MARKA
MARKA Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir. MARKA HAKKI; Markanın 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre tescil edilmesi ile elde edilir. Tescilli bir marka başkasına devredilebilir, miras yoluyla intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin edilebilir ve teminat olarak gösterilebilir.
MARKA ÇEŞİTLERİ 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre tescil edilecek markaların çeşitleri aşağıda gösterilmiştir. a) Ortak Marka: Üretim veya ticaret veya hizmet işletmelerinden oluşan, bir gurubun mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işarettir. b) Garanti Markası: Marka sahibinin kontrolü altında bir çok işletme tarafından o işletmelerin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi menşelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan işarettir. c) Ticaret Markası: Bir işletmenin imalatını ve /veya ticaretini yaptığı malları, başka işletmelerin mallarından ayırt etmeye yarayan işarettir. d) Hizmet Markaları: Bir işletmenin hizmetlerini diğer işletmelerin hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işarettir.
MARKA ÇEŞİTLERİ Birden fazla gerçek veya tüzel kişi, birlikte kullanmak istedikleri markayı ticaret markası ve/veya hizmet markası olarak ad veya unvanlarını başvuru formu üzerindeki başvuru sahibi bölümüne birlikte yazarak başvuru yapabilirler.
KORUNMADAN YARARLANACAK KİŞİLER KİMLER MARKA TESCİL ETTİREBİLİR? 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin öngördüğü koruma; Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ikametgâhı olan veya sınai veya ticari uğraşıda bulunan gerçek veya tüzel kişilerce veya Paris Sözleşmesi yahut Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması hükümleri dahilinde başvuru hakkına sahip kişilerce elde edilir. Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere yasal olarak veya fiilen marka korunması tanımış yabancı devletlerin gerçek veya tüzel kişileri de karşılıklılık ilkesi uyarınca marka korumasından aynı şekilde yararlanır.
MARKA OLARAK TESCİL EDİLEBİLECEK VEYA EDİLEMEYECEK İŞARETLER MARKA OLARAK TESCİL EDİLEMEYECEK İŞARETLER a) Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer olan markalar, b) Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin yapıldığı zamanı gösteren veya malların ve hizmetlerin diğer karakteristik özelliklerini belirten işaret ve adlandırmaları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar, c) Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret ve adları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar,
d) Malın özgün yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler, e) Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak işaretler, f) Yetkili mercilerden kullanmak için izin alınmamış işaretler, g) Kamuyu ilgilendiren, tarihi, kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği diğer armalar, amblemler veya nişanları içeren işaretler, h) Sahibi tarafından izin verilmemiş bulunan tanınmış işaretler, I) Dini değer ve sembolleri içeren işaretler, i) Kamu düzenine ya da genel ahlaka aykırı işaretler, k) 556 Sayılı KHK 5.Md aykırı işaretler,
MARKA OLARAK TESCİLİ REDDEDİLEMEZ İŞARETLER Ticaret unvanları başka kanunlarla tescil edilmiş olsa bile, marka olarak tescil edilmedikçe marka sayılmaz. Gerçek ya da tüzel kişiler birden çok marka tescil başvurusunda bulunabilir. Ticaret ve hizmet markası birlikte veya ayrı ayrı tescil ettirilebilir. Bir marka başvurusu; ticaret, hizmet, ticaret ve hizmet, garanti veya ortak marka çeşitlerinden sadece birisi için yapılmalıdır
MARKA TESCİLİ Marka tescil ettirmek isteyen kimse şahsen ya da marka vekili aracılığıyla Türk Patent Enstitüsü Başkanlığına elden veya posta yoluyla başvurur. Ayrıca elektronik imza sahibi kişiler, Türk Patent Enstitüsünün internet sitesinden çevrimiçi (online) başvuru yoluyla da marka başvurusunda bulunabilirler. Yasa hükümleri uyarınca korumanın başlama tarihi; müracaat evrakının usulüne uygun olarak hazırlanıp Türk Patent Enstitüsüne verildiği gün, saat ve dakikadır. Başvuru sahibinin, posta aracılığıyla başvuruda bulunması halinde, bu başvurular Türk Patent Enstitüsüne geliş tarihinden itibaren hüküm ifade eder. Marka tescil başvurusunda eksiklik var ise bu eksikliğin iki ay içinde tamamlanması gerekmektedir. Başvuru eksikliklerinin tamamlandığı gün, saat, dakika itibariyle yapılmış sayılır. Eksiklikleri tamamlanmayan başvurular yapılmamış sayılır.
ÖN ARAŞTIRMA Marka tescil başvurusu öncesi, tescili istenen ibarelerin, başkası adına tescilli olup olmadığına ilişkin ön araştırması, başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak Enformasyon Dokümantasyon ve Bilgi işlem Dairesi Başkanlığınca ücret karşılığında yapılabileceği gibi, Türk Patent Enstitüsü internet sitesinden ücretsiz olarak da yapılabilir. ( hptt://www.tpe.gov.tr )
MARKA BAŞVURUSUNUN HAZIRLANMASI A) Dilekçe: Ek 1’de gösterilen örneğe uygun olarak antetsiz düz beyaz kağıda daktilo veya bilgisayar yazıcısıyla yazılıp, istenilen bilgiler noksansız olarak verilerek imzalanacak ve ilgili bölüme marka örneği yapıştırılacaktır. Dilekçede markanın kullanılacağı mal veya hizmetler genel ifade kullanılmadan yazılacaktır. 08.01.2007 tarih ve 26397 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan BİK/TPE 2007/2 nolu tebliğe uygun olarak istenilen sınıf ve sınıflar ayrı ayrı belirtilerek yazılacaktır. Marka tescil başvurusunu; marka sahibi doğrudan veya vekili aracılığıyla yapabilir. Başvuru veya diğer işlemler vekil tarafından yapılıyor ise, tayin edilen vekil; Türk Patent Enstitüsü Marka Vekili Siciline kayıtlı vekillerden birisi olmalıdır. Türk Patent Enstitüsü marka vekili siciline kayıtlı olmayan kişiler marka vekili olarak tayin edilemez. Mal veya hizmet listesinin Enstitüce düzenlenmesi halinde, verilen hizmete karşılık olarak liste düzenleme ücreti başvuru sahibinden istenir. Ayrıca, rüçhanlı başvurularda rüçhan ücretinin ödendiğini gösterir belge aslının başvuru anında verilmesi gerekir.
B) 5 Adet Marka Örneği: Marka olarak kullanılmak üzere saptanan işaret en az 5x5 cm. en fazla 7x7 cm. ebadında hazırlanmalıdır. Marka örneği renkli veya siyah beyaz olabilir. Marka örneğinde Latin harflerin dışında harf ve rakam bulunması halinde bunların Latin harfleri ve rakamları karşılığının belirtilmesi zorunludur. C) Marka Başvuru Harcı Ve Ücreti Ödendi Belgesi (Ücretler marka sahibi ya da kanuni vekili adına yatırılacak, unvan veya adres farklı olmayacaktır) D) İlave Sınıf Veya Sınıfların Ücretinin Ödendiğini Gösterir Belge başvuru evrakı ile birlikte verilmelidir. E) Başvuru “garanti markası” ya da “ortak marka” tescili için yapılıyorsa, markanın kullanılma usul ve şeklini gösterir noter onaylı bir teknik yönetmelik hazırlanarak, başvuru evrakı ile birlikte verilmelidir. Bu belgelerin eksik olması durumunda, eksikliklerin tamamlanması için iki ay süre verilir. Başvuru tarihi eksikliklerin tamamlandığı tarih itibariyle belirlenir. Eksikliklerin tamamlanmaması durumunda başvuru yapılmamış sayılır.
BAŞVURUNUN TESCİLİNE KARAR VERİLDİKTEN SONRA İSTENECEK BELGELER A) Marka Tescil Harcı Ve Ücreti: Marka tescil harcı ve ücreti ödendi belgesi. B)Vekaletname: Marka vekili tayin edilmesi durumunda gereklidir. (Başvurunun geri çekilmesi veya iptali durumunda noter onaylı ) Türkiye’de yerleşik olmayanlar, markalarını tescil ettirmek ve tescille doğan haklarını kullanabilmek için Türkiye’de yerleşik olan bir vekil tayin etmek zorundadırlar. Enstitü vekil siciline kayıtlı olmayanların marka vekili olarak yaptıkları başvurulara ilişkin yazışmalar, başvuru sahibi ile yapılır. Vekilin değiştirilmesi veya farklı vekil tayin edilmesi durumunda yazışmalar yeni vekil ile sürdürülür.
Tescil başvurusunda, başvuru evraklarında noksan olduğu; başvuru sahibine bildirilmesi durumunda, tamamlanması istenen belgeler yönetmeliğin KHK’ nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik 12. maddesinde belirtilen sürelerde Enstitüye verilmelidir. Değişiklik işlemleri talebi ile ilgili olarak, giderilmesi istenen noksanlıkların 2 aylık süre içinde giderilmemesi halinde talep yapılmamış sayılar ve ödenmiş olan ücret Enstitüye irat kaydedilir.
HARÇ VE ÜCRET Marka tescili yapılacak işlemler ile ilgili harçlar yürürlükte bulunan HARÇLAR KANUNUNA göre belirlenir. Ücretler ise Türk Patent Enstitüsünce uygulanmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca çıkartılan “Ücret Tarifesi”ne ilişkin olarak yayımlanan Tebliğde belirlenir.
HATALARIN DÜZELTİLMESİ Marka veya başvuru sahibi veya bunların vekili tarafından yapılan, marka siciline, belgelere yazışmalara Bültene veya Gazeteye yansımış olan, başvuru sahibinin adı ve adresindeki hatalar ile ifade yada kopyalama hatalarının ve aşikar hataların düzeltilmesine ilişkin talebin, hatanın yer aldığı belgenin veya yazışmanın Enstitü tarafından gönderildiği veya Gazetede/Bültende yayımlandığı tarihten itibaren 2 ay içerisinde yapılması gerekir. Talebin Değerlendirilmesi İçin Sunulması Gereken Belgeler: A) İlgili marka başvuru numarası veya tescil numarası ile düzeltilecek hata ve yapılacak düzeltmeyi içeren imzalı talep dilekçesi, B) Ücretin ödendiğini gösteren belge, C) Talep vekil tarafından yapılıyor ise vekaletname
RÜÇHAN (ÖNCELİK) HAKKI Marka tescil başvurusu, Paris Sözleşmesine üye ülkelerden birinde yapılmış bir başvuruya veya resmi sergilerdeki gösterime dayanıyorsa, ilk başvurudan veya gösterimden doğan bir haktır. Bu hak ilk başvurunun yapıldığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde kullanılmalıdır. Süresi içinde kullanılmayan rüçhan hakkı sona erer. RÜÇHAN HAKKINDAN YARARLANMA Marka başvurusu yapma hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiler, marka tescil ettirebilecek ülkelerin herhangi birinde, yetkili makamlara bir markanın tescili için usulüne uygun olarak yaptıkları marka tescil başvurularını veya ülkelerde açılan resmi sergilerde mal veya hizmetlerini sergilediklerini belgelemeleri halinde, diğer bir ülkede aynı markanın tescili için yaptıkları başvurularda rüçhan hakkından yararlanabilirler.
RÜÇHAN HAKKINDAN TÜRKİYE’DE YARARLANMA Rüçhan hakkından yararlanabilecek gerçek veya tüzel kişiler, başka ülkelerde marka tescil başvurusu yaptıkları veya mal veya hizmetlerini resmi sergilerde sundukları süresi içerisinde belgelemeleri koşuluyla Türkiye’de rüçhan hakkından yararlanırlar. RÜÇHAN HAKKINDAN YARARLANABİLMEK İÇİN GEREKLİ BELGELER 1-Marka, Paris sözleşmesine üye ülkelerin birinde tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış ise o ülke tarafından verilen “belge”(noter onaylı tam tercümesi) veya başvuru talebi sergilerdeki gösterime dayanıyorsa, serginin açıldığı ülkenin yetkili makamından alınacak ülke adı, serginin açılış tarihi ,mal veya hizmetin gösterime sunuluş tarihini de içeren “belge” aslı. 2-Rüçhan hakkı istemi başvuru dilekçesinde belirtilerek, dilekçeye harç ve ücret ödendi belgesi aslı.
İSTEM HALİNDE ENSTİTÜNÜN VERCEĞİ BELGELER Menşe Memleket Belgesi: Türkiye'de marka başvurusu veya tescilli markası bulunanlara, Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına taraf ülkelerden birinde, markasını tescil ettirmek istediğinde, harç ve ücretin ödendiğini gösterir belge aslı ile başvurulması halinde verilir. Marka Tescil Belgesi Sureti: Marka sureti, marka sahibinin veya vekilinin istemi üzerine, marka sahibine veya vekiline verilir. Marka Tescil Belgesi Sicili Sureti: İstemde bulunan her gerçek veya tüzel kişiye tescilli markaya ait "sicil sureti" verilir Sicil sureti isteminde, marka tescil numarasının belirtildiği dilekçeye, suret harcı ile ücreti ödenti belgesi aslı eklenerek Enstitü'ye verilmesi gerekmektedir. Ön Yazı: Marka tescil başvurusu yapan gerçek veya tüzel kişilere ihtiyaç duyulması ve istemde bulunulması halinde ilgili makamlara verilmek üzere marka tescil başvurusu yaptığını belirtir "ön yazı" verilir. Ön yazı verilebilmesi için, başvurunun usulüne uygun olarak yapılmış olması ve ön yazı düzenleme ücreti yatırılarak ön yazı isteğinin belirtilmesi gerekir. Ön yazı, başvurunun tescilli olduğu veya tescil edileceği anlamına gelmez.
MARKA BAŞVURU SAHİBİ VE MARKA SAHİBİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İTİRAZ Marka başvuruları incelenerek tümüyle reddedilmeyenler aylık olarak yayımlanan Resmi Marka Bülteni'nde kısmen veya tamamen ilan edilir. Önceki hak sahipleri bültende yayımlanan marka başvurularını kendi markasına / markalarına benzer buldukları takdirde, A4 normunda düz beyaz kâğıda daktilo veya bilgisayar yazıcısıyla hazırlanmış itiraz dilekçesi ile Enstitüye itiraz etmelidir. Tescil başvurusu yapılmış ve bültende ilan edilmiş bir marka başvurusunun tescil edilememesi gerektiğine ve başvurunun kötü niyetle yapıldığına ilişkin itirazlar ilgili kişiler tarafından yapılan başvuru yayınından itibaren üç ay içinde yapılmalıdır. İtirazlar yazılı ve gerekçeli olarak yapılır. İtiraz vekil aracılığıyla yapılıyor ise Enstitü vekil siciline kayıtlı olması zorunludur. İtirazda belgeler eksik verilmişse ek bir bildirim beklenmeden süresi içinde verilmelidir. Süre içinde belgelerin eksik olması halinde itiraz yapılmamış sayılar.
ENSTİTÜ KARARLARINA İTİRAZ Enstitü tarafından alınacak kararlardan zarar gören kişiler, kararlara karşı Enstitü nezdinde itiraz edebilir. İtiraz, kararın bildiriminden sonraki iki ay içerisinde yazılı olarak Enstitüye yapılır. İtirazın değerlendirilmesi için itiraz ücretinin itiraz sırasında ödenmesi gerekir. Kararın bildiriminden sonraki iki ay içinde, itiraz konusunun gerekçeleri yazılı olarak Enstitüye verilir. Bu süre içinde gerekçelerin verilmemesi halinde itiraz yapılmamış sayılır. İtiraz vekil aracılığıyla yapılıyor ise, vekilin Enstitü vekil siciline kayıtlı vekillerden olması zorunludur. İtirazda, belgelerin tamamı itiraz anında verilmemiş ise bildirim beklenilmeden eksik belgeler itiraz süresi içinde verilmelidir. İtiraz süresi içerisinde verilen belgelerin eksik olması halinde itiraz yapılmamış sayılır.
MARKANIN DEVAMLILIĞI YENİLEME: Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. Bu süre onar yıllık dönemler halinde sonsuz sayıda uzatılabilir. Marka hakkının devamı için yenilenmelidir. Yenileme isteminin yapılaması ve yenileme harç ve ücretinin ödenmesi, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki 6 ay içinde gerçekleştirilir. Koruma süresinin bitiminden itibaren altı aylık süre içinde yenilemeyen markalar hükümsüz sayılır. Sürenin geçirilesi durumunda ek bir ücret ödeyerek sürenin sona erdiği ayı son gününden itibaren 6 ay içinde süre uzatımı yapılabilir. Yenileme, marka sahibinin veya vekilinin talebi üzerine gerçekleştirilir. Yenileme için verilmesi gereken belgeler; -Marka tescil yenileme formu, -Talep dilekçesi, -Yenileme ücretinin ödendiğini gösterir belge, -Vekaletname (talep vekil aracılığıyla yapılmışsa)
UNVAN ADRES VE NEV’İ DEĞİŞİKLİKLERİ Marka sahibinin tescil sonrası unvanını, şirket nevi’ ini (çeşidini) ve adresini değiştirmiş olması durumudur. Bu değişikliklerin markalar siciline işlenmesi gerekir. Söz konusu değişiklikler ya marka sahibinin talebi üzerine yapılır, ya da marka sahibinin yeni bir marka başvurusu sırasında tespit edildiğinde, markalar sicilinde adına kayıtlı bulunan markalarının ve başvurularının tamamı üzerinde bu değişikliklerin yapılması Enstitü tarafından istenir ve yapılır. Bu tür değişiklikler marka tescil başvurularına da uygulanabilir. Değişiklik Tescili İçin Verilmesi Zorunlu Olan Belgeler -Talep Dilekçesi -Gerekli ücretin ödendiğini gösterir belge -Vekaletname (talep vekil aracılığıyla yapılmışsa)
MARKA MÜLKİYETİNDE DEĞİŞİKİLİK Marka sahibi; devir, kısmi devir, birleşme, miras yolu ile intikal veya markanın cebri icra yoluyla satılması nedeniyle değişmişse, değişiklik belirtilen belgelerin sunulması durumunda sicile kaydedilir ve gazetede yayımlanır. A) Devir Veya Kısmi Devrin Sicile Kaydı İçin Aşağıdaki Belgelerin Verilmesi Zorunludur; 1) Talep dilekçesi, 2) Ücretin ödendiğini gösterir belge, 3) Devre konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı, kısmi devirler için devredilen mal veya hizmetlerin belirtildiği devir sözleşmesi ya da bu sözleşmenin veya mülkiyet değişikliğini gösteren kısmının aslına uygunluğunun noter tarafından tasdikli örneği, 4) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekâletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekâletnameye atıf.
Kısmi devir halinde, kısmi olarak devredilen mal ve/veya hizmetler için, kısmi devralan adına yeni bir marka dosyası oluşturularak devir kapsamı mal ve/veya hizmetleri içeren marka tescil belgesi yeni marka tescil numarası verilerek düzenlenir. Marka, yeni tescil numarası ile ilk tescil tarihi de belirtilerek sicile kaydedilir ve Gazetede yayımlanır. Yeni oluşturulan marka tescil belgesi için belge düzenleme ücreti alınır. B) Birleşmenin Sicile Kaydı Ve Yayımlanması İçin Aşağıdaki Belgelerin Verilmesi Zorunludur; 1) Birleşmeye konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi, 2) Birleşmenin yayımlandığı ticaret sicil gazetesi ya da bunun noter tasdikli örneği ve birleşen yabancı bir şirketse birleşmeyi gösterir yabancı dildeki belgenin noter tasdikli Türkçe tercümesi, 3) Ücretin ödendiğini gösterir belge, 4) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekâletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekâletnameye atıf.
3) Ücretin ödendiğini gösterir belge, C) Miras Yolu İle İntikal Halinin Sicile Kaydı Ve Yayımlanması İçin Aşağıdaki Belgelerin Verilmesi Zorunludur; 1) Miras yolu ile intikale konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi, 2) Mirasçılık belgesi ya da atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösterir belge ya da bunların, aslına uygunluğunun ilgili mahkeme veya noter tarafından tasdikli örneği, 3) Ücretin ödendiğini gösterir belge, 4) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekâletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekâletnameye atıf.
D) Markanın Cebri İcra Yoluyla Satılması Halinde Mülkiyet Değişikliğinin Sicile Kaydı Ve Yayımlanması İçin Aşağıdaki Belgelerin Verilmesi Zorunludur; 1) Cebri icra yoluyla edinilen markanın tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi, 2) Cebri icra yoluyla yapılan satışta, markanın kime satıldığını belirten ilgili merciin yazısı, 3) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekâletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekâletnameye atıf. Markanın mülkiyetindeki değişikliğin birden fazla sayıda tescile ilişkin olması durumunda, ilgili tüm tescil numaralarının talep dilekçesinde belirtilmesi, değişikliğin aynı hukuki işlemden kaynaklanması ve markanın eski ve yeni sahiplerinin aynı olması şartıyla tek bir talep yeterli olur, ancak talep dilekçesinde yer alan her marka için ayrı ücret ödenir.Makul nedenlerle şüpheye düşülmesi durumunda Enstitü, mülkiyet değişikliği talebine ilişkin olarak, talep sahibinden gerektiğinde noter tasdikli olması da dahil her türlü delilin ibrazını isteyebilir.
LİSANS Marka sahibi, marka tescil kapsamında yer alan mallardan, hizmetlerden bir bölümünün veya tamamının üzerinden markasını kullanma hakkını ( LİSANS ) üçüncü şahıslara verebilir. Sicile Kaydı: Noter onaylı lisans sözleşmesi, Marka tescil belgesi, lisans alan adına uğraşı belgesi İmza sirküleri, gereklidir.
Lisans Sözleşmesinde 1- Markanın Tarih Ve Numarası 2- Kısmi Lisanslarda; Lisansa Konu Mal Ve Hizmetler 3- Lisans Hakkı Verenin Ve Alanın Adı, Soyadı; Tüzel Kişi İse Unvanı, Uyrugu 4- Lisanas Bedeli 5- İkametgah Adresi 6- Lisans Süresi 7- Lisanas Harcı ( Ücretin Ödendiği Belgesi ) Enstitüye gönderilmelidir.
HACİZ Marka, işletmeden bağımsız olarak haczedilebilir. Haciz sicile kaydedilir ve yayımlanır. Markanın haczi değerine engel değildir. Markanın haczi, yenileme vb. ücretlerin yatırılmaması sebebi ile marka hakkının sona ermesine engel olamaz.
REHİN 1- Talep Dilekçesi Marka, işletmeden bağımsız olarak rehin edilebilir. Rehin edilen marka üzerinde yenileme veya adres değişikliği hariç, rehin alanın onayı olmadan herhangi bir değişiklik yapılamaz. Rehin Talebinin Marka Siciline İşlenebilmesi İçin: 1- Talep Dilekçesi 2- Rehin Sözleşmesi 3- Marka Tescil Belgesi Aslı 4- Rehin Ücreti Ödendi Belgesi
MARKA HAKKINDAN VAZGEÇME 1- Vazgeçilmek İstenen markanın numarasını veya markanın kullanılacağı mal veya hizmetlerin bir kısmından vazgeçilecek ise; bu malların veya hizmetlerin sınıf numaralarını da belirtilerek listelenmiş halini içeren talep dilekçesi 2- Talep vekil tarafından yapılmış ise; vazgeçme yetkilerini kapsayan noter tasdikli vekaletname veya söz konusu vekaletnamenin noter tasdikli örneği 3- Talep eden marka sahibi tüzel kişi ise; noter tasdikli imza sirküleri veya söz konusu sirkülerin noter tasdikli örneği
4- Talep eden marka sahibi gerçek kişi ise; noter tasdikli imza beyannamesi veya söz konusu beyannamenin noter tasdikli örneği Marka sahibi, bu belgeleri Enstitüye sunmak koşuluyla; marka hakkından veya markanın kullanılacağı mal veya hizmetlerin bir kısmından vazgeçebilir.
Marka Tescilinden Doğan Hakkın Kapsamı Aşağıda belirtilen hallerde, marka sahibinin, izni alınmadan markasının kullanılmasının önlenmesini isteme yetkisi vardır (KHK Madde 9): a) Markanın tescil kapsamına giren aynı mal veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin kullanılması, b) Tescilli bir marka ile aynı veya benzer olan tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk üzerinde, işaret ile tescilli marka arasında bağlantı olduğu ihtimali de dahil, karıştırılma ihtimali olan herhangi bir işaretin kullanılması, c) Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsamına giren mal veya hizmetlerle benzer olmayan mal veya hizmetlerde kullanılması halinde, tescili istenen işaretin kullanılmasıyla tescilli markanın itibarından dolayı avantaj elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir işaretin kullanılması.
Aşağıda belirtilen durumlar, yukarda belirtilen (50 Aşağıda belirtilen durumlar, yukarda belirtilen (50. paragraf) madde hükümlerine göre yasaklanabilir. a) İşaretin mal veya ambalajı üzerine konulması, b) İşareti taşıyan malın piyasaya sürülmesi veya bu amaçla stoklanması, teslim edilebileceğinin teklif edilmesi veya o işaret altında hizmetlerin sunulması veya sağlanması, c) İşareti taşıyan malın ithali veya ihracı, d) İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklâmlarda kullanılması. Markanın sağladığı haklar, üçüncü kişilere karşı marka tescilinin yayın tarihi itibariyle hüküm ifade eder. Markanın tescili için yapılacak başvurunun yayımlanmasından sonra doğabilecek durumlarla ilgili olarak tazminat talebi yapılabilir.
MARKANIN KULLANILMASI Markanın tescil tarihinden itibaren 5 yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi marka, yetkili mahkeme tarafından iptal edilir. Aşağıdaki belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir. 1-Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması, 2-Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması 3-Markanı, marka sahibinin izni ile kullanılması, 4-Markayı taşıyan malın ithalatı.
USULSÜZ MARKA KULLANMA CEZALARI CEZA HÜKÜMLERİ: Madde 61/A:Başkasına ait marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz ederek mal veya hizmet üreten, satışa arz eden veya satan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Marka koruması olan eşya veya ambalajı üzerine konulmuş marka koruması olduğunu belirten işareti yetkisi olmadan kaldıran kişi hakkındabir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Yetkisi olmadığı halde başkasına ait marka hakkı üzerinde satmak, devretmek, kiralamak veya rehin etmek suretiyle tasarrufta bulunan kişi iki yıldan dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. Tanımlanan suçlardan dolayı cezaya hükmedebilmek için markanın Türkiye’de tescilli olması şarttır. Tanımlanan suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır. Üzerinde başkasının hak sahibi olduğu marka taklit edilerek üretilmiş malı satışa arz eden veya satan kişinin bu malı nereden temin ettiğini bildirmesi ve bu suretle üretenlerin ortaya çıkarılmasını ve üretilmiş mallara el konulmasını sağlaması halinde hakkında cezaya hükmolunmaz.
COĞRAFİ İŞARETLER
COĞRAFİ İŞARET VE TESCİLİNİN ÖNEMİ COĞRAFİ İŞARET: Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir. “MENŞE ADI” VE “MAHREÇ İŞARETİ” olmak üzere ikiye ayrılır. Bir ürünün menşei olan yöre, alan veya bölge adı “menşe adı” olarak alınır. Bu tür bir işaret alınabilmesi için ürünün; 1-Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge veya çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanan bir ürün olması, 2-Tüm veya esas nitelik veya özellikleri, bu yöre alan veya bölgeye özgü doğa ve beşeri unsurlardan kaynaklanan bir ürün olması, 3-Üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılan bir ürün olması gerekmektedir
Bir ürünün menşei olan yöre, alan veya bölge adının “mahreç işareti” olarak tescil edilebilmesi için,; 1- Coğrafi işaret tescili yapılan ürünlerin kalitesinin korunması ve belli bir standartta üretiminin sağlanması, 2- Coğrafi işaret konusu yörede üretim yapanların tescilin sağladığı korumadan öncelikli olarak yararlanmaları, 3- Başka bölgelerde üretilen ürünlerle karışmalarının önlenmesi, 4- Ürünlerin yurt içi ve yurt dışında kolayca tanıtılması sağlanabilmektedir.
Coğrafi işaretlerin tescili ile; Genel nitelikleri itibari ile üretimi,kaynağı gibi bir takım yerel niteliklerine bağlı olarak belli bir üne kavuşmuş ürünlerin korunmasını sağlamaktır. Örneğin -leblebi için Çorum -Halı için Isparta -Kaymak içinAfyon Sınırları belirlenmiş alanda üretimi gerçekleşen ve tarihsel geçmişi olan özel ürünlerin, üretim metotları ile birlikte kalite standartları korunmaktadır. Sınırları belirlenmiş alanda üretim yapan üreticilerin yararlanmaları sağlanmaktadır.
Tescil, anonim bir hak sağlar Tescil, anonim bir hak sağlar. Yalnızca tescil ettiren kuruluşların değil, sicilde belirtilen özelliklere bağlı kalarak üretim yapan diğer üreticilerin de söz konusu coğrafi işareti kullanım hakkı bulunmaktadır. Coğrafi işaret, tüketici için garanti sunan bir yol göstericidir.
COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ VE ESASLARI Coğrafi işaret tesciline uymayan adlar ve işaretler; Ürünlerin adları, bitki türleri,hayvan soyları veya benzeri adlar, kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı işaretler coğrafi işaret olarak tescil edilemez. Başvuru sonrasında Türk Patent Enstitüsünün inlemesi sonucunda bir eksiklik tespit edilmesi halinde eksikliklerin giderilmesi için üç ay süre verilir. Eksikliklerin giderilmemesi halinde başvuru reddedilir. Coğrafi işaret başvurularından menşe adları Resmi Gazete ile yerel gazete’de, mahreç işaretleri ise Resmi Gazete ve yerel gazete ilanına ek olarak başvurunun Resmi Gazete’de ilan edildiğine ilişkin bilgi ilanı, yurt çapında dağıtımı olan en yüksek tirajlı günlük iki gazeteden birinde ilan olunur. Yayıma ilişkin ücret başvuru sahibi tarafından Enstitüye ödenir.
İtiraz süresi Resmi Gazetede yayım tarihinden itibaren 6 aydır İtiraz süresi Resmi Gazetede yayım tarihinden itibaren 6 aydır. Alınan tüm görüşlerden sonra Enstitü tarafından itirazın ya da başvurunu reddine veya başvuru kapsamında değişiklik yapılmasına karar verilir. Değişiklik yapılmasına karar verilesi halinde gazetelerde değişiklik sonrası tekrar yayımlanır. Bu yayın itiraza açık değildir. Tescili kesinleşen başvurunun tescil ücretinin 3 ay içinde ödenmesi gerekir.
Coğrafi İşaret Başvurusu Yapma Hakkına Sahip Coğrafi İşaret Başvurusu Yapma Hakkına Sahip Kişiler Ve Coğrafi İşaret Kullanım Kullanım Hakkına Sahip Kişiler Kullanım Önlemi Alma Hakkına Sahiptir. Bu önlemler: Tescilli adın ününden herhangi bir biçimde yarar sağlayacak kullanımlar veya tescil kapsamındaki ürünleri andıran ya da çağrıştırabilen ürünlerle ilgili olarak tescilli adın dolaylı veya dolaysız olarak ticari amaçlı kullanımı; Halkta haksız biçimde ürünün başka bir yer kaynaklı olduğu izlenimini bırakan kullanımı; veya korunan adın tercümesinin kullanımı; veya “stilinde”,”tarzında”,”tipinde”,”türünde”, “yöntemiyle”,”orada üretildiği biçimde” veya benzeri diğer açıklama veya terimlerle birlikte kullanımı;
Ürünün iç ve dış ambalajında, tanıtım ve reklamında, veya ürünle ilgili herhangi bir yazılı belgede doğal veya esas nitelik ve özellikleri ile menşei konusunda yanlış veya yanıltıcı herhangi bir açıklama veya belirtiye yer verilmesi; Ürünün , menşei konusunda halkı yanıltabilecek biçimde ambalajlanması veya yanılgı tarayabilecek diğer herhangi bie biçimde sunulması.
COĞRAFİ İŞARET BAŞVURUSU Coğrafi İşaret Başvurusu İçin Yapılması Gerekenler 1- Coğrafi işaret başvuru formu(TPE-C-01) daktilo veya bilgisayar ortamında eksiksiz olarak doldurulmalıdır. 2- Başvuru ücretinin ödendiğini gösterir belge gönderilmelidir.
Form Ekinde Bulunması Gereken Evraklar 1- Alanında uzman kuruluşların görüşlerinin form ekinde sunulması gerekir. a- Ürünün tanımı, fiziksel, kimyasal vb ayırt edici özellikleri ile üretim tekniği b- Coğrafi işaret tescilini konu olan ürünle, ürünün üretimi yapılacağı coğrafi alan bağlantısını ve ürünün söz konusu alandan aldığı özelliklerin ayrıntıları ile açıklanması gerekir. Ayrıca ürünün coğrafi bölge ile ne şekilde ve ne derecede bağlı olduğu açıklanmalı, bu bağın niteliği ve vazgeçilmezliği, o bölgeden kaynaklandığını belirten özellikleri açıklayan ve kanıtlayan görüşlerin bulunması gerekir. 2- Ürünün coğrafi işaret tanımına uyduğunu belgeleyen dokümanların form ekinde bulunması gerekir.
FORM NASIL DOLDURULUR BAŞVURU TARİHİ VE NO: Ensitütü tarafından verilir COĞRAFİ İŞARET ADI: Coğrafi işaretin tam adı yazılmalıdır. Örneğin: Malatya Kayısısı ÜRÜNÜN ADI: Coğrafi alanın ismi olmadan sadece ürün adı yazılmalıdır. Örneğin: Kayısı COĞRAFİ İŞARETİN TÜRÜ: “ Menşe Adı” veya “Mahreç İşareti” tanımlarından hangisi uygun ise sadece o yazılmalıdır. KULLANIM BİÇİMİ: Ürünün nitelikleri göz önünde bulundurularak, markalama, etiketleme veya işaretleme usullerinden sadece bir tanesi belirtilmeli ve bu hususa ait açıklamalar yapılmalıdır. ÜRETİM ALANI: Ürünün üretildiği coğrafi alan ayrıntılı olarak belirtilmelidir. Bu bilgiler, gerekiyorsa harita ile desteklenmelidir.
ÜRÜNÜN TANIMI VE AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ: Ürünün fiziksel, kimsayal, mikrobiyolojik vb ile ilgili özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler bulunmalıdır. Diğer yörelerde üretilen benzer ürünlerden ayıran özellikler; üretim alanına ait iklim, toprak ve beşeri faktör özelliklerinin ürün üzerindeki ayırt edici etkileri tüm ayrıntıları ile bu kısma yazılmalıdır. Daha önce ürünle ilgili yapılmış bilimsel çalışmaların eklenmesi veya böyle bir çalışma yoksa uzman kuruluşlarla yapılacak çalışmayla başvurunun şekillendirilmesi gerekir. ÜRÜNÜN METODU: Aynı tür ürüne ait genel üretim metotlarından ziyade, tescile konu ürünün varsa yöreye özgü özellikler taşıyan üretim metodu, üretimde kullanılan özel araçlar ve özellikle tüm detaylarıyla açıklanmalıdır.
COĞRAFİ İŞARETİN TÜRÜ MAHREÇ İŞARETİ İSE ÜRETİM ALANINDA GERÇELEŞMESİ ZORUNLU BULUNAN ÖZELLİKLER: Mahreç işarete konu ürünün en az bir özelliği belirtilen coğrafi alanda gerçekleştirilmesi kaydıyla, ürünün diğer yerlerde üretilmesi mümkündür. Ürünün hangi özellik veya özelliklerinin belirtilen üretim alanı içinde gerçekleştirilmesi gerektiği açıkça ifade edilmelidir. DENETLEME: Coğrafi işaret tescil başvurusunda bulunan kişi yada kuruluş, ürünün üretimi, işlenmesi veya ilgili diğer işlemleri hakkında yeterliliğe sahip, yasal kuruluş biçimine bakılmaksızın herhangi bir dernek, birlik veya benzeri örgütten oluşan tarafsız bir denetim komisyonu oluşturmakla yükümlüdür.