Yenİ Kamu Yönetİmİ Prof. Dr. Turgut Göksu
Geleneksel Kamu Yönetimi 19.yy’ın 2. Yarısından 20.yy’ın son çeyreğine kadar olan zaman dilimi Wilson, Weber, Taylor etkisi Turgut Göksu
Geleneksel Kamu Yönetimi Anlayışı (GKY) (Temel İlke ve Fikirler) Kamu Yönetiminin yapısı Weber’in bürokrasi modeline göre örgütlenmiştir. Biçimsellik, gayrı şahsilik, katı hiyerarşi, kariyer, merkeziyetçilik, tarafsızlık… Devlet kamusal mal ve hizmetlerin üretim ve dağıtımını kendi teşkilatı (bürokrasi) vasıtasıyla yapar. Refah devleti, devletin büyümesi, üretici devlet Siyasi ve idari konuların birbirinden ayrılabileceği anlayışının hâkimiyeti. Siyaset ve strateji belirleme siyasetçiye, icraat kamu yöneticilerine aittir. Kamu yönetimi yönetimin özel bir şeklidir ve özel yönetimden hayli farklıdır. Her siyasi iktidara eşit mesafede, topluma ve piyasa şartlarına hassasiyeti zayıf Turgut Göksu
Yeni Kamu Yönetimi (YKY) Anlayışı New public management (NPM) 1980’li yıllar İşletmecilik, yeni kamu işletmeciliği, piyasa temelli kamu yönetimi, girişimci idare… Yönetim-işletme (Administration-management) Yeni kamu hizmetleri (YKH) (New public services) Turgut Göksu
Ortaya Çıkışı Kamu yönetimi (sektörü) hakkındaki tenkitler Yeni sağ ve ekonomik teorilerdeki değişiklikler Özel sektördeki gelişmeler Turgut Göksu
Kamu yönetimi (sektörü) hakkındaki tenkitler Keynezyen politikalar Sosyal devlet (refah devleti) (sağlık, eğitim, sosyal güvenlik….) 1970’lerde kamu sektörüne performans, büyüklük, işleyiş konularında getirilen eleştiriler Turgut Göksu
Yeni sağ ve ekonomik teorilerdeki değişiklikler İngiltere, ABD (Thatcher, 1979-1990 BB; Reagan, 1981-1989 Başkan) Özal, 24 Ocak Kararları (1980) “Yeni sağ, iktisadi liberalizm ile düzen, otorite ve disiplini kaynaştırma girişimi” Ele Alınan Konular: Kamu sektörünün yapısı, devletin faaliyet alanı, kamunun iş görme yöntemleri Yeni sağ: Devletin küçültülmesi Piyasa mekanizmasının tercihi Vergilerin düşürülmesi Tv ve filmlerde sansür Göçü engelleme, göçmenleri geri gönderme … Turgut Göksu
Yeni sağ Liberal yeni sağ Muhafazakar yeni sağ Turgut Göksu
Liberal yeni sağ (neo liberalizm): Hayek ve Friedman “Özel sektör iyi, kamu sektörü kötü” Devletçilik karşıtı İnanç, birey ve piyasa hürriyeti Planlı ekonomi, karma ekonomi, kamu mülkiyeti, Keynezciliğe karşı Ekonomi talepten ziyade arza odaklanmalıdır Özelleştirme ve deregülasyon “Daha az devlet, daha çok piyasa” Turgut Göksu
Muhafazakâr yeni sağ İlgi sahası: “Kanun ve nizam”, “kamusal ahlak”, “milli kimlik” 1960’ların hoşgörülü toplumuna tepki Millete en büyük tehlike, çok kültürlülüktür. Niskanen, Buchanan, Mueller, “Kamu tercihi teorisi” ekonomik bürokrasi Turgut Göksu
YKY’nin ideoloji kitabı yoktur İşletmecilik-managerialism 3d: Adem-i merkeziyetçilik (desantralizasyon) Serbestleşme (deregülasyon) Yetkilendirme (delegasyon) Turgut Göksu
Dar merkez-geniş çevre Minimal devlet Küçük ölçekli yapı Geleneksel Yönetim Yeni Yönetim Yapı Katı örgüt yapısı Merkeziyetçi Katı hiyerarşi Geniş merkez Hizmet devleti Büyük ölçekli yapı Bürokrasi yönelimli Esnek örgüt yapısı Adem-i merkeziyetçi Yumuşak hiyerarşi Dar merkez-geniş çevre Minimal devlet Küçük ölçekli yapı Piyasa yönelimli Roller İlkeler Politikalar Yönetim (Administration) Örgüt merkezli Kurallara bağlı yakından kontrol Sevk ve idare Sabit ücret Bürokrat tipi yönetici Az yetkili yönetici Gizlilik Hizmetlerde nicelik Üst yöneticiye bağlı değerlendirme Kapalı enformasyon kanalları Yetkiyi toplayan Risk almakta isteksiz Kuralcı ve kırtasiyeci Girdi ve süreç odaklı Birey yönetimli İşletme (Management) Müşteri-vatandaş merkezli Performans hedefli denetim Yönetişim Performansa bağlı ücret Girişimci yönetici Yetkilendirilmiş yönetici Şeffaflık Hizmetlerde kalite Çok yönlü değerlendirme Açık enformasyon kanalları Yetkiyi paylaşan Risk almakta istekli Vizyon sahibi ve esnek Çıktı ve sonuç odaklı Ekip yönetimli Turgut Göksu