Yenilenebilir Enerji Kaynakları Dipl. – Ing. Cemal Çelik Dipl.–Ing. Cemal Çelik
Yenilenebilir Enerji Kaynakları ENERJİ NEDİR? Fizikte, enerji doğrudan doğruya gözlemlenemeyen fakat kendi konumundan hesaplanabilen fiziksel sistemin geniş, korunmuş bir özelliğidir. Enerji, bir sistemin iş yapma kapasitesidir. Fizikte iş, kuvvetin yer değişim yönündeki bileşeninin etkisinin yer değiştirmeyle çarpımı olarak tanımlanır ve enerji, iş ile aynı birimle ölçülür. ENERJİ NEDİR
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Enerji çeşitleri, Enerji çeşitleri arasında yer alan bir çok enerji türü vardır. Bu enerjiler insan hayatını kolaylaştıracak şekilde kullanılabilir. Bu enerji çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir. Potansiyel enerji Kinetik enerji Isı enerjisi Işık enerjisi Elektrik enerjisi Kimyasal enerji Nükleer enerji Ses enerjisidir. Termal enerjisi v.s. gibi…
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Enerjinin 3 temel formülü vardır: E=Fxd J [Nm] 1 joule enerjiye sahip bir madde, 1 metreyi 1 Newton ile gider. E=mxc2 [kgm2/s2] 1 kg kütlesi olan bir maddenin ışık hızının karesinin sayısal değeri kadar enerjisi vardır. E=Pxt [Ws] =1 joule enerjisi olan bir madde, 1 saniye boyunca, 1 Watt'lık güç uygulayabilir. Enerji ikiye ayrılır; Potansiyel enerji: Depolanabilen enerji türlerine denir. Pil veya saat zemberiği gibi. Potansiyel enerji formülü; Ep=mxgxh [J]Nm] Ep= Potansiyel enerji (joule) m= Kütle (kg) g= yer çekimi ivmesi (= 10 N/kg) h= yükseklik (m)
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kinetik enerji: Hareket halinde oluşan enerji çeşididir. Akan sular, rüzgar, giden araba enerjisi gibi durmadan hareket halinde olup, bir yerden bir yere doğru hareketlilik gösteren enerji çesididir. Kinetik enerji formülü; Ek=1/2 mxv2 [J] Ek= Kinetik enerji (joule) m= Kütle (kg) V= Hız (m/s)
Yenilenebilir Enerji Kaynakları sürekli devam eden doğal süreçlerdeki var olan enerji akışından elde edilen enerjidir. Bu kaynaklar güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi, hidrojen enerjisi dalga enerjisi olarak sıralanabilir. Doğanın kendi evrimi içinde bir sonraki gün de var olan enerji olarak da tanımlayabiliriz Günümüzde küresel enerjinin yüzde 80’i fosil yakıtlardan elde ediliyor. Yenilenebilir enerji kaynakları kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmada en önemli rolü üstlenmektedir. Yüzyıllar önce insanlar temel ihtiyaçlarını doğal yollardan karşılamaya çalışmışlardır.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Güneş, rüzgar, biyokütle, su, dalga gibi kendileri bitmeden diğer enerji kaynaklarının üretiminde kullanılan kaynaklara yenilenebilir enerji kaynakları diyebiliriz. Yenilenebilir enerji kaynakları doğal kaynaklardan sağlanır ve sürdürülebilirliği mümkün olan enerjilerdir. Yenilenebilir enerji kaynakları, fosil enerji kaynakları gibi zamanla bitmez, tükenmez. Kömür, petrol, doğalgaz gibi kaynaklarımız yenilenemez enerjilere örnektirler.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Örneğin; Yiyeceklerini güneşte kurutmuşlar, buğdaylarını değirmenlerde öğüterek gıda maddeleri elde etmişlerdir. Ancak sayıları hızla arttıkça yeni kaynak arayışına girmişlerdir. Bulunan bu yeni kaynakların ise zamanla hızla tükenmeye başladığı, aynı zamanda ve en önemlisi de çevreye verdiği zarar çoğalınca tekrar doğal kaynaklara yönelim söz konusu olmuştur. Türkiye’nin yenilebilir enerji potansiyeli ise 19 gigawatt olarak hesaplanmıştır.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Neden yenilenebilir Enerji; ➤ Yenilenebilir enerji kaynakları; ➤ Hava, su kirliliğini ve toprak erozyonunu azaltması, ➤ Tükenmez olması, ➤ Yerli olması, ➤ Ekonomik olması, ➤ İş alanlarının fazla olması, ➤ Ekolojik olması, ➤ Toplumsal ve ekonomik gelişmeyi desteklemesi, Bu günkü ve gelecek kuşakların daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda yaşamalarını sağlamak ve haklarına saygılı olunması nedeni ile tercih edilmelidir. Aşağıda belirtilen yenilenebilir kaynaklar hem halk sağlığını koruyucu nitelikte hem de tükenmeleri söz konusu değildir.
Yenilenebilir enerji kaynakları Yenilenebilir kaynakların doğru kullanılması için ön hazırlığın iyi planlanması çok önemlidir. YENİLENEBLİR KAYNAKLAR YAKITI-KAYNAĞI 1 Güneş enerjisi Güneş 2 Rüzgâr enerjisi Rüzgâr 3 Jeotermal enerjisi Yeraltı suları 4 Dalga enerjisi Deniz-Okyanuslar 5 Biyokütle enerjisi Biyolojik atıklar 6 Hidrolik enerji Nehirler 7 Hidrojen enerjisi Su 8 Gel-Git Enerjisi
Yenilenebilir enerji kaynakları Türkiye elektrik enerjisi tüketimi 2017 yılında bir önceki yıla göre %5,6 artarak 294,9 milyar kWh, elektrik üretimi ise bir önceki yıla göre %7,7 oranında artarak 295,5 milyar kWh olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılında elektrik üretimimizin, %37 'si doğal gazdan, %33'ü kömürden, %20'si hidrolik (HES) enerjiden, %6'sı rüzgârdan, %2'si jeotermal enerjiden ve %2’si diğer kaynaklardan elde edilmiştir.
Yenilenebilir enerji kaynakları 2018 yılı ilk yarısı itibarıyla ülkemiz kurulu enerji gücü 87.139 MW'a ulaşmıştır. 2018 yılı ilk yarısı sonunda kurulu gücümüzün kaynaklara göre dağılımı; yüzde 32,0’ı hidrolik enerji, yüzde 26,4’ü doğal gaz, yüzde 21,4’ü kömür, yüzde 7,7’si rüzgâr, yüzde 5,4’ü güneş, yüzde 1,3’ü jeotermal ve yüzde 5,8’i ise diğer kaynaklar şeklindedir. Ayrıca Ülkemizde elektrik enerjisi üretim santrali sayısı, 2018 yılı ilk yarısı itibarıyla 6.886’ya (Lisanssız santraller dahil) yükselmiştir. Mevcut santrallerin; 636 adedi hidroelektrik, 41 adedi kömür, 232 adedi rüzgâr, 40 adedi jeotermal, 303 adedi doğal gaz, 5.422 adedi güneş, 212 adedi ise diğer kaynaklı santrallerdir.