Lefkoşa Kamu ve Özel Pediatri Polikliniklerinden Hizmet Alan Ebeveynlerin Memnuniyeti Uzm. Mine H.Bahçeci I.Derece Öğretmen Hemşire KKTC Sağlık Bakanlığı Kentsel Sağlık Merkezi, Lefkoşa
GİRİŞ Memnuniyet, hemşirelik hizmetlerinin değerlendirilmesinde, eksikliklerin belirlenmesi ve giderilmesi için çok önemli geri bildirim sağlayan sağlık hizmeti kalitesinin önemli bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Çocuğu ve ailesini en yakından gözlemleyen sağlık çalışanı hemşiredir. İşlemlerin başlangıç ve sonuna kadarki süreçte, çocuk ve ailenin memnuniyetini artırmada hemşirenin sorumluluğu büyüktür. Sağlık hizmeti alıcısının çocuk olması durumunda, memnuniyet değerlendirmesinin net olarak yapılabilmesi için çocukların ebeveynlerinin görüşlerine başvurulması önemlidir. *Akkuş, T.(2008). Çocuk Acil Biriminde Ebeveyn memnuniyetini Etkileyen Etmenlerin Araştırılması, Uzmanlık Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. *Bilgili, N. ve Aksakal, T. (2008). Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyetin Değerlendirilmesi; Jinokoloji Servisi Örneği (Elektronik Sürüm). Erciyes Tıp Dergisi, 30 (4).242-249 *Çoban, G. (2006). Hastanın Hemşirelik Bakımını Algılayışı Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması. Yükseklisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum *İçyeroğlu, G., Karabulutlu, E. (2011). Hastaların Hemşirelik Bakımından Memnuniyet Düzeylerinin Belirlenmesi). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, Erişim tarihi: 30.11.2011, Cilt:6:17, 67-81,http:// web.firat.edu.tr / shmyo/edergi / ciltaltisayionyedi / FSHD67-81.pdf
AMAÇ Çalışma, Lefkoşa özel ve kamu sağlık kurumlarından hizmet alan ebeveynlerin, bu kurumlara yönelik memnuniyetlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
YÖNTEM Tanımlayıcı nitelikteki çalışma, Ekim 2012'de Lefkoşa’daki kamu (n:28) ve özel (n:20) çocuk polikliniklerine başvuran toplam 48 gönüllü ebeveynle gerçekleştirilmiştir. Veriler, Çocuk Ebeveyn Tanıma Formu ve *PedsQl Sağlık Bakımı Memnuniyet Ölçeği Ebeveyn Raporu'yla toplanmış, yüzde ve ortalama olarak değerlendirilmiştir. *Ulus, B., Kubilay,G. (2012). PedsQL Sağlık Bakımı Ebeveyn MemnuniyetÖlçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt: 3 • Sayı: 1 ,İstanbul, 44-50.
BULGULAR
TABLO:1 Ebeveyn ve Çocukları Tanımaya İlişkin Verilerin Dağılımı Özellikler Sayı (N:48) % 1. Kuruma Başvuru Nedeni; a.Sağlık kontrolü b. Hastalık 2. Çocuk Yaşı; a.0-12 ay b. 13 ay-4 yaş c. 5-8 yaş d. 9-12 yaş e. 13 yaş 3. Çocuk Cins; a. Erkek b. Kız 4. Başvuru sayısı ; a. İlk başvuru b. İkinci başvuru c. Üçüncü ve + başvuru 5. Ebeveyn Yakınlık durumu: a. Anne b. Baba 6. Ebeveyn Yaşı: a. 20-30 yaş b. 31-40 yaş c. 41-50 yaş d. 51 + yaş 7.Ebeveyn Eğitim Durumu * : a. İlkokul Mezunu b. Ortaokul mezunu c. Lise mezunu d. Yüksekokul mezunu 8. Ebeveynin Çalışma Durumu: a. Ev hanımı /işsiz b. Devlet memuru c. Özel kurum çalışanı d. İşçi/serbest e. Emekli 9. Sosyal Güvence Durumu: a. Var b. Yok Yerleşim Yeri: a. Şehir b. Köy 29 19 13 24 8 2 1 31 17 5 35 38 10 21 3 - 11 12 15 14 44 4 39 9 60.42 39.58 27.08 50.00 16.67 4.12 2,08 64.58 35.42 10.42 79.17 73.17 20.83 43.75 6.25 0.00 22.92 25.00 31.25 29.17 2.08 91.67 8.33 81.25 18.75 Kamuya başvuran ebeveynlerin % 71.43’ü Özelden yararlananların ise % 15’i İlk ve ortaokul mezunudur.
Kamudan yararlanan ailelerin memnuniyet puanının oranı %58 Kamudan yararlanan ailelerin memnuniyet puanının oranı %58.46 iken özele başvuranlardan elde edilen puan oranı %86.30'dur. PedsQL Ölçeği Alt bölümlerinden 'Duygusal Gereksinimler' bölümüne ait puanlar her iki grupta da en az memnuniyet olarak saptanmıştır. En çok memnun olunduğu belirtilen ölçek bölümleri, kamuya başvuran ailelerde 'İletişim' (%60.89), özele başvuranlarda ise 'Teknik Beceri' (%92.50) ile ilgili bölümlerdir (Tablo 2).
TABLO:2 Ebeveynlerin PedsQL Ölçeği Puanlarının Kamu ve Özele Göre Dağılımı PedsQL Sağlık Bakımı Memnuniyet Ölçeği alt Bölümleri ve Puanları Ölçekten Alınması gereken pn (N:28)* KAMU PUAN % Ölçekten alınması gerekli pn (N:20)** ÖZEL PUAN 1.Bilgilendirme 500 14.000 8.250 58.93 10.000 8075 80.75 2.Ailenin Katılımı 400 11.200 6.250 55.80 8.000 6675 83.44 3.İletişim 500 8.525 60.89 8425 84.25 4.Teknik Beceri 400 5.950 53.13 7400 92.50 5.Duygusal Gereksinim 400 4.550 40.63 5575 69.69 * Kamuya başvuran ebeveyn ** Özele başvuran ebeveyn
Ebeveynlerin %39. 58’i, PedsQL ölçeğinde; 'Duygusal Gereksinim (%41 Ebeveynlerin %39.58’i, PedsQL ölçeğinde; 'Duygusal Gereksinim (%41.94) ve 'Ailenin Katılımı' (%17.73) ile ilgili alt bölümlerde uygulamanın olmadığını işaretlemişlerdir. ‘Duygusal Gereksinim’ bölümünü oluşturan maddelerden, %34.62 oranında 'Çocuğun sağlık eğitimi gereksinimlerini karşılamada personelin aileye verdiği destek‘in ve ‘Ailenin Katılımı’ bölümünü oluşturan maddelerden ise %63.64 oranında 'Çocuğunuzun bakımı ve durumu ile ilgili konulara ailenizin de katılması için gösterilen çaba' konularında uygulama olmadığını belirtmişlerdir.
SONUÇ ve ÖNERİLER: Çalışmada, kamu pediatri polikliniklerine başvuran ailelerin dörtte iki oranında ve özele başvuran ailelerin beşte dört oranında kurumdan memnun oldukları belirlenmiştir. Özel ve kamu kurumlar arası memnuniyet farklılıklarının nedenlerine ve iyileştirilmesine ilişkin çalışmaların başlatılması, Her iki kurumda, aile ve çocuğun duygusal gereksinimleri dikkate alınarak aile merkezli bakımın verilmesi, Hemşirelik Sağlık hizmeti uygulanırken, hem çocuğun hem de ebeveyninin memnuniyetinin dikkate alınması önerilmektedir.
Dikkatiniz İçin Teşekkürler