Sosyal Beceri Eğitimi
ÜNİTE KOMPONENTLERİ GİRİŞ/YÖNERGE MODEL OLMA PROVA GERİ BİLDİRİM BİLİŞSEL PLANLAMA AKTARMA/GENELLEME
BİLİŞSEL PLANLAMA FORMÜLÜ DUR.... Sakin olun PLAN YAP.... Problemi tanımla Seçenekler önerin Sonuçlarını düşünün Bir seçim yapın Sosyal beceriler hakkında düşün HAREKETE GEÇ.... Planı İşlet ÖYLEYSE ŞİMDİ.... ? Plan nasıl işledi?
DUR Sakin olmak ve kontrollü davranmak (self- kontrol) için DUR anlamına gelir. “Kontrollü davranmak” ne anlama geldiğini biliyor musunuz?
Senden nefret ediyorum Eğer sakin olmak ve kontrollü davranmak için durmazsanız, birçok şey olabilir! Kontrolden çıkmak iyi bir şey değildir. Utanabilir veya başınız belaya girebilir. Kontrolü kaybederseniz buna benzer bir şeyler söyleme olasılığınız var ..... Kontrolünü kaybeden insanlar başka ne gibi şeyler yapabilir? Senden nefret ediyorum
Siz de “DUR ! Sakin ol !” u düşünün. Sakin olmak için ilk yaptığım şey kendi kendime DUR ve düşün derim.... Sakin ol!. Bu, beni çılgınca bir şeyler yapmaktan alıkoymakta yardımcı olur. Siz de “DUR ! Sakin ol !” u düşünün.
Anne-babam sakin olmak için nasıl derin nefes alacağımı öğretti Anne-babam sakin olmak için nasıl derin nefes alacağımı öğretti. Gerçekten işe yarıyor. Burnumdan derin nefes alıyor ve ağzımdan yavaş yavaş veriyorum. Sanki baloncuk yaparken veya sıcak bir çorbaya üfler gibi yapıyorum. Derin nefes alma tüm vücudumu gevşetiyor.
Kızgın olduğumda, elimi ağzımın üzerine koyarım, kötü şeyler söylemekten beni alı koyar. İşe yarıyor. Sakin kalmamı sağlıyor.
Bazen öğretmen hemen bana yardım etmezse kızgınlık hissederim Bazen öğretmen hemen bana yardım etmezse kızgınlık hissederim. Sakin kalmak için, derin nefes alır içimden 10’a kadar sayarım. 10’a ulaştığımda sakinleşir ve sıramın gelmesini beklerim. Siz de deneyin. 10 1...2...3...4...5...6...7...8...9...
Bazen sinirlerim bozulduğunda, DUR derim ve ortamdan biraz uzaklaşırım Bazen sinirlerim bozulduğunda, DUR derim ve ortamdan biraz uzaklaşırım. Kontrolü kaybedeceğimi hissettiğimde, “kötü bir şeyler söylememek için ayrılmam gerektiğini söylerim” Sakinleşinceye kadar ortamdan uzaklaşırım.
Kızgınlık hissetmeye başladığımda komik ve aptalca şeyler düşünürüm Kızgınlık hissetmeye başladığımda komik ve aptalca şeyler düşünürüm. Bu beni güldürür ve gevşetir.
Bir problem olduğunda kontrollü davranabilmeniz için şunları yapabilirsiniz: Kendinize DUR ve sakin ol söyleyin. Derin nefes alın ve vücudunuzu gevşetin. Elinizi ağzınızın üzerine koyun. 10’a kadar zihninizden sayın. Sakinleşinceye kadar ortamdan uzaklaşın. Komik şeyler düşünün. Durmak ve sakin kalmak için, başka işe yarayacak şeyler üretebilirsiniz.
Probleminizi çözmek için plan yapmak anlamına gelir Plan yaptığını zaman, siz; Probleminizin ne olduğuna tam olarak karar verin Seçenekleri aklınızdan geçirin (beyin fırtınası) Her bir seçeneğin olabilecek sonuçları üzerine düşünün. Problemi çözmenize yardımcı olabilecek en iyi seçeneği belirleyin. Kullanmak için gerekli olan sosyal becerileri düşünün. Bu sembol Plan için kullanır. Bize problem olduğunda, farklı yönlere gidebileceğimiz yani farklı seçenekler olduğuna işaret eder.
Ali, teneffüse çıkmadan önce, yanlışlarını düzeltmen gerekecek. 1
Ali, bu duruma kızdı fakat hemen DUR ve sakin kal’ı hatırladı. Sakin Ol.. 10’a kadar sayacağım... 2
Ali bir plan yapmasını biliyordu. Sakin olmak için DUR kullandım. Şimdi plan yapmam gerekir. 3
İlk olarak, Ali problemin ne olduğuna karar verdi. Problemim ne? Kağıttaki yanlışları düzeltmek istemiyorum, fakat teneffüse de çıkmak istiyorum. 4
İkinci olarak, bazı seçeneklere karar verdi. Seçeneklerim nelerdir? ) Yerimde oturur fakat düzeltme yapmam. ) Kağıdı yırtıp atabilirim. ) Hemen düzeltebilirim. ) Bu akşam evde düzeltmeyi öğretmenden isteyebilirim. 5
Üçüncü olarak, her bir seçeneğin olası sonuçlarını düşündü. 1. Oturur ve yapmazsam.. O zaman başım belaya girecek 2. Kağıdı yırtarsam.. Baştan başlamak zorunda kalacağım. 3. Yanlışı düzeltirsem.. O zaman biraz teneffüs yapabilirim. 4. Evde yapmayı istesem.. Öğretmen kabul edebilir fakat evde çalışmak zorunda kalacağım 6
Dördüncü olarak, en iyi seçeneğe karar verdi. Şimdi kağıdı düzelteceğim. O zaman bu akşam yapma kaygım olmayacak. Biraz boş zamanım olacak. 7
Sonuncu olarak, kullanacağı sosyal beceriyi düşündü. Çalışırken surat asmayacağım. Uygun yüz ifadesini kullanacağım. 8
Karar verdiğimiz şeyi yapmamız anlamına gelir. İŞLET Karar verdiğimiz şeyi yapmamız anlamına gelir. Planlarımızı yapma aşamasıdır. Zor olacağını düşünüyorsanız, “yapabilirim!” söylemelisiniz.
Gelecek sefer farklı ne yapabilirim? SORGULA “planım nasıl işliyor?” sorusunun kendimize sorulmasıdır. Planın iyi işleyip işlemediğinin kendimize sorulmasıdır. Eğer iyi işlemişse kendinizi takdir edin. ? SONUÇTA Plan iyi işledi Takdir edin Plan işlemedi Gelecek sefer farklı ne yapabilirim?
SES TONU Sesimizin tarzını gösterir ki, duygularımızı yansıtır. Sesimin tonu nasıl? Bu ses tonu başımı belaya sokar mı? Hangi ses tonu? Böbürlenen Alaycı Patronca Enerjetik Saygılı Despotça Sızlanan...
Duygularınızın yüzüne yansıyışıdır. YÜZ İFADESİ Duygularınızın yüzüne yansıyışıdır. Kaba, somurtkan, burnu havada gibi yüz ifadeleri başınızı belaya sokabilir.
Diğer sosyal beceriler: Postür Kişisel mesafe Hijen Vücut Dili Nezaket ifadeleri (3 sihirli kelime) Dinleme temelleri Konuşma Konuyu devam ettirme ve değiştirme Araya girme Doğru zaman ve yer Resmi veya doğal oluş ana başlıkları mevcut.
ARAYA GİRME (INTERRUPTING) Araya Girmede G.A.G planı uygulanır. G=Get the person’s attention=kişinin dikkatini çekin A=Apologize for interrupting=araya girdiğiniz için özür dileyin G=Give the reason for interrupting=araya girme nedeninizi söyleyin.
Kapıyı çalarak kişinin dikkatini çekin. Evet, Girin G Kapıyı çalarak kişinin dikkatini çekin. A İyi günler, öğretmenim, araya girdiğim için özür dilerim. Araya girdiğiniz için özür dileyin. Merhaba, Ali, senin için ne yapabilirim? G Yarın ki ödevi öğrenmek istiyorum Araya girme nedenini söyleyin.
Sabrınız İçin Teşekkürler....