NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE Türkiye-ab ortaklık ilişkileri NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

Türkiye-ab ortaklık ilişkileri TÜRKİYE-AB ORTAKLIK İLİŞKİLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ Türkiye’nin AET’ye müracaatı Türkiye-AB ilişkileri 1960’lı yıllarda kurulan ortaklık mevzuatı kapsamında gelişmiştir. 31.07.1959 tarihinde Topluluk Konseyi’ne ortaklık antlaşması yapmak üzere başvuran Türkiye 1963 yılında imzalanan Ankara Anlaşması’na kadar geçen süreçte üç evreden oluşan müzakere sürecinde yer almıştır. 1963 Ankara Anlaşması Amacı: Türkiye-AB arasında bütünleşmenin sağlanmasını hedeflemektedir. Kapsamı: Türkiye-AB arasında Gümrük Birliğinin tesis edilmesini ve ilerleyen süreçte Türkiye’nin AB’ye tam üye olmasını kapsamaktadır. Bu kapsamda, «tedrici bir entegrasyon» süreci öngörmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Türkiye-ab ortaklık ilişkileri TÜRKİYE-AB ORTAKLIK İLİŞKİLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ Türkiye-AB ortaklık ilişkileri, ortaklık mevzuatı kapsamında 3 döneme ayrılmaktadır. 1.Dönem: Hazırlık Dönemi Türkiye’nin geçiş ve son döneme ilişkin yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için gerekli olan AB yardımlarının kullanılması ve ekonomisinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir. AB’nin Türkiye’ye tanıdığı mali ve ticari ayrıcalıklar ve kolaylıklar bu dönemde belirlenmiştir. Belirlenen Geçici Protokol ile AB’nin Türkiye’ye tanıdığı ticari ayrıcalıklara ilişkin düzenlemeler; Mali Protokol ile AB’nin Türkiye’ye sunduğu kredilere ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Türkiye-ab ortaklık ilişkileri TÜRKİYE-AB ORTAKLIK İLİŞKİLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ I1.Dönem: Geçiş Dönemi 1963-1967 yılları arasında geçen hazırlık döneminin ardından Türkiye 1967 yılında geçiş döneminin koşullarını belirlemek için hazır olduğunu beyan etmiştir. AB heyetinin raporlama sürecinin ardından taraflar arasında 1970 yılında Katma Protokol imzalanmıştır. Katma Protokol, Türkiye ile AB arasında geliştirilecek Gümrük Birliğine ilişkin düzenlemeleri kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. Bu düzenleme maddeleri ise şunları içermektedir: malların, sermayenin, hizmet ve kişilerin serbest dolaşımı, ulaştırma, rekabet, vergilendirme, ekonomi ve ticaret politikalarının uyumlaştırılması. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Türkiye-ab ortaklık ilişkileri TÜRKİYE-AB ORTAKLIK İLİŞKİLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ III.Dönem: Son Dönemi Son dönem Gümrük Birliğine dayanmakla birlikte, Türkiye ile AB’nin ekonomi politikalarının koordinasyonunun güçlendirilmesi gerekliliği üzerine belirlenmiştir. Son dönemin ne zaman biteceğine ilişkin olarak kesin bir süre tespit edilmemiştir. Bu açıdan Ankara Anlaşması’nın sona ermesinin Türkiye’nin AB üyeliği ile gerçekleşebileceğinin mümkün olduğu savunulmaktadır. Ankara Anlaşması aynı zamanda Türkiye-AB ortaklık ilişkilerini kuran bir anlaşmadır ve Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirmesi koşuluyla AB’ye tam üye olabilmesine ilişkin düzenlemeleri de içermektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Kamuran Reçber (2016) Türkiye-Avrupa Birliği Ortaklık Hukuku. Bursa: Dora. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©