YENİ KARDEŞ DÜNYAYA GELDİĞİNDE... ÇOCUĞUN UYUM SÜRECİNİ KOLAYLAŞTIRAN 23 YOL KARDEŞ İLİŞKİLERİ YAZI DİZİSİ - 2 Davranış Bilimleri Uzmanı ve Çocuk Gelişimci Montessori Eğitimcisi Betül DANABAY KAYA Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

1- Anne, çocuklarının arasındaki ilişkiden tedirgin olmamalı.. Ne kadar rahat ve doğal hareket ederse, kıskançlığa o kadar sebebiyet vermez.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

2- Anne yeni bebekle ilgilenirken, diğer çocuğun ihtiyaç ve rutinleri aksatılmamalı.. Anne baba yada evdeki bir büyük buna destek olmalı.. Mesela her gece yatmadan önce çocuğa kitap okunuyorsa buna devam edilmeli.. Çocuk böylece kendini güvende hissetmeye devam edecektir. Bir önceki yazı dizisinde yeni kardeşe hamileyken, çocukla geçirilen zamanlara yeni bir düzenleme getirilmesi gerektiğini yazıyor.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

3- Çocuk kardeşini başlangıçta sevmeyebilir.. Buna hazır olunmalı ve çocuğa bunun için tepkide yada uyarılarda bulunmamalı.. Onun duygularını tanımlamaya çalışılmalı.. “Bebeğe zaman ayırmam pek hoşuna gitmiyor” diyerek çocuğun, “Hayır hiç hoşuma gitmiyor” diyerek duygularını ifade etmesi sağlanmalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

4- Çocuk kardeşine karşı ilgisiz olabilir.. Bu durumda, ilgisini çekmek için çocuğa kendi bebekliği anlatılıp, bebeklik resimleri ve kıyafetleri gösterilmeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

5- Çocuk kardeşini gördükçe bebekliğine geri dönüş yapabilir.. Biberonla süt içmek, kucakta taşınmak istemek gibi.. Bu durumlarda istedikleri yerine getirilmeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

6- Çocuk kardeşine yaklaşırken “hayır, dur, yapma” dememeli ve yasaklar konulmamalı.. Kardeşinin bakımı için cesaretlendirilmeli.. Anne gözlemlemeli ve tehlike olacağını hissettiği anda çocuğunun dikkatini başka yöne çekmeli..Eğer zarar verici davranışlarda bulunursa sakin ve net bir şekilde uyarı da bulunmalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

7- Yeni gelen bebeğe, diğer çocuğun önünde aşırı sevgi gösterisinde bulunulmamalı.. Bunun yerine var olan sevgiyi ilk andan itibaren paylaştırabilmek hedeflenmeli.. Bebeği sevdikten sonra hemen diğer çocuğa dönülerek onu da aynı şekilde sevmek, doğallığın kaybolmasına ve çocuğun kendisinin zorla sevildiğini düşünmesine sebep olur.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

8- Aile büyükleri yada misafirler genellikle bebekle daha çok ilgilenebilirler.. Gerekirse büyük çocukla da ilgilenmeleri istenmeli.. “Kardeşin doğunca senin pabucun dama atıldı” gibi sözler söylememeleri konusunda uyarılmalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

9- Çocuğun duygularını tanımlamaya çalışmalı.. Mesela bebeğin uyuduğu ortamda ses çıkaran çocuğa; Kızmak ve sert davranmak çocuğun kardeşine kıskançlık beslemesine sebep olur. “Bebek uyurken sessiz kalmanın ne kadar zor olduğunu biliyorum” gibi sözler söylemeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

10- Kardeşler arası kıyaslamalar yapılmamalı.. Ziyarete gelen biri çocuğun yanında kıyaslama yaparsa, çocuğun duyacağı şekilde, her çocuğun farklı ilgi ve yeteneklere sahip olduğu söylenmeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

11- Kardeşinin bakımıyla ilgili çocuktan yardım istenmeli.. Biberonu soğutmak, bezini getirmek, kıyafet seçmek gibi.. Yardımlarından sonra güzel sözlerle övmek, bu davranışları kalıcı hale getirir ve çocukta kardeşine karşı koruyuculuk gelişir.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

12- Kardeşi geldiğinde çocuk evden uzaklaştırılmamalı.. Her şeye şahit olması uyum sürecini kolaylaştırır.. Kardeşinin gelişiyle ana okuluna gönderilmemeli.. Kıskançlığa, okul fobisine, içe kapanıklık yada saldırganlığa yol açar.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

13- Her şeyin eşit olmasına değil, adil olmasına dikkat edilmeli.. Çocuklarla ihtiyaçları doğrultusunda ilgilenmeli.. Çocuğa yeni bir bebekle daha fazla ilgilenmek gerektiği anlatılmalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

14- Anne her çocuğa eşit sevgi göstermek yerine, onlara ayrı ayrı, özel olarak ne kadar sevdiğini göstermeli.. Bebeğin varlığına rağmen onu ne kadar çok sevdiğini söylemeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

15- Herkesin bireysel sınırları ve özel eşyaları vardır.. Çocuğun oyuncakları, kitapları ve eşyaları ona özeldir.. Paylaşmak istemezse zorlanmamalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

16- “Şuan kitap okuyamam kardeşinin altını değiştirmem lazım.. “ “Seninle oynayamayacağım kardeşini uyutmam lazım” gibi şeyler söylememeli.. Çocuk kardeşim yüzünden artık eğlenceli zaman geçiremiyorum diye, onu suçlamaya başlar.. Onun yerine şuan da değil, yemekten sonra gibi şeyler söylemeli.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

17- Çocuk her istediğinde ona zaman ayırmalı.. Kitap okumak, resim yapmak gibi.. Az bir zamanda bile istediği yerine getirilen çocuk kendisinin ihmal edilmediğini düşünür.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

18- Çocuğa kardeşi için “Bak o ne kadar yaramaz hep ağlıyor, sen daha akıllısın” gibi sözler söylememeli.. Çocuk bu sözleri inandırıcı bulmaz ve size güveni zedelenir.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

19- Çocuğa kardeşini kıskanmasın diye aşırı hoş görü gösterilmemeli.. Mesela önceden kendi odasında yatan çocuk, kardeşi doğduğunda anne babanın odasında yatmamalı.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

20- Çocuk kardeşinin canını yakarsa aşırı tepki verilmemeli sakin bir şekilde uyarılmalı.. Ebeveynlerin sinirlendiğini gören çocuk, yine sinirlendirmek için yapma eğilimi gösterir.. Çocuklar 5 yaşına kadar zarar verip veremediklerini kavrayamazlar.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

21- Karışık geçen kardeş ilişkileriyle ilgili kitaplar okumak ve ebeveynlerin kendi hayatlarından yada çocuğunun kardeşi olan arkadaşlarından örnekler vermek, çocuğa duygularını ifade etmede yardımcı olabilir.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

22- “Sen artık abla/abi oldun, büyüdün” dememeli.. Onlar hala çocuk ve kendileri üstlenmeden bu rolü onlara yüklemeyin.. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri

23- Kısacası, çocuk aileye yeni katılan kardeşinden önce nasıl bir konumda ise, kardeş geldikten sonra da bu konumu çok az değişiklikle korumalı. Alya ile Evde Montessori Etkinlikleri