NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Osmanlı tarİhİ ıı Karlofça Anlaşması, III Ahmed ve Toparlanış NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Karlofça anlaşması Viyana bozgununu takip eden yenilgiler zincirinin Zenta Muharebesi ile umutları yok etti. Osmanlı yönetimi barışa yanaştı ve Karlofça Antlaşması imzalandı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Karlofça anlaşması Osmanlılar Karlofça’dan sonra bütün politikalarını bu mağlubiyetin rövanşını alıp, eski topraklarına tekrar sahip olmaya göre ayarladılar. Osmanlılar, Karlofça’dan sonra kendilerini toparlayarak rövanşa geçtiler 1711’de Ruslar’ı, 1715’te Venedik’i, 1736-1739 savaşlarında ise Avusturya’yı mağlup ettiler. 1739’a gelindiğinde Avusturya’ya bırakılmış bir kısım Macar toprakları ile Lehistan’ın aldığı Podolya ve Ukrayna’daki bazı topraklar haricinde kaybedilmiş bütün topraklar geri alınmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © III. Ahmed 1703’te II. Mustafa’nın tahttan indirilmesiyle sonuçlanan Edirne Vak’ası sırasında asiler Edirne yolunda tahta kimin çıkarılacağını tartışmışlardı. Hanedanın dışından adayların dahi gündeme geldiği tartışmalar sonunda Şehzâde Ahmed’in tahta çıkarılması kararlaştırıldı. Bu tartışmalarda Osmanlı hanedanına alternatif arayışı görülmüştü. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Karlofça’nın rövanşı Osmanlı İmparatorluğu’nun şahinleri Karlofça’nın rövanşını almak için ilk fırsatın doğduğuna inanıyorlardı. Bu niyetlerini gerçekleştirmek için 1710’da sadrazamlığa Halep Valisi Baltacı Mehmed Paşa’yı getirttiler. Osmanlı İmparatorluğu’nun şahinleri Karlofça’nın rövanşını almak için ilk fırsatın doğduğuna inanıyorlardı. Bu niyetlerini gerçekleştirmek için 1710’da sadrazamlığa Halep Valisi Baltacı Mehmed Paşa’yı getirttiler. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Karlofça’nın rövanşı Rus Çarı Petro da Osmanlılar’a saldırma zamanının geldiğine inanıyordu. Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Hristiyanlar’ın ayaklanacağını umuyordu. Petro, İsveç kralının Osmanlı topraklarında bulunmasını savaş sebebi olarak gösterdi ve Osmanlı ülkesine karşı saldırıya geçti. Baltacı Mehmed Paşa, komutasındaki Osmanlı ordusu 1711 Temmuz’unda Prut’ta Rus ordusunu kuşattı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
III. Ahmed ve toparlanma Ruslar’dan sonra rövanş sırası Venedik’e gelmişti. Sadrazam Damad Ali Paşa, 1715 yazında karadan ve denizden Mora üzerine yürüdü. İlk olarak, daha önce fethedilmemiş Ege’deki İstendil Adası yarım günde fethedildi. Sadrazam Ali Paşa da, Gördüs’ü kuşattı. Bir süre direnen Venedikliler, 3 Temmuz’da kaleyi teslim ettiler. Ardından Anabolu, Modon, Koron ve Navarin fethedildi. Üç buçuk ay gibi kısa sürede Mora yeniden ele geçirilmişti. Prut’ta Rus ordusunu kuşattı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © pasarofça Avusturya sıranın kendisine geleceğini anlayınca savaşa dahil oldu. Venedik karşısında başarılı olan Osmanlı orduları Avusturya karşısında mağlup oldular. 1716’da Petervaradin, 1717’de Belgrad muharebeleri kaybedildi. Belgrad ve Tımışvar gibi önemli kaleler Avusturya’nın eline geçti. Osmanlı İmparatorluğu, savaşın sonunda 1718’de imzaladığı Pasarofça Antlaşması’yla Mora’yı kurtarmış olmasına rağmen, Sırbistan’ın büyük bir bölümünü Avusturya’ya kaptırmıştı. Bu yüzden Pasarofça’dan sonra, Nevşehirli İbrahim Paşa’nın sadrazamlığı döneminde, savaştan uzak duruldu. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © KAYNAKLAR AFYONCU, Erhan. (Ed.). (2013). Osmanlı Tarihi (1566-1789). Eskişehir: Anadolu Ü. Yay. No: 2838 FAROQHI, Suraiya. (Ed.). (2016). Türkiye Tarihi 1603-1839. 2. Baskı. İstanbul: Kitap Yayınevi UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. III. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 1. Bölüm. İstanbul: TTK Yay. KARAL, Enver Ziya. (2017). Osmanlı Tarihi. V. C. İstanbul: TTK Yay. HAMMER, Joseph Von. (1997). Osmanlı Tarihi C.2. İstanbul: MEB Yay.No:3079 İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-II. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-III. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©