KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR

KONUNUN GENEL AMACI Çalışanların kullanması gereken KKD’lerin özellikleri, kullanım yerleri, kullanımı, gözetim ve denetimi konularında bilgi edinmek.

ÖĞRENME HEDEFLERİ Bu dersin sonunda katılımcılar; 1 2 3 4 KKD çeşitleri, kullanım alanları, özellikleri, 2 KKD’lerin uygunluğu, 3 Doğru KKD kullanımı, 4 İlgili mevzuat hakkında bilgi sahibi olmak.

KONUNUN ALT BAŞLIKLARI 1 KKD’ nin tanımı ve özellikleri 2 KKD seçimi ve kullanımı 3 KKD kullanılması gereken işler 4 KKD çeşitleri 5 Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) 6 İlgili Mevzuat ve Uygulamaları

TANIMLAR 5 5

TANIMLAR TANIM Kişisel koruyucu donanım: Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları, ifade eder. 6 6

TANIMLAR TANIM Bu tanım kapsamında; Kişiyi aynı anda bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanım, Belirli bir faaliyetin yapılması için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzeme, Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalar da, kişisel koruyucu donanım sayılır. 7 7

TANIMLAR TANIM Aşağıda belirtilenler, yukarıda tanımı yapılan kişisel koruyucu donanımdan sayılmaz: 1- Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar, 2- Acil kurtarma servislerinin kullandıkları ekipman, 3- Askerlerin, polislerin ve diğer kamu güvenlik güçlerinin giydiği ve kullandığı kişisel koruyucular, 4- Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular, 5- Spor ekipmanı, 6- Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman, 7- Riskleri ve istenmeyen durumları ikaz eden, taşınabilir cihazlar. 8 8

TANIMLAR TANIM Kişisel koruyucu donanımların kullanımı, sağlık ve güvenlik koruma uygulamalarının son aşamasını oluşturur. Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korumayı sağlayacak teknik önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği veya tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılmalıdır. 9 9

TANIMLAR TANIM Kişisel koruyucu donanımlar, “Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak tasarlanmış ve üretilmiş olmalıdır. Tam koruma sağlamalıdır. Kendileri bir tehlike kaynağı olmamalıdır. Kullanılan vücut kısımlarına ve yapılan işe tam uygunluk sağlamalıdır. Kullanımı, bakım ve temizliği kolay ve pratik olmalıdır. İşyeri koşullarına uygun olmalıdır. Birden fazla riskin bulunduğu ve aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımın kullanılmasının gerektiği durumlarda, bu kişisel koruyucu donanımların bir arada kullanılması uyumlu olmalı ve risklere karşı etkin olmalıdır. Kişisel koruyucu donanımların kullanım koşulları özellikle kullanım süreleri, riskin derecesine ve maruziyet sıklığına, işçinin çalıştığı yerin özelliklerine ve kişisel koruyucu donanımın performansına bağlı olarak belirlenmelidir. 10 10

TANIMLAR TANIM Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilmeli, bakım ve onarımdan ve/veya ihtiyaç duyulan elemanlarının değiştirilmelerinden sonra, hijyenik şartlarda muhafaza edilmeli ve kullanıma hazır bulundurulmalıdır. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü tedbiri almalıdır. İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olmalı, temizlik ve bakımı yapılmalı ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilmelidir. 11 11

TANIMLAR TANIM İşçiler de kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmalıdır. Talimatlar işçiler tarafından anlaşılır olmalıdır. İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirmelidir. 12 12

TANIMLAR EĞİTİM Kişisel koruyucu donanımları kullanan kişiler; Korunmanın gerekliliğini, Koruyucunun başka korunma yönteminin yerine veya yanı sıra kullanılmasının nedenlerini ve bunu kullanarak sağlayacakları yararı anlamış olmalıdırlar. Korunma olmadığında oluşacak maruziyetin sonuçlarıyla birlikte, kişisel koruyucu donanımların kullanım kuralları ve hangi durumlarda amaca uygun ve etkili çalışmayacağı da açık bir biçimde anlatılmalıdır. 13 13

TANIMLAR EĞİTİM Etkili bir kişisel korunma sağlamak için verilecek eğitimde: Kişisel koruyucu donanım kullanılmasını gerektiren riskin önlenmesi için alınan önlemler, Bu önlemlere rağmen sürmekte olan riskin düzeyi ve olası olumsuz sağlık güvenlik etkileri, Kişisel koruyucu donanım ile çalışma zorunluluğunun, bu olumsuz etkileri önleme çabasından kaynaklandığı, Kişisel koruyucunu donanımın; - hangi etkilere karşı koruma sağladığı, - nasıl kullanılacağı, - bakımının ve temizliğinin nasıl yapılacağı, nerede ve nasıl saklanacağı, anlatılmalı ve uygulamalı olarak gösterilmelidir. 14 14

Mevzuat 15 15

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ (R.G. 09 Şubat 2004 Sayı : 25368) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; insan sağlığı ve güvenliğinin korunması amacıyla kullanılan kişisel koruyucu donanımların imalatı, ithalatı, piyasaya arzı, hizmete sunumu ve denetimi ile üçüncü şahısların can ve mal güvenliğinin tehlikelere karşı korunmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. 16 16

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kişisel koruyucu donanımların imalatı, ithalatı, piyasaya arzı, hizmete sunumu ve denetimi   ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin uyması gereken usul ve esasları kapsar. (2) Piyasaya arz, malların serbest dolaşımı ve güvenlik açısından bu Yönetmeliğin hedeflediği aynı amaçlar için çıkarılmış başka bir Yönetmeliğin kapsamında olan Kişisel Koruyucu Donanımlar ve ek-1 de belirtilen ürünler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır. 17 17

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ Ek – 1 Bu Yönetmelik Kapsamına Girmeyen Kişisel Koruyucu Donanımların Listesi  1) Özellikle, güvenlik güçleri ve ordu mensuplarının veya kanun ve düzenin korunmasında görevli kişilerin kullanımı için tasarlanmış ve üretilmiş miğfer, kalkan gibi benzeri kişisel koruyucu donanımlar. 2) Nefsi müdafaa için üretilen bayıltıcı spreyler, kişisel saldırıya karşı caydırıcı silahlar ve benzeri KKD’ler. 3) Aşağıda belirtilen etkenlere karşı kişisel kullanım için tasarlanmış ve üretilmiş KKD’ler; a) Başlık, mevsimlik giysi ve ayakkabı gibi olumsuz atmosferik koşullarda kullanılanlar, b)  Bulaşık eldivenleri gibi su ve ıslanmada kullanılanlar, c) Eldiven gibi ısıya karşı kullanılanlar, 4) Uçak veya deniz araçlarında, kişilerin kurtarma ve korunması amacıyla imal edilen ve sürekli kullanılmayanlar, 5) İki veya üç tekerlekli motorlu araç sürücüleri için başlıklar ve göz siperleri. 18 18

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesine dayanılarak, (2) 89/686/EEC sayılı Avrupa Birliği Direktifi ile bunu tadil eden 93/68/EEC, 93/95/EEC ve 96/58/EC sayılı direktiflere parelel olarak, hazırlanmıştır. 19 19

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ CE işareti MADDE 29 – (1) CE işareti, ek-4 de gösterilen örneğe uygun olarak her bir KKD'nin üzerine öngörülen kullanma ömrü süresince kolayca görülebilecek, okunabilecek ve silinmeyecek bir şekilde konur. Ürünün özelliklerinden dolayı bunun mümkün olmadığı durumlarda, CE işareti ambalaj üzerine konur. Altıncı ve Yedinci Bölümlerde belirtildiği üzere, üretimin kontrolü aşamasında bir onaylanmış kuruluşun devreye girmesi durumunda, CE işaretine bu kuruluşun kimlik numarası da eklenir. (2) KKD'lerin üzerindeki diğer işaretlerin, üçüncü kişilerin CE işaretinin şekil ve anlamını yanlış anlamalarına yol açabilecek biçimde iliştirilmesi yasaktır. Diğer işaretler ancak KKD' ye ambalaja veya etikete, CE işaretinin görünebilirliği ve okunabilirliğini engellememesi şartıyla iliştirilir. 20 20

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ (3) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla; a) CE işaretinin gerçeğe uymayan şekilde konulduğu belirlenirse, imalatçı veya yetkili temsilcisi, ürünü CE işaretiyle ilgili hükümlere uygun hale getirmek ve Bakanlığın koyduğu koşullar altında ihlale son vermekle yükümlüdür, b) Uygunsuzluk sürdüğü takdirde, Bakanlık, söz konusu ürünün pazara sürülmesini kısıtlayıcı ya da yasaklayıcı uygun önlemleri alarak 8 inci maddede belirtilen prosedüre uygun olarak piyasadan geri çektirilmesini sağlar. 21 21

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN KATEGORİZASYON REHBERİNE DAİR TEBLİĞ (Resmi Gazete Tarihi: 11.03.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28230) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 29/11/2006 tarihli ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamındaki kişisel koruyucu donanımların CE belgelendirme işlemlerinin yapılabilmesi için hangi kategoriye dahil olduklarını belirlemektir. Üreticinin sorumluluğu MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliğinin uygulanmasını kolaylaştırmak için yayımlanmış olup doğru uygunluk değerlendirme işlemini seçmek üreticinin sorumluluğundadır. 22 22

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN KATEGORİZASYON REHBERİNE DAİR TEBLİĞ Kategori-0 MADDE 3 – (1) Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamına girmeyen kişisel koruyucu donanımlar, kategori-0 olarak sınıflandırılır. Kategori-I MADDE 4 – (1) Tasarımcı tarafından, kullanıcının kendisinin değerlendirebileceği kabul edilen, tedrici olarak ortaya çıkan ve zamanında farkedilebilir derecede düşük düzeydeki risklere karşı koruma sağlayan basit yapıdaki kişisel koruyucu donanımlar, kategori-I olarak sınıflandırılır. (2) Kategori-I’edahil olan kişisel koruyucu donanımların belgelendirilmesi, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinde belirtildiği şekilde, üreticinin sorumluluğu alarak, AT uygunluk beyanı düzenlemesi esasına göre yapılır. 23 23

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN KATEGORİZASYON REHBERİNE DAİR TEBLİĞ Kategori-II MADDE 5 – (1) Kategori-I ve kategori-III’ün dışında kalan tüm kişisel koruyucu donanımlar, kategori-II olarak sınıflandırılır. (2) Kategori-II’yedahil olan kişisel koruyucu donanımların belgelendirilmesi, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde belirtildiği şekilde, onaylanmış kuruluş tarafından model kişisel koruyucu donanım için AT tip inceleme belgesi düzenlendikten sonra, üretici tarafından AT uygunluk beyanı düzenlenmesi esasına göre yapılır. Kategori-III MADDE 6 – (1) Tasarımcı tarafından, ani olarak ortaya çıkabilecek tehlikeleri, kullanıcının zamanında fark edemeyeceği düşünülen durumlarda ve hayati tehlike oluşturarak, sağlığa ciddi şekilde ve geriye dönüşü mümkün olmayacak derecede zarar verebilecek risklere karşı koruma sağlayan, karmaşık yapıdaki kişisel koruyucu donanımlar kategori-III olarak sınıflandırılır. 24 24

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN KATEGORİZASYON REHBERİNE DAİR TEBLİĞ Onaylanmış kuruluşların yükümlülüğü MADDE 8 – (1) Kişisel koruyucu donanımın AT tip incelemesini yapacak olan onaylanmış kuruluşun aşağıdaki hususları yerine getirmesi zorunludur: a) Tek parçadan oluşmuş kişisel koruyucu donanımın, ilgili temel sağlık ve güvenlik gereklerine uygun olduğunu teyit etmek. b) Birkaç parçadan oluşmuş kişisel koruyucu donanımın parçalarının tamamının veya bir kısmının üzerinde yapılmış olan testleri göz önüne alarak, onaylanmış kuruluşun yapmış veya kabul etmiş olduğu testleri tekrar etmeden temel sağlık ve güvenlik gereklerine uygun olduğunu teyit etmek ve parçaların birleştirilmesinden dolayı gereken ek testleri yapmak. 25 25

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ (Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı:15.08.2013/28736) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerinin uygulanması konusunda teknik komite oluşturulması ve bu komitenin çalışma usul ve esaslarını belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak 29/11/2006 tarihli ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamında yer alan kişisel koruyucu donanımlar ile ilgili teknik mevzuat ve uygulamalarda karşılaşılabilecek sorunların çözümlenmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından ve kişisel koruyucu donanımların sanayi temsilcilerinden oluşan Kişisel Koruyucu Donanımlar Teknik Komitesinin (KKDTEK) görevlendirilmesi ile çalışma usul ve esaslarını kapsar. 26 26

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ KKDTEK oluşumu MADDE 4 – (1) KKDTEK aşağıdaki üyelerden oluşur: a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünü temsilen en az dört üye, b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Teftiş Kurulunu temsilen bir üye, c) Ekonomi Bakanlığını temsilen bir üye, ç) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gümrükler Genel Müdürlüğünü temsilen bir üye, d) İş sağlığı ve güvenliği ve/veya kişisel koruyucu donanım ile ilgili faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarını temsil etmek üzere Bakanlıkça seçilecek en az iki üye, 27 27

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ e) Onaylanmış kuruluşları temsilen bu kuruluşlar arasından Bakanlıkça seçilecek bir üye, f) Kişisel koruyucu donanım ithal eden ve üreten firmalar arasından Bakanlıkça seçilecek en az iki üye, g) Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonunu temsilen bir üye, ğ) Türk Standardları Enstitüsünü temsilen bir üye, h) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunu temsilen bir üye, ı) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini temsilen bir üye. (2) Komite üyeleri, Bakanlığın isteği üzerine 2 yıl için ilgili kuruluşlar tarafından belirlenir. Bir kuruluşu temsil edenüyenin ilgili kuruluşça değiştirilmesi halinde Bakanlığa bilgi verilir. Yeni üye kalan süreyi tamamlayana kadar görev yapar. Komite toplantılarına üyelerin sürekli olarak katılmaları esastır. 28 28

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ KKDTEK’in çalışma usul ve esasları MADDE 5 – (1) KKDTEK çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir: a) Komite, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Başkanlığı’nda toplanır. b) Komite, komite başkanının toplantı gündemini içeren yazılı daveti ile en az üye tam sayısının üçte ikisi ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. c) Başkan vekili, Başkanın olmadığı durumlarda komiteye Başkanlık etmek üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı üyeleri arasından Başkan tarafından seçilir. ç) Komitenin sekretarya hizmetleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. 29 29

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ d) Toplantılar, komite tarafından belirlenen periyodik bir takvim uyarınca yılda en az iki kez gerçekleştirilir. e) Her toplantı sonrasında alınan kararların yer aldığı karar defteri sayfası üyelerce imzalanarak onaylanır. f) Komitece gerek görüldüğü hallerde, konu ile ilgisi bulunan diğer kurum ve kuruluşlardan temsilciler gözlemci olarak davet edilebilir. g) Komite, sektör ve ilgili yönetmelikler temelinde alt çalışma grupları oluşturabilir. 30 30

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ KKDTEK’in görevleri MADDE 6 – (1) Komitenin görevleri aşağıda belirtilmiştir. a) Kişisel Koruyucu Donanımlar Yönetmeliği kapsamında yer alan kişisel koruyucu donanımları imal, ithal veya ihraç eden sektör ile ilgili mevcut durumu tespit etmek, b) Yönetmeliğin temel gerekleri kapsamındaki mevzuata ilişkin olarak yetkili ve uygulayıcı kuruluşlardan bilgi akışını sağlamak, c) Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin teknik mevzuata uyum düzeyini belirlemek ve geliştirmek, ç) Teknik düzenlemeler hakkında geribildirim alınmasını sağlamak, d) Uygunluk değerlendirme kuruluşu, onaylanmış kuruluşlar veya sektörden gelen görüş ve teklifleri değerlendirmek, 31 31

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR TEKNİK KOMİTESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİNE DAİR TEBLİĞ e) AB Komisyonu ve diğer uluslararası kuruluşlar tarafından düzenlenecek toplantılara katılım sağlamak için toplantılarla ilgili bilgi alışverişini sağlamak, f) Yönetmeliğin temel gerekleri alanındaki ve Yönetmeliği bağlayıcı nitelikteki mevzuatta yapılacak değişiklikleri takip ederek kişisel koruyucu donanımlar ile ilgili hazırlanacak yeni mevzuat taslakları hakkında görüş ve önerilerini yetkili kuruluşa/kuruluşlara bildirmek, g) Kişisel Koruyucu Donanımlar sektöründe karşılaşılan sorunları tespit etmek, çözüm konusunda önerilerde bulunmak, ğ) Sektörün ihtiyacına yönelik olarak öncelikli çalışma alanlarını belirleyerek işbirliği yapmak, proje geliştirmek ve ortak faaliyetler yürütmek. 32 32

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARLA İLGİLİ UYUMLAŞTIRILMIŞ ULUSAL STANDARTLARA DAİR TEBLİĞ (Resmi Gazete Tarihi: 25.07.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28364) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi ile 29/11/2006 tarihli ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliğinin 6 ncı maddesine göre uyumlaştırılmış ulusal standartların listesinin belirlenmesidir. 33 33

MEVZUAT ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI PİYASA  GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ (Resmi Gazete 18 Eylül 2013  ÇARŞAMBA Sayı : 28769) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görev alanına giren ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin usul ve esaslarını belirlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görev alanına giren ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar ile alınacak tedbirleri, denetim personelinin görev, yetki ve sorumlulukları ile üretici ve dağıtıcıların yükümlülüklerini kapsar. 34 34

MEVZUAT ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI PİYASA  GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesi, 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 nci maddesi ile 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. 35 35

MEVZUAT ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI PİYASA  GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ Genel esaslar MADDE 5 – (1) PGD; Ürünün piyasaya arzı aşamasında veya ürün piyasada iken, ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğini, güvenli olup olmadığını denetlemek; güvenli olmayan ürünlerin güvenli hale getirilmesini ve gerektiğinde yaptırımlar uygulanmasını sağlamak amacıyla Bakanlık tarafından yapılan her türlü faaliyeti kapsar. (2) Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundadır. Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli olduğu kabul edilir. Teknik düzenlemenin bulunmadığı hallerde, ürünün güvenli olup olmadığı; Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk Standardı olarak kabul edilen bir Avrupa standardına karşılık gelen ulusal standartlar veya mevcut olması halinde Avrupa Birliği teknik özellikleri; bunların olmaması halinde ise Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk Standardı olarak kabul edilen diğer ulusal standartlar veya ilgili sektördeki sağlık ve güvenlik konularına ilişkin iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi veya tüketicinin güvenliğine ilişkin makul beklenti dikkate alınarak değerlendirilir. 36 36

MEVZUAT ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI PİYASA  GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ (3) Bakanlık, sorumlu olduğu ürünlere ilişkin PGD’yi, denetim personeli aracılığıyla yürütür, denetim sonuçlarına göre gerekli tedbirleri alır ve yaptırım uygular. (4) Genel Müdürlük, sorumlu olduğu ürünlerin PGD yıllık denetim planının yanı sıra re’sen veya ihbar/şikâyet üzerine yapar. PGD ile ilgili birimin adres, telefon, faks ve e-posta gibi irtibat bilgileri Genel Müdürlük internet sitesinde duyurulur. (5) Ürünün teknik düzenlemeye aykırılığı veya güvensizliği konusunda her türlü ihbar, şikâyet, kaza ve diğer kaynaklardan elde edilen bilgiler PGD faaliyetlerinde kullanılır. (6) Reklâm, satış veya kiralama amacıyla internet dâhil yazılı ve görsel basında yer alan ürünler de piyasaya arz edilmiş kabul edilir. (7) Denetim sonucunda ortaya çıkan aykırılıklarda sorumluluk üreticiye aittir. Dağıtıcı, sahip olduğu bilgiler çerçevesinde, güvenli olmadığını bildiği ürünleri piyasaya arz edemez. Dağıtıcı, faaliyetleri çerçevesinde, ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerden korunmak için alınması gereken önlemler hakkında ilgililere bilgi verir. PGD faaliyetleri sonucunda aykırılıkları belirlenen ürünlere ilişkin olarak üreticinin tespit edilemediği durumlarda, üreticinin veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini Bakanlıkça talep edildiği tarihten itibaren on gün içinde bildirmeyen dağıtıcı üretici olarak kabul edilir. 37 37

MEVZUAT ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI PİYASA  GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ (8) Denetim, ürüne, üreticiye veya dağıtıcıya ait bilgi ve belgelerin ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi ve duyusal inceleme ile yapılır. İnceleme neticesinde gerek duyulması halinde her türlü test ve muayenenin yapılması veya yaptırılması ile denetim gerçekleştirilir. (9) Denetlenmiş ürünler, gerekli görüldüğü takdirde yeniden denetlenebilir. (10) Genel Müdürlük, denetimi yapılan ürünlerin test ve muayene işlemleri için öncelikle bu ürünlerin uygunluk değerlendirme sürecinde görev almayan test ve/veya muayene kuruluşlarının imkânlarından yararlanır. Ancak bu şartlara haiz uygunluk değerlendirme kuruluşu yoksa ürünün belgelendirme sürecinde görev almış uygunluk değerlendirme kuruluşunda denetim personeli gözetiminde test ve/veya muayene hizmeti alır. Her durumda test ve/veya muayene sonucuna göre karar verme yetkisi Genel Müdürlüğe aittir. (11) Genel Müdürlük, denetimlerin etkin şekilde gerçekleştirilmesi için bildirim mekanizması ve teknik komite kurar, birimler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlar. 38 38

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK (Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 02.07.2013/28695) Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerindeki risklerin önlenmesinin veya yeterli derecede azaltılmasının, teknik tedbirlere dayalı toplu korunma ya da iş organizasyonu veya çalışma yöntemleri ile sağlanamadığı durumlarda kullanılacak kişisel koruyucu donanımların özellikleri, temini, kullanımı ve diğer hususlarla ilgili usul ve esasları belirlemektir. 39 39

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar. (2) Bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen kişisel koruyucu donanımları kapsamaz. a) Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar, b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetlerinde kullandıkları ekipman, c) Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı gibi kamu düzeninin sağlanmasına yönelik kurumların faaliyetlerinde kullandıkları kişisel koruyucular, ç) Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular, d) Spor ekipmanı, e) Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman, f) Riskleri ve istenmeyen durumları saptayan ve ikaz eden taşınabilir cihazlar. 40 40

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak, b) 30/11/1989 tarihli ve 89/656/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifi ve 21/12/1989 tarihli ve 89/686/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır. 41 41

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Tanımlar MADDE 4 Yönetmeliği esas alınmak üzere; 1) Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları, 2) Kişiyi bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanımı, 3) Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi, 4) Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalarını, ifade eder. 42 42

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK İşverenin Yükümlülükleri Genel kural MADDE 5 – (1) Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korunmayı sağlayacak teknik önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği, tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılır. Kişisel koruyucu donanım, iş kazası ya da meslek hastalığının önlenmesi, çalışanların sağlık ve güvenlik risklerinden korunması, sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi amacıyla kullanılır. İşveren, toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik verir. 43 43

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Genel hükümler MADDE 6 – (1) Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanımı ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara uyulur; a) İşyerinde kullanılan kişisel koruyucu donanım, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tasarlanır ve üretilir. Tüm kişisel koruyucu donanımlar; 1) Kendisi ek risk oluşturmadan ilgili riski önlemeye uygun olur. 2) İşyerinde var olan koşullara uygun olur. 3) Kullananın ergonomik gereksinimlerine ve sağlık durumuna uygun olur. 4) Gerekli ayarlamalar yapıldığında kullanana tam uyar. 5) Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamına giren ürünlerde uygun şekilde CE işareti ve Türkçe kullanım kılavuzu bulundurur. 44 44

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK b) Birden fazla riskin bulunduğu ve çalışanın bu risklere karşı aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımı kullanmasını gerektiren durumlarda, bir arada kullanılmaya uygun olan ve bir arada kullanıldığında söz konusu risklere karşı koruyuculuğu etkilenmeyen kişisel koruyucu donanımlar seçilir. c) Kişisel koruyucu donanımların kullanım şartları ve özellikle kullanılma süreleri; riskin derecesi, maruziyet sıklığı, her bir çalışanın iş yaptığı yerin özellikleri ve kişisel koruyucu donanımın performansı dikkate alınarak belirlenir. ç) Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, zorunlu hallerde birden fazla kişi tarafından kullanılmasını gerektiren durumlarda, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü önlem alınır. d) İşyerinde, her bir kişisel koruyucu donanım için, bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hususlarla ilgili yeterli bilgi bulunur ve bu bilgilere kolayca ulaşılabilir. 45 45

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK e) Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilir, imalatçı tarafından sağlanacak kullanım kılavuzuna uygun olarak bakım, onarım ve periyodik kontrolleri yapılır, ihtiyaç duyulan parçaları değiştirilir, hijyenik şartlarda muhafaza edilir ve kullanıma hazır bulundurulur. f) İşveren, kişisel koruyucu donanımları hangi risklere karşı kullanacağı konusunda çalışanı bilgilendirir. g) İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı konusunda uygulamalı olarak eğitim verilmesini sağlar. ğ) Kişisel koruyucu donanımlar, istisnai ve özel koşullar hariç, sadece amacına uygun olarak kullanılır. h) Kişisel koruyucu donanımlar çalışanların kolayca erişebilecekleri yerlerde ve yeterli miktarlarda bulundurulur. (2) Kişisel koruyucu donanımlar talimatlara uygun olarak kullanılır, bakımı ve temizliği yapılır. Talimatlar çalışanlar tarafından anlaşılır olmak zorundadır. 46 46

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Kişisel koruyucu donanımların değerlendirilmesi ve seçimi MADDE 7 – (1) İşveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken kişisel koruyucu donanımı belirler. (2) İşyerinde kullanılacak kişisel koruyucu donanımlar aşağıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak değerlendirilir; a) İşveren, kişisel koruyucu donanımları seçmeden önce, koruyucuların bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (a) ve (b) bentlerindeki şartlara uygun olup olmadığını değerlendirir. Bu değerlendirme aşağıdaki hususları içerir; 1) Diğer yöntemlerle önlenemeyen risklerin analiz ve değerlendirmesi, 2) Kişisel Koruyucu Donanımın kendisinden kaynaklanabilecek riskler göz önünde bulundurularak, bu maddenin (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen risklere karşı etkili olabilecek özelliklerinin tanımlanması, 3) Seçilecek kişisel koruyucu donanımın özellikleri ile bu maddenin (a) bendinin (2) numaralı alt bendine göre belirlenen özelliklerin karşılaştırılması. b) Kişisel koruyucu donanımın herhangi bir parçasında değişiklik yapıldığı takdirde bu maddenin (a) bendindeki değerlendirme yeniden yapılır. 47 47

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Kullanım kuralları MADDE 8 – (1) 5, 6 ve 7 nci maddelerde belirtilen koşulları sağlayan kişisel koruyucu donanımlar, Ek-3’te belirtilen işlerde ve benzeri işlerde, toplu korunma yöntemleri ile risklerin önlenemediği veya tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılır. Ek-1’de örneği verilen tabloya göre riskler değerlendirilir ve çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden kişisel koruyucu donanım kullanılması gereken durumlar belirlenir. İşveren Ek-2’de belirtilen kişisel koruyucu donanımlardan gerekli olanları sağlar. Çalışanların bu kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi alır. 48 48

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK (2) Çalışanlar, 6331 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine uygun olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımları doğru kullanmakla, korumakla, uygun yerlerde ve uygun şekilde muhafaza etmekle yükümlüdür. (3) Çalışanlar kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirirler. Arızalı bulunan kişisel koruyucu donanımlar arızalar giderilmeden ve gerekli kontrolleri yapılmadan kullanılmaz. Çalışanlara verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olur, temizlik ve bakımı yapılır ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilir. Kişisel koruyucu donanımlar her kullanımdan önce kontrol edilir. 49 49

MEVZUAT KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Çalışanların bilgilendirilmesi MADDE 9 – (1) İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı esnasında alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında çalışanlara ve temsilcilerine bilgi verir. Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımının sağlanması MADDE 10 – (1) İşveren, bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen konularda 6331 sayılı Kanunun 18 inci maddesi hükümleri gereğince çalışanların veya temsilcilerinin görüşlerini alır ve katılımlarını sağlar. (2) İşveren, destek elemanları ile çalışan temsilcilerinin, kullanılması gereken kişisel koruyucu donanımların belirlenmesi konularında önceden görüşlerinin alınmasını sağlar. 50 50

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 51 51

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ KİŞSEL DONANIM ÇEŞİTLERİ Baş Koruyucuları Kulak Koruyucuları Göz Ve Yüz Koruyucuları Solunum Sistemi Koruyucuları El Ve Kol Koruyucuları Ayak Ve Bacak Koruyucuları Cilt Koruyucuları Gövde Ve Karın Bölgesi Koruyucuları Vücut Koruyucuları 52 52

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.BAŞ KORUYUCULARI 1.1. Endüstride (madenler, inşaat sahaları ve diğer endüstriyel alanlar) kullanılan koruyucu baretler: Yüksek bir yerden aşağıya düşen cismin başa isabet etmesi, başın sert bir yere çarpması, fırlayan bir cismin başa vurması, hareket halindeki bir yükün veya taşınan bir malzemenin başa çarpması ve yüksek bir yerden düşmede başın yere vurması şeklindeki tehlikeleri ortadan kaldırmaya yönelik koruyuculardır. 53 53

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER Baret kullanımında uyulması gereken hususlar: Eğilerek çalışmak zorunda olan işçilere çene bağı olan baret verilmeli ve çene bağı geçirilmiş olarak kullanmaları sağlanmalıdır. Yüksek bir yerden düşmede çene bağının önemi inkar edilemez. Baret başa sıkıca oturacak şekilde ayarlanmalı, bu suretle çarpmanın bir nokta veya bölgeye doğrudan doğruya isabet etmesi yerine yükün dağılımı ile etkisi azaltılmalıdır. Aksi halde baret baştan düşüp fırlayabilir. 54 54

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER Baret kullanımında uyulması gereken hususlar: Eğilerek çalışmak zorunda olan işçilere çene bağı olan baret verilmeli ve çene bağı geçirilmiş olarak kullanmaları sağlanmalıdır. Yüksek bir yerden düşmede çene bağının önemi inkar edilemez. Baret başa sıkıca oturacak şekilde ayarlanmalı, bu suretle çarpmanın bir nokta veya bölgeye doğrudan doğruya isabet etmesi yerine yükün dağılımı ile etkisi azaltılmalıdır. Aksi halde baret baştan düşüp fırlayabilir. Baret çatlamış veya deforme olmuş bulunursa muhakkak değiştirilmelidir. Baret kullanılmadığı iş süresi dışında temiz olarak muhafaza edilmeli, dış tesirlerden korunmalı, gelişigüzel yerlere atılmamalıdır. 55 55

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER Baret kullanımında uyulması gereken hususlar: Elektrikçilerin kullandığı baretler ayrıca yüksek voltaja dayanıklı olarak seçildiğinden başka bir cins baretle değiştirilmemelidir. Elektrikçi baretinin yüzeyinin kirli bulunmaması baretin bir elektrik hattına temas etmesi halinde vücuda cereyan geçmemesi için önemlidir. 56 56

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER Gelişigüzel yerlere atılan veya çivi kutusu olarak kullanılan baretler 57 57

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER 58 58

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1 BARETLER Plastik Baret Alüminyum Baret Yalıtkan Baret Madenci Bareti 59 59

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1.1 PLASTİK BARETLER Darbe tesirlerinden korunmak için kullanılır, Düşme mesafesine bağlı olarak 10 –15 Kg ağırlığındaki cisimlerin etkilerinden korur, Demir-çelik, madencilik, bina, gemi, tünel inşaatlarında ve çeşitli sanayi iş kollarında kullanılır, Yalıtkan özelliği nedeni ile 600 V’a kadar güvenlik sağlar, Bileşiminde polietilen oranı fazla olan plastik baretler, sıcak ortamlarda yumuşadığından, bu yerlerde kullanılmamalıdır. 60 60

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1.2 YÜKSEK DÜZEYDE PLASTİK BARETLER Bu sınıfa giren baretler, hem darbelere hem de elektrik enerjisi tehlikelerine karşı kullanılır, Yüksek düzeyde yalıtkanlık özelliğine sahiptir. Bu tür baretler üzerinde, havalandırma deliği ve perçin gibi metal parça bulunmaz. Genellikle, elektrik işlerinde kullanılırlar. 61 61

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.1.3 ALÜMİNYUM BARETLER İşyerinde duran engellere çarpma riskine karşı kullanımı uygundur, Alüminyumdan yapıldığından sıcak çalışma ortamında kullanılabilir, Elektriksel kaza ihtimalinin çok düşük olduğu yerlerde kullanılmalıdır, Hafif ve ısıya dayanıklı olması nedeniyle, plastik baretlerin kullanılamayacağı işler için elverişlidir, Petrol kuyuları, rafineri ve kimyasallarla çalışılan tesislerde kullanılır. 62 62

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ Baretlerin Yapım ve Kullanım Özellikleri 63 63

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ Baretlerin Yapım ve Kullanım Özellikleri Baretler, kolon ve bantları çıkarılarak kullanılmamalıdır. Plastik baretler, 600 Volt; elektrik işlerinde kullanılan, yüksek düzeyde yalıtkan plastik baretler, 30.000 Volt’a kadar bozulmadan koruyucu özelliğini göstermelidir. Baretler sık sık kontrol ve testten geçirilerek, kullanma ve eskime sonucunda, koruyucu özelliklerini yitirip yitirmedikleri belirlenmelidir. Baretler, sık sık temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli, kullanılmadığı zamanlarda havadar bir yerde ambalajı içinde saklanmalıdır. 64 64

Kepler, Boneler, Siperlikli veya siperliksiz saç fileleri KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.2 SAÇLI DERİNİN KORUNMASI Kepler, Boneler, Siperlikli veya siperliksiz saç fileleri Özellikle kadın işçilerin saçlarının makinelerin hareketli aksamına (miller, kayışlar, volanlar, zincirler, matkaplar, dişliler) kaptırılmaması ve kazaya uğramamaları için saçlarını örten başörtüsü veya saç filesi şeklinde korunma malzemesidir. 65 65

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.2 SAÇLI DERİNİN KORUNMASI 66 66

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 1.3 KORUYUCU BAŞLIK Kumaştan veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri Kirli ve tozlu işlerde ve işyerlerinde, saçı ve başı temiz tutmak; aynı zamanda dönen ve hareketli makine aksamından korunmak için kullanılır. 67 67

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI Yapılan istatistikler, çalışanların yaklaşık % 25’inin işitme kaybı ile karşılaştığını göstermektedir. Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A) aştığında, işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır, Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak koruyucuları kullanılacaktır, 68 68

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI Kulak koruyucularının etkili bir şekilde kullanılmasının sağlanması için koruyucunun; Ne? Nerede? Ne zaman? takılıp çıkartılacağı öğretilmelidir. 69 69

Kulak Koruyucu Alıştırma Programı KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI Kulak Koruyucu Alıştırma Programı Koruyucunun sürekli kullanımına başlamadan önce kullanıcıların uğultu, ağrı gibi şikayetlerinin baştan giderilerek, sürekli kullanmasının sağlanması için; Öğleden Önce Öğleden Sonra 1. Gün 2. Gün 3. Gün 4. Gün 5. Gün 30 dakika 1 saat 2 saat 3 saat Tüm gün çalışma boyunca kullandırılarak bir alıştırma programı uygulanmalıdır. 70 70

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI Alıştırma programı sonunda koruyucu kullanmakta halen güçlük çekiliyorsa durum işyeri hekimine bildirilmelidir. Koruyucular gürültüsüz bir yerde temiz elle takılmalı ve çıkartılmalıdır. 71 71

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI İşçilerde koruyucu ile kapatılan kulakların gerekli sesleri duymayacağından dolayı iş kazası olasılığını doğuracağı inancı yanlıştır. Çünkü; kulak koruyucuları yüksek frekanslı sesleri alçak frekanslı seslerden daha çok tutar ve alçak frekans bölgesinde olan insan sesleri daha iyi işitilir. Bu nedenle koruyucu kullananlar karşılıklı konuşmada birbirlerini daha iyi duyarlar. 72 72

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2. KULAK KORUYUCULARI 2.1. Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar 2.2. Tam akustik baretler 2.3. Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar 2.4. Düşük frekanslı kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları 2.5. İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları 73 73

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2.1. Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar 74 74

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2.2. Tam akustik baretler 75 75

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2.3. Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar 76 76

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2.4. Düşük frekanslı kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları 77 77

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 2.5. İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları 78 78

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3. GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI Sanayinin çeşitli dallarında gördüğümüz; Uçucu parçalara, Tozlara, Kıvılcımlara, Bir takım gaz ve kimyasal sıvılara, Korozif ve yakıcı etkisi olan bu tip maddelerin ve metal eriyiklerin sıçramalarına, Kaynak ışınlarına, Yüksek ışık şiddetine, Katı yakıtın yanarken meydana getirdiği parlaklığa, Radyasyona karşı gözlerimizin ve yüzümüzün korunması gereklidir. 79 79

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3. GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI 3.1.Gözlükler 3.2.Kapalı gözlük (dalgıç tipi gözlük) 3.3. X-ışını gözlüğü, lazer ışını gözlüğü, ultra-viyole, kızılötesi, görünür radyasyon gözlükleri 3.4.Yüz siperleri 3.5.Ark kaynağı maskeleri ve baretleri (elle tutulan maskeler, koruyucu baretlere takılabilen maskeler veya baş bantlı maskeler) 80 80

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.1 GÖZLÜKLER Fincan Tipli Muhafazalı Gözlükler: Gözlük camının herhangi bir nedenle kırılmasıyla, parçaların göze batmasını önlemek için, camlar fincanların üzerine sıkıca yerleştirilmiştir. Camları kolayca değişebilir. Taşçı Tipi: Camlar tamamen şeffaftır. Parça sıçramalarına karşı kullanılır. Tozdan Koruyucu: İnce, kolayca uçuşan toz partiküllerine karşı kullanılır, gözleri bütünüyle kapsar ve kenarları şakak kemiklerine iyice oturur. Kaynak Tipi: Zararlı ışınlara karşı kullanılır. 81 81

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.1 GÖZLÜKLER Elastik Aksamlı Muhafazalı Gözlükler: İnce toz, duman, asit ve sislere karşı kullanılır. Gözlük çerçevesi elastik olduğundan, fincanlı tiplere göre, darbelere karşı daha az koruyucudur. Plastik Siperli: Uçuşan parçalara uygun şekilde yapılmıştır, ark ve tehlikeli ışınlara karşı da kullanılabilir. Ağır parçaların fırladığı kaynak işlerinde kullanılmazlar. Dökümcü Tipi: Dökümhanelerde, erimiş metal sıçramalarına, şiddetli darbe ve toza karşı kullanılır. 82 82

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.1 GÖZLÜKLER Dereceli gözlük kullananlar Normal görmeler için dereceli gözlük kullanmak zorunda bulunan işçilerin koruyucu gözlük takmaları durumunda, koruyucu gözlüklerin camları, dereceli gözlükteki camların numaralarına uymalı ve koruyucu gözlüklerin, dereceli gözlükler üzerine takılmaları sağlanmalıdır. 83 83

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.1 GÖZLÜKLER 84 84

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.2.Kapalı gözlük (dalgıç tipi gözlük) 85 85

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.3. X-ışını gözlüğü, lazer ışını gözlüğü, ultra-viyole, kızılötesi, görünür radyasyon gözlükleri 86 86

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.4.Yüz siperleri Miğferli siperler: Başın üst kısmını, kulakların arkasında kalan bölgeyi, yüz ve boyun kısmını korumada kullanılır. Ön kısımlarında, filtre koruma camı yerleştirilecek şekilde hazırlanmış pencere vardır. Miğfer uygun bir kayış tertibatı ile başa tutturulur, ancak başa değmez. Kaynak miğferleri, ısıya dayanıklı olup aynı zamanda enfraruj ışınlarının etkilerine karşı koruma sağlar. 87 87

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.4.Yüz siperleri El Siperleri: Kaynak işleminin gözetlenmesinde kullanılırlar, miğferden farkı, başa tutturulmayan, yalıtkan ve zor yanıcı bir malzemeden yapılan sapları olmasıdır. 88 88

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.4.Yüz siperleri Yüz Siperleri Hızla uçuşan parçalar ve tehlikeli sıvı sıçramalarına karşı ve sıcak metal işleme yapılan işyerlerinde kullanılır. Yüz siperleri, yalıtkan ve kıvılcımlanmaz türden olmalı ve üzerlerinde bu özellikleri belirten etiket bulunmalıdır. 89 89

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.4.Yüz siperleri Isı Siperi : Yüzü ısıya karşı korumaktadır. Fırın vs. gibi aşırı sıcak ortamın karşısında ortam Isısından yüzün korunmasında % 50-60 oranında ısı düşüşü sağlamaktadır. 90 90

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.4.Yüz siperleri 91 91

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.5.Ark kaynağı maskeleri ve baretleri (elle tutulan maskeler, koruyucu baretlere takılabilen maskeler veya baş bantlı maskeler Elektrik kaynağı ışınlarına ve ısıya karşı yüzü ve gözü korumak için kullanılır. El ile tutularak kullanılan tipleri olduğu gibi baş bandına takılan veya barete monte edilen tipleri de bulunmaktadır. Barete takılan tiplerinde gerektiğinde siper baş üstüne doğru kaydırılabilmektedir. 92 92

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 3.5.Ark kaynağı maskeleri ve baretleri (elle tutulan maskeler, koruyucu baretlere takılabilen maskeler veya baş bantlı maskeler 93 93

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI İşyeri havasında bulunan zararlı maddeler; metal tozları, çözücüler (solventler) çeşitli zehirlenmelere sebep olurlar. Silis, amyant, kömür tozları gibi zararlılar pnömokonyoz olarak adlandırılan akciğer hastalığına neden olurlar. Bu ve benzer zararlıların, maksimum konsantrasyon değerlerini geçmeleri durumunda, uygun aspirasyon sistemleri kullanılmalıdır. Ancak bu sistemlerin kurulamadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda, solunum sistemi koruyucularının kullanılması gerekmektedir. 94 94

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI Bu gün sanayide kullanılan birçok kimyasal madde katı, sıvı, gaz ve buhar halinde bulunsun insan bünyesini olumsuz yönde etkilemekte ve ani etkiyle zehirlenmelere uzun süreli etkilerle de meslek hastalıklarına yol açabilmektedir. Maskelerde amaç, zehirli ve zararlı ortamda akciğerlere temiz hava gitmesini sağlamaktır. Aynı anda gözü ve yüzü korumak gerekiyorsa tam yüz maskesi, Sadece solunum yolarını korumak istiyorsak yarım yüz maskesi kullanılır. 95 95

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI Kullanıldığı yere ve kullanım amacına uygun olarak seçilmelidir. Her kullanıştan sonra gözden geçirilmeli ve filtreleri çıkarıldıktan sonra temizlenmelidir. Koruma özelliğini kaybeden filtreler, değiştirilmelidir. 96 96

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.2.Hava beslemeli solunum cihazları 4.3.Takılıp çıkarılabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazları 4.4.Dalgıç donanımı 4.5.Dalgıç elbisesi 97 97

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.1.1. Mekanik Filtre Tipi (Partikül Tutucu) Maskeler: Metal ve silis tozlarına karşı kullanılır, Ortamda asılı duran toz partikülleri solunum esnasında, filtre tarafından tutulur, Kısa sürede toz ile dolar, bu nedenle sık değiştirilmelidir, Filtre renginin koyulaşması, koruma özelliğini kaybettiğini gösterir. 98 98

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.1.1. Mekanik Filtre Tipi (Partikül Tutucu) Maskeler: 99 99

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.1.2. Kimyasal Filtre Tipi Maskeler: Havada bulunan toz, gaz, duman ve toksik partiküllere karşı kullanılır, Zararlı gazlar ve partiküller, aktif granül kömür tarafından emilerek reaksiyona sokulur. 100 100

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.1.3. Toz Maskeleri: Genellikle, selülozik elyaftan yapılmış basit maskelerdir, 0,2 – 5 mikron arasındaki tozlara karşı kullanılır, Kullanma süresi çok kısadır, sadece ağız ve burun bölgesini kapatır. 101 101

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.1. Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler 4.1.4. Filtre Kutulu Gaz Maskeleri: Tüm olarak yüzü kaplayan, filtre kutusuna bağlı olan ve organik buhar, asit gazları, NH3, CO veya bunların farklı bileşimlerinden oluşan zararlılara karşı kullanılır, Gaz yoğunluğunun düşük olduğu, geniş alanlarda kullanılır, Kısa süreli, acil durumlarda kullanılır, sürekli kullanılmaz, Oksijen yetersizliği durumunda yararlı olmaz. 102 102

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.2.Hava beslemeli solunum cihazları 4.2.1 Hava Beslemeli Maskeler İşyeri havasında bulunan zararlı etkilerden korunmak üzere, hortum vasıtasıyla dışarıdan hava verilir, Tehlikeli konsantrasyonlardaki toz, sis, buhar veya gaz içeren tanklar, kuyular, galeriler vb. yerlerde kullanılırlar. 103 103

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.2.Hava beslemeli solunum cihazları 4.2.2. Temiz Havası Kendinden Olan Solunum Cihazları Zararlı gazların yüksek konsantrasyonlarında ve oksijen yokluğunda, tam bir solunum sağlarlar, Çeşitli tipleri vardır, sırtta taşınanları her yerde kullanılabilir, ancak ağır olması bir dezavantajdır, Kimyasal kartuşların belirli kullanma süreleri vardır, son kullanma tarihi dolan kartuşlar değiştirilmelidir, Filtreler, neme ve mekanik zararlara karşı korunmalıdır 104 104

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.2.Hava beslemeli solunum cihazları 4.2.3. Yangından Kaçış Maskeleri : Hem alev, hem 1000 C sıcaklık, hem de zehirli gazlardan korur. 105 105

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.3.Takılıp çıkarılabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazları Kaynak yapılıyorken yüzü, gözleri ve çıkan gazlardan solunum sistemini korur 106 106

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.4.Dalgıç donanımı 107 107

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 4.5.Dalgıç elbisesi 108 108

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5. EL VE KOL KORUYUCULARI 5.1.Özel koruyucu eldivenler: 5.1.1.Makinelerden (delinme, kesilme, titreşim ve benzeri) 5.1.2.Kimyasallardan 5.1.3.Elektrikten 5.1.4.Sıcak ve soğuktan 5.2.Tek parmaklı eldivenler 5.3.Parmak kılıfları 5.4 Kolluklar 5.5.Ağır işler için bilek koruyucuları (bileklik) 5.6.Parmaksız eldivenler 5.7.Koruyucu eldivenler 109 109

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Sıyrılma, kesilme ve darbelere karşı korunma: Nem ve suya karşı, doğal veya sentetik kauçuk, su geçirmez kumaş, plastik ve camyününden yapılmış eldivenler kullanılır, Darbe ve sıkıştırmaya karşı, eldivenlerin uçlarına çelik yüksükler konulur, Ağır döküm parçaları ile çalışılırken, içerisine çelik bileşikler yerleştirilerek takviye edilmiş eldivenler kullanılır, Keskin kenarlı aletlerden doğabilecek tehlikelere karşı, tel dokumayla takviye edilmiş eldivenler kullanılır. 110 110

Darbeye Dayanıklı Eldiven KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Sıyrılma, kesilme ve darbelere karşı korunma: Darbeye Dayanıklı Eldiven Lastik Eldiven Metal Örgülü Eldiven 111 111

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Alev ve ısıdan korunma: Sıcak malzeme ile çalışılan yerlerde; kromlu deri, amyant, alüminyum kumaş veya cam elyaflı malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır. 112 112

yapılmış eldivenler kullanılır. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Kimyasal zararlılardan korunma: Asit, yağ ve diğer kimyasal maddelerle çalışılırken, sıvıları ve ince tozları geçirmeyen, kauçuk, PVC, ateşe dayanıklı branda, cam elyafı, su geçirmez deri gibi malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır. 113 113

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Elektrik Kazalarına karşı korunma: Manşetleri eli, bileği şok ve yanıklardan koruyacak kadar uzun olan lastik eldivenler kullanılır. Bu eldivenler 90.000 volta 3 dakika dayanmalıdır. Bu eldivenler, diğer plastik eldivenlerle karıştırılmamalıdır. Bu eldivenlerin üzerinde, etkili olabileceği voltaj değeri belirtilmelidir. 114 114

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.1.Özel koruyucu eldivenler Radyasyondan Korunma: Kurşun ile lamine edilmiş lastikten üretilen eldivenler kullanılır. 115 115

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.2.Tek parmaklı eldivenler Tek parmaklı eldivenler baş parmak dışındaki parmakları bir arada tuttukları için çok soğuk ortamlarda kullanılırlar. 116 116

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.3.Parmak kılıfları Sürekli iş parçasını tutmak durumunda olan parmakların mekanik yada kimyasal tehlikelerden korunması amaçı ile kullanılır. 117 117

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.4 Kolluklar Alev, ısı, darbe, kesilme, asit toz sıçramalarına, elektrik ve radyasyon yanıklarına karşı kullanılır. Genellikle dökümhane, tav ocakları vb. yerlerde kullanılır, Üç çeşit olarak üretilir. Bilek ve ön kolu örtenler; dirsek hizasına kadar örtenler; omuzlara kadar örtenler, Alüminyum, astarlı kumaş, kurşunlu deri, kauçuk deri, pamuklu - yünlü dokuma gibi malzemelerden üretilir. 118 118

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.5.Ağır işler için bilek koruyucuları (bileklik) El ile yapılan ağır kaldırma ve taşıma işlerinde el bileğini korumak amaçlı kullanılır. 119 119

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.6. Parmaksız eldivenler Soğuk ortamlarda yapılan işlerde kullanılır. 120 120

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 5.7. Koruyucu eldivenler El ile yapılan genel maksatlı işlerde el koruma amaçlı kullanılır. 121 121

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.AYAK VE BACAK KORUYUCULARI 6.1.Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri 6.2.Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar 6.3.Parmak koruyuculu ayakkabılar 6.4.Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları 6.5.Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar 6.6.Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.7.Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.8. Antistatik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.9. İzolasyonlu ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 6.10. Zincirli testere operatörleri için koruyucu bot ve çizmeler 6.11.Tahta tabanlı ayakkabılar 6.12.Takıp çıkarılabilen ayak üst kısmı koruyucuları 6.13.Dizlikler 6.14.Tozluklar 6.15.Takılıp çıkarılabilen iç tabanlıklar (ısıya dayanıklı, delinmeye dayanıklı, ter geçirmez) 6.16.Takılıp çıkarılabilen çiviler (buz, kar ve kaygan yüzeylere karşı 122 122

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.1.Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri 123 123

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.1.Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri Lastik çizme Çizmeli tulum Kasık çizme 124 124

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.2.Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar Dökümhane ve benzeri yerlerde ayağa zarar gelmemesi için çok kolay çıkarılabilen ayakkabılar. 125 125

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.3.Parmak koruyuculu ayakkabılar Yuvarlanan ve ağır malzemelerle çalışılan işlerde, ayak parmaklarının korunması için kullanılır. 126 126

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.4.Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları Basılan zeminin sıcak olması durumunda kullanılırlar. Tabanı ısıyı iletmediği gibi deforme olmaz. 127 127

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.5.Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar Sıcak ortamlardaki çalışmalarda kullanılır. Isıdan deforme olmayacak yapıdadırlar. 128 128

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.6.Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Soğuk ortamlardaki çalışmalarda ayak va başakları korumak için kullanılır. 129 129

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.7.Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Titreşimli ortamlarda, titreşimin ayak ve bacak üzerindeki etkilerini azaltmak için kullanılır. 130 130

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.8. Antistatik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Patlayıcı madde imalinde, benzin ve hidrokarbon İçeren tankların temizlenmesinde, güvenle kullanılır. Patlayıcı maddelerle çalışılan yerlerde, insan vücudunda oluşan statik elektriğin, tehlikesiz bir şekilde, toprağa iletilmesi için kullanılır. 131 131

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.9. İzolasyonlu ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Elektrik şoku kazalarında koruyucudurlar. Üst kısmı deri, taban ve topukları özel kauçuktan imal edilir. Kuru ve sağlam haldeyken tesirli bir koruma sağlar. 132 132

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.10. Zincirli testere operatörleri için koruyucu bot ve çizmeler 133 133

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.11.Tahta tabanlı ayakkabılar Yaş çalışma koşulları için (mandıralar ve bira fabrikaları gibi) kauçuk bot ve ayakkabıları, tahta tabanlı deri ayakkabılar veya tahta tabanlı sandallar uygundur. Bu ayakkabılar aynı zamanda düşen cisimlere ve çıkıntılara karşı da bir derece koruma sağlar. Sıcaklığın aşırı olmaması koşulu ile tahta tabanlı ayakkabı sıcak zemin üzerinde çalışma için iyi bir koruyucudur. Bu nedenle; tahta tabanlı ayakkabılar sıcak asfalt işlerinde çalışan işçiler tarafından yaygın şekilde kullanılmaktadır. 134 134

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.12.Takıp çıkarılabilen ayak üst kısmı koruyucuları 135 135

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.13.Dizlikler Dize darbe gelme ihtimali olan yerlerde ve el ile taşıma işlerinde kullanılırlar. 136 136

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.14.Tozluklar Bacakları, ateşe ve sıçrayan kıvılcımlara karşı korumak için; döküm işlerinde ve fırınlarda kullanılır. Mutlaka, pantolon Altına ve ayakkabı üzerine giyilmelidir. Erimiş maddelerle Yapılan çalışmalarda, özellikle diz kapağını örten, yanmaz Malzemeden yapılmış tozluklar kullanılır. 137 137

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.15.Takılıp çıkarılabilen iç tabanlıklar (ısıya dayanıklı, delinmeye dayanıklı, ter geçirmez) 138 138

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 6.16.Takılıp çıkarılabilen çiviler (buz, kar ve kaygan yüzeylere karşı 139 139

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 7. CİLT KORUYUCULARI 7.1.Koruyucu kremler / merhemler 140 140

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI 8.1.Makinelerden korunmak için kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler (delinme, kesilme, ergimiş metal sıçramalarına karşı) 8.2.Kimyasallara karşı kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler 8.3.Isıtmalı yelekler 8.4.Cankurtaran yelekleri 8.5. X ışınına karşı koruyucu önlükler 8.6.Vücut kuşakları / kemerleri 141 141

ERGİMİŞ METALSIÇRAMALARINA KARŞI ÖNLÜK KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.1.Makinelerden korunmak için kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler (delinme, kesilme, ergimiş metal sıçramalarına karşı) DELİNME, KESİLMEYE KARŞI ÖNLÜK ERGİMİŞ METALSIÇRAMALARINA KARŞI ÖNLÜK 142 142

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.2.Kimyasallara karşı kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler KİMYASALLARA KARŞI ÖNLÜK 143 143

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.3.Isıtmalı yelekler 144 144

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.4.Cankurtaran yelekleri 145 145

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.5. X ışınına karşı koruyucu önlükler 146 146

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 8.6.Vücut kuşakları / kemerleri 147 147

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.VÜCUT KORUYUCULARI 9.1.Düşmelere karşı kullanılan donanım: 9.1.1. Düşmeyi önleyici ekipman (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 9.1.2. Kinetik enerjiyi absorbe eden frenleme ekipmanı (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 9.1.3. Vücudu boşlukta tutabilen donanım (paraşüt tipi emniyet kemeri) 9.2.Koruyucu giysiler: 9.2.1. Koruyucu iş elbisesi (iki parçalı ve tulum) 9.2.2. Makinelerden korunma sağlayan giysi (delinme, kesilme ve benzeri) 9.2.3. Kimyasallardan korunma sağlayan giysi 9.2.4. Kızılötesi radyasyon ve ergimiş metal sıçramalarına karşı korunma sağlayan giysi 9.2.5. Isıya dayanıklı giysi 9.2.6. Termal giysi 9.2.7. Radyoaktif kirlilikten koruyan giysi 9.2.8. Toz geçirmez giysi Gaz geçirmez giysi Florasan maddeli, yansıtıcılı giysi ve aksesuarları (kol bantları, eldiven ve benzeri) Koruyucu örtüler 148 148

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.1.1. Düşmeyi önleyici ekipman (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 149 149

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.1.2. Kinetik enerjiyi absorbe eden frenleme ekipmanı (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) 150 150

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.1.3. Vücudu boşlukta tutabilen donanım (paraşüt tipi emniyet kemeri) 151 151

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ GÜVENLİK AĞLARI 152 152

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.1. Koruyucu iş elbisesi (iki parçalı ve tulum) 153 153

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.2. Makinelerden korunma sağlayan giysi (delinme, kesilme ve benzeri) 154 154

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.3. Kimyasallardan korunma sağlayan giysi 155 155

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.4. Kızılötesi radyasyon ve ergimiş metal sıçramalarına karşı korunma sağlayan giysi 156 156

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.5. Isıya dayanıklı giysi 157 157

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.6. Termal giysi 158 158

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.7. Radyoaktif kirlilikten koruyan giysi 159 159

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ 9.2.8. Toz geçirmez giysi 160 160

KİŞİSEL KORUYUCULARIN KULLANILDIĞI YERLER 161 161

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER BAŞ KORUYUCULARI Koruyucu baretler İnşaat işleri, özellikle iskeleler ve yüksekte çalışma platformlarının üstünde, altında veya yakınında yapılan işler, kalıp yapımı ve sökümü, montaj ve kurma işleri, iskelede çalışma ve yıkım işleri Çelik köprüler, çelik yapılar, direkler, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, ısı ve enerji santrallerinde yapılan çalışmalar Tüneller, maden ocağı girişleri, kuyular ve hendeklerde yapılan çalışmalar Toprak ve kaya işleri Yeraltında ve taşocaklarında yapılan işler, hafriyat işleri, kömür işletmelerinde yapılan dekapaj işleri 162 162

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER BAŞ KORUYUCULARI Cıvatalama işleri Patlatma işleri Asansörler, kaldırma araçları, vinç ve konveyörler civarında yapılan işler Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle sıcak demir işleme, döküm işleri Endüstriyel fırınlar, konteynırlar, makinalar, silolar, bunkerler ve boru hatlarında yapılan işler Gemi yapım işleri Demiryolu manevra işleri Mezbahalarda yapılan işler 163 163

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER AYAK KORUYUCULARI Delinmez tabanlı emniyet ayakkabıları Karkas ve temel işleri, yol çalışmaları İskelelerde yapılan çalışmalar Karkas yapıların yıkım işleri Kalıp yapma ve sökme işlerini de kapsayan beton ve prefabrike parçalarla yapılan çalışmalar Şantiye alanı ve depolardaki işler Çatı işleri 164 164

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER AYAK KORUYUCULARI Delinmez taban gerektirmeyen emniyet ayakkabıları Çelik köprüler, çelik bina inşaatı, sütunlar, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, vinçler, ısı ve enerji santrallerinde yapılan işler Fırın yapımı, ısıtma ve havalandırma tesisatının kurulması ve metal montaj işleri Tadilat ve bakım işleri Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle demire şekil verme, sıcak presleme işleri ve metal çekme fabrikalarında yapılan işler 165 165

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER AYAK KORUYUCULARI Delinmez taban gerektirmeyen emniyet ayakkabıları Taş ocaklarında ve açık ocaklarda yapılan işler, kömür işletmelerinde yapılan dekapaj işleri Taş yontma ve taş işleme işleri Düz cam ve cam eşya üretimi ve işlenmesi Seramik endüstrisinde kalıp işleri Seramik endüstrisinde fırınların kaplanması Seramik eşya ve inşaat malzemesi kalıp işleri Taşıma ve depolama işleri Konserve yiyeceklerin paketlemesi ve dondurulmuş etle yapılan işler Gemi yapım işleri Demiryolu manevra işleri 166 166

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER AYAK KORUYUCULARI Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılar Çatı işleri Kaygan zeminde çalışma gerektiren ve delinme riski içeren işler Yalıtkan tabanlı koruyucu ayakkabılar Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler 167 167

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları Kaynak yapma, öğütme ve ayırma işleri Sızdırmazlık sağlamak için yapılan işler (kalafatlama) ve keski ile yontma, biçimlendirme işleri Taş yontma ve şekillendirme işleri Cıvatalama işleri Talaş çıkaran makinelerde yapılan talaş toplama işleri Presle sıcak demir işleme Artıkların parçalanması ve uzaklaştırılması işleri Aşındırıcı maddelerin püskürtülerek kullanıldığı işler Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik maddeleriyle yapılan işler 168 168

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları Sıvı spreylerle çalışma Ergimiş maddelerle veya onların yakınında çalışma Radyant ısı ile çalışma Lazerle çalışma Biyolojik ajanlarla çalışılan işler 169 169

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI Respiratörler/ Solunum cihazları Yetersiz oksijen veya zararlı bir gazın bulunabileceği konteynırlar, kapalı alanlar veya gaz yakan endüstriyel fırınlarda yapılan çalışmalar Yüksek fırınlara yükleme yapılan alanlardaki çalışmalar Yüksek fırınların gaz boruları ve gaz konvertörleri civarındaki çalışmalar Ağır metal dumanlarının bulunabileceği yüksek fırın kapakları civarındaki çalışmalar Toz bulunması muhtemel, fırın içi döşeme işlerinde ve kepçelerle yapılan çalışmalar 170 170

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI Respiratörler/ Solunum cihazları Toz oluşumunu önlemenin yetersiz olduğu sprey boyama işleri Kuyularda, kanalizasyon ve kanalizasyonla bağlantılı diğer yer altı sahalarında yapılan çalışmalar Sağlık ve güvenlik riski meydana getirebilecek düzeyde toz oluşan işler Soğutucu gaz kaçağı tehlikesinin olduğu soğutma tesislerinde yapılan çalışmalar Biyolojik ajanların olduğu işler 171 171

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER İŞİTME DUYUSUNUN KORUNMASI Kulak koruyucuları Metal şekillendirme presleriyle çalışma Pnömatik matkaplarla çalışma Havalimanlarının yer işletmelerinde çalışanların yaptığı işler Kazık çakma işleri Ağaç ve tekstil işleri 172 172

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER EL, KOL VE VÜCUT KORUNMASI Koruyucu giysi Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik ürünleriyle yapılan işler Sıcak malzemeler ile veya onların civarında yapılan ve ısı etkisinin hissedildiği yerlerdeki çalışmalar Düz cam ürünleriyle çalışma Kumlama işleri Derin dondurucu odalarda çalışma Ateşe dayanıklı koruyucu giysi Kapalı alanlarda kaynak işleri Delinmeye dayanıklı önlükler Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri El bıçaklarıyla yapılan ve bıçağın vücuda doğru çekilmesini gerektiren işler 173 173

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER EL, KOL VE VÜCUT KORUNMASI Deri Önlükler Kaynak işleri Demir dövme işleri Döküm işleri Ön kolun (kolun bilekle dirsek arasında kalan bölümü) korunması Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri Eldivenler Eldivenlerin yakalanma tehlikesinin bulunduğu makineler dışında, keskin kenarlı cisimlerin elle tutulması Asit ve baz çözeltileriyle yapılan çalışmalar Aşırı sıcak ve soğuk temas gerektiren işler Biyolojik ajanların olduğu işler 174 174

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER EL, KOL VE VÜCUT KORUNMASI Metal örgülü eldivenler Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri Kesim ve kullanım amaçlarına göre parçalama için el bıçağı kullanılarak yapılan sürekli kesim işleri Kesim makinelerinin bıçaklarının değiştirilmesi 175 175

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER İKLİME DAYANIKLI GİYSİ Açıkta, soğuk ve yağmurlu havada çalışma 176 176

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER YANSITICI GİYSİ Çalışanların açıkça görülmesi gereken yerlerde yapılan çalışmalar 177 177

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER EMNİYET KEMERİ İskelelerde çalışma Prefabrik parçaların montajı Direk ya da sütunlarda çalışma Çatı İşleri 178 178

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER GÜVENLİK HALATLARI Kule/yüksek vinç kabinlerinde çalışma Ambarlarda kullanılan istifleme ve boşaltım ekipmanlarının yüksek kabinlerinde çalışma Sondaj kulelerinin yüksek bölümlerinde çalışma Kuyu ve kanalizasyonlarda yapılan çalışma 179 179

KKD’ LERİN KULLANILDIĞI YERLER DERİNİN KORUNMASI Malzeme kaplama işleri Tabaklama (dericilik) işleri 180 180

ŞİMDİ ÇAY SAATİ