1 T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ’NE GENEL BİR BAKIŞ
2 Avrupa Düzeyinde 29 Ülkenin Eğitim Bakanları tarafından 19 Haziran 1999 tarihinde Bologna Deklerasyonu ile başlatılan ve 2010 yılında tamamlanması öngörülen Avrupa ülkelerindeki yükseköğretim sistemlerinin yeniden yapılanması için ortaya atılan bir yenilenme hareketidir.. Günümüzde sürece dahil olan ülkelerin sayısı 47’dir. HEDEFLERİ: (2010 yılına kadar) öğrenci, öğretim elemanı ve idari kadro hareketliliği yüksek, ulusal eğitim sistemleri birbiri ile karşılaştırılabilir, ulus ötesi eğitim boyutlarını dikkate alan, öğretim ve araştırma etkinliklerini birbiri ile çok iyi ilişkilendirmiş ve tüm süreci iç ve dış paydaş katılımı ile sürekli denetleyen ve izleyen Avrupa Yüksek Öğretim (EHEA-AYA) ve Avrupa Araştırma Alanlarını (ERA) oluşturmak BOLOGNA SÜRECİ
3 11 Nisan 1997 tarihinde Avrupa Konseyi ve UNESCO tarafından Yükseköğretim Yeterliliklerinin Tanınmasına yönelik Lizbon Tanıma Sözleşmesi ile başlatılmıştır Mart 2000 AB nin Lizbon toplantısında aldığı stratejik kararı Bologna Sürecinin Siyasal ve Eğitim- Öğretim Hedeflerini oluşturmaktadır. HEDEFLERİ: Dinamik ve rekabet gücü yüksek bilgiye dayalı dünyanın en güçlü ekonomisini oluşturmak, Bilgi toplumuna uygun insan gücü yetiştirmek, Mezunlara daha fazla istihdam yaratabilmek, Mesleki eğitimi geliştirmek, Yaşam boyu öğrenmeyi desteklemek. LİZBON SÜRECİ ş
4 Avrupa Yükseköğretim Alanını yeniden yapılandırmaktadır. LİZBON SÜRECİ: AMAÇ:Dünyanın en güçlü, bilgiye dayalı ekonomisini yaratmak. Bunun için Avrupa Bilgi Toplumunun ve bunu gerçekleştirecek Avrupa Yükseköğretim Sisteminin oluşturulması. İTİCİ GÜÇ: Ekonomik Rekabet ARAÇLAR:Daha fazla rekabet, yüksek kalitede araştırma, mükemmellik, gelişmiş teknoloji, yenilik BOLOGNA SÜRECİ: AMAÇ:Avrupa Toplumunun ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Sisteminin oluşturulması İTİCİ GÜÇ: Ekonomik ve sosyal ortak hedefler ARAÇLAR: Daha fazla işbirliği, farklılık, esneklik, yaratıcılık, ve ortak referans noktaları LİZBON VE BOLOGNA SÜREÇLERİ
5 BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe •Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) •Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) •Berlin Bildirgesi, 2003 •Bergen Bildirgesi, 2005 •Londra Bildirgesi, 2007 (46 ülke) •Leuven, 2009
66 BOLOGNA SÜRECİ NASIL İŞLEMEKTEDİR? • Uluslararası Düzey • Bakanlar Konferansı (iki yılda bir kez toplanır) • Bologna İzleme Grubu (BFUG) • BFUG Yürütme Kurulu • BFUG Çalışma Grupları • Bologna Durum Değerlendirmesi (Stocktaking) Çalışma Grubu • Bologna Yeterlilikler Çerçeveleri Çalışma Grubu • Sosyal Boyut Çalışma Grubu, vb. • Bologna Seminerleri • Ulusal Düzey: YÖK, Ulusal Ajans ve Bologna Uzmanları Türkiye Ulusal Takımı • Kurumsal Düzey: Yükseköğretim Kurumları
7 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi ve temel olarak 2/3 kademeli yükseköğretim sistemi (Lisans, Yüksek Lisans ve Doktora) 2. Ortak bir kredi sistemi (ECTS-AKTS) 3. Öğrenci/Öğretim üyesi Hareketliliği 4. Kalite güvencesi konusunda işbirliği 5. Yükseköğrenimde Avrupa boyutu 6. Yaşam boyu öğrenme 7. Öğrencilerin süreçlere katılımı 8. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA)’nın çekiciliğinin arttırılması 9. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ile Avrupa Araştırma Alanı (ERA) arasındaki sinerjinin oluşturulması 10. Bu çalışmaların 2010 yılına kadar tamamlanması ve EHEA ‘nın oluşturulması BOLOGNA SÜRECİ HEDEFLERİ
BOLOGNA SÜRECİ ÇALIŞMA KONULARI 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi • 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi • Kademeler arası geçiş • Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 2. Kalite güvencesi • Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi • Öğrenci Katılımı • Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması • Diploma eki (DS: Diploma Supplement) • Lizbon Tanıma Sözleşmesi • AKTS (ECTS: European Credit Transfer System) 4. Yaşam Boyu Öğrenme • Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5. Ortak Dereceler • Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması Bologna 1999 Londra 2007
9 •YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLERİ •AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ (AKTS) VE AKADEMİK TANINMA •YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE GÜVENCESİ •ÖĞRENCİLER VE SOSYAL BOYUT BOLOGNA SÜRECİ FAALİYETLERİ KAPSAMINDA YER ALAN KONULAR
Yeterlilik bir yükseköğretim kademesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bileceğinin, neleri yapabileceğinin ve nelere yetkin olacağının tanımıdır. Yeterlikler çerçevesi bunları organize eden ve sınıflandıran yapıdır. Yeterliliklerin kazanılma derecesi, her ders esnasında ve sonunda uygun ve nesnel yöntemlerle “öğrenme çıktıları” olarak ölçülür. Yükseköğretim Kademeleri: Ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora YETERLİLİKLER VE YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ
Ö ĞRENİM S Ü RELERİNİN VE DİPLOMALARIN TANINMASI Bologna S ü reci ve Akademik Tanınma • Yurt dışındaki başka bir eğitim kurumunda alınan eğitimin kendi kurumunda bir ö ğrenim s ü resi ile yer değiştirilmesidir. • Lizbon Tanıma S ö zleşmesi hareketlilik programlarına katılan ö ğrencilere başka bir ü lkede kazandıkları kredilerin ve yeterliliklerin d ö nem kaybetmeden kendi ü lkelerinde tanınmasına olanak sağlaması a ç ısından ö nemli bir kilometre taşı oluşturmaktadır. • 1997 yılında hazırlanan Avrupa Konseyi ve UNESCO ortak s ö zleşmesine imza atan ü lke sayısı 47 ’ dir. T ü rkiye ’ de 1 Mart 2007 tarihinden itibaren y ü r ü rl ü ğe girmiştir. Tanınma Araçları •Avrupa Kredi Transfer Sistemi(AKTS; ECTS) •Diploma Eki •EUROPASS Çerçeve Dökümanı
Yeterlikler Çerçevesi Kalite Güvencesi Eğitim Planı Tasarlama Öğrenme Çıktıları Öğrenci iş yükü Tanınma Öğrenme çıktıları Öğrenci iş yükü Derecelerin karşılaştırılabilirliği (I, II, III) Öğrenim dönemleri Ortak dereceler APEL Transfer ve Biriktirme için AKTS (ECTS) ÖZET OLARAK BOLOGNA SÜRECİ
13 İlginiz için teşekkür ederim..