5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Ercan DURGUN Gelir İdaresi Grup Başkanı

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi 21.06.2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu birkaç madde dışında 01.01.2006 tarihinde yürürlüğe girdi.

Katılımcı Yaklaşım 160 kurumdan görüş istendi (Kamu - özel sektör, üniversite, STK, YMM ve SMMM...) Taslak pek çok meslek mensubuna incelettirildi, görüşler değerlendirildi İki önemli özellik; Toplumsal mutabakat geniş katılım

Temel Gerekçeler Eski KVK 1949 kapalı ekonomi için idealdi, 1980 serbest piyasa ekonomisine geçişle sistem karmaşıklaştı, yatırımcıya güven vermez ve beklentileri karşılamaz oldu, Oysa şimdi; Ekonomide istikrar yakalandı, Geleceğe ilişkin beklentiler olumlulaştı, AB sürecine uyum

Temel Amaç ve Öncelikler Sürekli büyüme, Vergiye gönüllü uyum, Vergi güvenliği, Yaygın taban, Yaşanabilir vergi ortamı

Temel İlkeler Netlik Sadelik, Sürdürülebilirlik, Mükellef Odaklılık, Gerçek Gelirin Kavranması, Verimlilik, Etkinlik, Uygulanabilirlik.

Kodifikasyon Kanunun bölümlendirmesi: Kanun > Kısım > Bölüm Maddelerin tasnif ve numaralandırılması: - Madde 1- - Fıkra (1) - Bent a) - Alt Bent 1)

Sistematik Tam ve dar mükellefiyete ait hükümler kendi içinde bir araya getirildi Kazanca yönelik hükümler (matrah, istisna ve muafiyetler) tek çatı altında toplandı GVK ile KVK arasındaki referanslar azaltıldı Ortak hükümler bir araya getirildi Akıcılık sağlandı

Genel Yapı Kanun > Kısım > Bölüm 1. Kısım : Mükellefiyet 2. Kısım : Tam Mükellefiyet Esası 3. Kısım : Dar Mükellefiyet Esası 4. Kısım : Ortak Hükümler ve Geçici Madd.

Dilde Sadelik ve Kolaylık Geçici ve uygulanmayan hükümler ayıklandı (83 yerine 39 madde) Dilde sadelik, Kanunun bütününde ifade birliği

Belirsiz ve İhtilaflı Konularda Açıklık Örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması, CFC konularında uluslararası standartlara uygun objektif kriterler getirildi Bu yolla müesseselere işlerlik kazandırıldı

Vergi Tabanı Vergi oranları aşağı çekildi. Muafiyet ve istisnaların kapsamı daraltıldı. - Kantinler - Kooperatifler gibi. Vergi güvenlik müesseseleri update edildi; - Kontrol edilen yabancı şirket, - Örtülü sermaye, - Transfer fiyatlandırması - Vergi cennetleriyle mücadele Md. 32 Md. 4-5 Md. 7 Md. 12 Md. 13 Md. 30/7

Kurumlar vergisi oranı KV Oranı Kurumlar vergisi oranı Böylece, kâr payı elde eden ortakların vergi yükü azaldı %30 %20 %34 En yüksek vergi yükü

Ortakların Vergi Yükü Kurum Kazancı Hesaplanan Kurumlar Vergisi Tam Mük. Gerçek Kişi Dar Mük. Gerçek Kişi Dar Mük. Kurum Kurum Kazancı 100 Hesaplanan Kurumlar Vergisi (20) Dağıtılacak Brüt Temettü 80 Gelir Vergisi Kesintisi %15 (12) Gelir Vergisinden İstisna Tutar 40 - Beyan Edilecek Temettü Hesaplanan Gelir Vergisi %35 14 Mahsup Edilecek Gelir Vergisi Ödenecek Gelir Ver. (14 - 12) 2 Toplam Vergi Yükü 34 (20+12+2) 32 (20+12)

Geçici vergi oranı; kurumlar vergisi ile aynı (Md.32) %20

Stopaj Oranları KV oranına paralel olarak stopaj oranı %15’e indi. Tam mükelleflere ilişkin stopaj 15, dar mükelleflere ilişkin stopaj ise 30 uncu maddede düzenlenmiştir. KV oranına paralel olarak stopaj oranı %15’e indi. 2006/11447 BKK ile 15 ve 30’daki bazı ödemelerin stopaj oranları yeniden belirlendi. (Yür: 1/1/2007) (Örneğin, yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde stopaj %5’den %3’e indirilmiştir)

Kurum kazancı; GVK’daki 7 gelir unsuru Konu Ve Mükellefler Mükellefler: Sermaye şirketleri, Kooperatifler, İktisadi kamu kuruluşları, Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler, İş ortaklıkları Kurum kazancı; GVK’daki 7 gelir unsuru

Eshamlı komandit şirketler ile aynı nitelikteki yabancı kurumlar. Sermaye Şirketleri Anonim şirketler Limited şirketleri Eshamlı komandit şirketler ile aynı nitelikteki yabancı kurumlar. Eshamlı komandit şirketlerinde; -komanditerin payı KV’ne, -komandite payları ise GV’ne tabidir.

Kooperatifler 1163 s.k.’a göre kurulanlar Özel kanunlarına göre kurulanlar Benzer nitelikteki yabancı kooperatifler “Okul kooperatifleri”, kooperatif sayılmaz ve mükellef olmaz. (1163 s.k.la kurulanlar veya derneğe bağlı bir iktisadi işletme niteliğinde olanlar hariç)

İktisadi kamu kuruluşları Kamuya (Devlet, il özel idaresi, belediye) ait veya bağlıdır, Faaliyetleri devamlıdır ve Kooperatif veya sermaye şirketi değildir

İktisadi kamu kuruluşları Bu kuruluşlar; Kazanç gayesi gütmeseler, Faaliyetleri kanunla verilmiş görev olsa, Tüzel kişiliğe sahip olsalar/olmasalar, Bağımsız muhasebeleri bulunsa/bulunmasa, Özgün sermaye veya iş yerleri olsa/olmasa dahi vergiye tabi olurlar.

Dernek/vakıflara ait iktisadi işletmeler Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup; faaliyetleri devamlı bulunan ve Sermaye şirketi ve kooperatif dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmelerdir. Sendikalar dernek; cemaatler ise vakıf sayılır.

İş ortaklıkları Ortaklardan en az birisinin KV mükellefi olması, Ortaklık konusunun belli bir iş olması, Ortaklığın yazılı bir sözleşmeyle kurulması, İşin belli bir süre içinde gerçekleştirilmesi, İşverenle bir yüklenim sözleşmesi yapılması,

İş ortaklıkları her türlü iş için kurulabilir (Yürürlük: 01.01.2006) Taraflar, işin tamamından sorumludur, İşin bitiminde kazanç paylaşılır, İşin bitimi ve VUK’da belirtilen ödevlerin yerine getirilmesiyle ortaklık sona erer. İş ortaklıkları her türlü iş için kurulabilir (Yürürlük: 01.01.2006) Ortaklık zararı ortaklarca paylaşılamaz ve ortağın matrahından indirilemez

Tam Ve Dar Mükellefiyet TAM MÜKELLEFİYET: Kanuni veya iş merkezi Türkiye’ de bulunur, DAR MÜKELLEFİYET: Kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye dışındadır - Kanuni merkez: Kuruluş kanunu, tüzük, ana statü veya sözleşmelerinde gösterilen merkez, - İş merkezi: İşlemlerin bilfiil toplandığı ve yönetildiği merkezdir.

Muafiyetler Trafik Kanunu’na göre kağıt ve plaka satışı yapan kurumlar, İl özel idareleri, belediye ve köyler ile bunların birliklerine ait elektrik, havagazı ve soğuk hava deposu işletmeleri, Belediyelerin, şehir şebeke suyu satışı (şişe ve damacana satış hariç), Belediyelerin belediye sınırları içinde faaliyet gösteren yolcu taşıma işletmeleri.

Muafiyetler Kamu idare ve kuruluşları tarafından; -Belli faaliyetleri öğretmek, yaymak, geliştirmek ve teşvik etmek amacıyla işletilen kuruluşlar, - Genel insan ve hayvan sağlığını korumak ve tedavi amacıyla işletilen kuruluşlar, - Sosyal amaçlarla işletilen kuruluşlar, - Sergiler, fuarlar ve panayırlar Genel yönetim içindeki kamu idarelerine ait olup sadece kamu görevlilerine hizmet veren, kâr amacı gütmeyen ve üçüncü kişilere kiralanmayan kreş ve konukevleri ile Askerî kışlalardaki kantinler

Muafiyetler Emekli ve yardım sandıkları ile sosyal güvenlik kurumları, Yaptıkları iş veya hizmet karşılığında resim ve harç alan kamu kuruluşları, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Özelleştirme Fonu, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve MPİ Genel Müdürlüğü Kuruluşlarındaki amaca uygun işlerle sınırlı olarak, Darphane ve Damga Matbaası Gen. Müd. ile askerî fabrika ve atölyeler

Muafiyetler İl özel idareleri, belediyeler veya köylerce işletilen Borularla su dağıtımı yapan ASKİ, İSKİ vb. işletmeler, Belediye sınırları içindeki yolcu taşıma işletmeleri, Mezbahalar (kesim, taşıma ve muhafaza) Köyler veya köy birliklerinin; - köylünün genel ve ortak ihtiyaçlarını karşılayan hamam, çamaşırhane, değirmen, soğuk hava deposu ve - bağlı oldukları il sınırı içinde faaliyette bulunmaları şartıyla yolcu taşıma işletmeleri ile - tarım işletmeleri

Muafiyetler Gençlik ve Spor Gen. Müd. ile özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş spor kulüplerinin idman ve spor faaliyetlerinde bulunan işletmeleri, Yalnız idman ve spor faaliyetiyle uğraşan A.Ş.ler, (Transfer ve bonservis gelirleri, saha reklam gelirleri, maç bileti satışları, sporcuların formalarına aldıkları reklamlar, maç yayın hakkının satılması dahil)

Muafiyetler KOBİ’lere kredi teminatı sağlayan finansman kuruluşları, Münhasıran bilimsel Ar-Ge faaliyetinde bulunan kurumlar, OSB ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçları karşılayan işletmeler

- Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, Kooperatif Muafiyeti - Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, - Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, - Yedek akçelerinin ortaklara dağıtılmaması, - Sadece ortaklarla iş görülmesi şartıyla...

Kooperatif Muafiyeti Tüketim ve taşımacılık kooperatifleri vergiye tabidir. Yapı kooperatiflerinin muafiyetinde ise; ► Müteahhit, ilişkili kişi (13/2) ve bunların işçi ve işverenleri yönetim ve denetim kurullarında yer almamalı, ►Yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif adına tescil edilmiş olmalıdır.

(Gelir sadece mevduat faizi ve gmsi ise beyan dışı) Kooperatif Muafiyeti Yapı koop.nin, arsalarını kat karşılığı vererek işyeri/konut elde etmeleri ortak dışı işlemdir. (Her bir hisse için bir işyeri veya konut ile sosyal tesislerin elde edilmesi hariç). Fazla konut, işyeri veya tesislerin kiraya verilmesi ortak dışı işlemdir. (Gelir sadece mevduat faizi ve gmsi ise beyan dışı)

İstisnalar (1) 1. İştirak Kazançları istisnası, 2. Yurt dışı iştirak kazançları istisnası, 3. A.Ş.’lerin yurt dışı iştirak hisseleri satış kazancı ist., 4. Emisyon primi kazancı istisnası, 5. Portföy işletmecilik kazancı istisnası, 6. Taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancı istisnası, 7. Yurt dışı şube kazançları istisnası, 8. Yurtdışı inşaat kazancı istisnası

İştirak Kazancı İstisnası Kurumların, tam mükellef başka bir kurumdan elde ettikleri kar payıdır. Kurumun karına katılma imkanı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kar payları dahil. Fonların katılma belgeleri ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar payları istisnaya dahil değildir.

Yurtdışı İştirak Kazançları İstisnası İştirak edilen kurum A.Ş. veya Ltd. Şti. olmalı, İştirakin kanuni ve iş merkezi yurt dışında olmalı, İştirak oranı en az %10 olmalı, İştiraki elde bulundurma süresi 1 yıldır, İştirak edilen kurum kazancı en az %15 vergi yükü taşımalı, İştirak kazancı, elde edildiği yıla ait kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmelidir.

Yurtdışı Şube Kazançları İstisnası Kazancın doğduğu ülkede taşıması gereken en az vergi yükü %20’den %15’e indirildi. Yurt dışı kazanç kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihe kadar Türkiye’ye getirilecektir. Faaliyet konusu finansman temini, sigortacılık ve menkul kıymet yatırımı olan kurumların kazançlarında %20 vergi yükü olmalı.

A.Ş.’lerin Yurt Dışı İştirak His. Satış Kaz. İst. Koşulları; Şirketin aktifinin en az %75’inin yabancı anonim veya limited şirketlerin sermayesine iştirakten oluşması, Yabancı şirketlerin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirak edilmesi, İştirak hissesinin en az 2 tam yıl aktifte yer alması.

Gayrimenkul Ve İştirak His. Satış İstisnası En az 2 tam yıl aktifte yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazancın %75’i istisnadır. Vadeli satışlarda, satış bedelinin satışı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsili gerekir. Kazancın (sermayeye ekleme şartı kaldırıldı) 5 yıl süreyle özel bir fon hesabında tutulması şarttır. -Fon sadece sermayeye ilave edilebilir. -Fonun başka bir hesaba aktarılması veya işletmeden çekilmesi veya işletmenin tasfiyesi halinde vergiler ziyaa uğramış sayılır.

Gayrimenkul Ve İştirak His. Satış İstisnası Devir ve bölünme işletmeden çekiş sayılmaz. Menkul kıymet ve taşınmaz ticareti ile uğraşanlar istisnadan yararlanamaz. Kooperatifler, satış bedelini amaçlarına harcamak şartıyla istisnadan yararlanır. Satış vaadi sözleşmesinde istisna uygulanmaz.

Bankalara Ve TMSF’ye Borçlu Kurumların G. menkul Ve İşt. Hiss Bankalara Ve TMSF’ye Borçlu Kurumların G.menkul Ve İşt. Hiss.Satış Kazancı İstisnası Bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış veya TMSF’ye borçlu kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin; taşınmaz ve iştirak hisselerinin, kurucu ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının bu borçlara karşılık bankalara veya Fona devrinden sağlanan hasılatın, bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançlar, Bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların %75’i,

Yurtdışı İnşaat Kazancı İstisnası Kurumların yurt dışında işyeri veya daimi temsilcileri vasıtasıyla yürüttükleri inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağladıkları ve Türkiye’de sonuç hesaplarına intikal ettirdikleri kazançları, Yurt dışında ayrı bir şirket kurularak bu işlemlerin yürütülmesi halinde ise kazançlar şu şartlarla istisnadır: - Bu işlerin yapılabilmesi için ilgili ülke mevzuatına göre ayrı bir şirket kurulmasının zorunlu olması, - Şirketin bu özel amaçla kurulduğunun ana sözleşmesinde belirtilmesi, - Şirketin bu amaç dışında başka bir faaliyetinin olmaması.

Yurtdışı İnşaat Kazancı İstisnası Yurt dışındaki inşaat ihalesini alan kurumların, bu işe ilişkin proje gibi teknik hizmetleri ister yurt içinde ister yurt dışında yapsın teknik hizmetlere ilişkin kazanç istisnasından yararlanır. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin olmaması halinde ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden sağladıkları kazançlar istisnadan yararlanacaktır. Kazancın Türkiye’ye getirilme zorunluluğu yoktur.

3. Eğitim ve Öğretim kazançları istisnası korundu, İstisnalar (3) 1. Emeklilik yatırım fonlarının kazançları, konut finansman fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançlarına ilişkin istisna, 2. Rüçhan hakkı kupon satışı istisnası sınırlandırıldı, 3. Eğitim ve Öğretim kazançları istisnası korundu, 5. Kooperatiflere ilişkin risturn istisnası korundu,

İstisna Kazançlara İlişkin Giderler Ve Zararların İndirimi İştirak hisselerinin alımıyla ilgili finansman giderleri, vergiye tabi kazançtan indirilebilecek, İstisna kazançlara ilişkin giderler, vergiye tabi kurum kazancından indirilemeyecek, İstisna kapsamındaki faaliyet zararları vergiye tabi kurum kazancından indirilemeyecektir.

İndirilecek Giderler ve Zarar Mahsubu İndirilecek giderler, zarar mahsubu ve beyannamede indirilecek unsurlar ayrı maddelerde düzenlenmiştir. Matrahın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen diğer indirimler (Ar-Ge hariç) , sonraki yıllara devredilez. Devralınan veya bölünen kurum zararlarının indirilebilmesine ilişkin değişiklik yapılmıştır. Md.8,9 Md. 10

Devralınan veya Bölünen Kurum Zararları Devralınan kurumların devir tarihi itibariyle öz sermayelerini aşmayan zararları indirilebilecek. Tam bölünmede bölünen kurumdaki devralınan öz sermayesini aşmayan ve devralınan kıymetle orantılı zararlar indirilebilir. Devralınan ve bölünen kurum zararlarının indirimi için; - Son beş yıla ait KV beyannameleri süresinde verilmiş olmalı - Devralınan kurum, faaliyetine en az 5 yıl devam etmeli

Ar-Ge İndirimi AR-GE harcamaları, bir gayri maddi hak ortaya çıkması halinde, amortisman yoluyla itfa edilir. Ayrıca AR-GE harcamalarının %40’ı beyannamede indirim konusu yapılacaktır. (Geçici vergi dahil) Kazanç yetersizliği nedeniyle indirilemeyen kısım sonraki hesap dönemlerine devreder. Projeden vazgeçilir veya bir gayrimaddi hak ortaya çıkmazsa aktifleştirilen tutarlar doğrudan gider yazılır.

AR-GE indirimi YMM tasdik raporuna bağlanacaktır. AR-GE indiriminden yararlanacaklar, ilk geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe kadar, GİB’e başvuracaklar. Mükellef, projenin incelenmesi için projenin %0,03’ünü TÜBİTAK’a yatırır. AR-GE indirimi YMM tasdik raporuna bağlanacaktır.

Sponsorluk Harcamaları reklam harcamasından farklıdır, amatör spor dallarında tamamı, profesyonel spor dallarında %50’sidir, makbuz, banka dekontu veya fatura ile belgelenmelidir,

Bağış Ve Yardımlar Kamu kurum ve kuruluşlarına, vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kamu yararına çalışan derneklere şartsız yapılan bağış ve yardımlar o yıla ilişkin kazancın %5’i ile sınırlıdır. %5’in hesabında kullanılacak formül; [(Ticari bil. karı-(İştirak kazancı istisnası + geç. yıl zararları)] Kamuya ait eğitim ve sağlık tesislerine yapılan bağış ve yardımların tamamı indirim konusu yapılabilir Kurum faaliyeti zararla sonuçlanmış ise bağış indirimi yapılamaz, sonraki yıllara devredilemez.

Vergi Güvenlik Müessesleri 1. Örtülü sermaye, 2. Transfer fiyatlandırması suretiyle örtülü kazanç dağıtımı, 3. Kontrol edilen yabancı şirket, 4. Zararlı vergi rekabetinde stopaj uygulaması.

Örtülü Sermaye (1) 55 ülkenin mevzuatı taranarak, belirsizlikler içeren örtülü sermaye kavramı objektif kriterlere bağlanmıştır. Mevcut düzenlemede açık olmayan ve uygulamada ihtilaflara yol açan konularda somut belirlemeler yapılmıştır. (İlişkili kişi, borç/öz sermaye oranı gibi) Örtülü sermaye kapsamına girmeyen borçlar, açıkça sayılmıştır. Örtülü sermaye üzerinden hesaplanan ve ödenen (kur farkları hariç) faiz, hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı ya da ana merkeze aktarılan tutar sayılmaktadır.

Örtülü Sermaye (2) 1- Tanım Kurumların ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek kullandıkları borçların, öz sermayenin üç katını aşan kısmı örtülü sermayedir. 2- İlişkili Kişiler Ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az %10 oranında ortağı olduğu veya en az bu oranda oy veya kar payı hakkına sahip olduğu bir kurum, - Doğrudan veya dolaylı olarak ortağın veya ortakla ilişkili bu kurumun sermayesinin, oy veya kar payı hakkına sahip hisselerinin en az %10’unu elinde bulunduran bir gerçek kişi veya kurum, ortaklarla ilişkili kişi sayılmaktadır.

Örtülü Sermaye Uygulamasında Kriterler (3) Borç/Özsermaye Oranı Hesap Dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin 3 katını aşan borçlanmalar örtülü sermaye sayılmaktadır. Ortak veya ortakla ilişkili kişi, banka veya benzeri kredi kuruluşu ise borç/öz sermaye oranı hesaplamasında bu kurumlardan alınan borçlar %50 oranında dikkate alınacaktır. Hesaplamada kurumun VUK uyarınca tespit edilen hesap dönemi başındaki öz sermayesi kullanılacaktır.

Örtülü Sermaye Uygulamasında Kriterler (4) Kurumun dönembaşı özsermayesinin sıfır veya negatif olması durumunda ortak ve ilişkili kişilerden yapılan borçlanmaların tamamı örtülü sermaye sayılacak. Ticari teamüllere göre yapılan vadeli mal ve hizmet alımları ile ilgili borçlanmaların vade farkı tutarı ayrıca hesaplanmış olsa dahi borçlar örtülü sermaye sayılmayacak. Örtülü Sermaye hesabında bu oranlar ortaklar ve ilişkili kişiler için topluca dikkate alınacaktır. Hesaplamada kurumun VUK uyarınca tespit edilen hesap dönemi başındaki öz sermayesi kullanılacak. (VUK md.192) Yabancı para ile olan borçlarda borç/özsermaye oranının belirlenmesinde borcun alındığı tarihteki döviz kuru dikkate alınacak. Avanslar, örtülü sermaye uygulamasında borç olarak değerlendirilecek. Ancak inşaat işlerinde alınan istihkak bedelleri örtülü sermaye hesaplanmasında dikkate alınmayacak.

Örtülü Sermaye Uygulaması Kapsamında Olmayan Borçlar (5) Ortakların veya ortaklarla ilişkili kişilerin gayri nakdi teminatıyla üçüncü kişilerden sağlanan borçlar. Kurumların iştiraklerinin, ortaklar veya ortaklarla ilişkili kişilerin, banka veya finans kurumları ya da sermaye piyasasından temin ederek aynı şartlarla kullandırdıkları krediler. Bankalar tarafından yapılan borçlanmalar, Finansal kiralama şirketleri, 90 S. KHK kapsamında faaliyet gösteren finansman ve faktoring şirketleri ile ipotek finansman kuruluşlarının bu faaliyetleri ile ilgili olarak ortak veya ortaklarla ilişkili kişi sayılan bankalardan yaptıkları borçlanmalar.

Örtülü Sermaye (6) Örtülü Sermayenin Vergisel Sonuçları Ortaklar veya ortaklarla ilişkili kişilerden yapılan borçlanmaların özsermayenin 3 katını aşması durumunda aşan kısma ilişkin ödenen veya hesaplanan faiz ve benzeri ödemeler, hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kâr payı, dar mükellefler için ise ana merkeze aktarılmış tutar sayılır. Bu tutarlar kurum kazancından indirilemez. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, gerek borç alan gerekse borç veren nezdinde, bu sonuca göre düzeltilir. Düzeltme işleminin yapılabilmesi için örtülü sermaye kullanan kurum adına tarh edilen vergilerin ödenmesi şarttır.

Örtülü Sermaye (7) Örtülü sermaye şartları geçici vergi döneminde gerçekleşmiş ise borç veren ve alan nezdinde kayıtlarda gerekli düzeltme yapılabilir. Düzeltmenin gider yazılan geçici vergi döneminden sonra yapılması halinde, borç alan düzeltme beyannamesi verir, beyannameye göre tahakkuk eden vergilerin kesinleşip ödenmesinden sonra borç veren kurum bir sonraki geçici vergi döneminde düzeltme yapabilir. Borç veren kurum tarafından düzeltme yapılırken faiz gelirinin örtülü sermayeye isabet eden kısmı kar payı olarak dikkate alınır ve iştirak kazancı istisnası olarak değerlendirilir. Örtülü sermayeye isabet eden kur farkları vergiye tabi gelirin tespitinde dikkate alınmayacak. Borç para verenin dar mükellef kurum, gerçek kişi veya vergiden muaf kişi olması halinde örtülü sermaye üzerinden ödenen faizler, dağıtılmış kar payı sayıldığından brüte tamamlanarak belirlenen oranda stopaja tabi tutulacak.

Transfer Fiyatlaması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı (1) Örtülü kazanç dağıtımına ilişkin esaslar somut ilkelere bağlanmaktadır. (İlişkili kişi, emsallere uygunluk ilkesi) Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar, dağıtılmış kâr payı sayılmaktadır. Transfer fiyatlandırması ile ilgili usuller, detaylı bir şekilde ikincil mevzuatta düzenlenecektir.

Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı (2) Kurumlar; ilişkili kişilerle yapacakları işlemlerde emsallere uygunluk ilkesine aykırı bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım satımında bulunurlarsa kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış kabul edilmektedir. Alım, satım, imalat, inşaat işleri, kiralama, kiraya verme, ödünç para verilmesi, alınması, ikramiye, ücret ve benzeri ödemelerde bulunulması, mal ve hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilecektir. Emsallere Uygunluk İlkesi; İlişkili kişiler arasında yapılan işlemlerde uygulanan fiyatın, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyata uygun olmasını ifade eder.

Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hükmü (3) İlişkili kişi; - Kurumların kendi ortakları, - Kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi ve kurumlar, - İdaresi, denetimi ve sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu yada nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi ve kurumlar, - Ortakların eşleri, ortaklarının veya eşlerinin üstsoy ve altsoy ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları.

Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hükmü (4) Bakanlar Kurulunca vergi cenneti ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler ilişkili kişilerle yapılmış sayılacaktır. Bakanlar Kurulu bu ülkeleri seçerken Türk Vergi Sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde vergilendirme yapılıp yapılmadığına bakacaktır.

Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Yöntemler (5) 1- Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi: İlişkili kişilerle yapılacak işlemlerde uygulanacak fiyat oranlarında herhangi bir ilişki bulunmayan kişiler arasında gerçekleşen aynı mahiyetteki işlemlerde uygulanan piyasa fiyatı karşılaştırılarak tespit edilmesini öngörmektedir. 2- Maliyet Artı Yöntemi: ilişkili kişiler arasındaki işleme konu mal veya hizmetin maliyetine, makul bir kar payı eklenerek fiyatın belirlenmesidir. 3- Yeniden Satış Yöntemi: işleme konu mal veya hizmetin, herhangi bir şekilde ilişkisi bulunmayan kişilere satılması halinde uygulanacak fiyattan makul bir brüt satış karı düşülerek bulunacaktır. 4- Mükellefin Belirleyeceği Yöntem: Emsallere uygun fiyata yukarıdaki yöntemlerden herhangi biriyle ulaşma imkanı yoksa mükellef işlemlerinin mahiyetine göre kendisi başka bir yöntem kullanabilecektir. 5-Maliye Bakanlığı ile Birlikte Belirlenecek Yöntem.: Mükellefler ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ve satımlarda fiyat ve bedelin tespitine ilişkin yöntemi Maliye Bakanlığı ile anlaşarak da belirleyebilir. Ancak bu yöntemden üç yıl süre ile vazgeçemez

Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımının Sonuçları (6) Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, maddedeki şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kâr payı, dar mükellefler için ana merkeze aktarılmış tutar kabul edilmektedir. Örtülü kazanç dağıtımı yapan kurum nezdinde tarhiyat yapılacağından, örtülü kazancın dağıtıldığı karşı taraf nezdinde de gerekli düzeltmenin yapılması gerekir. Düzeltme yapılabilmesi için tarh edilen vergilerin ödenmiş olması şarttır.

Kontrol Edilen Yabancı Kurum (1) Uluslararası vergileme kavramı, Controlled Foreign Company (CFC) tanımlanmaktadır. Tam mükellef gerçek kişi ve kurumların doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı veya birlikte kontrol ettikleri aşağıdaki şartları taşıyan yurt dışı iştiraklerinin kurum kazançları dağıtılsın dağıtılmasın Türkiye’de kurumlar vergisine tabi tutulur. - Yurtdışı iştirakin sermayesinin kar payının veya oy kullanma hakkının en az %50’sine sahip olunmalı. - İştirakin toplam gayrisafi hasılatının %25’ten fazlası pasif nitelikli gelir olmalıdır. - Yurtdışı iştirakin ticari bilanço karı üzerinde %10 dan az vergi yükü olmalıdır. - İştirakin yıllık gayri safi hasılatı 100.000.-YTL’nı geçmelidir. (Kontrol oranı hesap dönemi içinde sahip olunan en yüksek orandır) %50 %25 %10 100.000

Kontrol Edilen Yabancı Kuruma Sahip Olunmasının Sonuçları (2) Kanunda belirtilen şartları taşıyan yurt dışı iştirakin kazancı dağıtılmasa dahi yurt dışında uygulanan hesap döneminin kapandığı ayı içeren hesap dönemi itibariyle tam mükellef kurumların hisseleri oranında, kurumlar vergisine dahil edilerek vergilendirilecektir. Yurt dışında ödenen vergiler Türkiye’de ödenecek vergiden indirilebilecektir. Vergilendirilen kazancın yurt dışı iştirak tarafından sonradan dağıtılması durumunda ayrıca vergilendirilme yapılmayacak, kâr dağıtımında vergilendirilmemiş kısım varsa bu kısım vergiye tabi tutulacaktır. Kontrol oranı olarak, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihteki en yüksek sahip olunan oran dikkate alınır.

Kontrol Edilen Yabancı Kuruma Sahip Olunmasının Sonuçları (3) Kontrol edilen yabancı kurumun Türkiye’de vergilenecek kazancı, zarar mahsubu dahil giderler düşüldükten istisnalar düşülmeden önceki vergi öncesi kazançtır. Kanunda belirtilen şartları taşıyan yurt dışı iştirakin kazancı, dağıtılmasa dahi yurt dışında uygulanan hesap döneminin kapandığı ayı içeren hesap dönemi itibariyle tam mükellef kurumların hisseleri oranında, kurumlar vergisine dahil edilerek vergilendirilecektir. Madde 1.1.2006 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, 1.1.2006 tarihinden sonra sona eren hesap dönenlerine ilişkin kontrol edilen yabancı kurum kazançları iştirak hissesi oranında Türkiye’de kazanca dahil edilecek. Kontrol edilen yabancı kurumun iştirak ettiği kurumların 1.1.2006 tarihinden önceki kazançlarından bu tarihten sonra dağıtılan kar payları da kontrol edilen yabancı kurumun kazancına dahil edilecektir.

Zararlı Vergi Rekabetinde Stopaj Uygulaması (1) Zararlı vergi rekabeti yaratan ülkelerle yapılan işlemlerin vergilendirilmesi sağlanmaktadır. Vergi matrahının azaltılması, sermaye kaçışı ve kara paranın aklanması önlenmektedir. Bakanlar Kurulunca ilan edilen “Vergi Cennetleri”ne yapılan her türlü ödemeler %30 stopaja tabidir. Stopaj bakımından, ödemenin verginin konusuna girip girip girmediği, ödeme yapılanın mükellef olup olmadığı önem arz etmez. Md. 30

Bakanlar Kurulu’nun Yetkisi Bakanlar Kurulu’nun stopaj oranını yeniden belirleme yetkisi olan ödemeler; Üzerinden yapılacak stopaj oranını sıfıra kadar indirme hususunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. Emsaline uygun fiyatlarla alınan mal ve iştirak hisseleri için yapılan ödemeler Emsaline uygun fiyatlarla deniz ve hava ulaştırma araçlarının kiralanması için yapılan ödemeler İşin tamamlanabilmesi bakımından zorunluluk arz eden geçiş ücreti, liman ücreti gibi ödemeler, Md. 30

Zararlı Vergi Rekabetinde Stopaj Uygulaması (3) Stopaja tabi olmayan ödemeler Sigorta ve reasürans ödemeleri. Yurtdışındaki finans kuruluşlarından temin edilen borçlanmalara ilişkin ana para, faiz ve kâr payı ödemeleri, Md. 30

Tam Mükellef Kurumlarda Stopaj Kurum stopajı, kendi içinde düzenlenmiş, GVK 94’deki stopaj hükümleri çıkarılmıştır. Stopaj yapacaklar, GVK 94’dekilerle aynıdır. Stopaj oranı %15 Bakanlar Kurulu, bu oranı, %20’ye kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye yetkilidir.

Tam Mükellef Kurumlarda Stopaj 2006/11447 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile; 01.01.2007 tarihinden itibaren, Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %22 oranında yapılmakta olan stopaj oranı, %20 olmuştur. Yıllara yaygın inşaat işlerinde hakediş ödemelerinden yapılacak stopaj %3 olarak belirlenmiştir.

Tam Mükellef Kurumlarda Stopaj Stopaja tabi kazançlar ve stopaj oranları; - Yıllara sari..., - Kooperatiflere ait ..., -Her nevi tahvil faizleri (GVK Geç. Md.67) % 15 -Mevduat faizleri (GVK Geç. Md.67) % 15 -Katılım bankalarınca katılım hesabı karşılığı ödenen kar payları (GVK Geç. Md.67) % 15 -Kar-zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kar payları (GVK Geç. Md.67) % 15 -Repo kazançları (GVK Geç. Md.67) % 15 -Dağıtılan kar payları % 15 -Fon portföy kazançları %0

Dar Mükellef Kurumlarda Stopaj 30. maddede yer almaktadır. Oran %15 olarak belirlenmiş, Bakanlar Kurulu’na yeniden belirleme yetkisi verilmiştir. Vergi cennetlerindeki kurumlara ödemelerde %30 stopaj. Vergi kesintisi brüt tutar üzerinden yapılacaktır.

Yurt İçinde Kesilen Vergilerin Mahsubu KVK 15 ve 30 ile GVK geçici 67 uyarınca kesilen vergilerin indirim ve mahsubuna bir takım ilkeler getirilmiştir. Kesilen vergiler geçici vergi dönemlerinde de indirilebilecektir. Mahsubun yapılacağı tarihe açıklık getirilmiştir.

Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Bu güne kadar sadece temettü üzerinden ödenen vergilerin mahsubuna izin veriliyor, kar payı dağıtan kurumun ödediği verginin kar payına isabet eden kısmı indirilemiyordu. Yurt dışı iştiraklerden elde edilen kazançlar, belli şartlarla kurumlar vergisinden istisna tutulmaktadır. İstisna şartlarının sağlanamadığı durumda, Tam mükellef kurumların, sermayesinin %25’ine sahip olduğu yurtdışı iştiraklerinden elde ettikleri kâr payları üzerinden Türkiye’de ödenecek KV’nden, kâr payı dağıtımına kaynak oluşturan kazanç üzerinden yurtdışında ödenen vergilerin, kâr payına isabet eden kısmı mahsup edilebilir.

Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Yabancı ülkelerde ödenen kurumlar vergisi vb vergilerin mahsup edilmesine devam edilecektir. İndirim konusu yapılacak yurtdışında ödenen vergi, beyan edilen yurtdışı kazanca, KV oranının uygulanması sonucu bulunan tutarı aşamaz. Yurtdışında ödenen vergilerin ilgili olduğu kazancın Türkiye’de kurum kazancına ilave edildiği yılda tamamen veya kısmen indirilmeyen kısmının, bu dönemi izleyen üçüncü hesap döneminin sonuna kadar indirilmesine imkan sağlanıyor. Md.33/4

Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Yurtdışında ödenen vergilerin geçici vergiden mahsup edilebileceği hususu netleştirilmiştir. Mahsup edilebilecek vergi, yurtdışı kazanca geçici vergi oranının uygulanması ile bulunacak tutardan fazla olamayacaktır. Kontrol edilen yurtdışı iştirakin yurtdışında ödediği vergiler, bu şirketin Türkiye’de vergilenecek kazancın vergisinden indirilecektir. Md.33/5

Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Yabancı ülkelerde ödenen vergiler, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik edilmelidir. Kurumlar vergisinden indirim konusu yapılan vergileri tevsik eden belgeler, beyanname ekinde ibraz edilememesi halinde, bu vergi o ülkede geçerli olduğu bilinen oran üzerinden hesaplanır ve tarhiyatın bu suretle hesaplanan tutara isabet eden kısmı ertelenir. İbraz edilmesi gereken belgeler, tarh tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde ilgili vergi dairesine ibraz edildiği takdirde, bu belgelerde yazılı kesin tutara göre tarhiyat düzeltilir. Belgelerin süresinde ibraz edilmemesi veya bu belgelerden daha düşük bir mahsup hakkı olduğunun anlaşılması halinde, ertelenen vergiler için gecikme zammı hesaplanır.

Kurumlar Vergisinde Beyan Ve Ödeme Süresi Beyanname; hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmibeşinci gününe kadar verilecektir. Özel ödeme süreleri hariç olmak üzere vergi, “beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar” ödenebilmektedir. Tasfiye, devir ve bölünmeye ilişkin beyannameler, bu işlemlerin sonuçlanmasını takip eden 30 gün içinde verilecek ve aynı süre içinde ödenecektir. Özel beyanname ile beyanı gereken kazançlar, elde edilme tarihinden itibaren 15 gün içinde özel beyanname ile beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir.

Tasfiye, Birleşme Ve Devir Tasfiye; kurumun tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihte başlar ve kararın tescil edildiği tarihte sona erer. Tasfiye, birleşme ve devirlerde beyanname verme süresi, 15 günden 30 güne çıkarılmaktadır. Tasfiye zararla sonuçlanmışsa, geçmişe doğru düzeltme yapılır ve fazla ödenmiş vergi iade edilir.

Tasfiye, Birleşme Ve Devir Tasfiyeden vazgeçme kararı, kararın alındığı dönemin başından itibaren geçerli olacaktır. Bu durumda; Bu tarihe kadar verilmiş tasfiye dönemi beyannameleri için herhangi bir işlem yapılmayacaktır. Bunlar normal faaliyet dönemi beyannamesi olarak kabul edilecektir. Geçici vergiye ilişkin yükümlülükler, tasfiyeden vazgeçilme kararının alındığı tarihi kapsayan geçici vergi dönemi başından itibaren başlayacaktır.

Kısmi Bölünme İştirak hisselerinin bu yolla devrinde, bunların en az 2 yıl elde tutulması şartı getirildi. Taşınmaz devrinde 2 yıllık süre şartı aranmayacaktır. Üretim ve hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde, faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümü devredilecek. Devredilen varlıklara karşılık, devrolunan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan şirket ortaklarına verilmesine devam edilmektedir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin devrinde, devrolan şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur.

Yürürlük Hükümleri Transfer Fiyatlandırması yoluyla kazanç dağıtımı müessesesinin yürürlük tarihi 01.01.2007’dir. Örtülü sermaye uygulamasında yapılan değişiklikler 01.01.2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özel Kanunlarda düzenlenen muafiyet, istisna ve indirimlerin geçersiz sayılmasına ilişkin hüküm 01.01.2007’de yürürlüğe girmiştir.

Teşekkürler edurgun@gelirler.gov.tr

Ercan DURGUN Gelir İdaresi Grup Başkanı Kontrol Edilen Yabancı Kurum (CFC) Örtülü Sermaye Transfer Fiyatlandırması (TF) Ercan DURGUN Gelir İdaresi Grup Başkanı

Kontrol Edilen Yabancı Kurum (CFC)

CFC (KVK/7) Kontrol edilen yabancı kurum (CFC); tam mükellef gerçek kişi ve kurumların doğrudan / dolaylı, ayrı ayrı / birlikte sermayesinin, kâr payının oy hakkının %50’sine sahip yurtdışı iştirakler

CFC (KVK/7) “Doğrudan & dolaylı”

CFC “ayrı ayrı & birlikte”

CFC %50 1- Kontrol oranı Yurtdışındaki iştirakin; -sermayesinin, -kar payının veya -oy kullanma hakkının en az % 50’sinin Doğrudan...dolaylı...ayrı ayrı...birlikte Türkiye’deki kişi ve kurumlara ait olması... -Ne zaman ki oran? En yüksek olduğu andaki... -Elden çıkarma halinde ne olur? Muvazaa %50

CFC %25 %25 veya fazlasının pasif nitelikli gelir olmalı 2- Yurtdışı iştirakin gayrisafi hasılatı %25 veya fazlasının pasif nitelikli gelir olmalı Örneğin, iştirakin 100 YTL hasılatının; -Ticari kazanç 30 -Kâr payı 10 -Faiz 50 -Menkul kıymet 10 (70/100=) %70 CFC %25

CFC %10 Vergi yükü < %10 GV & KV vb. Örnek: CFC ticari kazancı: 90, 3- Yurtdışı iştirakin vergi yükü Vergi yükü < %10 GV & KV vb. Örnek: CFC ticari kazancı: 90, KKEG :10 Vergiye tabi kazanç: 100 Bu kazancın yarısı vergiden istisna olsun. KV oranı: %15 Vergi:(100/2 x 0,15=) 7,5 Vergi oranı: (7,5/90=) %8,33 %10

CFC 4- Gayrisafi hasılat tutarı Hasılat >100.000 YTL 100.000

CFC CFC kazancı; -dağıtılsın veya dağıtılmasın Türkiye’de KV’ne tabi Ortak gerçek kişinin geliri vergiye tabi mi? HAYIR

CFC (CFC)’nin ortaklık yapısı: -Tam mükellef gerçek kişi (A) % 40 Örnek: (CFC)’nin ortaklık yapısı: -Tam mükellef gerçek kişi (A) % 40 -Tam mükellef kurum (B) % 25 -Dar mükellef gerçek kişi (C) % 35 -Kurum kazancı: 200.000 YTL, -Ödenen KV: 10.000 YTL Yıl sonunda (B)’nin hissesi % 5 olsun.

CFC Kontrol oranı %40+%25=%65 (>%50) Vergi yükü %40+%25=%65 (>%50) Vergi yükü 10.000 / 200.000 YTL = % 5 (<%10) Hasılat tutarı 200.000 YTL (>100.000)

CFC (Yıl sonunda (B)’nin hissesi % 5 idi) B’nin kazancı: (200.000 x % 5 =) 10.000 YTL Beyan dönemi: Geçici Vergi dönemi (31.12) Evvelce ödenmiş vergi: (10.000x% 5=) 500 YTL MAHSUP: EVET -CFC ülkesinde ödenenler : OK -CFC’nin başka ülkelerde ödedikleri : ---

CFC Yürürlük -1/1/2006 sonrasında elde edilen kazançlar -2006 öncesi kârı şimdi dağıtılırsa? Vergilenir...

Örtülü Sermaye (KVK/12)

Örtülü Sermaye Borcun; Ortak veya ortakla ilişkili kişiden alınmış olması, İşletmede kullanılması, kurumun öz sermayesinin üç katını aşması

Örtülü Sermaye Ortak kimdir? Kurumun ortak olduğu kurumlar Ortak olunan kurumun ortakları (kişi/kurum) (öz sermayesi 1.000.000-YTL olan (A) A.Ş.’nin sermayesine %5 oranında iştirak ettiği (B) Ltd. Şti.) Ancak; İMKB’de kayıtlı ise pay en az %10 olmalı

Örtülü Sermaye Ortakla ilişkili kişi kimdir? Ortağın, %10 oranında ortağı (oy veya kar payı) olduğu kurum, Ortağın veya ortakla ilişkili kurumun sermayesinin, oy veya kâr payı hakkına sahip hisselerinin %10’unu elinde bulunduran gerçek kişi veya kurum.

Örtülü Sermaye Borcun dolaylı yoldan temin edilmesi hali -Örtülü sermaye kapsamındadır. Kurum B, Kurum A’nın %70 paylı ortağı. Kurum B, ne kurum A’nın, ne de kendisinin ortağı olmayan kurum C’ye borç vermiş, kurum C’de aynı şartlarla kurum A’ya borç vermiştir.

Örtülü Sermaye Borcun kullanılmaksızın aynen aktarımı Örtülü sermaye kapsamında değildir. Kurum A, Kurum B’ nin ortağı, Kurum B de Kurum C’nin ortağıdır. B, A’ dan aldığı borcu aynı şartlarla Kurum C’ye borç vermiştir.

Örtülü Sermaye Öz sermayesinin üç katını aşması -Hangi öz sermaye? -Dönem başı -Ne kadarı? -Yalnız üç katını aşan kısım -Ortak banka ise? -Borcun %50’si

Örtülü Sermaye Örtülü Sermaye Sayılmayacak Borçlanmalar Gayrinakdî teminat karşılığında borçlanmalar, Aynen aktarılan borçlanmalar, Bankalar tarafından yapılan borçlanmalar, Finansman & faktoring şirketlerinin borçlanmaları

Örtülü Sermaye Örnek: (Y) kurumunun öz sermayesi 100 YTL, borçlanmaları; a) Ortak (A)’dan 100, b) Ortak (B)’nin arsasını teminat göstererek Bay (Y)’den 200, c) Ortak (C)’den 150, d) Kurumun ortağı olan (D) Bankasından 1000, e) İştirak (H)’nin (E) Bankasından aldığı ve aynen aktardığı 300.

Örtülü Sermaye Çözüm: (b) ve (e) deki borçlanmalar dikkate alınmaz. D Bankasına borç %50 oranında dikkate alınır. Örtülü sermayeye esas borç; -Ortak (A) dan 100 -Ortak (C) den 150 -Ortak (D) Bankasından 500, Toplam = 750.

Örtülü Sermaye (Öz sermayesinin 3 katı 100 x 3 = 300) Örtülü sermaye tutarı: (750-300= 450) Örtülü sermayenin dağılımı: Ortak (A) için = (100 / 750) x 450 = 60, Ortak (C) için = (150/ 750) x 450 = 90, Ortak (D) için = (500/ 750) x 450 = 300

Örtülü Sermaye ÖS için Ödenen Faiz, Kur Farkı vb Giderler Gider kabul edilmez Tam mükellef için kâr payı (iştirak kazancı ist.) Dar mükellef için ana merkeze aktarılan tutar

Örtülü Sermaye ÖS işlemi sonucunda; Borç alana tarhiyat Borç verenin kayıtlarında düzeltme Dönem; geçici vergi

Transfer Fiyatlandırması (TF)

TF - Nedir? -gelir-gider veya kar paylaşımı açısından bağlantılı, Bir işletmenin; -gelir-gider veya kar paylaşımı açısından bağlantılı, -ana şirket veya alt şirketlerle, -yönetim ve denetimi itibarıyla ilişkili olduğu, -ortaklık, iştirak ve şubeleriyle karşılıklı mal / hizmet sunumuna uyguladığı fiyatlamadır.

TF – Giriş 1900’lerin başında ABD start verdi, OECD geliştirdi. OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberi yayınlandı (1979). Pek çok gelişmiş ülke OECD sistemini uygulamaktadır. Dünya ticaretinin % 60’ından fazlası ÇUŞ arasında gerçekleşmektedir. Bir araştırmaya katılanların % 97’sine göre gelecek iki yıl içinde karşılaşacakları en önemli sorun TF’dır.

Türkiye’de Yabancı Sermaye Türkiye’nin 2004 ilk 500 büyük kuruluşunun; 149’u yabancı sermayeli, Oranı : % 29,8, Bunların 43’u %100 yabancı sermayeli Kaynak: İstanbul Sanayi Odası, 2004

2006 Kasım-Türkiye Panaroması Uluslararası sermayeli şirket sayısı: 14.782 - Toptan ve perakende ticaret sektöründe: 4.926 - İmalat sanayii sektöründe: 2.947 - Gayrimenkul kiralama sektöründe: 1.900 net doğrudan yabancı yatırım girişi -1995 yılında : 885 milyon $ -2005 Ocak-Kasım döneminde: 7.421 milyon $ -2006 Ocak-Kasım döneminde: 18.135 milyon $ -Artış: % 144,4 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Doğrudan Yatırım Veril. Bülteni

Türkiye’de Yabancı Sermaye Yeni kurulan uluslararası sermayeli şirket ve şube: 2005 Ocak-Kasım döneminde:2.129 2006 Ocak-Kasım döneminde: 2.496 Artış: %17.2 Yerli sermayeli şirketlere iştirak: 2005 Ocak-Kasım döneminde: 449 2006 Ocak-Kasım döneminde: 591 Artış: % 31,6 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni

Şirket yönetimi kar maksimizasyonu Uluslararası rekabet gücünü artırma TF - Amaç Genel olarak; Vergileme matrah minimizasyonu (Dış ticaret vergileri, vergi iadesi, stopaj) Şirket yönetimi kar maksimizasyonu Uluslararası rekabet gücünü artırma

TF & KVK Eski ‘örtülü kazanç dağıtımı müessesesi’; - 57 yıl boyunca uygulandı, - Güncelleştirilemedi, işlevini tamamladı TF - yeni bir icat ?..Yeni olan ne? -Uluslararası dil, -OECD modeline uyum, -Somut ilkeler (İlişkili kişi, emsallere uygunluk...)

Örtülü Kazanç & TF - Karşılaştırma Kapsam; “şirket”ler T F Kapsam; gelir ve KV mükellefleri

“emsale nazaran göze çarpan derece” ...Karşılaştırma Örtülü kazanç ilke; “emsale nazaran göze çarpan derece” T F ilke; “emsale uygunluk”

Örtülü kazanç T F ... Karşılaştırma Emsallere uygunsuzluk idarece ispatlanır T F Emsallere uygunluk mükellefçe ispatlanır

T F Örtülü kazanç ...Karşılaştırma İlişkili kişi İlişkili kişi + vergi cennetleri Örtülü kazanç İlişkili kişi

Örtülü kazanç T F ...Karşılaştırma Alım, satım, imalat... Değişiklik yok

Gider yazılamaz ve “kar payı” dağıtımı ...Karşılaştırma Örtülü kazanç Dağıtılan kazanç gider yazılamaz T F Gider yazılamaz ve “kar payı” dağıtımı kabul edilir

Örtülü kazanç T F ...Karşılaştırma Fiyat tespiti??? Somut Yöntemler var

Karşı tarafta düzeltme imkanı ...Karşılaştırma Örtülü kazanç Tarhiyat yapılır... Düzeltme kaydı??? T F Karşı tarafta düzeltme imkanı

Örtülü kazanç T F ...Karşılaştırma idareye geniş insiyatifler mükellefe geniş hareket serbestisi

Koşullar Mukayese Edilebilir İşlemler Mukayese Edilebilir Fiyat Bağımsız Kişiler Mukayese Edilebilir Fiyat Bu 3 unsur bir arada bulunmalı

TF - Kapsam Mal Gayrimenkul Hisse Haklar Hizmet (danışmanlık, finans, kiralama, ücret...)

İlişkili kişi Kurumların kendi ortakları, Kurum veya ortaklarla ilişkili kişi ve kurumlar, İdaresi, denetimi ve sermayesi bakımından dolaylı-dolaysız bağlı ya da nüfuzu altında bulunan kişi ve kurumlar, Ortakların eşleri, üstsoy ve altsoy ile üçüncü derece dahil yansoy ve kayın hısımları.

Vergi cennetlerindekiler de ilişkili kişidir Vergi Cenneti Vergi cennetlerindekiler de ilişkili kişidir Bu ülkeler Bakanlar Kurulunca belirlenir Vergilendirme kapasitesi kriteri kullanılır.

1- Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi: İlişkisiz kişilerle olan işlemlerde uygulanan piyasa fiyatının tespiti, Tercih edildiği alanlar: Emtia ticareti ve komisyonlar, royalty ödemeleri ve borçlanmalar

Yabancı (A) A.Ş.; Türkiye’deki Hem ilişkili şirketi (B)’ye Yavru şirket Ana Şirket İlişkili olmayan şirketler 5.000 YTL Üçüncü Kişi Yabancı (A) A.Ş.; Türkiye’deki Hem ilişkili şirketi (B)’ye Hem de ilişkili olmayan şirketlere mal satıyor.

Veriler: İlişkili olmayan şirketlere satış fiyatı 5.000 YTL’dir. Bu fiyata A’nın ödediği nakliye ve komisyon dahildir Nakliye :200 Komisyon:500 İstenen: İlişkili (B) şirketine uygulanacak fiyat??? Cevap: [5.000-(200+500)=] 4.300 YTL

Yöntem Tercih edildiği alanlar: 2- Maliyet Artı Yöntemi: Mal/hizmet maliyetine kar payı eklenir, Tercih edildiği alanlar: Fason üretim, hizmet ve servisler, uzun süreli tedarik anlaşmaları, hammadde, yarı mamuller ve imal edilen mallar

Türkiye’deki ilişkili Yabancı şirket (X), Türkiye’deki ilişkili (Y) şirketi Otomobil lastiği satıcısı K şirketi Türkiye’de % 15 kâr Marjıyla satış yapan benzer imalatçılar Bağımsız şirketler L şirketi M şirketi

(X) şirketinin lastik başına maliyet bedeli 100 YTL Örnek (X) şirketinin lastik başına maliyet bedeli 100 YTL Maliyet bedeline % 15 kâr marjı eklenir ve (100*1.15=) 115 YTL (X) şirketinin ilişkili (Y) şirketine transfer fiyatı olur.

Yöntem Tercih edildiği alanlar: 3- Yeniden Satış Yöntemi: Mal veya hizmetin piyasa fiyatından brüt satış karı düşülür Tercih edildiği alanlar: Distribütörler, pazarlama operasyonları, bitmiş ürün ya da ürünün üzerine yeniden satış yapan tarafından ek bir katma değer eklenmediği durumlar

(S) şirketi, Türkiye’deki tek dağıtıcıdır. Yabancı şirket (R) Türkiye’deki ilişkili şirket (S) Röntgen Cihazı Üreticisi 50.000 YTL Tek Dağıtıcı Yabancı şirket (R) Türkiye’deki ilişkili şirketi (S)’ye röntgen cihazı satmaktadır. (S) şirketi, Türkiye’deki tek dağıtıcıdır. S’nin Türkiye’deki perakende satış fiyatı 50.000 YTL’dir.

Örnek Türkiye’de benzer röntgen cihazı satan perakendecilerin ortalama kâr marjı % 10’dur, Kâr marjına dağıtımcı firmaca üstlenilen reklam ve garanti hizmeti maliyetleri hariçtir, (S)’nin reklam ve garanti hizmetleri karşılığında üstlendiği maliyet 2.000 YTL’dir.

(R) şirketinin (S) şirketine uygulayacağı transfer fiyatı Yöntem (R) şirketinin (S) şirketine uygulayacağı transfer fiyatı [50.000-(50.000*1.10)-2.000=] 43.000 YTL olacaktır.

4- Mükellefçe Belirlenecek Yöntem: - Yukarıdaki yöntemler kullanılamıyorsa - işlemin mahiyeti dikkate alınır 5- İdare ile Birlikte Belirlenen Yöntem: Mükellef-Maliye Bakanlığı anlaşması (en az üç yıl süreyle uygulanır)

İşlemsel kar yöntemleri, fiyat yerine kârı esas alır ve karşılaştırır Diğer Yöntemler İşlemsel kar yöntemleri, fiyat yerine kârı esas alır ve karşılaştırır OECD Rehberinde yer alan iki yöntem; Kar Bölüşüm Yöntemi İşlemsel Net Kar Marjı Yöntemi (TNMM)

Diğer Yöntemler Kar Bölüşüm Yöntemi -İlişkili kuruluşların karını tanımlar, -karşılaştırılabilir işlem yoktur, - gayri maddi varlıklar için uygulanır

Diğer Yöntemler İşlemsel Net Kar Marjı Yöntemi Göreceli net kar marjı incelenir Maliyetler düşüldükten sonra kalan kar; satış, maliyet, varlıklara... oranlanır

Dağıtılan Kazanç Dağıtılan kazanç, o hesap dönemi sonunda elde edilmiş kar payı sayılır ve KV’ne ve brüte tamamlanarak temettü stopajına tabi tutulur. Dağıtılan kazanç; dar mükellefler için ana merkeze aktarılmış tutar sayılır.

- fiyat hesaplamalarına ait kayıt ve belgelerin saklanması zorunludur. Dokümantasyon Emsallere uygun fiyat/bedel tespitinde; - yöntemin seçimine ve - fiyat hesaplamalarına ait kayıt ve belgelerin saklanması zorunludur.

Hangi mükellefler kapsama dahildir? KV mükellefleri GV mükellefleri Kısa...Kısa...Kısa... Hangi mükellefler kapsama dahildir? KV mükellefleri GV mükellefleri

Taraflardan biri yurt içinde olsa da TF’na konu olur mu? Kısa...Kısa...Kısa... Taraflardan biri yurt içinde olsa da TF’na konu olur mu? Evet.

Öncelikle firmaca kullanılan fiyat (iç emsal) Kısa...Kısa...Kısa... Emsallere uygun fiyat/bedele nasıl ulaşılır? Öncelikle firmaca kullanılan fiyat (iç emsal) İç emsal kullanılamıyor ise (dış emsal)

Kısa...Kısa...Kısa... Hem iç hem de dış emsalin bir arada kullanılması mümkün mü? Amaç en uygun bedelin tespiti...

Kısa...Kısa...Kısa... Hangi belgeler saklanacaktır? Yöntem ve bedel tespitine ait tüm dokümanlar Ayrıntılar idarece açıklanacaktır

VUK genel ceza hükümleri Kısa...Kısa...Kısa... Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımının yaptırımı nedir? VUK genel ceza hükümleri

VUK’nun genel ceza hükümleri Kısa...Kısa...Kısa... Belgelendirme yükümlülüklerine uyulmamasının, yanlış, eksik veya yanıltıcı belge ibrazının yaptırımı nedir? VUK’nun genel ceza hükümleri

Aynı yıl içinde birden fazla yöntem kullanılabilir mi? Kısa...Kısa...Kısa... Aynı yıl içinde birden fazla yöntem kullanılabilir mi? Mümkün görünüyor Farklı görüş ???

Yurt içinde ve dışında farklı yöntemler uygulanabilir mi? Kısa...Kısa...Kısa... Yurt içinde ve dışında farklı yöntemler uygulanabilir mi? Mümkün görünüyor. Farklı görüş ???

Yöntemler arasında öncelik/sonralık var mı? Kısa...Kısa...Kısa... Yöntemler arasında öncelik/sonralık var mı? Hayır. Hangi yöntem işlemin niteliğine uygunsa

Kısa...Kısa...Kısa... Sayılanlardan hiç birisi uygulanamıyorsa ya da Hangi hallerde maddede sayılan yöntemler dışında bir yöntem kullanılabilir? Sayılanlardan hiç birisi uygulanamıyorsa ya da anlamlı sonuç vermiyorsa

Hukuki tereddütler ??? TF mantığına göre EVET Kısa...Kısa...Kısa... Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı KDV’ne tabi midir? Hukuki tereddütler ??? TF mantığına göre EVET

GV mükellefleri TF kapsamına dahil midir? Kısa...Kısa...Kısa... GV mükellefleri TF kapsamına dahil midir? Evet Yeni yasa: GVK 41/5 ile

Çifte vergilendirme önleme anlaşmaları Kısa...Kısa...Kısa... Bir mükellef nezdinde TF nedeniyle işlem yapıldığında işleme taraf mükellef nezdinde bir düzeltme yapılır. Bu mükellef bir başka ülkede ise ve düzeltme için o ülke mevzuatı uygun değil ise ne olur? Çifte vergilendirme önleme anlaşmaları

Kısa...Kısa...Kısa... Belgelerin saklama süresi ne kadardır? VUK 5 yıl

Pişmanlık müessesesi kullanılabilir mi ? Kısa...Kısa...Kısa... Pişmanlık müessesesi kullanılabilir mi ? Evet

Bugün APA’lara ilişkin başvuru mümkün mü? Kısa...Kısa...Kısa... Bugün APA’lara ilişkin başvuru mümkün mü? Hayır???

1.1.2007 öncesi döneme ilişkin inceleme yapılabilir mi? Kısa...Kısa...Kısa... 1.1.2007 öncesi döneme ilişkin inceleme yapılabilir mi? Evet! (KVK 11/c)

Gelir İdaresi Çalışmaları... Bilgi Donanımı BKK Genel Tebliğ

Zararlı Vergi Rekabetinde Stopaj

Zararlı Vergi Rekabetinde Stopaj Vergi matrahının azaltılması, sermaye kaçışı ve kara paranın aklanması önlenmektedir. BKK ile belirlenen “Vergi Cennetleri”ne yapılan her türlü ödemeler %30 stopaja tabidir. Ödemenin verginin konusuna girip girip girmediği, ödeme yapılanın mükellef olup olmadığı önem arz etmez. Md. 30

Zararlı Vergi Rekabetinde Stopaj Stopaja tabi olmayan ödemeler Sigorta ve reasürans ödemeleri Yurtdışı finans kuruluşlarından temin edilen borçlanmalara ilişkin ana para, faiz ve kâr payı ödemeleri Md. 30

TEŞEKKÜRLER