HALK ŞİİRİMİZİN ÜNLÜ SAZ ŞAİRİ 17. YÜZYILDA YAŞAMIŞTIR. KAYIKÇI KUL MUSTAFA HALK ŞİİRİMİZİN ÜNLÜ SAZ ŞAİRİ 17. YÜZYILDA YAŞAMIŞTIR.
KAYIKÇI KUL MUSTAFA CEZAYİR‘DEN BAĞDAT‘A KADAR ÇEŞİTLİ BELDELERİ DOLAŞMIŞ, SAVAŞMIŞ, SAVAŞLARA DESTANLAR, YENİLGİLERE, ŞEHİTLERE AĞITLAR DÜZMÜŞ BİR YENİÇERİDİR.
İLK GENÇLİK YILLARINDA MURAD REİS‘İN LEVENDİ OLARAK CEZAYİR’DE BULUNDUĞU İÇİN, KENDİSİNE “KAYIKÇI" DENMİŞTİR.
YENİÇERİ ŞAİRLERİNİN EN TANINMIŞI OLDUĞU HALDE NEREDE DOĞDUGU, NEREDE ÖLDÜĞÜ KESİN OLARAK BİLİNMEMEKTEDİR.
KAYIKÇI KUL MUSTAFA; DİVAN ŞİİRİNİN ETKİSİNDEN UZAK, HALK ZEVKİNE BAĞLI, DOĞAL BİR SÖYLEYİŞLE, 17. YÜZYILIN İLK YARISINDA GENİŞ BİR ÜNE KAVUŞUR.
II. OSMAN‘IN ŞEHİT EDİLİŞİNİ (1622), IV II. OSMAN‘IN ŞEHİT EDİLİŞİNİ (1622), IV. MURAT‘IN BAĞDAT KUŞATMASINI (1630), HALEP VALİSİ ABAZA HASAN PAŞA‘NIN İSYANINI (1658), ŞİİRLERİNİN VE DESTANLARININ KONUSU YAPMIŞTIR.
ÖZELLİKLE BAĞDAT KUŞATMASINDA, KALEDEN ATILAN OKLARLA YARALANIP DİCLE‘YE DÜŞEREK BOĞULAN VE IV. MURAT‘IN HAYRANLIĞINI KAZANAN GENÇ OSMAN İÇİN YAZDIĞI DESTAN, ŞİİRLERİNİN EN TANINMIŞIDIR.
KUL MUSTAFA’NIN YENİÇERİ AŞIKLARINDAN OLUŞU, ŞİİRLERİNİN ÖZELLİKLE ASKERLER ARASINDA, SINIR BOYLARINDA SEVİLİP TANINMASINI KOLAYLAŞTIRMIŞTIR
ŞİİRLERİNDE KİMİ SÖYLEMELERDE ZORLAMALAR GÖRÜNÜYORSA DA, DÖNEMİNDE HALK BEĞENİLERİNİ ZORLAMAYAN, YALINLIĞI, İÇTENLİĞİYLE GENİŞ ETKİ BIRAKMIŞTIR.
ÖLÜMÜNÜN, ABAZA HASAN PAŞA‘NIN AYAKLANMASINI DİLE GETİREN DESTANDAN, 1659‘DAN SONRA OLDUĞU SANILIYOR.
Gitsin Yücesi dumanlı boralı dağlar İncitmen sunamı bel verin gitsin Eyyamı şitada bahar erişsin Eline bir deste gül verin gitsin Uğratman sunamı kışa borana Kader kısmet durulmadı çare ne Eşinden ayrılıp giden ceylana Düzelin a dağlar yol verin gitsin Mustafa’m der cemaline doyulmaz Seni görmeyince takatim gelmez Dostum gurbet elde yolun bulunmaz Bir takım kılavuz kul verin gitsin