NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ TÜRKİYENİN ANAYASAL DÜZENİ 1960 Anayasası ve Özellikleri-I NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

1960 Anayasası ve Özellikleri 1960 darbesiyle yeni bir dönem başlamıştır.Yasama ve yürütmenin nasıl uygulanacağı Milli Birlik Konseyinin yayınladığı 1.no’lu geçici anayasa ile belirlenmiştir. Buna göre yasama yetkisi MBK’de.Yürütme yetkisi bakanlar kurulu eliyle kullanılacak. Bu bakanlar kurulunun tayin yetkisi MBK başkanı Cemal Gürsel’e ait. ayrıca Cemal Gürsel aynı zamanda MBK,başkomutan başbakan,devlet başkanı sıfatlarına sahip. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1960 Anayasası ve Özellikleri 1961 Anayasası’nın Temel Nitelikleri Çoğunlukçu demokrasi anlayışından çoğulcu demokrasi anlayışına geçilmiştir.Yasama yürütme ve yargı ayrı ayrı anayasaya bağlı. Yani anayasanın üstün olduğu bir siyasi düzen öngörülüyor.1924’ten farklı olarak kuvvetler ayrılığı ilkesi benimsenmiştir. 18.yy. anayasa hareketlerinin kaynağı aydınlanma felsefesidir. Montesquieu bu sıralar kuvveler ayrılığı teorisini yarattı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1960 Anayasası ve Özellikleri Tabi o zamanlar bu kuvvetler ayrılığı sistemi farklı idi.Bugünkü siyasal parti yapısı o zamanlar yoktu. Günümüz şartlarında kuvveler ayrılığı ilkesinin önemi yargı organının bağımsız olmasındandır. 24 anayasasında yasama yürütme TBMM elinde.Yasama kendinde yürütme CB ve bakanlar kurulu eliyle yapılıyor. Yargı yetkisi bağımsız mahkemelerin.Bağımsız olarak geçiyor fakat bunu uygulayacak mekanizmalar bu anayasada yok 61 anayasasıyla tüm bunlar düzenlendi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1960 Anayasası ve Özellikleri 1961 anayasası kuvvetler ayrılığı ilkesini yerleştirdi ayrıca yasamayı da iki meclise ayırdı. -Millet Meclisi -Cumhuriyet Senatosu.(Anayasaya aykırı kanunların yürürlüğe girmesini engelleyecek bir ön mekanizma ) Bu anayasa devlet iktidarının bölüşülmesinde sadece yatay değil dikey şekilde de bir idari parçalama yoluna gitmiştir NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynakça Bu ders notunun oluşturulması sürecinde; - Gözler, Kemal (2008), Anayasa Hukukunun Genel Esaslarına Giriş, Ekin Yay., Bursa 2008, ss. 1-20 , - Teziç, Erdoğan (1998), Anayasa Hukuku (Genel Esaslar), Beta Yay., ss. 1-50, - Kaboğlu, İbrahim, Özden (2006) Anayasa Hukuku Dersleri-Genel Esaslar, Legal Yayınları, kitaplarından yararlanılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©