NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ 20. YÜZYIL ULUSLARARASI İLİŞKİLER TARİHİ Yumuşama NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
Bölüm Okumaları Fred Halliday, Yeni Soğuk Savaş ABD-Sovyet İlişkilerinin Dünü ve Bugünü, Belge Yayınları Öner Pehlivanoğlu, Küba Krizi ve Türkiye, Kastaş Yayınları Serdar Sakin, Balkan Paktı (Türkiye-Yunanistan-Yugoslavya İlişkileri), Berikan Yayınları Oleg İvanov , Sovyet-Çin İlişkileri Altmışlarda Ne Oldu?, Sorun yayınları
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Yumuşama Ne Öğreneceğiz: Balkan Paktı, Küba Krizi, Doğu Blokunda Gelişmeler anlatılacaktır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Balkan Paktı (9 Ağustos 1954) Bağlaşma sosyalist kamptaki bölünmenin habercisi oldu. Ölü doğmuş bir girişimdi. Yunanistan’ın Kıbrıs sorununu BM’ye getirmesi gerçekte taraflar arasında bağlaşmaya varacak türden bir bir aradalık olmadığının göstergesi oldu. İkincisi, Balkan devletlerinin bir kısmı bu paktın dışında kalmıştı. Son olarak, 1955’te SSCB-Yugoslavya yakınlaşmasıyla işlevini tamamen yitirdi. Resim 1; http://www.nkfu.com/balkan-pakti-nedir/
Berlin Krizi (1958-1961) SSCB Notası; Berlin’de dört devletin garantörlüğünde bir BM yönetimi kurulmalı, Dört devletin Berlin'den çekilmesinden sonra, Berlin şehri BM gözetimi altında bir "serbest şehir" olmalı, Sorunun çözümü altı ay içinde bitmeli, Sürenin sonunda çözüm sağlanamazsa SSCB bölgesinin denetimi Doğu Almanya’ya verilecek, Resim 1; http://web.archive.org/web/20050206035542/http://nsarchive.chadwyck.com/bcphotox.htm Resim 2: http://www2.gwu.edu/~nsarchiv/nsa/publications/berlin_crisis/berlin.htm Resim 3; http://www.nato.int/cps/en/natolive/76788.htm
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Avrupa’da bir barışın kurulabilmesi için Fransa ve Almanya arasında yüzyıllardır süregelen çekişmenin son bulması gerekiyordu. Bunun yolu ise, söz konusu kurumun gözetiminde, ortak kömür ve çelik üretimini sağlamak ve bu örgütlenmeyi tüm Avrupa devletlerinin katılımına açık tutmaktı. Resimler; http://abifm.ibb.gov.tr/avrupa-birligi/abnin-tarihcesi/
Küba Füzeleri Buhranı Nükleer silahların kullanılması olasılığı ilk ve son kez gündeme geldi. Buhran "öğretici" olmuştur. Bir yumuşamanın ne kadar gerekli olduğunu göstermiştir. Resim 1; http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/oct/15/cuban-missile-crisis-russian-roulette Resim 2; http://www.tarihportali.org/tarih-karikaturleri/11764-kuba-fuze-krizi-karikaturu.html
Küba Füzeleri Buhranı Başkan Kennedy’nin Deniz Kuvvetleri’ne Küba’yı ablukaya almaları emrini vermesi üzerine Sovyet yönetimi; Guantanamo üssünün Küba’nın toprak bütünlüğünü zedelediğini, ABD’nin nükleer dünya savaşı yönünde adımlar attığını, Savaşı başlatırsa SSCB’nin en şiddetli yanıtı vereceğini açıkladı. Resim 1; http://en.wikipedia.org/wiki/Bay_of_Pigs_Invasion Resim 2; n.wikipedia.org/wiki/File:CheyFidel.jpg
Sovyet Dış Politikası ve Doğu Bloku Stalin’den arındırma süreci”nin resmen başlatılması, “Barış içinde bir arada yaşama” ilkesi, Sosyalizme ulaşmada benimsenecek farklı yolların olabileceğinin kabul edilmesi, Ulusal Kurtuluş Hareketlerine bakışın değişmesi ve Bağlantısızlar Hareketi’ne destek; Doğu Bloğu ülkelerinin belirli bir ekonomik özgürlük kazanmalarının gerekliliği,
Sovyet Dış Politikası ve Doğu Bloku “Düşmana karşı” kurulan Varşova Paktı kendi üyelerine karşı işlev gördü. Batı’daki komünist partiler önemli ölçüde üye kaybettiler. On yılı aşkın süredir kurulmaya çalışılan barışçı, iş birliği içerisindeki “komünist topluluk” izlenimini zedeledi. Resim1; http://www.dunyabulteni.net/haber/133546/macarlarin-haykirisi-biz-yoldas-degiliz Resim 2: http://www.bianet.org/biamag/dunya/141650-1956-da-ve-2012-de-macaristan
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Fahir Armaoğlu, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Timaş Harun Bodur, Kronolojik 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Yeditepe Oral Sander, Siyasi Tarih 1919-1994, İmge Toktamış Ateş, Siyasal Tarih, İstanbul Bilgi Üniversitesi Rifat Uçarol, Siyasi Tarih 1789-2012, Der Eric Hobsbawn, Kısa 20. Yüzyıl Tarihi, Everest Sabiha Sertel, II. Dünya Savaşı Tarihi, Cumhuriyet Kitapları Pierre Vilar, İspanya İç Savaşı, Dost Liddell Hart, II. Dünya Savaşı Tarihi 1-2, YKY William Sheridan Allen, Naziler İktidarı Nasıl Ele Geçirdi, Alkım Aylin Ünver Noi, Avrupa’da Yükselen Milliyetçilik, IQ Elçin Öztoprak, Devletler ve Ulusları, Tan Edward Weisband, 2. Dünya Savaşı ve Türkiye, Örgün Yayınevi Winston Churchill, 2. Dünya Savaşı Hatıraları, Örgün Yayınevi Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995), Siyasal Kitabevi Selim Deringil, Denge Oyunu -2. Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin Dış Politikası, Tarih Vakfı Yurt Yayınları John Lewis Gaddis, Soğuk Savaş - Pazarlıklar, Casuslar, Yalanlar, Gerçek, YKY Eric Hobsbawm, Kısa 20.Yüzyıl (1914 - 1991 Aşırılıklar Çağı), Everest Yayınları Ferhat Telli, İdeolojilerin Dünya Savaşı: Soğuk Savaş, Tarih Vakfı Yurt Yayınları Enver Bozkurt, Birleşmiş Milletler Sisteminde Kuvvet Kullanımı Toktamış Ateş, Utanç Yüzyılı, Arşiv / Altın Kitaplar Fred Halliday, Yeni Soğuk Savaş ABD-Sovyet İlişkilerinin Dünü ve Bugünü, Belge Yayınları Öner Pehlivanoğlu, Küba Krizi ve Türkiye, Kastaş Yayınları Serdar Sakin, Balkan Paktı (Türkiye-Yunanistan-Yugoslavya İlişkileri), Berikan Yayınları Oleg İvanov , Sovyet-Çin İlişkileri Altmışlarda Ne Oldu?, Sorun yayınları NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©