SOSYAL PSİKOLOJİ 1. DERS
SOSYAL PSİKOLOJİ NEDİR? Sosyal psikoloji=>toplumsal davranışın sistemli bir incelemesidir. Sosyal psikoloji şunların üzerinde durur: Başka insanları nasıl algılıyoruz? Biz onlara, onlar bize nasıl tepki gösteriyor? Toplumsal durum ve ortamlarda nasıl etkileniyoruz? Yani, “insanlar birbirlerini nasıl etkiliyor?” Konusundaki her soru sosyal psikolojinin ilgi alanına girer.
Bu sorular, herkesin kendi yaşantılarından tanıdığı, günlük yaşam davranışlarıdır. Etrafımız, insanlarla çevrili olduğundan “TOPLUMSAL DAVRANIŞ” hakkında oldukça fazla bilgiyle işe başlarız. Sosyal psikoloji=> doğrudan gözlediğimiz ve yaşadığımız davranışsal olgularla uğraşmaktadır.
Gözlemlerimiz çoğunlukla “gelişigüzeldir”. Sistemli, nesnel, yansız olmayan gözlemler => bazen doğru ya da yanlış izlenimler oluştururlar.
sosyal psikolojinin ilgilendiği konular hakkında bu kadar çok şey bilmemizin önemli gerekçelerinden biri => “toplumsallık” kavramında gizlidir.
Başkalarına mutlak bağımlılığımız yokken NİÇİN yine de diğer insanlarla birlikte olmak istiyoruz?
toplumsallığı öğrendik insanlar herhangi bir şeyi öğrendikleri gibi toplumsallığı da öğreniyor olabilirler. korkuyoruz yalnızlık korkuya; korku toplumsallığa yol açabilir. (belirsizliği tanımlamak ya da korunmak için başkalarına ihtiyaç duyabiliriz) toplumsallık bir gereksinim Leon Festinger’in “Sosyal Karşılaştırma Kuramı’na” göre => bu bir gereksinimdir çünkü insanlar kendilerini değerlendirmek üzere güdülenmişlerdir ve nesnel ölçüt bulamazlarsa => kendilerini başkalarıyla karşılaştırarak değerlendirirler.
BARON VE BYRNE’a (1977) göre sosyal psikoloji tanımı “Sosyal psikoloji, bir bireyin davranış, duygu ve düşüncelerinin diğer kimselerin davranış ve / veya özelliklerinden nasıl etkilendiğini ya da belirlendiğini inceleyen bilim dalıdır”.
bireylerin düşünce, duygu ve davranışlarının, başkalarının gerçek, hayal edilen ya da zımni (örtük) varlığından etkileniş tarzını anlama ve açıklama çabasıdır (Allport, 1968) KLASİK BİR TANIM
PSİKOLOJİK SOSYAL PSİKOLOJİ ve Bazı tanımlarda ise vurgu => “SOSYAL ETKİLEŞİM VE SOSYAL ÇEVRE”ye doğru kaymaktadır: PSİKOLOJİK SOSYAL PSİKOLOJİ ve SOSYOLOJİK SOSYAL PSİKOLOJİ
psikolojik sosyal psikoloji Çalıştığı olayları “içten dışa” (bireyden çevreye) doğru inceler Amaç, bireyin davranışını ve bunun nedenini sosyal çevre içinde fakat birey düzeyinde anlamak ve açıklamaktır. Bireyin “iç olaylarınnı” sosyal davranışı nasıl şekillendirdiği önemli görülmektedir. sosyolojik sosyal psikoloji Olayları “dştan içe” (çevreden bireye) doğru inceler Araştırma birimi sosyal çevre ya da gruptur; birey değildir. Kişinin iç olayları (tutum/güdü/algı vs) yerine kişilerarası etkileşimle ilgilenilmektedir
ANCAK; ne birey ne de toplum (grup) birbirinden soyutlanmış olarak, gereğince incelenemez ÇÜNKÜ birey toplumun içinde, toplum da bireyin de içindedir (değer/norm/tutum vb aracılığıyla). Buna göre diyebiliriz ki sosyal psikolojinin konusu birey –toplum (grup) etkileşimidir.