ÇİMLENME Tohum, spor veya üreyen bir kısmın dormansi periyodunu geçirmesinin ardından elverişli koşulların ortaya çıkması ile çimlenme olayı başlar. Çimlenme olayı; 1. İmbibisyon, 2. Metabolik olayların hızlanması ve 3. fide oluşumu aşamalarını kapsar

Çimlenmeyi ortam sıcaklık, nem ve oksijen konsantrasyonları etkilidir Çimlenmeyi ortam sıcaklık, nem ve oksijen konsantrasyonları etkilidir. Her bitki için optimum sıcaklık farklıdır. 1- 40 C arasında çimlenme olayı gerçekleşebilir. Aynı şekilde ışıkta bitki türüne göre farklı etki eder.

Işığa zorunlu olarak gereksinim duyan tohumlar ( + fotoblastik tohumlar)Viscum album( ökse otu), Lactuca sativa(marul), Poa, Verbascum Işığı seven tohumlar, ışıkta daha hızlı çimlenirler Helianthus annuus( ayçiçeği) Işıktan zarar gören tohumlar( - fotoblastik tohumlar) Allium cepa(soğan) ve bazı Lillium (zambak) türleri

Fitokrom- Çimlenme Tohumların ışığa karşı davranışları embriyonik evrelerde sitoplazmada bulunan fitokrom adı verilen özel pigment sistemi tarafından kontrol edilmektedir. Genel olarak fitokromun yaprak yüzey artışı, internodyum uzunluğunun kontrolü, antosiyan sentezi, kloroplast hareketi, plastid gelişmiş, çiçeklenme ve çimlenme gibi birçok fizyolojik ve morfogenetik olayda rol aldığı bilinmektedir.

ŞEKİL : Fitokromun absorbsiyon spektrumu Fitokrom mavi-yeşil renkte bir biliproteindir. Yapılan araştırmalar bu maddenin ışık etkisinde birbirine dönüşebilen iki tip pigmentten oluştuğunu ortaya çıkarmıştır. Birisi kırmızı(Pr) diğeri ise kırmızı ötesi( PFr) dir. Bu iki tip pigment birbirine dönüşmektedir

Lactuca sativa( marul) tohumlarında çimlenmeye etkisi incelendiğinde son uyartının Kırmızı veya kırmızı ötesi olmasının çimlenmeyi etkilediği bulunmuştur. Uygulanan ışığın cinsi Çimlenme R + R- FR - R- FR- R R- FR- R- FR- R- FR- R- FR- R

Tohumda bulunan çimlenme inhibitörleri Tohumda bulunan çimlenme inhibitörleri arasında ABA, doymamış laktonlar(kumarin), fenolik bileşikler(ferulik asit) , değişik aminoasitler ve siyanogenik bileşikler sayılabilir. Çimlenme inhibitörleri sadece tohumda değil aynı zamanda kök, yaprak ve gövde gibi bitkinin diğer kısımlarında da bulunabilir.

Bu inhibitörler dışarı çıkınca yakında bulunan diğer bitki tohumlarının çimlenmesini engellerler. Bir bitkinin ürettiği bileşiklerin diğer bitkileri olumsuz yönde etkilemesi alleopati olarak adlandırılır.   Tohum tarafından oluşturulan diğer bazı bileşikler ise çimlenmeye uyarıcı etkiler yaparlar. Örneğin: dalapon, tioüre, nitrat ve nitrit , kinetin, gibberellin

KAYNAKLAR Leopold, A.C., Kridemann, P.E., 1975. Plant Growth and Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company LTD. New Delhi. Devlin, R.M., Witham, F.H., 1983. Plant Physiology. Woodsworth. Publishing Company. California. Palavan Ünsal, N., 1982. Bitki Büyüme Maddeleri. I.Ü. Basımevi ve Film Merkezi. İstanbul. Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi Taiz, L., Zeiger, E., 2008. Plant Physiology. The Benjamin/Cummins. Publishing Company. Inc. California. Kadıoğlu, A. 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset Matbaacılık Şti. Trabzon.

KAYNAKLAR Leopold, A.C., Kridemann, P.E., 1975. Plant Growth and Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company LTD. New Delhi. Devlin, R.M., Witham, F.H., 1983. Plant Physiology. Woodsworth. Publishing Company. California. Palavan Ünsal, N., 1982. Bitki Büyüme Maddeleri. I.Ü. Basımevi ve Film Merkezi. İstanbul. Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi Taiz, L., Zeiger, E., 2008. Plant Physiology. The Benjamin/Cummins. Publishing Company. Inc. California. Kadıoğlu, A. 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset Matbaacılık Şti. Trabzon.