INVERTER NEDİR? NASIL ÇALIŞIR?
ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ INVERTER NEDİR? “Inverter” DC akımdan AC akıma çevirmek demektir. Doğru gerilimden (DC), değişken gerilim dalga (AC) biçimine dönüştürebilen, frekansı ve gerilimi birbirinden bağımsız ayarlanabilen düzeneklere ise Inverter sistemler adı verilir. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER DEVRE ELEMANLARI Inverter devre, kullanma amaçlarına göre iki grupta toplanır. Doğru akım kaynağından alternatif akım üretmek, Üretilen bu alternatif akımın gerilimini veya frekansını değiştirmek, ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER DEVRE ELEMANLARI Dolayısıyla, bir inverter devrede; Doğrultucu, Frekans değiştirici, Güç devresi, Otomatik denetim elemanları, bulunur. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER SİSTEM İLE FREKANS KONTROLÜ Frekans kontrol metodu, Bu sistemde esas 60 x f f: frekans (Hz) d = --------------- p: Kutup sayısı 2 x p d: Devir (RPM) formülünde “ f “ frekansının değiştirilmesiyle hız kontrolünün yapılmasıdır. Bu yöntemde, frekansın değiştirilebilme aralığı çok daha geniştir, çok değişik devir sayıları gerçekleştirilebilir. Sürekli hız kontrolü yapılır. Bu kontrolde sadece frekansın değiştirilmesi doğru olmaz, frekans azalırken kompresöre uygulanan geriliminde azaltılması gerekir. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER DEVREDE FREKANS KONTROLÜ Inverter, AC çıkışın frekansını değiştirebilir. Bu durum şu avantajları sağlar; Motorun devrini geniş bir oranda değiştirir ve geniş orandaki devirde yüksek verim sağlar. Devir değişse de motor torku sabit kalır. Endüksiyon motorun kararlı çalışmasını sağlamak için, motorun deviri değişsede elektrik motorunun devir gücünü (tork) sabit seviyede tutmak gerekir, bunu başarmak için endüksiyon motoruna sağlanan AC voltajının mutlaka değiştirilmesi gerekir. Ancak bu yapılabilirse motor devri frekansla değiştirilebilir. Bu nedenle, inverter çıkış fonkiyonları yani voltaj değişimi, frekanstaki değişim oranında değişir. Yani frekans arttığında voltaj aynı oranda artar, frekans düştüğünde voltaj aynı oranda düşer. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
FREKANS KONTROL KADEMELERİ Klima cihazlarında frekans ve voltaj değişimini elde etmek için kullanılan modülasyon yöntemi PWM yöntemidir. PWM “Pulse Widht Modulation”, “Darbe Genişlik Modülasyonu”; Bu modülasyonla, DC işaretin darbe genişliğini değiştirmek için, sabit DC voltaj sık sık ON-OFF (açıp-kapatır) yapılır. DOĞRULTMA DEVRESİ AC DC ÇEVİRİCİ INVERTER DC AC EVİRİCİ AYARLI VOLTAJ AYARLI FREKANS DC VOLTAJ AC VOLTAJ MOTOR 220 V. 50 Hz. Şebeke girişi ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER VE 3 FAZLI AC AKIM PRENSİBİ NEDİR? + - MOTOR U fazı V fazı W fazı DC AC Çevirici A A’ B B’ C C’ U V W K Doğrultulmuş Gerilim inverter çıkışı (3 faz AC) Güç transistör modülünün anahtarlı devresel çizimi ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER VE 3 FAZLI AC AKIM PRENSİBİ NEDİR? Şekilde görünen güç transistor modülü, dış ünitenin içinde bulunur. DC voltajı, çok hızlı çalışan kontaklar, on-off yaparak birbirinden 120º farklı açılarda U , V, W ile adlandırılan, keskin sinüs eğrili AC inverter çıkış elde edilir. Anahtar olarak tarif edilen bu elemanlar, yüksek kapasiteli transistörlerden oluşur ve yüksek hızda açılır ve kapanır. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER ÇIKIŞIN FREKANS ÖZELLİĞİ U Fazı V fazı U ve V Fazı arasındaki voltaj Sinüs dalga PWM ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER KOMPRESÖR NEDİR? NASIL ÇALIŞIR? Klima kapasite kontrolü inverter devre sayesinde kompresör motor devri kontrol edilerek sağlanır. Kompresörün kapasitesi güç kaynağının (şebeke voltajı, frekansı) frekansı ile hemen hemen orantısaldır. Frekans ile devri kontrol edilen kompresöre inverter kompresör adı verilir. Frekans 30 Hz. ile 120 Hz. arasında değiştiğinden motor devri 1800 ile 7200 rpm arasında değişir (iki kutuplu motor olması durumunda). Kompresör motorun devrini daha da artırabilmek için kompresöre uygulanan frekansı artırmak yeterli olacaktır, ancak bu durumda kompresörün çalışma basınç durumları göz ardı edilmemelidir. Aksi takdirde yüksek devirden dolayı, basınç artacak ve mekanik parçalar zarar görebilecektir. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER KOMPRESÖR NEDİR? NASIL ÇALIŞIR? Kompresör motorun her ne kadar devri değişse de motor torku (dönme momenti) sabit seviyede tutulması istenir. Bunu başarmak için, güç kaynağının sadece frekansını (F) değiştirmek yetmez, aynı zamanda voltajını da (V) değiştirmek gerekir. Uygulamada en çok V/F oranı sabit seviyede kontrol edilen metod kullanılır. Dolayısıyla PWM metodu yardımıyla, kompresöre uygulanan frekans (Hz) arttıkça gerilim de (voltaj) artar, bu iki değerin artması kompresör devrinin yükselmesine neden olur. Kompresöre uygulanan frekans (Hz) düştükçe gerilim de (voltaj) düşer ve kompresör devri de bu değerlere bağlı olarak düşer. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
ÖZET ; INVERTER ÇALIŞMA PRENSİBİ Inverter çalışma prensibi ; Güç kaynağı 220 V, 50 Hz Doğrultucu AC-DC çevirici Inverter DC-AC DC Voltaj Değişken Voltaj, Değişken Ferakans Kompresör Ayarlanan sıcaklık ile oda sıcaklığı arasındaki farkla ortaya çıkar Şebeke voltajı (220 V 50 Hz) Klima cihazının doğrultma devresine uygulanır. Doğrultma işlemi diyot olarak tanımlanan yarı iletken elektronik malzeme ile sağlanır. Küçük kapasiteli klima sistemlerinde köprü doğrultma yöntemi ile, büyük kapasiteli merkezi klima (VRF sistem) sistemlerinde ise üç fazlı doğrultma devresi yardımıyla AC gerilim DC gerilime dönüştürülür. ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
INVERTER KLİMA NASIL ENERJİ TASARRUFU VE KONFOR SAĞLAR? Kapasite Kompresör Set sıcaklığına yakın sıcaklık Maksimum çalışma Tam Güç Sürekli ISISAN BUDERUS SERVİS&EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ