HOŞGELDİNİZ GEZEGENİMİZ DÜNYA
KONULAR Dünyamızın şekli Diğer Etkenler Dünyamızın katmanları
SENANUR AĞCA DÜNYAMIZIN ŞEKLİ Dünyamız kutuplardan hafif basık bir küre şeklindedir. Dünyanın kendine özgü şekline geoit adı verilir. SENANUR AĞCA
SENANUR AĞCA DÜNYAMIZIN ŞEKLİ Neslihan denize bakarken uzaktan gelen geminin önce dumanını, sonra bacasını daha sonra geminin tamamını görür. Bunun nedeni Dünya’nın yuvarlak olmasıdır. SENANUR AĞCA
SENANUR AĞCA DÜNYAMIZIN ŞEKLİ Dünya'nın geoid şekli nedeniyle, yerçekimi Ekvator'dan kutuplara doğru artar. Dünya, geoid değil de küre şeklinde olsaydı, yerçekimi Dünya'nın her yerinde aynı olurdu. Dünya'nın geoid şekli nedeniyle Ekvator diğer paralellerden ve meridyenlerden daha uzundur. Dünya küre şeklinde olsaydı, Ekvator çevresi (kutupları çevreleyen iki meridyenin uzunluğu) birbirine eşit olurdu. SENANUR AĞCA
METE ÜNAL ARSLAN TOPRAK NASIL OLUŞTU? Toprak kayaçların parçalanması ile oluşmuştur. Kayaçlar; suyun, rüzgârın, iklim şartlarının, bitkilerin köklerinin etkisiyle parçalanır. Suyun Etkisi: Akarsular taşları sürükleyerek birbirine çarpıp parçalanmasına neden olur. Kayaçlardaki çatlaklara giren su donar ve kayaçları parçalar. Rüzgârın Etkisi: Rüzgârın etkisiyle kayaçlar kopar, parçalanır ve aşınır. Peri bacaların örnek olarak verilebilir. METE ÜNAL ARSLAN
METE ÜNAL ARSLAN TOPRAK NASIL OLUŞTU? İklim Şartları: Güneşin etkisiyle kayaçlar gündüz ısınır ve genişler. Gece hava soğuyunca kayalar büzüşür. Genişleme ve büzüşme kayaları çatlatır ve ufalar. Bitkilerin Kökleri: Kayaçların çatlaklarına giren kökler burada büyüyüp kayaçların parçalanmasına neden olur. Önemli Not: Bütün bu oluşumların yanında bitki ve hayvan artıkları da bu parçalara karışarak toprağı oluşturur. METE ÜNAL ARSLAN
METE ÜNAL ARSLAN TOPRAK NASIL OLUŞTU? Erozyon (Toprak Aşınması): Toprağın sürüklenip gitmesine “erozyon” denir. Erozyona; yağmur suları, akarsular, eriyen kar suları ve rüzgârlar sebep olur. Önemli Not: 5 cm kalınlığında bir toprak tabakasının oluşması 2000 yıl sürebilir. METE ÜNAL ARSLAN
EREN DENİZ GEDİK ÇEVRE KİRLİLİĞİ Dünyadaki hava, su ve toprak kaynakları sınırsız değildir. Sanayi atıkları, kimyasal maddeler, evsel atıklar, sürekli olarak suyu, havayı ve toprağı kirletmektedir. Bu kirlenme; Dünya’daki kaynakların giderek azalmasına neden olmaktadır. EREN DENİZ GEDİK
EREN DENİZ GEDİK ÇEVRE KİRLİLİĞİ KİRLİLİĞİ ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR? Fabrika ve sanayi tesislerinin bacalarında filtre kullanılmalı havanın kirlenmesine neden olan gaz ve tozların atmosfere karışması engellenmelidir. Ev ve işyerlerinde kaliteli yakıtlar (doğal gaz) kullanılmalıdır. Kalitesiz yakıtlar havayı daha çok kirletir. Motorlu taşıtlarda çevreci yakıtlar geliştirilmeli ve kullanılmalıdır. Egzozlardan çıkan gazlar havayı kirletmektedir. EREN DENİZ GEDİK
EREN DENİZ GEDİK ÇEVRE KİRLİLİĞİ Fabrika ve sanayi kuruluşlarında arıtma tesisleri kurularak atık suların akarsu ve denizlere bırakmaları önlenmelidir. Kimyasal maddelerin, tarım ilaçlarının ve her türlü atığın, kanalizasyonların akarsu ve denizleri kirletmesi önlenmelidir. Toprakta çürümeyen plastik ve naylon atıklar ile pil, hastane atıkları ve nükleer atıkların toprakla teması önlenmelidir. Geri dönüşümlü malzemeler (cam, kâğıt vb.) kullanılmalıdır. Geri dönüşüm kumbaraları yaygınlaştırılmalıdır. Kimyasal maddelerin, zirai ilaçların toprağa zarar verdiği unutulmamalıdır. Kirlenmiş bir çevrede canlılar yaşayamaz. Temiz ve güzel bir çevre için ağaç dikilmeli ve ormanlar korunmalıdır. Ormanlar Dünya’nın akciğerleridir, havayı temizler. EREN DENİZ GEDİK
Dünyamızın katmanları DÜNYANIN GÖRDÜĞÜMÜZ KATMANLARI Dünyaya baktığımızda su ve toprak görürüz. Bunlara yer kabuğu (taşküre) denir. Dünya üzerindeki büyük kara parçalarına kıta denir. Kıtalar şunlardır: 1. Asya 2. Avrupa 3. Afrika 4. Amerika 5. Avustralya (Okyanusya) 6. Antartika kıtasıdır. GİZEM AYDIN
Dünyamızın katmanları Kıtaları ayıran büyük denizlere okyanus denir. Okyanuslar şunlardır.1. Büyük okyanus 2. Atlas okyanusu 3. Hint okyanusu. Yeryüzünün dörtte üçü sularla, dörtte biri ise karalarla kaplıdır. Dünyamızın dışı göremediğimiz ancak hissedebildiğimiz bir gaz tabakası (hava küre) ile sarılmıştır. GİZEM AYDIN
Dünyamızın katmanları HAVA KÜRE:(Atmosfer) Atmosfer Dünya’yı en dıştan saran gaz katmanıdır. Atmosfer Dünya ile birlikte döner. Atmosferin içinde %78azot, %21oksijen, %1 karbondioksit,su buharı ve diğer gazlar bulunur. Atmosfer veya Gazyuvarı, yerkürenin etrafını saran ve çoğunlukla gaz ve buharlardan oluşan bir örtüdür. Yerçekimi sayesinde tutulan atmosfer, büyük ölçüde gezegenin iç katmanlarından kaynaklanan gazların yanardağ etkinliği ile yüzeye çıkması sonucu oluşmakla birlikte, gezegenin tarihi boyunca dünya dışı kaynaklardan da beslenmiş ve etkilenmiştir. YUSUF EMİR CENGİZ
Dünyamızın katmanları HAVA KÜRE:(Atmosfer) Basınç ve yoğunluk açısından diğer yer benzeri gezegenlerden Mars’a göre yaklaşık 100 kat büyük, Venüs’e göre ise yaklaşık 100 kat küçük bir gaz kütlesini ifade eder. Ancak bileşim açısından bu iki gezegenin atmosferlerinden çok farklı olduğu gibi, Güneş Sistemi içinde de eşsizdir. YUSUF EMİR CENGİZ Atmosferin katmanları
Dünyamızın katmanları Atmosferin Önemi Güneşten gelen zararlı ışınları tutar. Yaşam için gerekli gazları bulundurur. Dünyanın aşırı ısınma ve soğumasını engeller. Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak, gölgede kalan kısımların da aydınlanmasını sağlar. Meteorolojik olayların görülmesini sağlar. Işığı, sesi, sıcaklığı geçirir ve iletilmelerini sağlar. Uzaydan gelen meteorların parçalanmasını sağlar. YUSUF EMİR CENGİZ
Dünyamızın katmanları Su küre ( Hidrosfer ) : Yeryüzündeki suların oluşturduğu katmandır. Yeryüzünün 3/4’ü sularla kaplıdır. Su döngüsü tüm canlılar için çok önemlidir. YİĞİT ÖZALP
Dünyamızın katmanları Su küre ( Hidrosfer ) : Okyanuslar ve denizler: Okyanuslar kıtaları birbirinden ayıran çok büyük su kütleleridir. Denizler ise okyanusların kıta içlerine doğru uzanan kollarıdır. Okyanus ve denizleri birbirinden ayıran en önemli etmenler şunlardır: Derinlik Kapladıkları alan Tuzluluk Akıntı sistemleri Sıcaklık Karaların fiziksel özelliklerinde etkilenme YİĞİT ÖZALP
Dünyamızın katmanları SU DÖNGÜSÜ NEDİR? Su bazı doğal kuvvetler ve hava hareketleriyle atmosfer ile yer yüzündeki karalar ve sular arasında sistemli bir şekilde hareket etmektedir. Buna su döngüsü veya hidrolojik dolaşım denir. YİĞİT ÖZALP
Dünyamızın katmanları Yer yüzündeki bütün sular su döngüsüne katılmaktadır. Su Kirliliği : Evsel atıkların ( kanalizasyon ) akarsu,göl ya da denizlere verilmesi. Fabrika atıklarının sulara karışması. Toprağa aşırı gübre vererek yer altı sularının kirlenmesi. Deniz kazalarının deniz suyunu kirletmesi. YİĞİT ÖZALP
Dünyamızın katmanları KARALAR (Taş Küre) Yeryüzündeki karalar kayaçlardan oluşmuştur. Kayaçlar magmanın değişik şekillerde soğuyup katılaşması ile oluşmuştur. Kayaçların oluşumu sırasında yapısında bulunan maddeler kayaçların farklı özellik kazanmasını sağlar. EZGİ BOZDOĞAN
Dünyamızın katmanları Yerkabuğunun geneli (%90) kayaçlardan oluşur. Kayaçlar, bir ve ya daha fazla doğal maddenin birleşmesi ile oluşur. Mineraller kayaçların içindeki doğal maddelerdir. Mineraller kayaçların farklı olmasına da neden olurlar. Mineraller kayaçlara, renk, sertlik, yumuşaklık, parlaklık ve matlık gibi özellikler kazandırırlar. EZGİ BOZDOĞAN
Dünyamızın katmanları Önemli Not: Ekonomik değeri olan minerallere veya kayaçlara “maden” denir. Kömür, kayaçlar halinde bulunan bir madendir. Altın, kayaçların içinden çıkan bir madendir. Günlük hayatımızın birçok yerinde kullandığımız alüminyum, çinko, demir gibi birçok mineral vardır. EZGİ BOZDOĞAN
Dünyamızın katmanları DÜNYANIN İÇ TABAKALARI ATEŞ KÜRE (Mağma Tabakası): Yer kabuğunun hemen altındadır. Sıcaklığı çok yüksektir. Erimiş maddelen çok sıkışmış gaz ve buharlardan oluşmuştur. Buradaki erimiş maddelere “mağma” denir. Volkanlardan çıkan lavlar bu tabakadan gelir. ZEYNEP GÖR Mağma
Dünyamızın katmanları DÜNYANIN İÇ TABAKALARI AĞIR KÜRE (Çekirdek): Dünyanın en iç katmanıdır. En sıcak tabaka burasıdır. Demir-nikel karışımından oluşmuştur. Önemli Not: Yeryüzünde aşağı inildikçe sıcaklık artar. ZEYNEP GÖR
BİZİ İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER HAZIRLAYANLAR YİĞİT ÖZALP EZGİ BOZDOĞAN METE ÜNAL ARSLAN SENANUR AĞCA ZEYNEP GÖR EREN DENİZ GEDİK YUSUF EMİR CENGİZ GİZEM AYDIN GEZEGENİMİZ DÜNYA