OKUMA YAZMANIN NEYİ OLUR?

Kitap da cennet ağacının meyvesidir. KISSADAN HİSSE Hz. peygamber: -“Nerede bir cennet ağacıyla karşılaşırsanız, gölgesinde dinleniniz.” Sahabiler: -“Ey Allahın resulü! Bu dünyada cennet ağacını nerede bulacağız?” diye sorulduğunda: -“Her alim bir cennet ağacıdır.” buyurur. Kitap da cennet ağacının meyvesidir.

KİTAP UNESCO’NUN tarifiyle kitap: “Periyodik olmayan kırk dokuz veya daha fazla sayfası bulunan yayınlardır.” Kitap muhibbi Necip Asım’ın (YAZIKSIZ) 1893 yılında yayınladığı KİTAP isimli eseri; Türkçede konusu kitap, kitabın tarihi olan tek telif eserdir. “Kitapları ikiye ayırmak mümkündür: günün kitapları ve her zamanın kitapları.” (RUSKİN)

KİTAP “Okuduğumuz kitap bir yumruk gibi uyarmıyorsa ne işe yarar?” (FRANZ KAFKA) “Okuyabilirseniz her insan bir kitaptır.” (WİLLİAM ELLİS) “Okumasını bilirsen her insanın bir kitap olduğunu görürsün.” (W.E.CHANNİNG) “Canlı ve cansız her varlık bir kitaptır.” (FETHULLAH GÜLEN)

“Müslüman kitapla doğar, kitapla yaşar ve kitapla ölür.”

OKUMA “Yaratan Rabbinin adıyla oku. O, insanı bir alak’tan yarattı. Oku, Rabbin en büyük kerem sahibidir. Ki O, kalemle (yazmayı) öğretti. İnsana bilmediğini öğretti.” (K.K.-Alak 1-5)

OKUMA “Kadın olsun, kitap olsun cildine aldanmayıp içindekilere bakılmalıdır.” CENAP ŞAHABETTİN “Okumak; belleğimizin içinde küçük bir bahçe yaratmaktan başka bir şey değildir.” SUSANA TAMARO

OKUMA 2011 Nisan ayında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye Okuma Kültür Haritası oluşturulmak amacıyla 26 ilde 6212 kişiyle görüşülerek ortaya konan araştırma önemli ipuçlarıyla dolu Bu araştırmaya göre: Kitap rastgele seçilip, düzensiz okunuyor: %45,3 Kitap en çok okunan basılı materyal: %54 Yılda ortalama 7,2 kitap okunuyor En çok tavsiye edilen kitaplar okunuyor: %61,5 Düzenli olarak izlenen yazar yok: %84,2 Kitap seçiminde yayınevi seçimi yapılmıyor: %90,16 Halk kütüphanelerinin varlığı biliniyor: %77 Genellikle halk kütüphanelerinden yararlanma ihtiyacı duyulmuyor.

OKUMA “...Okurken bir başka kimse bizim için düşünür: biz sadece onun zihin sürecini takip etmekle yetiniriz. Nasıl ki yazmayı öğrenirken talebe, öğretmen tarafından kalemle çizilmiş çizgileri takip eder; okurken de tıpkı bunun gibidir; düşünme işinin büyük bölümü zaten bizim için bitirilmiştir. Bunun içindir ki kendi düşüncelerimizle meşgul olduktan sonra elimize bir kitap almak her zaman bizi bir parça rahatlatır. Fakat okurken zihnimiz aslında başka birisinin düşüncelerinin oyun alanından başka bir şey değildir. Ve dolayısıyla öyle olur ki çok fazla okuyan ve arada düşünmeksizin geçirilen eğlence yahut meşgale ile kendisini eğlendiren kimse, yavaş yavaş kendi kendine düşünme yeteneğini kaybeder, tıpkı at üstünden inmeyen bir adamın sonunda yürümeyi unutması gibi. Birçok eğitimli adamın durumu bundan pek farklı değildir...” Arthur Schopenhauer

NİÇİN OKUMALI? “ilim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir. Sen kendini bilmezsin, Bu nice okumaktır? Okumaktan mana ne? Kişi hakkı bilmektir. Sen okudun bilmezsin Ha bir kuru emektir.” (YUNUS EMRE) “Kainat İnsan İçin Yaratılmıştır. Okumayı Öğrenen İnsan Mesut İnsandır.” (JOHN HERSEL)

NİÇİN OKUMALI? “Kısacık ömrümüzde sadece şahsi gözlem ve tecrübe ile ne kadar bilgi edinebiliriz? halbuki okuma ile yüzyılların duygu, fikir ve tecrübelerini birkaç sat içine sığdırabilir, o kitaptaki görüşlerle fikrimizi zenginleştirebiliriz.” M. ESAD COŞAN “Bir yazı bizde ancak kendi malımız olan fikirler doğurmak şartıyla faydalıdır.” PEYAMİ SAFA Okumak; hem birey hem de toplum olarak yürüyüşümüze güç katar. Önümüzdeki uzun mesafeyi daha hızlı ve daha rahat almak için kara, deniz ve hava araçlarından faydalanmak ne ise, gündelik hayatta kitaplardan istifade de aslında aynı şeydir.

NİÇİN OKUMALI? “...Maksatsız okumak da vakit öldürmektir.” SÜHEYL ÜNVER “Okumanın rehberi yine okumaktır.” İSMET ÖZEL

NİÇİN OKUMALI? Yapılan istatistiklerde batı ülkelerinde belirlenmiş ihtiyaçlar listesinde kitap 18. sırada yer alırken, ülkemizde 2003 yılındaki bir istatistiğe göre 235. sırada yer almaktadır. Hayatı, insanı, tabiatı ve en önemlisi de kendimizi daha iyi anlamak ve kavramak için okumak zorundayız.

NE OKUMALI? Okuyucunun ne okuyacağına en cesaretli adım, okumaya başlamaktır. Okuma faaliyeti içerisinde olanlar, bir süre sonra ne okuyacaklarına; ilgi alanları ve yeteneklerine göre karar verebilirler. Çünkü, sürekli kitap okumak, bir nehrin akışı gibidir. Nehir, nasıl zamanla akış yönünü belirliyorsa, kitap okuyucusu da zamanla yönünü bulur. Yaptığı okumalar neticesinde bünye okuma ihtiyacını ortaya koyar ve bir süre sonra okuma hem içerik hem de yöntem olarak yönünü bulur.

NE OKUMALI? “Okur kitap arar ama, kitabın da okuru bulduğunu ben çok gördüm.” BİLGE KARASU “Bazı kitaplar atmak için, bazısı yutmak için geriye kalan birkaçı ise çiğnemek ve sindirilmek içindir.” FRANCİS BACON “Okuyacağınız yazarı arkadaşınızı seçer gibi seçin.” (DİLLAN) “Yaşlıların yiyeceklerinde dikkatli olmaları gerektiği gibi gençler de okumak için seçecekleri kitaplarda titiz davranmalıdır. Çok fazla yemesinler iyice çiğnemeleri gerekir.” CHURCHİLL

NE OKUMALI? Necip Asım kitap listesi : “…Okumaya önce hangi kitaptan başlanılmalıdır? Çünkü kitaplar put kırıcı birer İbrahim olduğu kadar put yapıcı Azer’ dir de....” NECİP ASIM Necip Asım kitap listesi : Tefsir-i Tibyan (Muhammed b. Hazma ed-debbağ Mevlid-i Şerif (Süleyman Çelebi) Hilye-i Hakani (Mehmed Hakani) Telemak Tercümesi (Fenelan) Husrevname (xenaphan) Mukaddime (İbn Haldun) Hümayyunname (Beydeba) Gülistan (Sadi) Mesnevi-i Şerif Tercümesi(Nahifi) Durub-i Emsal-i Osmaniye (Şinasi) Fezleke-i Tarih-i Osmani (A. Vefik Paşa) Ahlak-ı Ala i (Kınalızade Ali) Koçi Bey Risalesi Mizanü’l Hakk fi İhtiyaril Ehakk (Katip çelebi) Cidali Sadi be Müddei (Sadi

NASIL OKUMALI? Verimli okuma; bilgiyi ezberlemek değil yorumlayabilmektir. “Okuyucuları ikiye ayırırım: hatırlamak için okuyanlar, unutmak için okuyanlar.” WİLİAM LYON PHELPS

NASIL OKUMALI? “Okuma eyleminin belli bir hedef çerçevesinde gerçekleşmelidir.” “Fikri çalışmanın herkesin mizacına göre değişen verimli ve aziz saatleri vardır.” ALİ FUAT BAŞGİL

NASIL OKUMALI? Ömer Rıza Doğrul, Mehmet Akif’in kendisini okumaya nasıl verdiğini şöyle anlatır: “Akif gibi okuyana nadir tesadüf olunur. Bir eserden ne öğrenmek mümkünse hepsini layıkıyla, unutmayacak bir halde öğrenmeden eseri elinden bırakmazdı. Okuduğu her eseri birkaç kere okumadan çekinmez, iyice anlamadığı her noktayı erbabına müracaat ederek layıkıyla anlamadan eseri bırakmazdı.”

NASIL OKUMALI? Sonuç olarak; “nasıl okumalı?” sorusuna verilecek cevap, sürekli ve belli bir sistematik dahilinde yapılan okumada yatıyor aslında. Önemli olan, kesintiye uğramadan okumayı devam ettirmektir. Okumada yöntem; söz konusu okuma serüveninde gizli olup, zamanı gelince kendiliğinden ortaya çıkar ve okuyucu onu hemen hisseder.”

DÜŞÜNME – KONUŞMA – YAZMA İnsan zihninin temel ayakları olan düşünce, dil, okuma ve yazı izleği arasında nasıl bir ilişki vardır? Düşünce, dil, okuma ve yazı birbirini tamamlayan ve bütünleyen önemli bir izlektir. Ve bu izlek içerisinde en önemli adım ise; şüphesiz ki Yazı’dır.

DÜŞÜNME – KONUŞMA – YAZMA Rasim Özdenören yazıyı, fotoğrafa benzetir. Bir karede dondurulan fotoğrafın okunması ne denli çeşitlemeye müsaitse, yazının da o denli çeşitlemeye açık olduğunun altını çizer “Yazı, İmge ve Gerçeklik” adlı eserinde. “Anladım ki; aklına geleni yazmak, yazı yazmak değildir.” C. MERİÇ “ İyi bir yazar; fikir ve düşünceleriyle toplumu rahatsız eder” N.F.K. “Yazmak, insanın kendi içinde berraklık yaratmaya ve kendi varlığımızın anılarını geleceğe iletmeye yarayan en basit ve en derin eylemdir.” S. TAMARO

OKUMA YAZMANIN NEYİ OLUR “…bir kitap artarda dizili cümlelerden değil, bir benzetme yapmak gerekirse, kemerlere, kubbelere dönüştürülmüş cümlelerden meydana gelir.” W. WOOLF

OKUMA YAZMANIN NEYİ OLUR Okuma; yazma balını yapmak için arının konduğu çiçeklerdir. O çiçeklerden bin bir emekle özü alır ve yeni, özgün faydalı bir gıda olarak yaratır. Ortaya çıkan o muazzam ürün sayesinde varlığımızı daha iyi kontrol etme şansına kavuşuruz. Yine okuma; yazmanın esrarengiz arka planıdır. Arka planı güçlü kalemler, her zaman için verimli olurlar. Tarih, onları silinmeyecek harflerle hafızasına kazır ve insanlığın vazgeçilmezleri arasına kor. Sonuç olarak yazmak; yeni bir bina inşa etmekse; okuma, o binanın temelidir. O nedenle yazmanın temeli olan okuma, kuvvetli ve sağlam olmalı ki; yazma da tarihe yeni bir beyaz sayfa ekleyebilsin.

YAZARLIĞIN OKULU OLUR MU? “Yaşamayı bileydim yazar mıydım hiç şiir? Yaşamayabileydim yazar mıydım hiç şiir? -yaşama! -ya bileydim? Yazar: mıydım Hiç: şiir.” İSMET ÖZEL Günümüz yazarlarından Fatma Karabıyık Barbarosoğlu, yazarları; “yazar”, “kötü yazar” ve “yazarımsı” diye üç gruba ayırır. Ünlü Alman düşünür Schopenhauer ise olaya daha gerçekçi yaklaşıp iki tür yazardan bahseder, “yazarlık ve üslup üzerine” adlı makalesinde. Bunlardan birincisi; “sırf ele aldığı konu için yazanlar...”, yani; insanlarla paylaşılmaya değer düşünce ve tecrübe sahibi yazarlar... ikincisi ise; “sadece yazmak için yazanlar...”, yani; para kazanmak için yazanlar.. Aslında bu iki tür yazarlık da, belli bir tecrübe ve yetenek gerektirir. Her iki tür de, sonuçta bir ürün ortaya koymaktadır. Ancak birincisinin doğal bir tadı varken, ikincisinin serada yetişen sebzelerden pek bir farkı yoktur

DERGİLER NE İŞE YARAR? “Kitap, istikbale yollanan mektup… Smokin giyen heyecan, mumyalanan tefekkür... Kitap ve gazete… Biri zamanın dışındadır, öteki anın kendisi. Kitap beraber yaşar sizinle, beraber büyür. Gazete okununca biter. Kitap fazla ciddi, gazete fazla sorumsuz; dergi hür tefekkürün kalesi. Belki serseri ama taze ve sıcak bir tefekkür. Kitap çok defa tek insanın eseri, tek düşüncenin yankısı, dergi bir zekâlar topluluğunun. Bir neslin vasiyetnamesidir dergi; vasiyetnamesi daha doğrusu mesajı…” CEMİL MERİÇ Cemil Meriç’ten nakille öğreniyoruz: “derginin vatanı İngiltere’dir. İngiltere’de ilk dergi 1749’da Montly Review adıyla çıkmıştır.” Dergiyi, mecmuanın kötü bir tercümesi olarak değerlendiren üstat Cemil Meriç’e göre dergi; korkak, pısırık bir kelimedir; düşünmez, haykırmaz, dövüşmez. Mecmua kelimesi ise bir asalet, bir edep taşır.

DERGİLER NE İŞE YARAR? Gündelik hayatın aynası olan gazetenin yanında dergiler, daha derin analiz ve kalıcı fikir düşünce ve sanatsal faaliyet imkânına sahiptirler. Geçmiş dönemlerde de dergiler, hep bir misyon yüklenmiş ve özellikle edebiyat severler için “ocak” vazifesi görmüşlerdir. Temennimiz; düşünce-sanat geleneğimizde böylesi bir izleğe sahip dergiciliğin, fikir-sanat kabızlığı çekilen günümüzde, çıtayı daha da yükselterek ocak/mektep görevini yeniden ihya ve inşa etmeleridir.