BAĞCILAR BELEDİYESİ FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ SIHHİ TESİSAT PROJELENDİRME VE UYGULAMA ESASLARI Sıhhi Tesisat : İnsan yaşamı için zorunlu olan temiz suyun temini, kirli suyun uzaklaştırılması ve kullanılmasını sağlayan tesislerin yapımı ve işletilmesini konu alan meslek dalıdır.
Tekniğine uygun olarak uygulanmadığında insan sağlığına doğrudan etki eder. Uygulama sonrasında çıkan problemlerin çözümü masraflı ve rahatsız edici olmaktadır. Bunun için ilk uygulamanın en iyi şekliyle yapılması esastır. Sıhhi tesisatların uzun ömürlü olması ve minimum arıza teşkil etmeleri beklenir.
Hazırlanan bu çalışma, proje ve uygulama safhalarında dikkat edilecek önemli noktaları içermektedir. Sıhhi tesisat çalışmaları genel anlamda iki bölümde değerlendirilir. Proje Safhası Uygulama ve Kontrol Safhası
PROJELENDİRME ESASLARI: Temiz Su Tesisatı : Temiz su bina girişi için teknik olarak en uygun nokta seçilmelidir. Seçilen en uygun noktada su sayacı bağlantısı yapılır. Su sayacı öncesi ve sonrası boru üzerinde bakım ve onarım amaçlı kesme vanaları bulunmalıdır.
Su sayacı kullanım kapasitesine uygun çapta ve çekvalfli tip olarak seçilmelidir. Şebeke basıncının yüksek olduğu bölgelerde bina girişlerinde kesme vanası sonrasında basınç düşürücü regülatör konulur. Aksi halde bina iç tesisatında ve sayaçlarda kaçak ve patlaklar oluşabilir.
Çok katlı binalarda kolon ve bodrum kat dağıtım boruları galvaniz çelik boru seçilmelidir. Sıva ve şap altında kullanılacak boruların PPRC tip ve PN 20 standartında olması gerekir. Arıza ve bakım çalışmaları için uygun noktalara kesme vanaları konulmalıdır.
Boru çapları kullanım kapasitelerine uygun olarak seçilmelidir. Bina kullanım amacına uygun olarak su deposu ve hidrofor seçimi yapılması gerekir. Hijyen ve bakım kolaylığı açısından su depoları paslanmaz çelik tip seçilmelidir. Projede temiz su hatları ayrı bir paftada gösterilmelidir. Ayrıca kolon şemaları çizilmelidir.
Sıcak Su Tesisatı: Bina kullanım amacına uygun olarak sıcak su kapasitesi belirlenmeli ve boyler seçilmelidir. Arıza, bakım ve temizlik çalışmaları için boyler giriş ve çıkışlarına kesme vanaları konmalıdır. Boyler girişi öncesinde tesisata su filtresi konmalıdır.
Boyler sıcak su basma hattına çekvalf konmalıdır. Kolon ve bodrum dağıtım hatlarında galvaniz çelik boru kullanılmalıdır. Sıva ve şap altında kalacak boruların kompozit veya folyolu boru olarak seçilmesi gerekmektedir.
Pis Su Tesisatı: Bina içinde kullanılan pis su boruları sert PVC tip olmalıdır. Su yüküne bağlı olarak borular uygun çapta ve et kalınlığında seçilmelidir. Pis su borularının yatay hatlarda %1,5-2 eğimde döşenmesi belirtilmelidir.
Projede pis su hatları ayrı bir paftada kolon şemasıyla beraber gösterilmelidir.
UYGULAMA ESASLARI: Temiz Su Tesisatı: Su sayaçları terazide olacak şekliyle montaj yapılmalı, öncesi ve sonrasına kesme vanaları konmalıdır.
Bina dışı ve içinde dolaşan boruların duvar geçişlerinde duvar içine boru kılıfı bırakılmalıdır. Kolon ve sıva üstünde kullanılan borular uygun mesafelerde kelepçelerle duvara sabitlenmelidir.
Çok katlı binalar için bina içinde tesisat şaftı bırakılmalıdır Çok katlı binalar için bina içinde tesisat şaftı bırakılmalıdır. Ayrıca tüm kat aralarında müdahale kapakları bulunmalıdır. Su sayaçları ve kesme vanaları donma ve dışarıdan müdahaleye maruz kalmaması için muhafaza altına alınmalıdır.
Kat aralarındaki tesisat geçişleri kırıcı ile değil, karot makineleri ile yapılmalıdır. Plastik boru kaynaklarında kaynak sıcaklığı ve kaynak süresine dikkat edilmelidir. Aksi halde boru içinde istenmeyen kesit daralmaları oluşacaktır. Fark edilmeleri ise zaman alacaktır. Daire içlerinde kullanılacak PPRC borular mümkün olduğunca duvara gömülerek taşınmalıdır.
Boru montajları sonrasında tesisata kullanım basıncının 1,5 katı seviyesinde deneme tulumbası ile su basılıp 3 gün süre beklenerek sızdırmazlık testi yapılır. Tutanak haline getirilir.
Sıcak Su Tesisatı: Bina kullanım amacına göre sıcak su resirkülasyon hattı çekilerek sıcak suyun ısı kaybı ve fazla su sarfiyatı önlenmelidir. Sıcak su kullanımında resirkülasyon hattına yedekli pompa konulmalıdır.
Pis Su Tesisatı: Pis su borularının projede belirtilen uygun eğimde, çapta ve et kalınlığında montajının yapılmasına dikkat edilmelidir. PVC boru bağlantılarında conta kullanılması gerekmektedir. Pis su tesisatlarında mümkün olduğunca 90° dirsek ve çatal uygulamalarından kaçınılması gerekmektedir. 45° dirsekler tercih edilmelidir.
PVC boruların asma tavan arası ve duvar bağlantılarında uygun mesafelerde kelepçe ile sabitlenmesi gerekmektedir. Vitrifiye montajı öncesi sıva ve inşaat atıklarının PVC boruların içine kaçmasını engellemek için boruların açıkta kalan ağızlarının kapak ile kapatılması gerekmektedir.
Lavabo, eviye ve duş teknelerinin sifonlarının bağlantılarında uygun S şeklinin verilmesiyle oluşabilecek kötü koku engellenmelidir. Ana pis su hattının uygun noktasından havalık amaçlı çatıya kadar PVC boru taşınmalıdır.
Pis su rögarlarının taşma ve tıkanma durumlarında, pis suyun bina içine girmesini engellemek amacıyla boru üzerine çekvalf sistemi konmalıdır. Pis su boruları bina çıkışlarında en yakın ve en uygun noktalardan rögara bağlanmalıdır. Rögar bağlantı eğimleri çok önemlidir. Pis su rögarları arasında bağlantı amaçlı koruge boru kullanılmalıdır.
ARMATÜR VE VİTRİFİYE MONTAJLARI Armatür montajı öncesi çekilen tesisatlar duvara şablonla sabitlenmelidir. Şablon kullanımıyla uygun mesafe ve terazide bırakılan borular armatür montajına kolaylık sağlayacaktır.
Armatür montajı öncesi borulara keten sarılarak sızdırmazlık sağlanmalıdır. Armatür montajı öncesi armatür içindeki contalar kontrol edilmelidir.
Tüm batarya ve ara musluklar için ayna kullanılmalıdır. Bina kullanım amacına göre bataryalar tasarruf amaçlı fotoselli seçilebilir. Rezervuar montajlarına özen gösterilmelidir. Özellikle duvar içinde kalan gırtlak hortumu ile alaturka hela taşı bağlantıları sızdırmazlık açısından önemlidir.
Vitrifiye montajlarında teraziye dikkat edilmelidir Vitrifiye montajlarında teraziye dikkat edilmelidir. Özellikle duvar ve zemin kesişimlerinde silikon mastikle sızdırmazlık sağlanmalıdır. Islak hacim tesisat uygulamalarında boruların asma tavan içinde bırakılması arıza çalışmaları için müdahale kolaylığı sağlayacaktır. Bu husus mimari proje aşamasında dikkate alınmalıdır.
Duş teknesi montajlarında duvar diplerinin silikon mastikle contalanması akıntıları engelleyecektir. Vitrifiye, boru ve sifon bağlantılarının sızdırmazlığı kontrol edilmelidir. Duş teknesi montajında tekne zemininde su kalmaması için uygun eğim verilmesine dikkat edilmelidir.
İZOLASYON Bina dışında atmosfere açık alanda kalan boruların izolasyonu donmayı önlemek amacıyla uygun malzeme seçilerek yapılmalıdır. Çok katlı binalarda aynı şaftı kullanan soğuk ve sıcak su borularının etkileşimini azaltmak ve ısı kaybını önlemek amacıyla uygun malzeme kullanarak izolasyonları yapılmalıdır.