MOBİLYA TASARIMINDA DOĞAL TAŞIN YERİ Tülay (Özdemir) CANBOLAT * F. Yeşim GÜRANİ * Çukurova Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, İç Mimarlık Bölümü

Doğal taşlar, kavramsal ifadeleri ile her dönemin vazgeçilemeyen önemli bir malzemesi olmuştur. «Zamana karşı duran» karakteri ile özellikle dış mekanlarda oturma elemanları tasarımında geçmişte sıklıkla kullanılmıştır. Kral taş oturma elemanı. Yunan Tiyatrosunda Banklar Minos medeniyetinde oturma elemanı Malzeme olarak sahip olduğu özellikler ile, “kalıcılık” kavramı da niteliği olmuştur.

Yapı elemanlarıyla ilişkili doğal taş yüzeyler Tasarım: Jordan Yamada ve Peter Zaharatos Manhattan için tasarladığı «taş bahçe».

Doğal taş malzemenin «ağır» olma özelliği ile gelen biçimlendirme Tasarım: Angelo Mangiarotti Taşın karakterini kullanabilen Yetkin tasarımcıların elinde, Taşın ağırlığı, birleşim detaylarını etkileyen olumlu bir özelliğe dönüşmektedir.

Tasarım: Peter Dieterich Tasarım: Peter Dieterich. “Seco“ çalışma masası birimi: malzemenin niteliği göz önünde tutularak alışılagelmiş ayak formları kullanılmadan düşey ve yatay iki blok mermerin ve depolama elemanının üzerinde yer alan ara bağlantı parçası strüktüre destek vermektedir.

Taşın yapısına uygun olarak «farklı ölçü ve ebatlarda» kullanımı Yatayda tek parça kullanılan göztaşı (Belçika Göztaşı) düşeyde çok sayıda ayağın farklı boyutlarda kullanılması ile taşıtılmaktadır. Masanın kenar yüzeyleri, taşın yapısına uyun olarak düz kesme aletleri kullanılmadan doğal dokusunda bırakılmıştır

Doğal taşın «durağan», «tek parça», «görkemli», «doğal dokulu» ifadelerinin vurgulanması. Taş tasarımlarıyla bilinen Max Lamb’in, New York’un yerel taşını (Delaware Bluestone) kullanarak ortaya koyduğu mobilya tasarımları New York’ta Johnson Ticaret Galerisi’nde sergilenmiştir.

Tasarım: Max Lamb’in Çin Graniti Projesi I

Eskiz Çalışmaları Üretim Süreci –-Çin …ve galerilerde değer bulan doğal taş tasarımlar ----New Yqrk Tasarım: Max Lamb, Çin Graniti Projesi II 2010.

Çin graniti projesi 1 Tasarım: Max Lamb New York’un kaldırımları ve mimarisinde kullanılan Delawre Bluestone adlı taş ile ortaya konan mobilya örnekleri geçmiş ile bir bağ kurmaktadır. Dilim Bank

Doğal taş mobilyalar çoğu zaman «prestij» amacıyla kullanılmaktadır. Granitler mobilyalarda kullanıldıkları zaman tasarıma doğallığın yanında «değerlilik» kavramını da getirirler.

Taş bank uygulaması 2010 yılında Tucker Tasarım Ödülünü almıştır Taş bank uygulaması 2010 yılında Tucker Tasarım Ödülünü almıştır. Beyaz mermer kullanılmıştır. Tasarımda köşelerin yuvarlatılması ve ayaklarda geriye doğru eğimin olması beyaz mermerin tercih edilmesi ile daha hafif algılanmasını sağlamaktadır. Masif taşın taşınma zorluğundan dolayı mermer ince kesitlerde, metal strüktür kullanılarak oluşturulmuştur.

Norveç, Bergen’de bir bilim merkezinin temasını ifade eden, dalga biçiminde tasarlanmış bank.Norveç-graniti kullanılmıstır.

Tasarım: Guillaume Bardet. Belçika Kireçtaşı

Modüler elemanlar – esnek kullanım olanağı Tasarım: Luca Scacchetti, Serena Kumtaşı Mobilya tasarımları, taşın anıtsal ifadesi korunarak tasarımlanabileceği gibi insan ölçeğine getirilerek bir takım modüller ile daha esnek kullanımlara dönüşebilmektedir.

Dilimler halinde kesilmiş granit elemanlar ile oturma elemanı tasarımı.

Tasarım: Silvia Dagna ve Serana Galassi’nin tasarladığı “Waffle”

Tasarım: Daenert Koleksiyonu “Barcode”

Tasarım: Ettore Sottsas tasarımı Agra sofa. Marco Zanini’dan taş tasarım.tasarımları. 1970/80. Tasarım: Ettore Sottsas tasarımı, «Lama»

Tasarım: Cappellini Marmi . Kalker lavabo.

taşın ince kesitlerde kullanılması ile «saydamlık» özelliği ve beraberinde getirdiği «hafiflik» ifadesi Mermerlerin bazı çeşitleri ışığı belli oranda geçiren camsı yapıdadırlar. Bu taşlara en iyi örnek ise oniks’ tir. Özellikle ince kesitler halinde kullanılıp, ışığın damarlı dokusundan geçirilmesi ile etkileyici görünümler elde edilebilmektedir.

SONUÇ Taşın kavramsal ifadelerinin ön plana çıkarıldığı mobilya tasarımlarında başarılı sonuçlara ulaşılabildiği söylenebilir. Bu ifadeler; Ağırlık, Doğallık, Değerlilik, Görkem, Durağanlık, Kalıcılık, Dayanıklılık bazen de Kırılganlık olarak vurgulanabilir.

Teşekkürler.