitki olan muz sadece bu bölgede yetiştirilir. Ø Karstik Yer şekillerine en çok bu bölgede yetiştirilir. Ø Kışları en ılık bölgemizdir. Ø Üçüncü büyük Kapalı Havzamız olan Göller Yöresi Antalya Bölümünde yer alır. Ø Çukurova en büyük delta ovamızdır ve Seyhan ve Ceyhan Nehirleri tarafından oluşturulmuştur. Ø İklim sayesinde yılda birden fazla ürün alınabilmektedir. Ø Sıcaklık ve buharlaşma nedeniyle en tuzlu denizimiz Akdeniz’dir. Ø Kışları en kısa süren bölgemizdir. Ø Sebze ve Meyvenin en erken olgunlaştığı bölgemizdir. Ø Don olaylarının en az olduğu bölgemizdir. Ø Mevsimlik işçi göçünün en fazla olduğu bölgemizdir. Ø Göl bakımından en zengin bölgemizdir. Ø Platolarında nüfus çok seyrektir. Ø Toroslar ulaşımı olumsuz yönde etkiler. Ø Yıl içinde gölge uzunluğunun en kısa olduğu Ø Güneşlenme süresinin en fazla olduğu bölgedir. Ø Derece ortalama sıcaklık ile en sıcak bölgemizdir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
G.DOĞU ANADOLU BÖLGESİ BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Ø Alan bakımından en küçük bölgedir. Ø Nüfus bakımından sonuncu olmasına rağmen alanı küçük olduğu için yoğunluk fazladır. Ø Orman bakımından % 1 ile son sırada yer alır. Ø Ekili-Dikili alan bakımından % 20 ile 4. Sıradadır. Ø Ekonomisi tarıma dayanır. Hayvancılık 2. Sırada yer alır. Ø Antepfıstığı, mercimek ve karpuz üretiminde ilk sırada yer alır. Ø Fosfat ve Petrol üretiminde ilk sıradadır. Ø Buharlaşma ve yaz kuraklığının en fazla olduğu bölgedir. Ø Hiç doğal gölü yoktur. Ø En yüksek yeri Karacadağ Sönmüş Yanardağıdır. Ø GAP Projesi bölgede halen sürmektedir. Ø Türkiye’nin en büyük ve önemli baraj gölleri bölgede yer alır. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Ø En büyük bölgemizdir. Ülkemizin % 21’ini kaplar. Ø Nüfus yönünden 6., yoğunluk yönünden 7. sıradadır. Ø Orman bakımından % 7 ile 6. sıradadır. Ø Ekili-Dikili arazi bakımından % 10 ile sonuncudur. Ø En fazla enleme sahip bölgedir. Ø Sanayisi en geri bölgedir. Ø Ekonomisi ve ülke ekonomisine katkısı hayvancılık alanındadır. Ø Kayısı üretiminde Malatya 1. sıradadır. Ø En zengin yer altı kaynakları Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır. Ø ‘2000-2200 metre ile en yüksek bölgedir. Ø Göl yönünden zengindir hatta en büyük göle sahiptir (Van Gölü) Ø En çok göç veren 2. bölgedir. Ø Tarım ürünlerinin en geç olgunlaştığı bölgedir. Ø En soğuk ve kışları en uzun bölgedir. Ø Hidroelektrik üretiminde 1. tüketiminde 7. sıradadır. Ø Günlük ve yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgedir. Ø Turizm gelirleri en az ve ulaşımı en kötü bölgedir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ
İÇ ANADOLU BÖLGESİ BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Ø En fazla nadasa bırakılan bölgedir. Ø En büyük kapalı havzamız buradadır (Tuz Gölü) Ø En tuzlu gölümüz %o ile Tuz Gölüdür. Ø Lületaşının tek çıkarıldığı yer Eskişehir’dir. Ø Karstik şekillere en çok rastlanan 2.bölgemizdir. (Sivas, Çankırı) Ø İklimden dolayı kerpiç en çok kullanılan yapı malzemesidir. Ø Ulaşımı yeryüzü şekilleri sayesinde çok uygundur. Ø En az yağış alan bölgemizdir Ø Ortalama yükseltisi 1000 metredir. En yüksek yeri Erciyes Dağıdır. Ø Küçükbaş hayvan sayısı en fazla olan bölgedir. Ø Nüfus bakımından 2. olmasına rağmen alanı büyük olduğu için yoğunluk azdır. Ø Tek uçak fabrikamız Eskişehir’dedir. Ø Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Ø İklimi sert ve karasaldır. Ø Kentleşme oranı düşük, kırsal yerleşme topludur. Ø Yaz kuraklığının erken başlaması sebze üretimini olumsuz yönde etkiler. Ø Bölgede endüstri bitkilerinden şekerpancarı, tahıllardan buğday çok yetiştirilir. Ø En uzun akarsuyumuz Kızılırmak nehrinin büyük kısmı bölgededir. ZEYNEL ABİDİN ÖKSÜZ UZMAN AKADEMİ