5. BİRİKİMLERİM

Neden Biriktirmeliyim? Bir gün evleneceğim … Bir evim olmalı … Arabalı olmak farklı … Bir bilgisayarım olsa, bir de yazıcım, … Değişik tatiller, geziler yapsam … Dünyanın bin türlü hali var. Bir kenarda param olsun…

Yeterince Biriktiriyor Muyum? İhtiyaçlar ve istekler farklı şeylerdir: Susayınca, su yerine neden gazoz içiyorum? Neden sık sık dışarıda yerim? Pahalı olan şey kaliteli midir? Dolmuş her zaman otobüsten daha çabuk ve rahat mıdır? Cep telefonu çağrısı mı, e-posta mı? …

Yeterince Biriktiriyor Muyum? İndirimli fiyattan almak tasarruf etmek anlamına mı gelir? “Üç tane alana üçüncüsü bedava” ne demek? Aldığım zaman bir çekilişe katılma hakkı kazanıyorsam bu kârlı bir alım mıdır?

Yeterince Biriktiriyor Muyum? Borçlanmak pahalıdır Fatura son ödeme gününü geçirdiğim için ödediğim cezalar var mı? Kredi kartı borcumun bir bölümünü ödediğim için ne kadar faiz ödüyorum?

Ek Gelir Sağlayabilir Miyim? Okulda / çevrede yarı-zamanlı çalışma fırsatları var mı? Evde yapabileceğim işler? Ders verebilir miyim? Pazarlama ve satışa yatkın mıyım? …

Birikimlerim ne Zaman Gerekecek? Yakın Hedefler: Yaz tatili Yeni bulaşık makinesi Badana ve boya Uzak Hedefler: Hollanda’daki akrabayı ziyaret Otomobil Ev için peşinat

Birikimlerim Güvende mi? Birikimler, kullanana kadar bir şekilde yatırıma dönüşüp değerini korumalı, gelir getirmeli. Başlıca iki tür yatırım: Gelir getiren yatırım: ör. banka mevduat hesabı, Değer kazanan yatırım: ör. Altın.

Gelir Getiren Yatırımlar Yatırdığınız ana paraya göre hesaplanan ve önceden bilinen bir oranda getiri (faiz veya kâr payı) kazandırır. Vadeli mevduat Devlet tahvili Hazine bonosu

Gelir Getiren Yatırımlar Neden? : ana paranız ve vade sonunda hak edeceğiniz getiri bellidir. Değişmez. Neden? : Yatırımınız bir bankadaysa anaparası 50.000 liraya kadar, devlet tahvili ve hazine bonosundaysa tamamı devlet garantisindedir. Risk : zaman içinde fiyat artışları (enflasyon) yaşanır ve ana paranız erir. Bu erimeyi faiz telâfi etmiyorsa yatırımınız değer kaybeder.

Değer Kazanan Yatırımlar Yatırıldığı günkü ana para değeri zaman içinde bir orana bağlı olmadan aşağı ve yukarı değişen (dalgalanan) yatırımlar Altın Döviz Hisse senedi Yatırım fonu

Değer Kazanan Yatırımlar Neden? : Sağlayacağı kazancın üst sınırı yoktur. Sabit gelir getiren yatırımlara göre daha yüksek kazanç sağlayabilir. Risk : Hiç kazanç sağlamayabilir, hatta zarar edebilirsiniz. Değerini devamlı izlemeniz gerekir.

Birikimlerim Ne Gelir Getiriyor? Brüt Gelir – Net Gelir Yatırımlarınızdan sağlayacağınız gelirlerden devlet vergi alır Vergisi kesilmemiş gelire brüt gelir denir Vergisi kesilmiş gelire net gelir denir.

Brüt Gelir – Net Gelir Vadeli Mevduat Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu Banka her türlü mevduat faizinin % 15’ini vergi olarak keser, kalanı yatırımcıya öder. Kaynakta kesilen bu vergiye “stopaj” denir. Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu Devlet kağıtlarından kazanılan faizden stopaj kesilmez.

Brüt Gelir-Net Gelir Hisse Senedi Alım-Satım Kazancı Hisse senedi alım-satımından elde edilen kazançlardan stopaj kesilmez, bu gelirler vergi beyannamelerine de dahil edilmez. Hisse Senedi Kâr Payı (Temettü) Geliri Kâr dağıtan kurum ödemeden önce % 15 oranında stopaj keser. Ele geçen tutarın yarısı vergiden muaftır. Kalan yarısı başka sermaye kazançlarıyla toplanınca belli bir sınırı geçerse beyan edilerek vergi ödenir.

Brüt ve Net Faiz Kazancı Hesabı: Örnek 10.000 TL 1 Yıl vadeli mevduat Faiz oranı = % 6,75 (yıllık, brüt) 10.000 TL x % 6,75 = 675 TL (yıllık, brüt) 675 TL / 12 = 56,25 TL (aylık, brüt) 56,25 TL x % 15 = 8,44 TL (vergi stopajı) 56,25 TL – 8,44 TL = 47,81 TL (aylık net)

Enflasyon Birikimlerimi Nasıl Etkiler? Enflasyon ekonomideki genel fiyat artışıdır Enflasyon sürdükçe değeri TL ile ölçülüp belirlenen her yatırımın satın alma gücü sürekli azalır, aşınır. Değeri TL ile sabitlenen yatırımınızın (mevduat, devlet tahvili, hazine bonosu) değerini koruyan, faizidir. Faiz oranı enflasyon oranından büyükse yatırımınız gerçek bir gelir kazanıyor demektir.

Enflasyon Birikimlerimi Nasıl Etkiler?: Örnek 10.000 TL, 1 Yıl vadeli banka mevduatı Faiz oranı = % 6,75 = 675 TL (yıllık, brüt faiz) 675 TL – 101,25 TL = 573,75 TL (yıllık net faiz) Yıllık enflasyon tahmini = % 6 10.000 TL x % 6 = 600 TL (enflasyon nedeniyle paranın satın alma gücündeki azalma) 10.000 TL yatırımın yıl sonu tahmini değeri: 10.000,00 + 573,75 – 600,00 = 9.973,75 TL