Filistin Ahmet Emin Dağ
Filistin neresi? Batısında Akdeniz, kuzeyinde Lübnan, doğusunda Ürdün ve güneyinde Mısır bulunan bir Ortadoğu ülkesidir
Uluslar arası hukukta Filistin toprakları dendiğinde sadece Batı Şeria ve Gazze kastedilir.
Gazze 40 km uzunluk 10 km genişlik 1.400.000 nüfus 900.000 mülteci
Filistin nüfusu Batı Şeria ve Gazze 3.900.000 Ürdün 1.835.000 İsrail 1.318.000 Suriye 434.800 Lübnan 405.400 Şili 300.000 Amerika 225.000 Mısır 44.000 Körfez ülkeleri 159.000 Diğer Arap ülkeleri 153.000 Diğer ülkeler 308.000 Toplam 9.500.000
3.900.000 5.600.000 Kendi topraklarında yaşayanlar Göçmen ve mülteci olarak yaşayanlar 5.600.000 Her 3 Filistinliden 2 tanesi göçmen durumunda
Batı Şeria 19 Kamp 687.500 Lübnan 12 Kamp 400.500 Ürdün Mülteci kampı sayısı 59 Batı Şeria 19 Kamp 687.500 Lübnan 12 Kamp 400.500 Ürdün 10 Kamp 1.780.500 Suriye 10 Kamp 424.500 Gazze 8 Kamp 961.500
Mülteci kampları 4.254.000 kişi 59 kampta Sağlıksız koşullar Alt yapı eksikliği Eğitim sorunu Fakirlik
Fakirlik Bugün: % 54 5 yıl öncesi: % 25
Ortalama yüzde 25 olan fakirlik oranı, 2000 yılından itibaren yaşanan intifada sürecinde yüzde 50’lerin üzerine çıktı. En Fakir bölgeler: Gazze El-Halil
İşsizlik 5 yıl önce % 23 Bugün % 50
İşsizliğin en yoğun olduğu Filistin toprakları: Gazze El-Halil Beytüllahim
İsrail saldırıları sebebiyle yıkılan alt yapı zararı 10.000.000.000$
Sanayi ve tarımsal Üretim kaybı: 10.347.000.000 $
İsrail saldırısıyla yok edilen kamu malı: 998.000.000 $
Duvarın yol açtığı ekonomik zarar: 1.500.000.000$
Toplam uzunluk: 730 km Yeni işgal: % 45 Yeni mağdur: 200.000
Genişlik: 20 m Yükseklik: 8 m Bazı bölgelerde çukur ve elektrikli tel
Gasp edilen tarımsal alan: 165.000 dönüm iptal edilen tarım arazisi 238.000 dönümü
Duvarın dışında kalan okul sayısı 320 Mağdur olan öğrenci sayısı 170.000
Duvar inşası sebebiyle zarar gören yada yıkılan ev sayısı 4.000
Hayatın zorlaşması sebebiyle 10 dakikalık yol için bir Filistinlinin harcadığı ortalama kayıp 5 saat
Son 5 yılda uğranılan kayıplar Sektör kayıp Endüstri %60 Turizm %11 Ticaret %13 Sosyal hizmetler %30 İnşaat %10 Kamu yatırımları %10 Tarım %20 İşgücü %22 Ulaşım %70 Finans/bankacılık %3
5.000’den fazla ölü 100.000’den fazla yaralı 13.000’den fazla tutuklu İntifada sürecinde 2000 yılından bu yana yaşanan hak ihlalleri
Aynı topraklarda iki farklı yaşam Filistin’de Alt yapının tamamlanma oranı yaklaşık yüzde 30 İsrail tarafında alt yapının tamamlanma oranı yaklaşık yüzde 95
İki farklı refah düzeyi Filistin’de kişi başına gelir 700$ İsrail’de kişi başına gelir 26.200$
1 Günlük uygulamalar Suikastlar Sistematik olarak Filistinlilere suikast düzenlenmekte. Ortalama her hafta 5 Filistinli bu suikastlarda yaşamını yitiriyor.
2 Günlük uygulamalar Sivil katliamı Özellikle hedef gözetmeyen rastgele saldırılar sebebiyle haftada ortala 5 Filistinli masum hayatını kaybetmekte.
3 Günlük uygulamalar Tutuklama ve işkence Ortalama ayda 150 Filistinli gözaltına alınıyor. Bunların büyük bölümü kötü muamele ve işkenceye maruz kalırken şu an 13 bin tutuklu var.
4 Günlük uygulamalar Yıkım ve tahrip Sakin gün geçmesine izin verilmeyen Filistin kentlerinde gelişigüzel saldırılar her ay binlerce dolar zarara yol açıyor
5 Günlük uygulamalar Korku ve yıldırma İnsanların motivasyonlarının yok edilmesi için kasti bir yıldırma siyaseti uygulanmakta. Hemen her gün en az 20 kişi bu tür muamelelere maruz bırakılmakta.
6 Günlük uygulamalar Kışkırtma Filistinlileri kışkırtmak için kentler içinden tank ve askeri araçlar geçirilmekte
7 Günlük uygulamalar Yerleşimci terörü Yahudi yerleşim birimlerinde yaşayan fanatikler Filistinlilere sürekli tacizde bulunuyor. Batı Şeria’da 246 Yahudi yerleşim yeri var.
8 Günlük uygulamalar Bekletme ve yıldırma Kentler arası geçişte insanlar, kimlik kontrolleri gerekçesiyle keyfi yere saatlerce bekletiliyor
9 Günlük uygulamalar Kapatmalar Batı Şeria’da yüzlerce cadde İsrail tarafından çelik bariyerlerle ulaşıma kapalı tutuluyor
10 Günlük uygulamalar Yol blokajları Güvenlik gerekçesiyle ve Yahudi yerleşim birimlerinin yanından geçtiği için binlerce kilometre yol kapalı tutuluyor
11 Günlük uygulamalar Kontrollü geçiş noktaları Günlük olarak Filistin kentleri arasında insanlar kontrollü olarak geçiş yapabilmekte
12 Günlük uygulamalar Elektrikli tel Yahudi yerleşim birimleri ile Filistinliler arasındaki birçok bölge elektrikli tellerle örülü
13 Günlük uygulamalar Kontrol noktaları Batı Şeria’daki Filistin kentlerinin giriş ve çıkışlarında saatlerce süren kontroller yaşanıyor
14 Günlük uygulamalar Yol tahribatları Filistinlilere ait araçların geçişlerini zorlaştırmak için birçok yola kasti zarar veriliyor.
Filistinliler ne istiyor Ortak talepleri Kendi topraklarını geri almak Haksız ve adaletsiz uygulamaların sona ermesi Kendi devletlerini kurmak Sürgündekilerin geri dönmesi Kudüs’ü geri almak Hapistekilerin serbest bırakılması Ayrıştıkları konular Devletin niteliği İsrail’le ilişkilerin niteliği Yolsuzluk
Yahudiler ne istiyor Ortak talepler Ayrıştıkları konular Kendi bağımsızlığını pekiştirmek Bölgede kendisine tehdit olabilecek güç bırakmamak Filistinlilerin güçlenmesini önlemek Kudüs’ün elde tutulması Ayrıştıkları konular Devletin niteliği ve dinin rolü Araplarla ilişkilerin niteliği Yahudi yerleşim birimlerinin geleceği
1 Filistin tarihine bakış M.Ö. 3000: İlk sakinler Kenaniler M.Ö. 1500: İsrail kavimleri M.Ö. 1200: Mısır’dan dönüş M.Ö. 500 : Filistia kavminin çıkışı M.Ö. 925 : Süleymanın ölümü M.Ö. 720 : Kuzeyin yıkılışı M.Ö. 600 : Güneyin yıkılışı M.Ö. 500 : Yahudilerin dönüşü M.Ö. 63 : Roma işgali M.S. 638 : İslam fetihleri M.S. 1517 : Osmanlı fethi M.S. 1918 : İngiliz işgali
2 Filistin tarihine bakış 1916 Sykes-Picot Anlaşması Bu gizli anlaşma ile bölgede uluslar arası bir yönetim kurulması ön görüldü 1917 Arap Ayaklanması Osmanlıya karşı ayaklanma karşılığında İngilizler bölgede bir Arap krallığı kurulması sözü verdi 1923 İngiliz Manda yönetimi San Remo Konferansından sonra bölge İngilizlerin denetimine girdi
3 Filistin tarihine bakış 1917 Balfour Deklarasyonu İngiliz Dışişleri Bakanı, Siyonist liderlere, Yahudi devleti sözü veriyor 1923 Yahudi göçü İngilizlerin bölgeye yerleşmesi ile birlikte Avrupa’dan binlerce Yahudi bölgeye göç ediyor. 1922-40 arası Yahudi nüfusu 83 binden 467 bine çıkıyor. (bu dönemde nüfus 1.528.000) Ürdün bölünüyor.
4 Filistin tarihine bakış 1920-30 Yahudi terörü Kurulan Yahudi terör örgütleri Filistinli köylere baskınlar yapıyor. Yahudi halkın sahip olduğu toprak da 60.100 hektardan 155.200 hektara çıktı.
5 Filistin tarihine bakış 1920-30 Filistinli göçleri Yahudi teröristler yüzünden 700.000 Filistinli köylü bölgeyi terk ediyor. 1923 Direniş başlıyor İngiliz ve Yahudi çetelere karşı mücadele başlıyor. 1935’te İzzettin Kassam şehit oluyor. 1936 Arap Ayaklanması Emin Hüseyni büyük ayaklanmayı başlatıyor. Bölünme sonuçsuz bırakıyor
6 Filistin tarihine bakış 1947 BM Planı İngilizlerin ve Amerika’nın desteği ile BM’de alınan kararla Filistin’in iki devlete bölünmesi Kudüs’ün tarafsız olması kararlaştırılıyor. 1948 İsrail’in kuruluşu Paylaşımdan ve İngilizlerin çekilmesinden sonra binlerce Filistinli göç ettiriliyor. İsrail’in elindeki toprak oranı %78 oluyor
7 Filistin tarihine bakış Arap-İsrail Savaşları 1948 Birinci Savaş 1956 Süveyş Savaşı 1967 Altı Gün Savaşı 1973 Yom Kippur Savaşı İlgili Savaşlar 1970 Kara Eylül 1975 Lübnan İç Savaşı 1982 Beyrut Kuşatması
1 İsrail’in yaptığı kitle katliamları Kral Davut Katliamı (22 Temmuz 1946) Deir Yasin Katliamı(9 Nisan 1948) Lida Katliamı (9-18 Temmuz 1948) Safsaf Köyü Katliamı(29 Ekim 1948) Davayima Köyü Katliamı (29 Ekim 1948) Kibya Köyü Katliamı(12 Ekim 1953) Kufr Kasem Katliamı (29 Ekim 1956) Samu Katliamı (Kasım 1956)
2 İsrail’in yaptığı kitle katliamları Ürdün Katliamları (15 Şubat-4 Haziran 1968) Abu Za’abel Katliamı (12 Şubat 1970) Sha’a Katliamı (8 Nisan 1970) Suriye Katliamı (8 Eylül 1972) Libya Katliamı (19 Şubat 1973)
3 İsrail’in yaptığı kitle katliamları Beyrut Katliamı (20 Temmuz 1981) Sabra-Şatilla Katliamları (15 Eylül 1982) Kudüs Katliamı (8 Ekim 1990) İbrahim Camii Katliamı (25 Şubat 1994) Kana Katliamı (18 Nisan 1996) Cenin Katliamı (3-15 Nisan 2002) Nuseyrat Katliamı ( Mart 2004)
Bölge ülkelerinin Filistin’e bakışı Mısır: İsrail’e karşı çaresiz, Filistin tarafına baskı siyaseti Suriye: Siyonistlerle hesaplaşma alanı, Filistin hareketini kendi denetiminde tutma Ürdün: Birleşme kaygısı sebebiyle, Filistinlilerin güçlenmelerini önleme İran: İsrail’e tehdit oluşturma için sıçrama taşı Suud: İnsani bakımdan sahiplenme, siyaseten çekimser Irak: Saddam döneminde direniş örgütlerine destek
Siyasi Partiler İsmi İdeolojisi Lideri Oy Hamas İslamcı Halit Meşal 44 Fetih Sosyalist/ulusalcı Faruk Kaddumi 41 Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Komünist Ahmet Saadat 04 Filistin Demokratik Birliği Sosyalist Memduh Nevfel 02 Filistin Ulusal Girişimi Liberal Mustafa Berguti 02 Filistin Halk Partisi Komünist Bessam Salhi 02 Mustakbel Sosyalist Mervan Berguti 02 Ücüncü Yol (Sol) Liberal Salem Fayed 02 Filistin Halk Mücadelesi Cephesi Sosyalist Samir Kavşah 01
Siyesetin Rengi %35 %60
Son koalisyon hükümeti Hamas : 12 Bakan Fetih : 6 Bakan Diğerleri : 7 Bakan
Hamas İdeolojisi: İslamcı Kuruluşu: 1987 Kurucusu: Ahmet Yasin Lideri: Halit Meşal Oy oranı: %44 Köken: İhvan-ı Müslimin Askeri kolları İzzettin Kassam
El-Fetih İdeolojisi: ulusalcı laik Kuruluşu: 1958 Kurucusu: Yaser Arafat Lideri: Mahmud Abbas Oy oranı: %41 Kökeni: Sosyalist Askeri kolları Kara Eylül Saika Güçleri Tanzim Aksa Tugayları Ebu Reiş Tugayları Fetih Şahinleri Güç 17 Havari Özel Operasyon Grubu
Direniş grupları İslamcı Gruplar (%70) İzzettin Kassam Tugayı (Muhammed Deif) İslami Cihad (Abdullah Ramazan Şallah) Sol Gruplar (%30) Aksa Şehitleri Tugayı (Mervan Berguti) Filistin Kurtuluş Cephesi (Ebu Nidal Aşkar) Ebu Ali Mustafa Tugayları (Ahmet Saadat) Filistin Özgürlüğü İçin Halk Cephesi Genel Komutanlık (A. Cibril) Halk Direniş Komiteleri (Cemal Ebu Samhadana)
Direniş gruplarının eylemsellik karşılaştırması
Barış süreci nedir? Batının istediği barış: İsrail’in güvenliğini garanti altına alacak, şiddete son verecek, mevcut statükoyu koruyacak bir uzlaşma İsrail’in istediği barış: Filistin’de kendisine muhalif hiç kimsenin bulunmadığı, sınırlarının tartışma konusu olmayacağı ve kendi üstünlüğünü garanti altına alan bir uzlaşma Filistin’in istediği barış 1967 topraklarında bağımsız, başkenti Kudüs olan ve göç ettirilmiş olan tüm Filistinlilerin geri dönüşünü garanti eden bir uzlaşma
Filistin neden önemli? İslam dünyasının mazlum bir parçası olduğu için Kudüs’e ev sahipliği yaptığı için Peygamberlerin tarihi mirasını taşıdığı için Aksa tehlikede olduğu için
Kudüs’e yönelik planlar 1 1948’de 44 km 2000’de 100 km
Kudüs’e yönelik planlar 2 Aksa’nın yerine mabet inşa edilecek
3 Kudüs’e yönelik planlar Aksa camiinin altı tünellerle dolu ve bunlar mabedin temellerini bulma iddiasıyla yapılıyor.
4 Kudüs’e yönelik planlar 1967: işgal 1969: Yangın 1970-72: Tünel kazılarının başlaması 1979: Doğu-Batı yönünde ikiye bölündü 1999: Yahudi-İslam ortak kullanımı teklif edildi 2000: Şaron ziyareti 2006: Mağripliler Kapısında yıkım ve Ağlama duvarının genişletilmesi
5 Kudüs’e yönelik planlar Kudüs’teki Yahudi nüfus: 1900’de % 10
Kudüs’te Nüfus değişimi Yıllar Müslüman Yahudi 1918 30.000 10.000 1931 31.000 51.000 1948 20.000 184.000 2000 155.000 520.000
6 Kudüs’e yönelik planlar Restorasyon yasağı bulunduğundan hiçbir yer tamir edilemiyor. Doğal yıkımla birçok yer yok ediliyor.
7 Kudüs’e yönelik planlar Demografik Yahudileştirme 7 yıl üst üste Kudüs dışında kalırsa ikameti iptal Çifte vatandaş olursa iptal Başka ülkede ikamet alırsa 2. Coğrafi Yahudileştirme Yeni Yahudi mahalleleri inşası Kudüs sınırlarının değiştirilmesi 3. Fiziki Yahudileştirme Birçok vakıf arazisi sahipsiz kabul edilip kamulaştırıldı Restorasyon yasağı
1 Gazze’de neler oluyor?
2 Gazze’de neler oluyor? 2006 yılında Hamas iktidara geldi İsrail, Batılılar ve bazı Arap ülkeleri hükümeti tanımadı Hükümet Hamas’ın, cumhurbaşkanlığı ise Fetih’in olduğu ikili yapı Hamas’ın ortak hükümet teklifleri Fetih tarafından reddedildi İsrail ve ABD, Fetih’e para ve silah desteği vermeye başladı Fetih ile Hamas arasında 2007 başından itibaren çatışmalar başladı Birçok Hamaslı yöneticinin öldürülmeye başlaması üzerine çatışma 2007 yılı Haziran ayında Hamas Gazze’yi tamamen ele geçirdi O tarihten itibaren siyasi, ekonomik ve askeri ambargo başladı
3 Gazze’de neler oluyor? Gazze Hamas’ın yönetimine girince baskılar yoğunlaştı Ambargolar ardından Gazze’de fakirlik yüzde 80’e çıktı İş olanakları bittiği ve ithalat durduğu için işsizlik yüzde 70’i aştı Bölgeye İsrail tarafından düzenlenen operasyonlarda çok kişi öldü Santraller ve içme suyu tesisleri vurulduğundan alt yapı tahrip oldu İsrail ve Mısır sınır kapılarından yakıt girişini azaltmaya başladı Ocak 2008 tarihinde yakıt girişi tamamen durduruldu