3.Ünite KUVVET ve ENERJİ Kütle ve Ağırlık

Kütle ve ağırlık kavramları günlük hayatta birbirlerine karıştırılmaktadır. Kütle ve ağırlık birbirinden farklı büyüklüklerdir. Bu kavramların birbiri yerine kullanılması bilimsel olarak doğru değildir.

KÜTLE Değişmeyen madde miktarına kütle denir. Eşit kollu teraziyle ölçülür. Birimi kilogram (kg)’dır. Küçük kütleli maddeler ölçülürken gram (g)’da kullanılır. “m” Harfiyle gösterilir.

AĞIRLIK Bir cismin kütlesine etki eden yer çekimi kuvvetine ağırlık denir. Birimi Newton (N)’dur. Dinomometre ile ölçülür. ”G” harfi ile gösterilir. Bir cismin ağırlığı değişebilir. Örneğin dünya üzerinde kutuplarda yer çekimi kuvveti fazla ekvator da azdır. Bu nedenle bir cismin kutuplardaki ağırlığı ekvatordakinden fazladır. Deniz seviyesinden yukarı çıkıldıkça kütle çekimi azalır dolayısıyla ağırlıkta azalır. Bir cismin farklı gök cisimlerindeki ağırlığı da farklı değerler alır. Büyük kütleli gezegenler de kütle çekimi fazla olduğu için ağırlık fazla küçük kütleli gezegenlerde ise azdır. Dünyadaki bir cismin ağırlığı Ay’da ki ağırlığından altı kat fazladır. Dünyada 600N ağırlığındaki bir kişi Ay’a gitse ağırlığı 100N olur.

Kütle ve Ağırlık arasındaki farklar AĞIRLIK Madde miktarıdır Maddeye etki eden yer çekimi kuvvetidir. Eşit kollu teraziyle ölçülür Dinamometre ile ölçülür Değişmez Bulunduğu yere göre değişir. “m” harfiyle gösterilir “G” harfiyle gösterilir Birimi kilogram veya gram’dır Birimi Newton dur

KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ Bütün cisimler sahip oldukları kütleden dolayı diğer cisimleri kendine doğru çeker. Bu kuvvete kütle çekim kuvveti denir. Kütle çekim kuvveti; Cisimlerin kütlesi büyüklüğüne Cisimler arasındaki mesafeye Bağlıdır. Kütlesi büyük olan cisimlerin kütle çekimi fazladır. Cisimler arasındaki mesafe ne kadar azsa kütle çekimi kütle çekimi o kadar fazladır. Denizlerde oluşan gel git olayı Dünya ile ay arsındaki kütle çekiminden dolayı gerçekleşir. Dünyanın üzerinde bulunan cisimlere uyguladığı kütle çekimine yer çekimi denir. Yer çekimi temas gerektirmeyen bir kuvvettir. Yer çekiminin yönü daima Dünyanın merkezine doğrudur.

Farklı Gök Cisimlerinde 1kg Kütleye Etki Eden Yer Çekimi Kuvveti 1kg kütleye uygulanan yer çekimi kuvveti Dünya 9,81N Jüpiter 23,3N Merkür 3,7N Ay 1,62N