İŞ GÖRÜŞMELERİ VE MÜLAKAT Doç. Dr. Ahmet KOLUMAN Ankara 2014
YUYU Paşa Kimdir
Sunum özeti İletişim bilgisi İş görüşmeleri İlk izlenim
İletişim Duygu, düşünce veya bilgilerin her türlü yolla başkalarına aktarılması iletişim olarak tanımlanır.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi Madde 19 Herkesin düşünce ve anlatım özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak düşüncelerinden dolayı rahatsız edilmemek, ülke sınırları söz konusu olmaksızın, bilgi ve düşünceleri her yoldan araştırmak, elde etmek ve yaymak hakkını gerekli kılar.
Mesaj Kirliliği Herkesin anlatmak istediği birşey var…
İletişim engelleri Korku Tecrübe edilmiş başarısızlık Kendine aşırı güven Dinlemeyi bilmemek Nezaketsizlik Küstahlık
İletişim araçlarının etkinliği
Konuşmanın etkinliği
Etkin dinleme Konsantre olarak Tez+Antitez=Sentez Dinlediğini belli ederek (İlgili) Önyargısız Kendini kapatmadan (Göz teması) Yansılamayla Tez+Antitez=Sentez
Yanlış dinleme türleri 1.Görünüşte dinleme 2. Seçerek dinleme 3. Saplantılı dinleme 4. Savunucu dinleme 5. Tuzak kurucu dinleme
Etkin konuşma Dik durun Göz teması (ilk 15 saniye kişiyi bağlar) Gülümseyin Tanımadığınız bir ortama giriş cümleniz olsun
Yanlış konuşma türleri Öfkeli, hırçın Kendini beğenmiş Karmaşık terimler Savunma halinde
Etkili İletişim için Konuşmayı kesmemek Karşınızdakini dinlemek Sorular sormak Dikkati dağıtmamak Empati Öfkeliyken iletişimi engellemek Tartışma, eleştirilerde ölçülü Tekrar etmek
İş görüşmeleri Facebook/YUYU-Pasa
Mülakat Öncesi Firma ve pozisyon hakkında detaylı bilgi sahibi olun. Başvurduğunuz firma ve pozisyonu tercih etme nedenlerinizi iyi belirleyin. Mümkünse geçmiş çalışmalarınızı özetleyen bir portfolio hazırlayabilirsiniz. Mülakat yerini ve adresi öğrenin. Mümkünse mülakat yapacak kişinin ismini ve pozisyonunu öğrenin. Mülakata geç kalmayın, mümkünse 10 dakika önce orada olun. Gelebilecek soruları düşünün ve hazırlanın.
Sıranızı beklerken Sükunetinizi koruyun Diğer rakipleriniz ile mesafeyi koruyun Sıvı alımını azaltın Çevrenizi izleyin ve fikir edinin
İçeri girdiğinizde El sıkışmak: Enerjik ve güçlü olmalı. El terli olmamalı. Göz içine bakmak: Konuşurken odanın çevresine değil göz içine bakın. Aksi kendine güvensizliğin göstergesidir. El kol hareketleri: Konuşmaya anlam katar. Aşırı olursa dikkati dağıtır. Saç kaşımak, kalem çıtçıtlamak, bacak sallamak olumsuz etkiler bırakır. İkramlara yönelik davranışlar önemlidir. İkram edilen bir şeyi içmemek ayıp sayılabilir ama konuşmanın akışını etkileyecek şekilde yiyip içmek doğru olmaz.
Oturmak Buyur edilmeden asla Unutulduysanız nazikçe izin isteyin oturmak için
İlk izlenim HALO EFFECT DEVIL EFFECT İyi dostunuz hata yaparsa Mülakata geç kalan bir aday (1-3 sn): Irk, cinsiyet, yaş, boy, kilo, yüz ifadesi, gözler ve saç, giysiler, hareket ve duruş. (3-5 sn): Çekicilik, kişilik, eğitim düzeyi, başarı derecesi, mali durumu, kıdem düzeyi, sosyal ve ahlaki değerleri, sosyal konumuyla ilgili ipuçları. (5-7 sn): Güvenip güvenmediğimiz, hoşlanıp hoşlanmadığımız, iş yapıp yapmayacağımız hakkında yargılar.
İlk izlenimde olumlu etki Zamanlama Kıyafet Bireysel ve Uygun Tokalaşma Duruş Açılış sözü Rahatlık Gülümsemek Etkin tanıtım Nezaket Kurumsal kimlik
İlk izlenim İlgi merkezi kurmak Yalnızca dinlemek Adları kullanmak Espri yaparken dikkat Görünüş önemli Belli bir konuşma üslubu
Dış görünüş Düzenli ve temiz giyimli (teyze-dayı-hanımefendi, beyefendi) Normlar Kendine güvenen duruş Uykulu, yorgun, bitkin
Kıyafet Kadınlar için Erkekler için Herkes için Geleneksel iş kıyafeti, takım elbise veya pantalon takım anlamına gelir. Fazla göze batan takı kullanmaktan ve ağır makyajdan kaçının. Tırnaklarınızın temiz olmasına, uzun olmamasına ve abartılı oje kullanmamaya dikkat edin. Erkekler için Geleneksel iş kıyafeti koyu renk takım elbise ile beyaz, uzun kollu, ütülü gömlekten oluşur. Kravatınız elbisenize uygun olmalıdır. Dikkati dağıtacak şekilde çok renkli / şekilli kravatlar kullanmayın. Herkes için Çok fazla parfüm kullanmaktan kaçının. Saçınızın temiz ve yüzünüz görünecek şekilde iyi taranmış olmasına özen gösterin. Ayakkabılarınızın temiz ve kıyafetinize uygun olmasına dikkat edin.
İmaj kırıcılar Aşırı süs Ayakkabıya özen Aşırı parfüm Özensiz kıyafet Eau de toilette (kıyafete) Eau de perfume (tene) Eau de cologne (tene erkekler için) Perfume (boyun bölgesi) Özensiz kıyafet Farklı giyim tarzı Ter kokusu, ağız kokusu Gevşek kravat Kaçık çorap
İş görüşmeleri Yanınızda bulunması gerekenler Özgeçmiş Bir paket kağıt mendil Tükenmez kalem Ceplerinizde bozuk para, anahtar olmasın Cüzdanınız kıyafetinizde potluk yapmasın Telefon sessizde olmalı
Bir Şirketin Adaylarda Aradıkları Özellikler Nelerdir? Eleştirel düşünme & sorun çözme becerileri Kendine güven & kendi kendini motive edebilme yeteneği Takım çalışması / iletişim becerileri Öğrenme hevesi Profesyonellik Liderlik Esneklik
Genel Sorular Bize kendinizi tanıtın (2 dakikayı aşmamalı) Neden bizim şirkete başvurdunuz? Neden sizi seçelim? Siz kendinizi nasıl tanımlardınız? Arkadaşlarınız sizi nasıl tanımlar?
Davranışsal Sorular Bir projeye lider olarak atandığınızda, nasıl bir yönetim gösterdiniz? İş planının gerisinde kaldığınız bir proje oldu mu? Anlatın.
Gerilim Soruları Gelir gider hesapları ile oynayan bir çalışanı keşfettiğinizde ne yapardınız? İş hayatınızda yaptığınız en büyük hata nedir? Bu hatadan edindiğiniz tecrübe? Çalışma grubundaki 5 kişiden 4’ü birbiri ile anlaşamıyor. Çözümünüz?
Öfke Öfke haklılığın intiharıdır
İleri Mülakat Soruları En zayıf yönünüz nedir? En güçlü yönünüz nedir? Stres ile nasıl başa çıkabiliyorsunuz? Neden bizim şirkette çalışmak istiyorsunuz? Bir önceki işinizden neden kovuldunuz? Günde en fazla kaç saat çalışabilirsiniz? (İşleri bir türlü yetiştiremiyor mu? Gizli sorusu) Eve iş götürür müsünüz? (Zor soru. Cevap uzadıkça zor durumda kalmak mümkün) İnsanlar en çok hangi yönünüzü eleştirir? (Acaba çok hassas mı? Gizli sorusu)
İş görüşmeleri PARA KONUSU
Yemek daveti Ölçülü Görgü kurallarına uyan Ortama uyan siparişler
İş görüşmeleri 1. Kendine Güven 2. Güler yüz 3. Tokalaşma 4. Göz Teması 5. Eller 6. Oturma Şekli 7. Mesafe 8. Dikkat 9. Uyum 10. Nezaket 11. Doğal olun
Sakın yapmayın Konuşurken ASLA Vücudunuzu anormal şekillere sokmayınız Eller göğüs üzerinde bağlanmamalı Aşırı rahat hareketlerden kaçınılmalı Tehditkar duruş sergilenmemeli El hareketleri kontrol altında olmalı Özel bilgiler vermek Geçmiş problemlerden bahsetmek Ücreti tartışmak. (İşe alındıktan sonra tartışılan bir konudur.) Mülakatçının sözünü kesmek Sorulara evet, hayır gibi çok kısa cevaplar vermek Aile sorunlarını açmak
Mutlaka yapın Kendinize güvenin Ortama hakim olun Dinleyicinizle göz teması Gülümseyin Dürüst cevaplar verin. Karşı sorular sorun. Motivasyonunuzu belli edin. Grup oyuncusu olduğunuzu vurgulayın. Profesyonelliğinizi sarsmayın. (Aşırı şaka vb.)
Akılda kalmak için Yanıtlarınızı üç aşamalı, Durum-Eylem-Sonuç [Situation-Action-Result] [S-A-R] adı verilen bir teknikle veriniz Durum Yaşamış olduğunuz bir durumu veya başarmanız gereken bir görevi anlatın. "Belirli" bir olay veya durumu anlatmalısınız, geçmişte yaşadığınız genel bir olaydan bahsetmeyin.Olay hakkında uygun ve yeterli bilgi verin. Eylem Bu durumda yaptığınız eylemi anlatın. Bir takım çalışmasını anlatıyorsanız, bu ekibin hedeflerini belirtin, ancak başkalarının yaptıklarını değil, sizin yaptıklarınız üzerine yoğunlaşın. Sonuç Ne sonuç elde ettiniz? Belirtin. Neler başardınız? Açıklayın. Neler öğrendiniz? İrdeleyin.
Mülakat Sonunda Mülakat sonunda teşekkür ederek el sıkışın. Mülakatı yapan kişiden kartvizitini isteyin ve mülakat sonrasında bir teşekkür notu gönderin.
İş Takibi Mülakat sonucunun size iletilmesini bekleyin. Bu konuda aceleci davranmak uygun bir davranış değildir. İşyerini sık sık aramak yerine, size belirli bir tarih verilmemişse, üç gün süre tanıyın ve sorun. Mülakatı yapan kişi/ kişilere bir teşekkür mesajı göndermeyi unutmayın. Bu kısa mesajda başvurduğunuz konum hakkındaki istekliliğinizi yineleyin. Başvurduğunuz iş konusunda istekli değilseniz, incelik olarak mülakatı yapan kişilerin konukseverliğini ve ilgisini takdir ettiğinizi belirtin.
TEŞEKKÜRLER ahmetkoluman@hotmail.com www.facebook.com/YUYU-Pasa