KAVRAM HARİTALARI

Kavram haritaları Joseph D. Novak tarafından geliştirilmiştir. Kavram haritaları: Kavramlar arası ilişkilerin görselleştirildiği iki boyutlu şemalardır. Tek bir kavramın aynı kategorideki diğer kavramlarla genelden özele doğru ilişkisini görsel ve somut olarak ifade eden grafiklerdir. Joseph D. Novak

Kavram haritası yapılmak istenirse; Önce yapmak istediğiniz problem, bilgi ya da konunun temel sorusunu tanımlamanız gerekir. Bunun için 10-20 kavram geliştirilir. Bu kavramlar listelenir. Burada önemli olan sonradan, bir biçimde bu kavramların ilişkilerini göstererek etraflarını doldurmaktır. Etiketlere tek bir kelime ya da en fazla iki kelimeden oluşan kavramlar yazılır.

Kavramlar arası ilişkiler kırık oklarla gösterilir Kavramlar arası ilişkiler kırık oklarla gösterilir. Çünkü okların kırık noktalarına ne tür ilişki görüldüğü yazılır. Herhangi bir kavramın altına 3 ya da 4’ten fazla kavram yerleştirmemeye özen gösterilir. Eğer daha fazla kavram yazmanız gerekirse o durumda en iyi yol daha genel kavramlar oluşturmaktır. Kavram haritaları tepeden aşağıya doğru okunur. Genel kavramların tepede, spesifik kavramların aşağıda yer alması gerekmektedir. Daha sonra kavramlar arası ilişkiler gösterilmelidir. Kavram haritalarının özelliği değişik basamaklardaki kavramlar arasındaki ilişkilerin kurulmasıdır.

Kavram haritaları; Öğrenmelerin daha anlamlı ve kalıcı olmasını sağlar. Önceki bilgilerle yeni öğrenilecek bilgiler arasında anlamlı ilişki kurulmasına yardımcı olur. Yeni bir ünitenin, bölümün ya da konunun kapsamını tanıtma amacıyla da kullanılabilir. Kavramsal yanılgıların ortaya çıkarılmasında ve öğrencilerin bilgi yapılandırmasında etkin olarak kullanılır. Öğretmenlerin değerlendirilmesinde de kullanılması mümkündür.

Kavram haritaları; - Örümcek, - Zincir, - Balık kılçığı ve Hiyerarşik olmak üzere 4 farklı şekilde hazırlanabilir;

Örümcek kavram haritaları; bir ana kavram ve bu kavramın özelliklerini göstermek amacıyla kullanılır.

Zincir kavram haritaları; olayların akışını ve akış esnasında bu olaylar arasındaki ilişkiyi gösterir.

Hiyerarşik kavram haritası; ana kavram ve alt kavramlar genelden özele doğru yerleştirilir. Ana ve alt kavramlar arasındaki oklara bu kavramlar arasındaki ilişki yazılır.

Balık kılçığı; bir konu veya konu ile ilgili faktörleri (ana neden ve alt nedenleri) neden sonuç ilişkisi kurarak irdeleyen sistematik düşünmeyi sağlayan ve sonuç olarak analitik bir yaklaşım güden diyagramlardır. Fikir üretme amaçlı örgütsel problemlerin çözümünde kullanılır.

BİLGİ HARİTALARI

Bilgi haritası nedir? Bilgi haritaları, bilginin kullanılması için haritalandırılmasına, organizasyon şemaları yapılmasına, karar ağaçlarının çizilerek gözden geçirilmesine yaramaktadır. Bir ülkeye ait bölgeler haritası, bir kıtaya ait ülkeler haritası da bilgi haritası olup, bunlar ‘örümcek harita’ olarak adlandırılmaktadır. Öğrenmeyi kolaylaştıran haritalar; zihin, kavram ve bilgi haritalarıyla sınırlı değildir. Kelime haritaları, iş akış şemaları gibi çok çeşitli haritalar söz konusudur.

. yapılandırmış haritalara dönüştürme tekniklerinden biridir. Bilgi haritası; metindeki bilgiyi anlamak için; . metni iki boyutlu olarak, . yapılandırmış haritalara dönüştürme tekniklerinden biridir. Öğretmen tarafından nasıl kullanılacağı öğretilmelidir. Öğrenenler tarafından kullanılmalıdır.

Bilgi haritasının tablodan farkı, metindeki bilgilerin çerçeve-bağ-çerçeve kümeleri şeklinde gösterilmesidir. Kavram haritası ile bilgi haritası aynı anlamda kullanılmaz. Çünkü biri bilgiyi düzenler, diğeri yalnızca kavramları düzenlemektedir. Bilgi haritaları daha fazla bilgiyi içermek zorundadır. Çünkü tümüyle metni anlatmayı, öğretmeyi amaçlar.

Bilgi haritasının yararları neler olabilir?

Öğrenmeyi sistemli hale getirir. Karmaşık bilgileri kavramayı sağlar. Öğrencinin konu hakkında neyi bilip neyi bilmediğini belirler. Çalışma zevki verir, öğrenmeyi hızlandırır. Görsel zekası yüksek olanlar için çekici ve öğrenmeyi hızlandırıcı olabilir.

Bilgi ile ilgili ana ve yan düşünceleri birbirinden daha kolay ayırt etmesini sağlar. Bilginin bellekte sağlam ve verimli kalmasını sağlar.

YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM

Yapılandırmacı yaklaşım, yeni bir “eğitim programı” değildir. O bir yaklaşım ya da bir yöntemdir. Bu nedenle herhangi bir programın bütün boyutlarının yapılandırmacı yaklaşıma göre ortaya konması diye bir görüş söz konusu değildir. Yapılandırmacı yaklaşım “öğretim süreçleri” ile ilgilidir. Bu yaklaşımda öğretmen öğrencinin mevcut fikir ve bilgilerini geliştirmeye yardım eder. Öğretmen ve öğrenci sorumluluklarını paylaşır.

Öğretmen öğretmekten çok cesaretlendirme üzerinde durur. Öğretmen öğrencilerine “su içmeleri için rehberlik eder ama onlara su içirmez . Bu yaklaşımda bir öğretmen için en iyi yol, öğrencinin konu hakkında; - ne bildiklerini değerlendirmek ve - bunlardan başlamaktır. Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenci için öğrenme; - doğrusal bir işlem değil - kompleks bir süreçtir.

Çünkü yapılandırmacı yaklaşımda; Öğretmen öğrencilerin bakış açılarını araştırır ve değerlendirir. Sınıftaki etkinlikler, öğrencilerin birbirine eğitsel anlamda meydan okumasına dayandırılır. Öğretmenler derslerini temel kavramlar ve büyük fikirler etrafında oluştururlar. Öğretmenler öğrencilerin öğrenmelerini, günlük öğretim bağlamında değerlendirirler.

Yapılandırmacı yaklaşım öğrenci merkezlidir. Ancak bu öğretmenin kürsüsünde oturması anlamına gelmemektedir. Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmen de en az öğrenci kadar aktiftir. Yapılandırmacı öğretim, her alanın öğretimi için uygun değildir. Mesela matematikte kullanılan sembollerin öğretimi vb.

Yapılandırmacı yaklaşımın kavram analizi şu şekildedir: PEDAGOJİK PSİKOLOJİK bireysel Yapılandırmacı öğretim Yapılandırmacı öğretim Sosyal grup Eğitim programının muhtevası Araştırma Yapılandırmacılık Yapılandırmacılığın bilgiye yaklaşımı Gerçek nedir? Bunu nasıl biliyoruz?

Geleneksel okullarda başarı, sınavlarla belirlenirken, bu yaklaşımda öğrenciyi gözleme, öğrencinin ürünlerini sergileme ve ürün dosyalarını (portfolyö) değerlendirme şeklinde yürütülmektedir. Bu yaklaşımın geleneksel yaklaşımdan bir farkı da, geleneksel yaklaşımda öğrenci, ağırlıklı olarak bireysel çalışır. Oysa bu yaklaşımda öğrenci, ağırlıklı olarak gurup içinde çalışır ve gurup içindeki performansı ile değerlendirilir.