T.C. TİCARET BAKANLIĞI 1 Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Mayıs 2019 Esnaf ve Sanatkar Meslek Kolları Yenileme Çalışması

2 SUNUM İÇERİĞİ 1 Genel Bilgiler 2 Meslek Değişikliği İhtiyacı 3 Süreç 4 Esnaf ve Sanatkar Meslek Kolları Listesi 5 Yeni Süreç

3 ESNAF VE SANATKAR ile TACİR ve SANAYİCİYİ BELİRLEME KOORDİNASYON KURULU Esnaf ve tacir ayrımını yapmak üzere, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun 63 üncü maddesi gereğince Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulu kurulmuştur. Kurulun çalışma usul ve esasları Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulu Yönetmeliği’nde düzenlenmiş olup Esnaf ve Sanatkar meslek kollarının belirlemek Koordinasyon Kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.

4 Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulu 1987, 2002, 2007, 2016 yıllarında dört defa toplanmış ve ihtiyaçlara uygun olarak; tarihinde 20 Sektör, 225 Meslek Kolu tarihinde 20 Sektör, 483 Meslek Kolu tarihinde 19 sektör, 491 Meslek Kolu tarihinde 17 sektör, 307 Meslek Kolu belirlenmiştir yılı için hazırlanan meslek kolları listesinde 11 sektör, 184 Meslek Kolu tespit edilmiştir. ESNAF VE SANATKAR ile TACİR ve SANAYİCİYİ BELİRLEME KOORDİNASYON KURULU

5 MESLEK KOLLARININ KULLANILMASI SÜRECİ Şu an kullanılmakta olan esnaf ve sanatkar meslek kollarının NACE ile uyumluluğunun sağlanması sayesinde; esnaf ve sanatkar sicil kaydının büyük bir çoğunluğu ( kayıt) güncel meslekler ile değiştirilerek esnaf ve sanatkarların ekonomik faaliyet kodları, esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerince doğrulanmış ve ESBİS’de kayıt altına alınmıştır. Esnaf ve sanatkarlara verilen belgelerdeki meslek ifadesi kaldırılarak yerine tescil ettirdiği mesleğe ilişkin ekonomik faaliyet kodu ve tanımı gösterilmiş bu sayede diğer kamu kurum ve kuruluşlar ile yaşanılan faaliyet tanımlaması problemleri ortadan kaldırılmıştır.

6 MESLEK KOLLARININ YENİDEN BELİRLENMESİ İHTİYACI Esnaf ve sanatkar meslek kollarının NACE faaliyet kodları ile uyumlaştırılmasının ilk defa yapılması süreç içerisinde iyileştirme ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu ihtiyaçlar aşağıda sıralanmıştır. Şu an kullanılan meslek kollarında pazarcılık mesleği tek bir meslek olarak ifade edilmiştir. Ancak yerelde ilgili meslek gıda, tekstil, mobilya ticareti gibi birbirinden bağımsız faaliyetler olarak yürütülmektedir. Bu sebeple pazarcılık mesleği türleri çeşitlendirilerek gerçek durumuna yaklaştırılması amaçlanmıştır. Meslek TanımıTaslak Meslek Tanımı Tezgâhlar ve pazar yerleri vasıtasıyla yapılan ticaret Pazarda ayakkabı, tekstil ürünleri ticareti Pazarda bitki, hayvan, su ürünleri ticareti Pazarda çeşitli malların ticareti Pazarda sebze, meyve ticareti Pazarda yiyecek, içecek ticareti

7 MESLEK KOLLARININ YENİDEN BELİRLENMESİ İHTİYACI Meslek kollarında birbiri ile yakından ilişkili olan meslekler tek bir meslek altında birleştirilmiştir. Bu sayede esnaf ve sanatkarların sicilde ödeyecekleri tescil ücretlerinin düşürülmesi hedeflenmiştir. Meslek TanımıTaslak Meslek Tanımı Sıvı ve katı yağ imalatı ve ticareti Şarküteri ürünleri imalatı, ticareti Süt ve süt ürünleri imalatı Şarkütericilik Yumurta ticareti Meslek TanımıTaslak Meslek Tanımı Depolama ve yediemin hizmetleri Yük taşımacılığını destekleyici faaliyetler Kargo ve kurye faaliyetleri

8 MESLEK KOLLARININ YENİDEN BELİRLENMESİ İHTİYACI Meslek kolları tanımlarında geçen detay tanım yerine taslak meslek kollarında kapsayıcı, basit meslek tanımları benimsenmiştir. Böylece esnaf ve sanatkar mesleklerinin halk diline uygun bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır. Meslek TanımıTaslak Meslek Tanımı Sıhhi tesisat, ısıtma ve iklimlendirme tesisatıSıhhi tesisatçılık Saat ve hassas aletlerin imalatı, tamiri ve ticaretiSaatçilik Lokantacılık, yemek ve içecek sunumu faaliyetleriLokantacılık Fırıncılık ve unlu mamuller imalatı ve ticaretiFırıncılık Kereste imalatı ve ticaretiKerestecilik Büfelerde, bakkallarda ve marketlerde yapılan ticaretBakkallık, bayilik, büfecilik

9 MESLEK KOLLARININ YENİDEN BELİRLENMESİ İHTİYACI Esnaf ve sanatkar taslak meslek kolları, birbiri ile ilişkili meslekleri kapsayacak şekilde gruplandırılarak sektör ifadeleri tekrar belirlenmiştir. Böylece mesleklerin sektörel birlikteliğinin güçlendirilmesi amaçlanmıştır. Sıra NoTaslak Sektör Tanımları 1 AĞAÇ İŞLERİ 2 KUAFÖR, BERBER, TEMİZLİK, SPOR, KOZMETİK, SAĞLIK 3 EĞLENCE, DİNLENME, ORGANİZASYON 4 ELEKTRİK, ELEKTRONİK, BİLGİSAYAR 5 HEDİYELİK EŞYA, EĞİTİM, BASIM, FOTOĞRAF, ÇEŞİTLİ MALLAR 6 GIDA, TARIM 7 ULAŞTIRMA HİZMETLERİ 8 METAL, OTOMOTİV, MAKİNE 9 GİYİM, DERİ ÜRÜN, EV TEKSTİLİ, DOKUMA 10 YAPI SANATLARI 11 PAZAR, SEYYAR Sıra NoSektör Tanımları 1AĞAÇ VE AĞAÇTAN MAMUL EŞYA 2BERBER, KUAFÖR VE KİŞİSEL BAKIM 3EĞLENCE, DİNLENME VE BARINMA 4ELEKTRİK, ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR 5GIDA ÜRÜNLERİ 6KARA VE DENİZ TAŞITLARINA İLİŞKİN FAALİYETLER 7KIRTASİYE, FOTOĞRAF, BASIN VE YAYIN 8KİMYASAL, PLASTİK, PORSELEN VB. ÜRÜNLER 9KÜLTÜR, SANAT VE EĞİTİM 10MADEN, MADENİ EŞYA VE MAKİNA 11 MÜZİK ALETLERİ, SPOR MALZEMELERİ, OYUNCAK VE AVCILIK ÜRÜNLERİ 12SAĞLIK, SPOR VE KOZMETİK 13TARIMSAL VE HAYVANSAL FAALİYETLER VE ÜRÜNLER 14TEKSTİL, AYAKKABI VE DERİDEN MAMUL EŞYA 15TEZGÂHLAR VE PAZAR YERLERİ VASITASIYLA YAPILAN TİCARET 16ULAŞTIRMA HİZMETLERİ 17YAPI SANATLARI VE YAPI MALZEMELERİ

10 MESLEK KOLLARI DEĞİŞİKLİĞİNDE YÜRÜTÜLEN SÜREÇ Karar tarihli ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Toplantı sonucunda karar altına alınacak taslak meslek kolları listesi tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere Cumhurbaşkanlığı’na gönderilmiştir. Koordinasyon Kurulu üyelerinden gelen görüşler Genel Müdürlüğümüzce incelenerek taslak meslek kolları bir kez daha revize edilmiş ve tarihli yazı ile Koordinasyon Kurulu üyelerine toplantı çağrı yazısı yazılmıştır. TESK’den gelen görüşler Genel Müdürlüğümüzce incelenerek taslak meslek kolları revize edilmiş ve tarihli yazı ile Koordinasyon Kurulunun görüşüne açılmıştır. Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan taslak meslek kolları tarihli bir yazı ile tüm esnaf ve sanatkar meslek kuruluşlarının görüşüne açılmış ve ilgili görüşler tarihine kadar TESK koordinasyonunda derlenerek Genel Müdürlüğümüze bildirilmiştir.

11 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım AAĞAÇ İŞLERİ A.01 İkinci el eşya ticareti A.02 Kerestecilik A.03 Marangozluk A.04 Mobilya boyacılığı A.05 Mobilya döşemeciliği A.06 Mobilya imalatı A.07 Mobilya ticareti A.08 Yakacak imalatı, ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

12 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım BEĞLENCE, DİNLENME, ORGANİZASYON B.01 Ajans, organizasyon faaliyetleri B.02 Düğün salonu işletmeciliği B.03 Eğlence yerleri işletmeciliği B.04 Gazinoculuk B.05 Kahvehanecilik, kıraathanecilik B.06 Lokal işletmeciliği B.07 Otel, pansiyon, yurt işletmeciliği B.08 Oyun salonu, internet kafe işletmeciliği B.09 Ses, sahne sanatçılığı B.10 Şans oyunları bayiliği ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

13 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım C ELEKTRİK, ELEKTRONİK, BİLGİSAYAR C.01 Asansör, yürüyen merdiven kurulumu, bakımı, onarımı C.02 Beyaz eşya onarımı C.03 Beyaz eşya ticareti C.04 Bilgisayar kurulumu, onarımı, programlama, veri kurtarma C.05 Elektrik makineleri imalatı, kurulumu, onarımı C.06 Elektrik malzemeleri imalatı, ticareti C.07 Elektrik sistemleri imalatı, kurulumu, onarımı C.08 Elektrik tesisatçılığı C.09 Elektrikli ev aletleri imalatı, onarımı C.10 Elektrikli ev aletleri ticareti C.11 Elektronik ürün imalatı, onarımı C.12 Elektronik ürün ticareti C.13 E-ticaret C.14 Güvenlik sistemleri hizmetleri C.15 Kayıtlı medyaların imalatı, kiralanması, ticareti C.16 Telekomünikasyon cihazları onarımı C.17 Telekomünikasyon cihazları ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

14 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım DGIDA, TARIM D.01 Aktar ürünleri imalatı, ticareti D.02 Arıcılık D.03 Bakkallık, bayilik, büfecilik D.04 Balıkçılık D.05 Besicilik, celeplik D.06 Bitkisel ürünlerle ilgili faaliyetler D.07 Börekçilik D.08 Çeşitli gıdaların imalatı D.09 Değirmencilik, zahirecilik D.10 Dondurmacılık D.11 Evcil hayvan bakımı, ticareti D.12 Fırıncılık ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

15 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım DGIDA, TARIM D.13 Gübre, zirai ilaç imalatı, ticareti D.14 Kantincilik D.15 Kasaplık D.16 Kuruyemiş imalatı, ticareti D.17 Lokantacılık D.18 Manavlık D.19 Meşrubat imalatı, ticareti D.20 Pastanecilik, tatlıcılık D.21 Şarküteri ürünleri imalatı, ticareti D.22 Şekercilik, çikolatacılık D.23 Tavukçuluk D.24 Yaş sebze, meyve ticareti D.25 Yufkacılık, kadayıfçılık ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

16 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım E GİYİM, DERİ ÜRÜN, EV TEKSTİLİ, DOKUMA E.01 Ayakkabıcılık E.02 Çamaşırhane, kuru temizleme, ütücülük hizmetleri E.03 Deri aksesuar imalatı, ticareti E.04 Deri giyim eşyası imalatı, onarımı E.05 Deri giyim eşyası ticareti E.06 Dericilik E.07 Dokumacılık E.08 Ev tekstil ürünleri imalatı, ticareti E.09 Halı yıkama hizmetleri E.10 Halıcılık, kilimcilik E.11 İkinci el tekstil ürünleri ticareti E.12 Konfeksiyonculuk E.13 Tasarım faaliyetleri E.14 Tekstil baskıcılığı, boyacılığı E.15 Terzilik E.16 Tuhafiye imalatı, ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

17 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım F HEDİYELİK EŞYA, EĞİTİM, BASIM, FOTOĞRAF, ÇEŞİTLİ MALLAR F.01 Arzuhalcilik, danışmanlık, bilgi hizmetleri F.02 Basın, yayım, iletişim F.03 Bireysel sanatkârlık faaliyetleri F.04 Çeşitli malların ticareti F.05 Çiçekçilik F.06 Fatura tahsilat bürosu işletmeciliği F.07 Fotoğrafçılık F.08 Fotokopicilik, tez yazımı F.09 Hediyelik eşya imalatı, ticareti F.10 Kağıt, kağıt ürünleri imalatı, ticareti F.11 Kauçuk, plastik ürünlerin imalatı, ticareti F.12 Kırtasiye imalatı, ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

18 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım F HEDİYELİK EŞYA, EĞİTİM, BASIM, FOTOĞRAF, ÇEŞİTLİ MALLAR F.13 Kitapçılık F.14 Kreş işletmeciliği F.15 Kurs işletmeciliği F.16 Matbaacılık F.17 Müzik aletleri imalatı, onarımı, ticareti F.18 Oyuncak imalatı, ticareti F.19 Reklamcılık, tabelacılık F.20 Sanat eseri, antika ticareti F.21 Tercümanlık F.22 Züccaciye imalatı, ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

19 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım G KUAFÖR, BERBER, TEMİZLİK, SPOR, KOZMETİK, SAĞLIK G.01 Alternatif tedavi merkezi işletmeciliği G.02 Cenaze hizmetleri G.03 Diş laboratuvarlarının faaliyetleri G.04 Dövme salonu işletmeciliği G.05 Erkek berberliği G.06 Genel temizlik, haşere kontrol faaliyetleri G.07 Güzellik salonu işletmeciliği G.08 Hasta bakıcılığı G.09 Kadın kuaförlüğü G.10 Kaplıca, hamam işletmeciliği G.11 Kozmetik imalatı, ticareti G.12 Optik ürünlerin imalatı, ticareti G.13 Spor malzemeleri imalatı, ticareti G.14 Spor tesisi işletmeciliği G.15 Temizlik malzemeleri imalatı, ticareti G.16 Tıbbi malzemelerin imalatı, ticareti G.17 Tuvalet işletmeciliği ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

20 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım H METAL, OTOMOTİV, MAKİNE H.01 Alüminyum ürün imalatı H.02 At arabası imalatı, onarımı H.03 Bakırcılık H.04 Çilingirlik H.05 Demir, çelik eşya imalatı, ticareti H.06 Deniz taşıtları imalatı, onarımı, ticareti H.07 Dökümcülük H.08 Ev aletleri imalatı, onarımı, ticareti H.09 Hurdacılık H.10 İklimlendirme, soğutma sistemi imalatı, kurulumu, onarımı H.11 Kalaycılık, kaplamacılık H.12 Karoser imalatı, kaportacılık H.13 Kuyumculuk H.14 Makine imalatı, kurulumu, onarımı H.15 Makine, yedek parça ticareti ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

21 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım H METAL, OTOMOTİV, MAKİNE H.16 Motosiklet, bisiklet imalatı, onarımı H.17 Motosiklet, bisiklet ticareti H.18 Oto bakım servisçiliği H.19 Oto boyacılık H.20 Oto döşemecilik H.21 Oto elektrikçilik H.22 Oto lastik onarımı H.23 Oto lastik ticareti H.24 Oto LPG montajı H.25 Oto yedek parça imalatı H.26 Oto yedek parça ticareti H.27 Oto yıkama, yağlama H.28 Saatçilik H.29 Soba, banyo kazanı, şofben imalatı, onarımı, ticareti H.30 Tenekecilik H.31 Tornacılık H.32 Tüp gaz bayiliği ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

22 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım IPAZAR, SEYYAR I.01 Pazarda ayakkabı, tekstil ürünleri ticareti I.02 Pazarda bitki, hayvan, su ürünleri ticareti I.03 Pazarda çeşitli malların ticareti I.04 Pazarda sebze, meyve ticareti I.05 Pazarda yiyecek, içecek ticareti I.06 Seyyar satıcılık ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

23 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım JULAŞTIRMA HİZMETLERİ J.01 Akaryakıt ticareti J.02 Durak, otopark işletmeciliği J.03 Faytonculuk J.04 İş makinesi işletmeciliği J.05 Kara yolu ile yük taşımacılığı J.06 Minibüsçülük J.07 Nakliyat komisyonculuğu J.08 Oto galericilik, oto kiralama J.09 Oto kurtarıcılık J.10 Otobüsçülük J.11 Özel ambulans işletmeciliği J.12 Servis aracı işletmeciliği J.13 Su yolu taşımacılığı J.14 Taksicilik J.15 Trafik müşavirliği, iş takipçiliği J.16 Yük taşımacılığını destekleyici faaliyetler ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

24 Sektör KoduSektör TanımMeslek KoduMeslek Tanım KYAPI SANATLARI K.01 Boya, kimyasal ürünlerin imalatı K.02 Boya, kimyasal ürünlerin ticareti K.03 Camcılık K.04 Çevre düzenleme, peyzaj faaliyetleri K.05 Emlakçılık K.06 Hırdavatçılık K.07 İnşaat malzemeleri imalatı K.08 İnşaat malzemeleri ticareti K.09 İnşaatçılık K.10 Mermer, taş, kum ocakçılığı K.11 Prefabrik yapıların imalatı, kurulumu, ticareti K.12 PVC ürün imalatı K.13 PVC ürün ticareti K.14 Sıhhi tesisatçılık K.15 Sondajcılık ESNAF VE SANATKAR MESLEK KOLLARI LİSTESİ

25 MESLEK KOLLARI UYGULANMASI VE YENİ SÜREÇ Yeni meslek kollarının uygulanmaya başlandığı tarihi itibariyle yeni meslek kolları listesi ESBİS’e yüklenmiş olup, diğer meslekler sistemsel olarak pasif hali getirilmiştir. Meslek kollarındaki bu değişiklik sebebiyle tüm esnaf ve sanatkar işletmelerinin mesleklerinin güncel mesleklere dönüştürülmesi gerekmektedir. İlgili dönüşüm kapsamında yapılan analiz çalışmalarında esnaf işletmeleri hakkında aşağıdaki durumların gerçekleşebileceği gözükmektedir. Bunlar; Eski meslek kolu yeni meslek koluna kolay bir şekilde birebir aktarılabilir. Eski meslek kolu yeni meslek koluna aktarılırken eski meslek birden fazla yeni mesleğe dönüşebilir. Kişinin birden fazla eski meslekten kaydı olabilir ve bu meslekler aktarılırken aynı yeni meslekte birleşebilir. Kişinin mesleği hiç aktarılmamış olabilir. Kişinin maliye kayıtları değişmiş olabilir.

26 Faaliyeti Aktarılmış, Bir Mesleğe Sahip İşletmenin Bir Mesleğe Dönüşmesi Durumu M1: Eski Meslek, M2: Yeni Meslek İşletmenin faaliyet gösterdiği meslek sistemsel olarak birebir tüm NACE’leri ile birlikte yeni meslek kollarında bir meslek olarak dönüşebiliyorsa ESBİS bu işlemi otomatik olarak yapabilir. Bu kapsamda yaklaşık 1 milyon 662 bin kayıt yeni meslek kollarına sistemsel olarak aktarılmıştır.

27 Faaliyeti Aktarılmış, Bir Mesleğe Sahip İşletmenin Birden Fazla Mesleğe Dönüşmesi Durumu M1: Eski Meslek, M2: Yeni Meslek, M3: Yeni Meslek İşletmenin faaliyet gösterdiği meslek yeni meslek kollarına göre birden fazla mesleğe dönüşüyor olabilir. Bu durumda aktarımın hangi meslek koluna yapılacağına ESBİS otomatik olarak karar veremeyeceğinden bu durum sicil müdürlüklerinin kontrolüne bırakılmıştır.

28 Faaliyeti Aktarılmış, Birden Fazla Mesleğe Sahip İşletmenin Bir Mesleğe Dönüşmesi Durumu M1: Eski Meslek, M2: Eski Meslek, M3: Yeni Meslek İşletmenin faaliyet gösterdiği meslekler yeni meslek kollarına göre bir mesleğe dönüşüyor olabilir. Bu durumda olan işletmeler için kişinin beyanı dahilinde mevcut mesleğinden esas faaliyet ile ilgili mesleğe aktarımın yapılması gerekmektedir.

29 Faaliyeti Aktarılmamış ya da Nace Kodunu Süreç İçinde Değiştirmiş Esnafın Durumu Yaklaşık 92 bin kayıt şu anda Meslek491 olarak bilinen meslek kollarında Meslek307 aktarım için beklemektedir. Bu durumda olan esnaf işletmeleri için sicil yönetmeliği çerçevesinde kişinin sicile davet edilmesi ve durumunun netleştirilmesi gerekmektedir. Diğer yandan 307 meslek kolunda aktarımı yapılmış olsa bile güncel maliye verilerine göre durumu değişen esnaf işletmeleri için sicil yönetmeliği çerçevesinde ilgili durumun netleştirilmesi gerekmektedir.

30 Arz ederim….