Postnatal Yenidoğan Bakımı ve Neonatal Tarama Testleri Doç.Dr.Ceyhun Dalkan Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri ABD Yenidoğan

Postnatal Newborn Care: Termoregülasyon Cilt bakımı Göbek bakımı Göz bakımı K vitamini uygulaması Hepatit B aşısı Yenidoğan taraması

Termoregülasyon: Yenidoğan homeostazı Hipotermi hipoglisemi Metabolik asidoz O2 gereksinimini artırma Koagülasyon bozuklukları Apne

Cilt Bakımı Bebeğin vücut ısısı stabil olana kadar banyo ertelenir. Ilık su ve temizlenmiş bir sabun, yüz ve kafadan kan ve mekonyumu temizlemek için kullanılır. Heksaklorofen gibi antiseptik solüsyonlar nörotoksisite riski nedeniyle kullanılmamaktadır.

Kord Bakımı: Göbek kordonu lokal ve sistemik enfeksiyonların bir kaynağı olabilir. Antiseptik çözümler: İyot % 70 alkol Klorheksidin Toksisite riski nedeniyle cıva içeren antiseptikler önerilmez

Bizim biriminde: Alkol (günde 4 kez)

Göz Bakımı: Konjuktivit nedeni: Infeksiyonlar - N. gonorrhoea (2-7 gün) - S. aureus (2-7 gün) - C. trachomatis (7 günden sonra) en sık - pseudomonas (nazocomial infeksiyon) b) Kimyasal konjukt (AgNO3) (ilk 2 günde)

Gonococcal ophthalmia

Ofthalmia neonatorum profilaksisi 1% AgNO3 (gümüş nitrat) solusyonu 0.5% erythromycin göz kremi 1% tetracycline Gonokokal enfex.lu anneden doğan bebeğe: seftriakson IM ( 50 mg/kg)

Vitamin K uygulaması: Vit K: Faktör II, VII, IX, X, protein C ve S sent YD.da Vit K eksikliği: Vit K plasentadan iyi geçmez Bağırsak bakteri florasının yokluğu: vit K sentezini azaltır İnsan sütü düşük miktarda K vitamini içerir Antibiyotik uygulaması endojen K vitamini üretimini azaltır. Tüm yeni doğanlar doğumdan 1 saat sonra 1 mg vitamin K IM almalıdır.

Yenidoğanın erken hemorajik hastalığı Yaşamın 24 saati içinde kanama (genellikle intrakraniyal kanama) Annenin kullandığı ilaçlar: Warfarin Antiepileptikler Antitüberküloz ilaçlar

Yenidoğanın klasik hemorajik hastalığı: Yaşamın 1-7 günü kanama IKK nadir Genellikle gastro intestinal veya kütanöz kanama Sağlıklı bebeklerin % 1'i, K vitamini profilaksisinin yokluğunda

Yenidoğanın geç hemorajik hastalığı 1-3 aylar arasında kanama Kistik fibroziz, bilier atrezi, diare vb Intrakranial hemoraji en sık belirti

Hepatitis B aşılaması: Term Infant: Maternal HBs Ag (-)  HB aşısı taburculuk öncesi Maternal HBs Ag (+)  HB aşı + HBIg (48-72 saat içinde) HBsAg durumu bilinmeyen  HB aşısı ilk 12 saat içinde ve maternal seroloji bak

Hepatitis B aşılaması: Preterm Infant: Anne HBs Ag (-) infant Bebek, hastaneden taburcu edildiğinde veya 1 aylıkken bağışıklama Maternal HBs Ag (+)  HB Bağışıklama + HBIg ve bağışıklama 1 aylıkken tekrarlanır. HBsAg durumu bilinmiyor  İlk 12 saatte HB immünizasyonu ve maternal serolojik testler. (Sonuçlar mevcut değilse, o zaman HBIG'yi de verin.)

Yenidoğan Taraması İlkeleri Yenidoğanda hangi hastalıklar rutin olarak taranmalıdır? Popülasyonda yüksek prevalans (PKU) Geri dönüşümsüz hasara kadar semptomatikt (Hipotiroidizm) Etkili tedavi mümkün Güvenilir tarama testi Kitle taramasının makul maliyeti

Yenidoğan döneminde taranan hastalıklar: Kesin Endikasyonlr: PKU Konjenital hipotiroidizm Kistik Fibroziz Biotidinaz eksikliği Rölatif Endikasyonlar KAH Galaktozemi G6PD eksiklği Hemoglobinopatiler

Tarama zamanı: Taburcu edilmeden önce taranmalı NICU ve preterm bebeklerde yeni doğan bebekler 7 günlükken numune alınmalı İdeal olarak bebek PKU ve galaktozemi taraması için en az 48 saat enteral beslenmelidir. Antibiyotik alan veya TPN alan bebeklerde anormal sonuçlar olabilir. Bu durumlarda tarama testleri tekrarlanmalıdır.

FENİLKETONÜRİ Otozomal resesif Amino asit metabolizmasının en yaygın doğuştan hastalığı Fenilalanini tirozine dönüştüren fenilalanin hidroksilaz aktivitesindeki bozukluk Fenilalanin seviyesinde artış, beyin hasarı ve zeka geriliği. (normal seviye 1 mg / dl'nin altında). Tedavi edilebilir bir hastalık (düşük fenilalanin düşük proteinli diyet) Tedavi edilmeyen beyin gelişimi ve işlevi ciddi olarak bozulmuşsa. Türkiye'de insidans 1 / 4.500.

Symptoms & signs: Etkilenen bebekler doğumda normaldir Çocuklarda sarı saçlar, mavi gözler, egzama ve idrarın kötü kokusu olabilir. Artmış kas tonusu ve daha aktif kas tendon Daha sonra zihinsel gerilik ve nöbetler gibi ciddi beyin problemleri ortaya çıkar.

FKU Tedavisi PKU'nun tedavisi diyettir. yaşam için sıkı bir düşük PHE diyet. Bu diyet özel bir düşük PHE formülü, düşük proteinli gıdalar, meyveler ve çoğu sebzeyi içerir. PKU tedavisinin amacı 2 ila 6 mg / dl arasında fenilalaninin kan seviyesini korumaktır.

Sonuçlar Erken tedavi mental retardasyonu ve nörolojik anormallikleri önler Maternal PKU'da (mikrosefali, doğuştan kalp hastalığı, IUGR) : Diyetin süresiz olarak devam Nöropsikiyatrik bozuklukların ortaya çıkmasını, öğrenme güçlüklerini ve davranış problemlerini artırır.

Tarama testleri PKU için bakteriyel analizler: Diskler, bakteri, büyüme ortamı ve diğer gerekli faktörleri içeren agar veya silika jelleri üzerine yerleştirilir. Diskin etrafındaki bakteri büyümesi miktarı, kandaki metabolit konsantrasyonuna orantılıdır. Kandaki fenilalanini ölçen kimyasal analizler. Ferrik klorür kullanılarak idrarda fenilketonun saptanması.

Kongenital Hipotiroidizm Önlenebilir mental retardasyo nedeni Yenidoğan döneminde çoğunlukla asemptomatik Yenidoğan taraması erken tanı için gerekli Primer hipotiroidizm sıklığı 1/4000'dir. Tedavi: tiroid hormon replasmanı

Neonatal tarama 48 saatlik yaşam sonrası TSH ölçümü (doğumdan sonra fizyolojik TSH dalgalanması vardır) Primer hipotiroidizmde: T4 düşüktür, TSH yüksek T4, TSH ölçümü, taramanın duyarlılığını ve özgüllüğünü artırır, aynı zamanda maliyeti de arttırır.

Biotidinaz eksikliği Biyotinidaz eksikliği, vücudun biotini geri dönüştüremediği kalıtsal bir bozukluktur. Nöbetler, hipotoni, solunum problemleri, işitme ve görme kaybı, ataksi, deri döküntüleri, alopesi sık görülen bulgulardır. Biyotin ile tedavi cilt ve nörolojik bulguların iyileşmesi ile sonuçlanır.

Erken tedavi daha iyi prognoz ile sonuçlanır İşitme ve görme problemleri biyotin tedavisine dirençli olabilir

Kistik Fibroziz Otozomal resesif Kistik fibrozis transmembran iletkenlik düzenleyici (CFTR) proteini için genin her iki kopyasında mutasyonların varlığı   İnsidans: 1/2500 (Avrupa); beyaz ırk en yaygın genetik bozukluk.

CFTR, ter, sindirim sıvıları ve mukus üretiminde etkilidir CFTR fonksiyonel olmadığında, sekresyonlar kalınlaşır. Çoğunlukla akciğerleri etkiler, ama aynı zamanda pankreas, karaciğer, böbrekler ve bağırsak

Belirti ve bulgular: Cildi tuzlu tatma Kötü büyüme, zayıf kilo alımı Kalın, yapışkan mukus Sık göğüs enfeksiyonu Öksürük veya nefes darlığı

Kistik fibrozis de tanı: yenidoğan taraması, ter testi ve genetik test Yenidoğanda tanı: immünoreaktif tripsinojen Immünoreaktif tripsinojen’i yüksek olan yd larda tanı doğrulamak için:TER testi

Hava yolu enfeksiyonunun proaktif tedavisi İyi beslenme ve aktif yaşam tarzının teşviki

Yenidoğanın işitme taram testi İnsidans 2-4 / 1000 canlı doğum Türkiye'de her yıl 1.300.000 doğumdan 1300- 2600 işitme kaybı olan bebek doğmakta Normal konuşma ve dil gelişimi için erken tanı ve rehabilitasyon çok önemlidir.

Yenidoğanda Gelişimsel Kalça Displazisi Taramsı Insidans: 1 -2 /1,000 lcanlı doğumda Usg + klinik muayene