Maliyet Davranış Kalıpları Özet Olarak Sabit ve Değişken Maliyet Davranışları Maliyet Toplam Birim Değişken Toplam değişken maliyet geçerli faaliyet aralığında faaliyet hacmine bağlı olarak değişir. Birim başına değişken maliyet değişik faaliyet hacimlerinde aynı kalır. Sabit Toplam sabit maliyet geçerli faaliyet aralığında faaliyet hacmindeki değişikliklerden bağımsız olarak aynı kalır. Faaliyet hacmi arttıkça birim başına sabit maliyet azalır.

Toplam Değişken Maliyet Örneği Şehirlerarası telefon görüşmesi ücreti ne kadar süre konuştuğunuza bağlıdır (daha çok konuştukça daha fazla ücret ödersiniz). Konuşma süresi Toplam şehirlerarası telefon ücreti

Birim Değişken Maliyet Örneği Konuşulan dakika başına maliyet sabittir (örneğin, dakika başına 500.000 lira). Konuşma süresi (dk) Dakika ücreti

Toplam Sabit Maliyet Örneği Belirli bir ücret karşılığında sınırsız görüşme için anlaşma yapılmış olması durumunda aylık telefon gideri sabit olacaktır. Konuşma süresi-sayısı Aylık Telefon faturası

Birim Sabit Maliyet Örneği Konuşma süresi (dk.) ya da arama sayısı başına sabit maliyet konuşma süresi ya da arama sayısı arttıkça azalır. Arama sayısı Arama başına aylık telefon ücreti

Sabit Maliyetler ve Geçerli Faaliyet Aralığı İşletmenin normal faaliyet aralığı 9 Toplam maliyet geniş bir faaliyet aralığında (1.000 m2) değişmiyor. Ancak bir sonraki faaliyet hacminde daha yüksek bir maliyete sıçrıyor. Geçerli Faaliyet Aralığı 6 Kiralama Maliyeti (bin YTL) 3 1,000 2,000 3,000 Kiralanan Alan (m2)

Sabit Maliyetler ve Kademeli Değişken Maliyetler Sabit maliyetlerin kademeli değişken maliyetlerden farkı nedir? Kademeli değişken maliyetler bir üst maliyet düzeyine daha hızlı çıkabilir Sabit maliyetler için farklı faaliyet kademeleri çok daha geniştir.

Kademeli Değişken Maliyetler Bir sonraki faaliyet aralığı için toplam maliyetler bir sonraki düzeye yükselir. Maliyet Toplam maliyetler daha dar bir faaliyet aralığında sabit kalır. Faaliyet

Yarı Değişken Maliyetler Yarı değişken maliyet içinde hem sabit hem de değişken maliyetleri barındırır. Aşağıdaki elektrik tüketim örneğini ele alalım.

Yarı Değişken Maliyetler Toplam yarı değişken maliyet doğrusu; Y = a + b X denklemi ile ifade edilebilir. Denklemde: Y = Toplam yarı değişken maliyet a = Toplam sabit maliyet (doğrunun dikey çizgiyi kestiği nokta b = Faaliyet birimi başına değişken maliyet x = Faaliyet hacmi X Y Toplam maliyet Değişken Elektrik ücreti Toplam Elektrik Maliyeti Aylık sabit Ücret Kullanım düzeyi (Kwh)

Alçak-Yüksek Noktalar Yöntemi Bilgi işletmesinin iki aylık değişik üretim seviyelerindeki bakım-onarım maliyetleri aşağıdadır: Üretim Maliyet (adet) (YTL) Yüksek üretim hacmi 9.000 9.700 Düşük üretim hacmi 5.000 6.100 Fark 4.000 3.600 Yarı değişken maliyetin sabit ve değişken kısımlarını ayırmak için bu iki faaliyet hacmi: birim değişken maliyeti hesaplamak; sabit maliyeti hesaplamak; ve böylece maliyetleri Y = a + bX denklemi ile ifade etmek için kullanılmıştır.

Alçak-Yüksek Noktalar Yöntemi Üretim Maliyet (birim) (YTL) Yüksek üretim hacmi 9.000 9.700 Düşük üretim hacmi 5.000 6.100 Fark 4.000 3.600 Maliyetteki değişme Üretimdeki değişme Birim değişken maliyet = Birim değişken maliyet = 3,600 YTL ÷ 4,000 birim = 0.90 YTL/birim

Alçak-Yüksek Noktalar Yöntemi Üretim Maliyet (birim) (YTL) Yüksek üretim hacmi 9.000 9.700 Düşük üretim hacmi 5.000 6.100 Fark 4.000 3.600 Birim değ. maliyet = 3.600 YTL ÷ 4.000 birim = 0.90 YTL/unit Sabit mal. = Toplam mal. – Toplam değ. mal. Sabit mal. = 9.700YTL – (0,90 YTL/birim × 9.000 birim) Sabit mal. = 9.700YTL – 8.100YTL = 1.600YTL

Alçak-Yüksek Noktalar Yöntemi Üretim Maliyet (birim) (YTL) Yüksek üretim hacmi 9.000 9.700 Düşük üretim hacmi 5.000 6.100 Fark 4.000 3.600 Birim değ. mal. = 3.600YTL ÷ 4.000 birim = 0.90 YTL/unit Sabit mal. = 9.700YTL – (0,90 YTL/birim × 9.000 birim) Sabit mal. = 9.700YTL – 8.100YTL = 1.600 YTL Toplam mal. = Sabit mal. + Toplam değ. maliyet Y = a + bX Y = 1.600 + 0.90X