2.Maddenin Ayırt Edici Özellikleri FEN BİLİMLERİ-5 4.ÜNİTE MADDE VE DEĞİŞİM 2.Maddenin Ayırt Edici Özellikleri HALİM GÜNEŞ

KAZANIMLAR  F.5.4.2.1. Yaptığı deneyler sonucunda saf maddelerin erime, donma, kaynama noktalarını belirler.

MADDENİN AYIR EDİCİ ÖZELLİKLERİ Erime noktası Donma noktası Kaynama noktası

Yandaki resimde farklı saf maddelerin birbirine karıştırılması sonucu yapılmış ve kullanımdan kalkmış paralar bulunmaktadır. Sizce bu paraları oluşturan saf maddeler hangi ayırt edici özellikler kullanılarak birbirinden ayrıştırıla bilir mi?

Demir, cıva ve suyun birbirinden farklı olan özellikleri nelerdir? Saf madde nedir? Ayır edici özellikler, saf maddeleri tanımada ve bu maddeleri diğer maddelerden ayırt etmede kullanılan özellikler midir?

Kendinden başka madde katılmamış maddeye saf madde denir. Buharlaştırma, mıknatısla ayırma, eleme gibi basit yöntemlerle ayrıştırılamayan maddelere saf madde denir. Kendinden başka madde katılmamış maddeye saf madde denir.

Saf bir maddeyi diğer mad- delerden ayıran bu özel liklere, maddenin ayırt edici özellikleri denir. Maddenin ayırt edici özelliklerinden bazıları erime, donma ve kaynama noktalarıdır.

Demir ve buz katı maddedir Demir ve buz katı maddedir. Ancak demirin buza ve cıvaya göre erime ve kaynama sıcaklığı çok yüksektir. Cıva sıvı olmasına rağmen yoğunluğu bir çok katı maddeye göre büyüktür. Buz su içinde yüzer, suya göre daha hafiftir.

Halk arasında tuzlu su donmaz deniliyor. Doğru mudur Halk arasında tuzlu su donmaz deniliyor. Doğru mudur? Doğru değilse halk arasında neden böyle bilinir? Maddelerin erime ve donma sıcaklıklarının bilinmesi neden önemlidir?

Ütü yapımında erime sıcaklığı yüksek plastik ve metal kullanılır. Kalorifer peteklerinin dayanıklı metalden yapılır. Su borularının yüksek sıcaklığa ve düşük sıcaklığa dayanıklı olması gerekir.

Saf maddelerin erimeye başladığı bu sıcaklığa erime sıcaklığı denir Saf maddelerin erimeye başladığı bu sıcaklığa erime sıcaklığı denir. Erime süresince sıcaklık sabit kalır.

Saf sıvı maddelerin donmaya başladığı (katı hale geçtiği) sıcaklığa donma sıcaklığı denir. Saf maddelerin erime sıcaklığı donma sıcaklığına eşittir. Madde miktarı donma noktasını değiştirmez, fakat donma süresini değiştirir.

Kaynama suresince sabit kalan sıcaklık değerine kaynama sıcaklığı denir. Kaynama sıcaklıklarına bakılarak da maddeler tanınabilir. Her saf madde farklı sıcaklıkta kaynadığı için kaynama sıcaklığı ayırt edici bir özelliktir.

Metan ve oksijenin kaynama sıcaklıklarının sıfırın altındadır. Genel olarak katı maddelerin kaynama sıcaklığı büyüktür.

Bir sıvı 56 0C’ye gelip kaynamaya başladığında ve sıcaklık değişimi olma- dığında bu sıvının aseton olabileceğini anlarız.

Maddelerin erime, donma ve kaynama noktalarının ayırt edici özellik olarak bilinmesi günlük hayatta ne işimize yarar?

Yüksek sıcaklıklarda kap kacaklar erirdi. Radyatör gibi araçlar donarak çatlardı. Maddelerin kullanım amaçlarının belirlenmesinde işimize yarar.

Arabaların motorlarında kullanılan metaller gibi birçok maddenin kullanımına; erime, donma ve kaynama noktalarına bakılarak karar verilir.. Uçak yapımında hem dayanıklı hem de hafif olmasından dolayı alüminyum tercih edilir.

Tren vagonlarının yapımında dayanıklılığından dolayı demir kullanılır. Takı yapımında altın, gümüş, platin vb. soy metaller kullanılır.

KONUMUZ BİTMİŞTİR. KONUYU EVDE TEKRAR ETMEYİ UNUTMAYIN. BİR SONRAKİ KONUYA HAZIRLANARAK GELİN.