NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Toplumsal cinsiyet sosyolojisi Kuramsal Yaklaşımlar NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
Liberal Feminist Kuram Liberal feminist kuram 18.yy Aydınlanma ve doğal haklar yaklaşımına yönelik kadınlardan gelen eşitlik talebiyle şekillenmiştir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mary Wollstonecraft 1792’de liberal feminizmin başlıca tarihsel kaynağı olarak kabul edilen «Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi» isimli kitabını yazmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © 17. ve 18. yüzyıllarda kadınların eş ve anne olarak evine ait olduğu düşüncesi hakimdi. Kadının kocasının koruyuculuğunda ve aileye ait olduğu fikri tüm liberal erkek düşünürlerin ortak fikriydi. Tüm insanlar için doğal haklar yaklaşımını benimseyenler bile kadınlar sçz konusu olduğunda benzer fikirleri paylaşmaktaydı. Liberal erkek düşünürlere göre doğal haklara sahip olan kişiler ailenin efendileri olan mal sahibi erkeklerdir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Doğal haklar yaklaşımını eleştirerek kadınlara uyarlayan Elisabeth Cady Stanton 1848’de «Duygular Bildirisi»ni (Decleration of Sentiments) yayınladı. Bu belge Bağımsızlık Bildirgesinin birebir uyarlamasıdır ve dönemi için radikal talepler içerir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Marksist ve Sosyalist Feminist Kuram Marksist feministler kadınların ezilmelerini üretim biçimlerinin, özellikle de kapitalizmin analizine dayandıran bir analiz geliştirdiler Marksist feministler için çağdaş toplumun tanımlayıcı özelliği kapitalizmdir ve bu sistem içinde kadınlar özgül bir ezilmişik ile karşılaşırlar. Bunun nedeni, ücretli emek alanından dışlanmaları ve ev alanındaki sorululuklarla sınırlandırılmalarıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sosyalist Feminist Kuram toplumsal alanın neden kamusal ve özel alan olarak ayrıldığını açıklamayı amaçlar. İkili sistemler yaklaşımını geliştir. Kapitalizmin ve ataerkilliğin farklı toplumsal yapılar olduğu ve kadınları ayrı ayrı ezdiği, ancak bir araya geldiğinde özgün ezilme biçimleri yarattıklarını düşünürler. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©