Saf Madde ve Karışımlar Hazırlayan: İlayda Turgut

Madde ve Genel Özellikleri Çevremizde gördüğümüz madde ya da cisimlerin bazıları tek bir maddeden oluşurken, bazıları ise birkaç maddenin karıştırılmasıyla oluşur.

Madde ve Genel Özellikleri Eşya ve cisimler yapısına göre saf madde veya karışım olmak üzere iki gruba ayrılır. Karışım Saf madde

Saf Maddenin Genel Özellikleri Günlük hayatımızda kullandığımız nesnelerin bazıları tek bir maddeden oluşmaktadır.

Saf Maddenin Genel Özellikleri Yapısında sadece bir tür madde bulunan nesnelere saf madde denir. Demir Bakır

Saf Maddenin Genel Özellikleri Saf maddeler; hangi şekil ve büyüklükte olursa olsun yapısında aynı tür maddeyi içerir ve aynı özelliklere sahiptir. Gümüş Alüminyum

Saf Maddenin Genel Özellikleri Saf maddeler, içeriğine göre element veya bileşik olmak üzere ikiye ayrılır. Element Bileşik Bakır (Cu) Saf Su (H2O)

Saf Madde (Element) Örnekleri Demir (Fe) Bakır (Cu) Alüminyum (Al) Gümüş (Ag)

Saf Madde (Bileşik) Örnekleri Şeker (CH2O) Saf su (H2O) Karbonat(CO3) Tuz (NaCı)

Karışımların Genel Özellikleri Günlük hayatımızda kullandığımız eşyaların birçoğu farklı türde maddelerin karışımından oluşur.

Karışımların Genel Özellikleri Karışımlar, birden fazla saf maddenin kendi özelliklerini koruyarak bir araya getirilmesiyle oluşturulur.

Karışımların Genel Özellikleri Karışımlar, doğal ortamlarda bulunabilir veya saf maddelerin sonradan bir araya getirilmesiyle oluşturulabilir. Toprak Çay

Madde Türleri (Özet) Basit Karışımlar Çözeltiler Farklı maddelerin kendi özelliklerini koruyarak bir araya gelmesiyle oluşturulur. Basit Karışımlar Çözeltiler

Madde Türleri (Özet) Saf maddeler Karışımlar Elementler (Demir, Bakır, Altın, Hidrojen, Karbon…) Bileşikler ( Saf Su, Tuz, Şeker, Karbonat, Etil alkol…) Basit Karışımlar (Süt, Ayran, Salata, Kum-çimento karışımı…) Çözeltiler (Tuzlu su, Şekerli su, Çay, Hava, …)

Madde Türlerinin Genel Özellikleri Saf maddeler Karışımlar * Yapısında tekbir tür madde (atom veya molekül) içerir. * Özkütleleri sabittir, yapısı homojendir. * Belirli bir erime ve kaynama noktaları vardır. Basit yollarla bileşenlerine ayrıştırılamaz. * Yapısında birden fazla madde türü içerir. * Karışımı oluşturan maddeler kendi özelliklerini korur. * Saf maddeler karışımı oluştururken her oranda karıştırılabilir. * Basit yollarla bileşenlerine ayrıştırılabilir.

Maddeleri Ayrıştırma Yöntemleri * İnsanlar çok eski zamanlardan beri hayatlarını sürdürebilmek için, dünyada bulunan karışımları ayrıştırmaya çalışmıştır. * Karışımların ayrıştırılmasında birçok yöntem kullanılır. Bu yöntemlerden üçü; Eleme Süzme Mıknatıslama

Eleme Yöntemi * Büyüklükleri farklı hâlde bulunan katı madde karışımlarını bir birinden ayırmak için eleme yöntemi kullanılır.

Eleme Yöntemi * Eleme yönteminde tanecikleri küçük olan maddeler elekten alta geçerken, tanecikleri büyük olan maddeler elekten geçemediği için üstte kalır.

Eleme Yöntemi * Elenecek maddelerin boyutlarına göre elek gözeneklerinin büyüklükleri de farklı seçilir. * Örneğin; un ve kepeği ayırmak için kullandığımız elek, çakıl taşlarını ve toprağı elemek için kullanılamaz.

Süzme Yöntemi * Belirli büyüklükteki katı ve sıvı maddelerden oluşan bazı karışımlar süzme yöntemi ile birbirinden ayrılır.

Süzme Yöntemi * Süzme yönteminin kullanılabilmesi için sıvı hâlde bulunan madde süzgeçten geçerken katı hâlde bulunan madde süzgeçten geçmemelidir.

Süzme Yöntemi * Süzme yönteminde kullanılan süzgeçlerin gözeneklerinin büyüklüğü de çok önemlidir. Süzgeç gözenekleri katı hâldeki maddenin geçmesini engelleyecek kadar küçük olmalıdır.

Mıknatıslama Yöntemi * Mıknatıs; demir, nikel ve kobalt içeren cisimleri çeker. Demirden yapılmış olan çivi, ataş, vida ve toplu iğne gibi cisimleri de çeker.

Mıknatıslama Yöntemi * Bir karışımın mıknatıs yardımıyla ayrıştırılması için, karışımda bulunan maddelerden bazıları mıknatıs tarafından çekilirken diğer maddeler çekilmemelidir. Demir, krom, kobalt, çivi, vida, iğne, ataç vb. maddeler Kum, toprak, talaş, saman, plastik, ağaç, tahıl, un vb. maddeler

Mıknatıslama Yöntemi * Örneğin, demir mıknatıs tarafından çekilirken kum çekilmez. Bu nedenle demir parçaları taş, toprak ya da kum karışımından ayrıştırılabilir.  

SORULAR

Sorular +

Sorular + + + + + + + + +

Sorular 2-) Şeker ve su karışımından oluşan çözelti için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Şeker çözünen su ise çözücüdür. B)  Şeker çözücü su ise çözünendir. C)  Her ikisi de çözücüdür. D)  Her ikisi de çözünendir.

Sorular 3-) Aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır? A) Saf madde…….Demir B) Saf madde …….Tuz C) Karışım…..…….Şeker D) Karışım ………...Limonata

Sorular I- Yağmur suyu II- Tuz III- Ayran 4-) Yukarıda verilen maddelerden hangi/hangileri saf maddedir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III

Sorular I - Demir tozu- Altın II- Gümüş - Alüminyum III-Nikel- Kobalt 5-) Yukarıda verilen karışımlardan hangi/hangileri mıknatıslamayla ayrıştırılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III

Sorular I - Tuz - su II- Pirinç - su III- Tuz- şeker 6-) Yukarıda verilen karışımlardan hangi/hangileri süzme yöntemiyle ayrıştırılabilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III

Sorular I - Kuru fasulye- kırmızı mercimek II- Tuz - şeker III- Pirinç – taş 7-) Yukarıda verilen karışımlardan hangi/hangileri eleme yöntemiyle ayrıştırılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III

Beni Dinlediğiniz için Teşekkürler www.egitimhane.com