NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ MALZEME BİLİMİ ENDÜSTRİYEL MALZEMELER NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mühendislik Mimarlık Fakültesi mmf.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © ALAŞIMLI ÇELİKLER PASLANMAZ ÇELİKLER Krom alaşım elementinin demir içyapısında bulunuş şekilleri Kromun Fe-C denge diyagramı üzerindeki etkileri Kromun demir özellikleri üzerine etkileri Nikel alaşım elementinin demir içyapısında bulunuş şekilleri Nikelin Fe-C denge diyagramı üzerindeki etkileri Nikelin demir özellikleri üzerine etkileri Schaeffler diyagramı NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

PASLANMAZ ÇELİK TÜRLERİ ve ÖZELLİKLERİ Ferritik paslanmaz çelikler Ostenitik paslanmaz çelikler Martenzitik paslanmaz çelikler Dupleks paslanmaz çelikler Çökelme sertleşmeli paslanmaz çelikler TAKIM ÇELİKLERİ Bu çelikler malzemelerin kesilmesi ve şekillendirilmesinde kullanılan çeliklere takım çelikleri adı verilmiştir. Takım çelikleri çalışma sırasında ömürlerinin uzun olması için su verilerek sertleştirildikten sonra kullanılırlar. Takım çeliklerinin temel özellikleri: Yüksek aşınma direnci, sıcak sertlik, tokluk NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

TAKIM ÇELİK TÜRLERİ ve ÖZELLİKLERİ Alaşımsız takım çelikleri Şok dirençli takım çelikleri Soğuk iş takım çelikleri Sıcak iş takım çelikleri Yüksek hız takım çelikleri RULMAN ÇELİKLERİ NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © DÖKME DEMİRLER Bu metaller %2’den fazla karbon ve %1’den fazla silisyum içeren demir bazlı alaşımlardır. Sadece döküm yöntemi ile parça üretimi yapılan bu metallerde ana alaşım elementi demir olduğundan dökme demir olarak adlandırılmıştır. İçerdiği karbonun hiç olmazsa bir kısmı içyapıda grafit halinde bulunur. Ergime sıcaklıkları düşük, kalıp doldurma kabiliyetleri yüksek, titreşimi söndürme kabiliyetleri mevcut ve üretimleri hem kolay hem de ekonomik olduğundan bu malzemelerin üretimi ve tüketimi yaygındır. DÖKME DEMİR TÜRLERİ ve ÖZELLİKLERİ Gri dökme demir Küresel grafitli dökme demir Temper dökme demir NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © DEMİR DIŞI METALLER ALUMİNYUM ve ALAŞIMLARI Alüminyum ve alaşımlarının temel özellikleri şunlardır: Özgül ağırlığı düşük olduğundan hafif bir metaldir. Alaşımlama ve yaşlanma sertleşmesi ile dayanımı arttırılır. Yüzeyinde oksit tabakası oluştuğundan korozyona dayanıklıdır. Elektrik iletimi yüksektir. KYM metal olduğundan şekil alma kabiliyeti iyidir. Bakteri üretmediği için hijyen gerektiren yerlerde kullanılır. Alüminyum cevherleri Saf alüminyum üretimi Döğme alaşımlar ve standartları Döküm alaşımlar ve standartları Deformasyon ile sertleşen alaşımlar Yaşlanma ile sertleşen alaşımlar Yaşlanma sertleşme uygulamaları NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © BAKIR ve ALAŞIMLARI Kullanım tarihi en eski olan bu metalin en önemli özellikleri çok iyi elektrik ve ısı iletmesi, kolay şekillendirilmesi ve korozyona dayanıklığıdır. BAKIR ALAŞIMLARI ve ÖZELLİKLERİ Pirinçler Bronzlar STANDARTLAR Döğme alaşımlar Döküm alaşımlar TİTANYUM ve ALAŞIMLARI Mükemmel korozyon direnci, yüksek dayanım ağırlık oranı ve iyi yüksek sıcaklık özellikleri sağlayan hafif bir metaldir. Titanyum alaşımları döküm, şekillendirme ve birleştirme teknikleriyle kullanışlı şekillere işlenirler. Uçak endüstrisinde v tıpta kullanılmaktadır. Titanyum alaşımları ve özellikleri NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

PASLANMAZ ÇELİK TÜRLERİ ve ÖZELLİKLERİ MAGNEZYUM ve ALAŞIMLARI En hafif metaldir. Aşınma, korozyon ve şekil vermedeki olumsuz özellikleri alaşımlama ile giderilmeye çalışılmaktadır. Alaşım standartları Alaşımlar ve özellikleri NİKEL ve ALAŞIMLARI Nikel ve alaşımları yüksek ergime noktaları ve yüksek mukavemetleri nedeniyle korozyondan koruma ve yüksek sıcaklık direnci gerektiren uygulamalarda kullanılırlar. Nikel alaşımları ve özellikleri ÇİNKO ve ALAŞIMLARI Çinko ergime sıcaklığı düşük, iyi döküm özellikleri ve atmosfer korozyonuna direnci iyi olan ağır bir metaldir. Hegzagonal kafes yapısına sahip olan çinko, plastik şekil değişimine pek elverişli olmaması, yeniden kristalleşme sıcaklığının düşük olması nedeniyle sorun yaratmaz. Zamak alaşımları ve özellikleri NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © SERAMİKLER  Seramikler genellikle metal ve metal olmayan elemanların iyonsal bileşiklerinden oluşan inorganik malzemelerdir. Seramikler temel iki guruba ayrılır: Klasik seramikler ve mühendislik seramikleri Seramiklerin genel özellikleri KLASİK SERAMİKLER Bunlar kil, kaolen ve feldişpat gibi minerallerin pişirilmesi ile üretilirler. Bileşimlerinde değişik türde silikatlar, alüminatlar ve bunun yanı sıra bir miktar metal oksitler içerir. Klasik seramikler cam ve pişmiş kil ürünleri olarak ikiye ayrılır. CAMLAR Silis camı Soda kireç camı Kurşunlu cam Boron silikat camı NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © PİŞMİŞ KİL ÜRÜNLERİ Tuğla-kiremit Porselen Refrakterler Çimento MÜHENDİSLİK SERAMİKLERİ Bunlar saf halindeki oksit, karbür ve nitrürlerden oluşur. Yüksek mukavemet, yüksek sıcaklığa dayanım, korozyona dayanım gibi üstün özellikleri nedeni ile üretim ve tüketimleri artmaktadır. Al2O3, TiO2 SiC, WC Si3N4 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar (1) Kaşif ONARAN, Malzeme Bilimi, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 2014 (2) Temel SAVAŞKAN, Malzeme Bilgisi ve Muayenesi, Celepler Matbaacılık, Trabzon, 2009 (3) Cuma BİNDAL, et al, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği, Nobel Akademik Yayıncılığı, İstanbul, 2014 (4) İrfan YÜKLER, Malzeme Bilgisi Ders Notu, MÜTEF, İstanbul, 2004 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©