NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ iletişim becerileri Kişilerarası İletişimde İyimser ve Kötümser Bakış Açıları NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ubyo.nisantasi.edu.tr

Kişilerarası İletişimde İyimser ve Kötümser Bakış Açıları İyimserlik, Kötümserlik, Gerçekçilik Öğrenilmiş Çaresizlik ve Öğrenilmiş İyimserlik NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İyimserlik Genellikle her düşünce ve işi iyi olarak değerlendiren bir tutum veya kişilik özelliği, Her şeyi en iyi yanından gören, her durumda iyi bir çıkış yolu uman dünya görüşü Hayatta kötülüklerden çok, iyi şeyler olacağına olan inanç; İyimserlik ve umut, insanlara seçenekler sunar. Umutsuzluğun sebebi, kişinin başka seçeneğinin kalmamasıdır. Oysa olumlu düşünen kişiler istekleri üzerinde yoğunlaşırlar. Bu yoğunlaşma onları mutlak hedeflerine doğru ilerletir. İyimserlik, olumluya odaklanma davranışının hayat felsefesine dönüştürülmüş şeklidir. Mutluluk düzeyinizi çoğaltmanın en pratik yolu, sizi çöküntüye uğratan ve huzursuz eden düşüncelerden kurtulmaktır. İyimser insan için nasıl olursa olsun yaşanılan an, kutsal ve değerlidir. Bu insan, bu değerli anı en iyi şekilde değerlendirir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İyimserlik İyimser insanlar için "başarı", istenilen sonuçtur ve bu sonuç, onların er ya da geç ulaştıkları zirvedir. İyimser insanlar çözümlerini kendileri meydana getirmelerinin yanı sıra, zihinlerinde her zaman acil durum tercihleri taşırlar. Problemler karşısında doğru bakış açısını ve çözümü hemen devreye sokan iyimserler, sorunun üstesinden kolaylıkla gelirler. İyimser bir bakış açısı geliştirildiğinde bunun hayatı güzelleştiren, hayatın tatsızlıklarını yok eden, başarıya giden yolların dikenlerinden kurtulmayı sağlayan bir güç olduğunu fark edilebilir. İyimserliğinizi güçlü kılmak için sezgilerinizin de güçlü olması gerekir. Safça bir iyimserlik insanın başını belaya sokarken, mantıklı bir iyimserlik sizi olumsuzlukların etkisinden koruyarak, sezgileriniz sayesinde sorunları önceden görebilmenizi sağlar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Kötümserlik Her şeyin kötü, hatta mümkün olabileceği kadar kötü olduğunu veya kötülüklerin toplamının iyiliklerin toplamından daha ağır bastığını ileri süren düşünce Kötümserlik kavramı (pesimizm) iyimserlik (optimizm) kavramının tam karşıtı olarak, dünya görüşü ve yaklaşımında düzeltilemeyecek kötü bir dünya portresidir. Kötümserler her zaman kötü biten bir son düşünürler. Gelecekle ilgili düşünceleri her zaman için ümitsiz ve değişmez bir olumsuz tasavvurun ötesine geçemez; NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gerçekçilik Düşünmenin temeli ve eylemin ölçüsü olarak gerçekliğe bağlanan görüş ve tutum; bilinçten bağımsız bir gerçekliğin var olduğunu benimseyen görüş; Gerçekçiliğe göre dış dünya bizden bağımsız olarak vardır. Var olan nesnel olandır, duyu organları aracılığıyla algılanabilir olandır. 19.yüzyılın ikinci yarısında romantizmin aşırı duygusallığına tepki olarak ortaya çıkmış bir akımıdır. Realizmde, duygu ve hayaller yerini, toplum ve insan gerçeklerine bırakır. Konular gerçekten alınır. Yaşanan ve gözlenen gerçek bütün çıplaklığıyla anlatılır. Gerçekler ön plandadır. Yalnızca yaşananın anlatılmasına yönelen gerçekçiler, olaylar ve kişiler karşısında tarafsız davranırlar. Eserlerine kendi duygu, düşünce ve yorumlarını katmazlar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Öğrenilmiş Çaresizlik Kişinin herhangi bir durumda çok sayıda başarısızlığa uğrayarak, bir şey yapsa da hiçbir şeyin değişmeyeceğini, olayların kendi kontrolünde olmadığını, o konuda bir daha asla başarıya ulaşamayacağını düşünüp, bir daha deneme cesaretini kaybetmesidir. Geçmişteki acı deneyimlerden çıkarılan negatif şartlanmaların bugünkü davranışları belirlemesidir. Daha önceki denemelerde karşılaşılan başarısız sonuçları, kendini sınırlayacak şekilde yanlış yorumlamaktır. Öğrenilmiş çaresizlik ve atalet, insanın potansiyelini kendinden çalıyor. Düşlerimizi çürütüyor. Özgüvenimizi eritiyor, cesaretimizi kırıyor. Kazanmayı değil, kaybetmeye katlanmayı öğretiyor. Çaresiz olduğunuzu düşündüğünüzden, çözüme götüren bir yol olduğu halde siz onu göremiyorsanız bu, sahte çaresizliktir. Öğrenilmiş çaresizlik üç şeyi zayıflatır: Akıl, istekler ve duygular! Öğrenilmiş çaresizlik insanlarda üç önemli yetersizliğe (veya bozukluğa) neden olur: Motivasyonel (motivational) zayıflama, entelektüel (cognitive) zayıflama ve duygusal (emotional) zayıflama. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Öğrenilmiş İyimserlik Öğrenilmiş çaresizlik teorisiyle meşhur olan Martin Seligman aynı zamanda “öğrenilmiş iyimserlik” kuramının da yaratıcısıdır. Seligman öğrenilmiş çaresizliğin pençesine düşmüş insanların başarısızlığı kalıcı gördüklerini, ne yaparlarsa yapsınlar sonucu değiştiremeyeceklerine inandıklarını ve bu durumun da onların dirençlerini kırdığını söyler. Bunun tersine Öğrenilmiş iyimserlik ise bir işi başarmanın mutlaka bir yolunun olduğuna inanmak, yaşanan başarısızlığı geçici bir durum olarak görmek ve sorunlara çözüm geliştirmek için hamle üzerine hamle yapmak üzerine kurulu bir zihin durumudur. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Öğrenilmiş İyimserlik Dayanıklılığın büyüklükle, güçle, kuvvetle ilgisi yoktur. Dayanıklı olmak demek, hayatta kötü günlerin de olduğunu kabul etmek, başımıza kötü şeyler geldiğinde isyan edip kendimizi kurban gibi algılamak yerine mücadele etmektir. Hayatın her koşulda mücadeleye ve yaşamaya değer olduğuna inanmaktır. “Kabullenmenin beş evresi” modeli- insan bir yıkımla karşılaştığında önce bu durumu “inkar” eder. Sonra “kızgınlık” baş gösterir. Daha sonra gerçeğin tamamını değil bir kısmını kabul etme “pazarlığı” içine girer. Kişi durumuyla yüzleşmeye başladığında “depresyona” girer ve sonunda durumu “kabullenir.” Kabullenmek, yeni bir başlangıç demektir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©