DEVLET VE MİLLİ GELİR
Kamu Harcamalarının Milli Gelir Üzerindeki Etkisi Cari harcamalar, Yatırım Harcamaları, Transfer harcamaları.
Y = C + I + G C,I,G C+I+G D1 210 G = T G T G T C+I K D0 150 150 150 210 Y
Kamu Harcamaları Çarpanı Devletin yaptığı harcamalar otonom harcamalardır. Bu harcamalar, aynen otonom yatırım harcamaları gibi, ekonomide kendilerinin birkaç katı kadar gelir oluştururlar. Gelirlerdeki bu artış, mal ve hizmet talebini arttırarak tekrar yatırım harcamalarının artması ve dolayısı ile tekrar gelirlerin artması sonucunu doğuracaktır. İşte belli bir kamu harcamasının, kendisinin birkaç katı gelir artışı sağlaması kamu harcamaları çarpanı ya da kamu harcamaları çoğaltanı (Kg) kavramı ile açıklanır. Kg = 1 Y Kg = G 1 – MPC- MPI
Transfer Harcamaları ve Milli Gelir Devlet tarafından yapılan transfer ödemeleri, bunu alan grubun kullanılabilir gelirini arttırır. Transfer ödemeleri doğrudan talebe dönüşmez. Bu harcamaların ne kadarının talebe dönüşeceğini, bu yardımları alan grupların marjinal tüketim eğilimi belirler. Ktr = MPC 1 - MPC
Vergiler ve Milli Gelir Vergiler halkın kullanılabilir gelirini ve talebini azaltacağı için transfer harcamalarının tersine bir etki yaratacaktır. Dolayısıyla, diğer koşullar sabitken vergiler arttırıldığında milli gelir üzerinde olumsuz etki yapacaktır. Kt = MPC 1 - MPC
Denk Bütçe ve Milli Gelir Vergiler yoluyla halktan toplanan paraların toplam talebi düşüreceği ve bu nedenle milli geliri azaltacağını, buna karşılık devlet gelirlerinin, alınan vergiler kadar artacağını ve bu yolla artan kamu harcamalarının toplam talebi ve dolayısı ile milli geliri yükselteceğini söylemek mümkün. O halde, bütçe denk iken ekonomide vergi gelirlerinin örneğin, 10 Milyar AZN artırılması ve bunun tamamının devlet tarafından harcanması halinde, milli gelirdeki artış sadece vergi gelirlerindeki artış, ya da kamu harcamalarındaki artış kadar olacaktır.