ROMAN
Latince’de, “yazı” anlamına gelen bir sözcüktür. ROMAN Latince’de, “yazı” anlamına gelen bir sözcüktür.
daha sonra yaşanmış bir anlamında kullanılmaya ROMAN Roma’da bozulmuş Latince’ye verilen ad olarak kullanılırken daha sonra yaşanmış bir olayı hikâye etme anlamında kullanılmaya başlanmıştır.
Çağımızda ise, öykü türünün her yönüyle gelişmiş şekline “roman” denmiştir.
çevre ve insan unsurlarına dayanarak, geniş bir bakış ROMAN Yani yaşanmış ya da yaşanabilir olayları, yer, zaman, çevre ve insan unsurlarına dayanarak, geniş bir bakış açısıyla anlatan yazı türüne ROMAN diyoruz.
Roman türünün Dünya Edebiyatında ilk örneği ve yazarı
Roman türünün ilk örneğini 16. yy’da İspanyol yazar
ROMAN Roman türünün ilk örneğini 16. yy’da İspanyol yazar Miguel de Cervantes
Roman türünün Dünya Edebiyatında ilk örneği;
ROMAN Roman türünün Dünya Edebiyatında ilk örneği; ‘Don Kişot’
ROMAN Roman türünün ilk örneğini 16. yy’da İspanyol yazar Miguel de Cervantes ‘Don Kişot’ adlı eseriyle vermiştir.
Miguel de Cervantes - Don Kişot Don Kişot, soylu bir insandır. Okuduğu şövalye kitaplarının etkisiyle aklını kaçırır. Romanlardaki gibi şövalye olup kötülükleri bitirip suçluları cezalandırmak ister. Cahil köylü Sancho Panza’yı uşak edinir. Sıska atı Rossinante’ye binerek maceralara atılır. İnsanlara kötülük ettiğine inandığı yel değirmenlerine saldırır.
ROMAN “İnsan, hayatında üç kez Don Kişot’u okumalıdır. Kahkahanın kolayca dudaklara fırlayıp duyguları harekete geçireceği gençlikte, mantığın hâkim olmaya başladığı orta yaşta ve her şeye felsefe açısından bakıldığı ihtiyarlıkta.” Miguel de Cervantes
ROMAN Türk Edebiyatında daha önceleri bu türün yerini tutan MESNEVİLER vardı.
Batılı anlamdaki roman türü bizde önce çevirilerle başlar.
Türk Edebiyatında ilk çeviri roman ve çevirmeni
ROMAN
Yusuf Kâmil Paşa'nın Fenelon'dan yaptığı Telemak ilk çeviri roman,
Fenelon - Telemak Fenelon'un Fransa'nın gelecekteki kralının eğitimi için yazdığı eseri Telemakhos'un Serüvenleri, Yunan mitolojisinden alınma bir hikayeye dayanarak ideal devletin ve devlet adamının nasıl olacağını anlatır.
Türk Edebiyatında ilk yerli roman ve yazarı
ROMAN
Şemsettin Sami'nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'ı ilk yerli roman
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat Talat Bey ile Fitnat Hanım'ın aşkını anlatmaktadır. Anlatılan olaylar Tanzimat Dönemi'nde geçmektedir. Yazar aynı zamanda o dönemin kadın-erkek ilişkilerinin ne şekilde olduğunu ikili arasında yaşananlarda ayrıntılı şekilde anlatır.
Türk Edebiyatında ilk edebi roman ve yazarı
ROMAN
Namık Kemal'in İntibah adlı eseri ilk edebî roman,
Namık Kemal – İntibah Sergüzeşt-i Ali Bey Namık Kemal'in “İntibah”( Uyanış ) adlı romanında, aşk ve kadın nedir bilmeyen toy bir gencin, bir hayat kadınına âşık olması, onun rüzgârına kapılıp gitmesi ve hayatının altüst olması anlatılır.
Türk Edebiyatında ilk modern roman ve yazarı
ROMAN
ROMAN Halit Ziya Uşaklıgil’in “Mai ve Siyah“ adlı romanı modern roman özelliğini taşır.
Halit Ziya Uşaklıgil - Mai ve Siyah Ahmet Cemil, babasının ölümünden sonra, bin bir güçlükle okulu bitirir ve kız kardeşini ve annesini beslemek için çalışmak zorunda kalır. Bunun için elinden fazla bir şey de gelmemektedir. Çünkü yabancı dil bilmekten başka bildiği bir şey yoktur. Ona kalsa,bütün çalışmalarını şiir üzerinde toplamayı; edebiyatımıza bir başka yön vermeyi ister. Ancak hayat mücadelesi onu çok genç yaşta karşılar.
Türk Edebiyatında ilk realist roman ve yazarı
ROMAN
Recaizade Mahmut Ekrem'in Araba Sevdası ilk realist roman
Recaizade Mahmut Ekrem - Araba Sevdası Babadan kalan servetini batılı yaşayışa özenerek, hiç bitmeyecek edasıyla harcayan bu yüzden de adı Mirasyedi’ye çıkan ve küçük yaştan beri doğru dürüst eğitim alamadan yetiştirilen bir gencin aşkını anlatır.
Türk Edebiyatında ilk tarihi roman ve yazarı
ROMAN
Namık Kemal'in Cezmi'si ilk tarihî roman,
Namık Kemal - Cezmi Adil Giray’ın İran ile Osmanlı arasında yapılan savaştan sonra esir düşüp, orada Perihan, Şehriyar ve Cezmi ile olan ilişkilerini anlatmaktadır.
Türk Edebiyatında ilk psikolojik roman ve yazarı
ROMAN
Mehmet Rauf‘un “Eylül”ü ROMAN Mehmet Rauf‘un “Eylül”ü ilk psikolojik roman
Mehmet Rauf - Eylül Beş yıllık evli bir kadın ile evlerine sık sık misafir gelen yakın bir aile dostu arasında geçen yasak aşk ve bu aşk yüzünden çekilen sıkıntılardır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Tarihi Roman: Konularını tarihsel olaylardan ve kişilerden alan romanlardır. Bu eserlerde tarihi gerçekler yazarın hayal gücüyle birlikte verilir.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Tarihi Roman: Dünya edebiyatında ilk büyük temsilcisi İngiliz yazar Walter Scott'tur.
Walter Scott - Waverley İskoçya’da 1745 Jacobite isyanına katılan romantik bir genç adamın hikayesi.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Macera Romanı: Okurun heyecanlandırılıp gerilim içinde tutulduğu; esrarlı, şaşırtıcı ve sürükleyici olayların anlatıldığı romanlardır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Macera Romanı: Alexandre Dumas Pere Üç Silahşörler
Alexandre Dumas Pere - Üç Silahşörler Fransa Kralı'nı devirmeye kalkışan Kardinal Richelieu.. Ve onu durdurmaya çalışan üç kahraman savaşçı.... Krallık Muhafız Birliği silahşörlerinden Athos, Porthos ve Aramis'e gözükara d'Artagnan'ın da katılmasıyla, Kardinal'in adamları için zor günler başlar. Silahşörler, Kral ve Kraliçe uğruna hiç çekinmeden hayatlarını ortaya koyarlar Çünkü onlar gerçek birer şövalyedir. Üç Silahşörler'in unutulmaz sözü işte bu şartlarda doğar: "Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için!"
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: Bir toplumun sosyal sorunlarını ortaya koyan, olayları bazen eleştiren bazen de bilimsel açıdan ele alan romanlardır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: Olaya bilimsel verilerle yaklaşan "tezli roman";
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: Emile Zola Meyhane (tezli roman)
Emile Zola - Meyhane Paris’in arka sokaklarında yaşayan eğitimsiz işçi ailesinin çöküşünü gözler önüne seriyor. Kendi başına ayakta durmak isterken hep sığınma ve daha rahat yaşama umuduyla yanlış adımlar atan bir kadın ve geleceği düşünmeden hatta kendi emeğine sahip çıkmadan yaşayan erkekler.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: toplumdaki inanç ve gelenekleri anlatan "töre romanı";
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: Halide Edip Adıvar “ Sinekli Bakkal” (Töre Romanı)
Halide Edip Adıvar - Sinekli Bakkal II. Abdülhamit devrinde Aksaray’ da Sinekli Bakkal Mahallesi’nde imamın küçük kızı Emine, aynı mahalleden orta oyuncu Tevfik ile babasının karşı çıkmasına rağmen evlenir. Tevfik, zenne rolüne çıktığı için “Kız Tevfik” diye anılmaktadır. Bir süre sonra bu yüzden ayrılırlar . II. Abdülhamit dönemi Osmanlısında geçen hikâyede, doğu-batı çekişmesi anlatılır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: olayları eleştiren "yergi romanı" da Sosyal Romandır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Sosyal Roman: Yaşar Kemal İnce Memed (yergi romanı)
Yaşar Kemal - İnce Memed Abdi Ağa'nın zulmüyle köyünü terk etmek zorunda kalan Memed, Ağa'nın yeğeniyle evlendirilmek üzere olan Hatçe'yi kaçırır. Abdi Ağa'yı yaralayan, yeğenini de öldüren Memed, sıradan bir köy çocuğuyken, zulmedenler için eşkıyaya, köylüler içinse bir kurtarıcıya dönüşür.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Tahlil (Psikolojik) Romanı: İnsan ruhunun derinlemesine tasvir edildiği, duygu ve düşüncelerinin işlendiği romanlardır.
Madame de La Fayette - Prenses de Cleves Mile de Chartres, sevmediği halde Cleves prensiyle evlenmiştir. Ama az sonra, elinde olmadan, Nemours düküne aşık olur. Bu durumu dürüstlüğüne güvendiği kocasına ve ondan kendisini bu tehlikeye karşı korumasını ister. Dük karısını bağışlayacak kadar anlayışlıdır. Ama yüreğine saplanan kıskançlıktan ve yersiz şüpheler yüzünden ölür. Serbest kalan Cleves prensesi, Nemours düküyle evlenmeyi reddeder ve bir manastıra çekilerek hayatının sonuna kadar orada kalır.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Alegorik Roman: Kahramanların veya anlatılmak istenen düşüncelerin sembollerle anlatıldığı bir roman türüdür.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Alegorik Roman: Gogol Ölü Canlar
Gogol - Ölü Canlar 19. yüzyıl Rusyası'nda köleliğin kaldırılmasından önce toprak sahipleri çalıştırdıkları köylü sayısı kadar vergi ödemek zorunda oldukları gibi devletten para da alabilirlerdi. Bundan yararlanmak isteyen roman kahramanı Çiçikov ölü canları yani ölmüş köylüleri (köleleri) karşılık göstererek devleti dolandırmaya kalkar.
KONULARINA GÖRE ROMANLAR Alegorik Roman: Fakir Baykurt Onuncu Köy
Fakir Baykurt - Onuncu Köy Bir köy öğretmeninin yobazlığa, yolsuzluğa, bağnazlığa karşı devrimci direnişinin ışığında eğitim sorunlarına ve bürokrasinin o kayırmacı yaklaşımına karşı savaşımı anlatılır. Verdiği savaşta köylüyü yanına alıp, haksızlığın, yolsuzluğun karşısında durdukça, doğruları söyledikçe yerinden edilir. Onuncu kez sürülür. Mücadelesi bu onuncu köyde de sürer.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Gerçekçi (Realist) Roman: Olayları, toplumu, insanı gerçekçi açıdan anlatan, yaşama nesnel bakan, gözlem ve deneyimin ön planda olduğu romanlardır.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Gerçekçi (Realist) Roman: Stendhal Kızıl ve Kara
Stendhal - Kızıl ve Kara Yoksul, yakışıklı ve yetenekli bir taşralı gencin Paris sosyetesine yükselişi ve düşüşünün öyküsünü anlatır. Toplumda yükselmenin aracı olarak ordu ile kilise arasında kararsız kalan Julien Sorel, çok geçmeden başarıya ve güce ancak Fransız toplumunu saran ikiyüzlülük ve çıkarcılıkla ulaşılabileceğini görür. Önce evli bir kadın olan Madame de Rênal’i, sonra da kibirli aristokrat Mathilde’i baştan çıkarır ve Paris sosyetesinde saygın bir yer edinir. Ne var ki, Julien’in beklenmedik cinayet girişimi mahvına yol açacaktır.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Romantik Roman: içten gelen doğal ve gerçek olgular olduğunu anlatan; aşk, duygu ve hayalin ön planda olduğu romanlardır.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Romantik Roman: Lamartine Graziella
Lamartine - Graziella Gerçek aşkın hayatın en olgun meyvesi olduğu ana fikrinden yola çıkılarak kaleme alınmış güçlü bir aşk klasiği.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Doğalcı (Natüralist) Roman: Olayların ve kişilerin bir bilim adamı gözüyle incelendiği, hayatın iğrenç ve çirkin sahnelerinin de anlatıldığı, çevre ve insan betimine geniş yer verilen, üslup bakımında gerçekçi romana benzeyen romanlardır.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Doğalcı (Natüralist) Roman: Nabizade Nazım Zehra
Nabizade Nazım - Zehra Zengin bir tüccarın kızı olan Zehra, öksüz büyümüştür ve aşırı kıskançtır. Babasının kâtibi Suphi'yle evlidir. İlk zamanlar karısına âşık olan Suphi bir süre sonra gönlünü güzeller güzeli Sırrı Cemal'e kaptırır. Yaradılışından kıskanç olan Zehra, birde kocasının evdeki güzel cariye Sırrı Cemal’e âşık olduğunu öğrenince intikam ateşiyle tutuşmaya başlar. Zehra'nın hırsıyla sonunu düşünmeden çevirdiği entrikalar sonucu, birçok hayat mahvolur
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Dışavurumcu (Ekspresyonist) Roman: Soyutlama tekniklerinden yararlanılarak şiddetli, fırtınalı ve tanımsız duyguların vurgulandığı, iç gözleme önem verilen romanlardır.
ÜSLUPLARINA GÖRE ROMANLAR Dışavurumcu (Ekspresyonist) Roman: Franz Kafka Şato
Franz Kafka - Şato Kafka, "Kafesin biri, bir kuş aramaya çıktı." diyerek insanoğlunun içine doğduğu toplumun tüm kurumlarıyla birlikte bireyi nasıl esirleştirdiğini vurgular. Baş kahraman K.Şatoya kabul edilmeyen, köyde kendisine bir yer bulamayan ve yine de evine dönemeyen, istenmeyen kadastrocu K.'nin öyküsü.Kadastro memuru K, kendisini büyüleyen bürokrasi ve mimarlık canavarının doğasını öğrenme yolunda tükenip gidecektir.
ROMAN