Fizik Muayene: Yenidoğan Doç.Dr.Ceyhun DALKAN Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri ABD Yenidoğan

Yenidoğanın Fizik Muayenesi Amaç: Önemli anomalileri, geniş normalin varyantı bulguları ve bening durumları tanımlamak Çoğu yd sağlıklı Yd FM en önemli parçası: Gözlem

Yenidoğan Fizik Muayenesi: Doğum odasında Servisde Taburculuk öncesi

Doğumhanede: Solunum vs kardiyo vasküler stabilite Doğum sonrası adapte mi? Resüstasyon ister mi? Stabil olmayan + major anomalisi olan infant: NICU yatış

Doğum Salonunda Fizik Muayene Stabil olan bebek anne yanına verilmeli CV uyum Gözle: konjenital anomali veya diğer anomaliler: NICU yatış Koanal atrezi + anal atrezi + özofagial atrezi

Servis Muayenesi Tam muayene Hikaye riskleri Muayene ile saptanabilen sorunlar saptanıp ayırıcı tanısı yapılmalı

Servis Taburculuk öncesi Tam muayene Hastane takiplerindeki sorunlar Bebek evde bakıma hazır mı?

Gestational Haftasının Tahmini SAT/usg ile GH’sı net değilde FM kriterlerine dayalı : Yeni Ballard Skoru : Fiziksel ve nöromusküler maturiteye bağlı

Yeni Ballard Skoru

FM Ortamı Doğum salonunda radyant ısıtıcıda Anne yanında sepette

Ölçümler Kilo – boy – Başçevresi Büyüme eğrisinde kontrol et Düşük (<10. persantil) (SGA) Ortalama (AGA) gest. haf. göre Büyük (>90. persantil) (LGA)

Ateş, kalp hızı ve solunum sayısı Hikaye veya muayene de konj kalp has düşündürürse: 4 ekstremite tansiyon + saturasyon bak Palpasyon ve oskültasyon elzemdir Kalça hareketleri ve yd refleksleri

Uyanık mı? Uykulu mu? Cilt ve mukoz membran renkleri Solunum sayısı, akciğer sesleri, artmış solunum işi Postür Spontan aktivite Ağlama kalitesi

Spesifik bulgular ( ör kalpte üfürüm, lezyonlar) Genel durum: Hasta mı? Sağlıklı mı?

Baş Başı kontrol et ve dokun Kulak, çeneyi kontrol et Klavilula kırığı Yüzde, başta şekil anomalisi, asimetrisi Cilt, gözler, burun, ağız ve oral kavite

Göğüs ön duvarını gözle ve dokun Solunum paternini gözle ve retraksiyon var mı diye gözle Akciğer seslerini dinle Bezi açıp umblikal kord ve abdomeni gözle Femoral nabızlar Genital bölge

Alt extremiteleri gözle Kalça: Barlow ve Ortolani manevraları Ayaklar parmaklar Perineum ve anüs Kız: Labia majorlerde retraksiyon Erkek: Penis testisler, skrotum

Üst ekstremite Kol ve elleri kontrol et Klavikula kırığı Palmar yakalama refleksi Moro refleksi

Erithema Toksikorum Neonatorum En sık cilt bulgusu Term infantların %70’inde Doğumdan sonra 1-2 gün içinde Vücudun her yerinde Tipik lezyon: izole eleve eritematöz papül, 1-2 mm boyutunda ve etrafı 1-3 cm eritematöz alan Tanı: görünüş Lezyon eozinofil infiltre

Geçici neonatal pustüler melanoziz Kendi kendini sınırlar Başlangıçta: süperfisial vezikülopüstül Daha sonra patlayıp kurur, eritem gider En sonunda: hiperpigmente makül

Geçici neonatal pustüler melanoziz

Miliaria kristalina Yüzeyel ter bezi tıkanması Kristal temiz lezyonlar Islak bezle silince açılır ve geçer

Miliaria Rubra İlk haftadan sonra Ter bezi tıkanması Yüzeyel püstüler lezyondur AT: Stafilokok, kandida ve HSV

Enfeksiyonlar Enfeksiyonların cilt lezyonları doğumdan hemen sonra olmaz. Özellikle bening durumlarla ayırıcı tanı yapmalı Staf.aureus: doğumdan sonra ilk birkaç günden sonra ortaya çıkar

“Blueberry muffin” dermal hematopoez Konjenital rubella CMV

Kandidiaziz Diffüz, eritematöz püstüler erüpsüyon

HSV Eritematöz zeminde 2-4 mm vezikül 1-3 gün içinde püstüler Skarla geçer

Epidermal Inklüzyon Kistleri  Milia: özellikle yüzde, tüm vücutta Ebstein incileri: sert damakta Bohn nodülleri: lateral damkata çene üzerinde Dental lamina kistleri: damakta uçta

Mongol Lekeleri Maküler, düz, gri, mavi-gri, mavi-siyah veya koyu kahverengi leke Sırt alt ucunda ve popoda yer alır Zaman geçtikçe daha az pigmente olmazlar Nadiren malign melanoma dönme riski mevcut

Hemanjiomlar Yumuşak, pembe-kırmızı renkte epitelyal hücrelerin çoğalması ile oluşan vasküer tm Lokal timolol faydalı olabilir

Şarap lekesi benzeri döküntü Kapiler Malformasyonlar: Pembe veya kırmızı leke Çocukluk çağında büyüyebilir ve ömür boyu devam eder Yaş ilerledikçe kırmızı renk mora döner Sturge-Weber sendromu: trigeminal sinirin oftamlik bölümünde leke + konvulzyon + arteriel beyin malformasyonları + oküler anomaliler

Baş Gözle & dokun Baş çevresini ölç (maximal occipital-frontal mesafe

Fontanel Düz olmalı Kabarık, pulsatil: artmış intrakranial basınç Sutürlerde devamlılık olmayabilir Kemikler üst üste binerbilir: molding Bir veya birkaç kemiğin erken füzyonu: kafa yapısında anomali veya mikrosefali

Kaput suksadeum kaput suksadeum: doğum sırasında oluşan basınç nedeni ile external periosteumda oluşan düfüz ödematöz sıvı birikimi Doğumdan hemen sonra ortaya çıkar ve birkaç gün devam eder Sefalhematom: perisost içine kanama sutür çizgisini geçmeyen, yaygın şişlik Doğumdan hemen sonra ortaya çıkmaz, 12-24 saat sonra ortaya çıkar ve 2-3 hafta devam eder. Kalsifiye plak olarak kalır Subgaleal hematom periosteum içine sınrlanamayan, masif kan kaybına neden olan kanama Büyük subglaal kanama sık değil, fakat hayatı tehdit eder.

Gözler Şekli, yapısı, asimetri var mı? Mikroftalmi: küçük göz. Mikrokornea? Hipertelorizm: 2 kür arası uzak Telekantus: iç katlantının laterale dek uzaması Hipoteleorizm: Holopozensefali, Trizomi 13 & diğer genetik anomaliler

Gözler Kolobama: gözün konjenital deaktidir. Eksternal/internal yapılarda anomali ? Göz hekimine gönder Bulutlu kornea: glokom Küçük subkonjuktival kanama: normal doğum sonrası sık

Kırmızı röfle refleksi Her yd a taburculuk öncesi bakılmalı - kırmızı röfle: Katarakt, aköz ve vitröz opasiteler, retinal anomaliler (Retinoblastom) ve kolobama

Burun Doğum salonunda koanal atreziye bak Bilateral konal atrezi: ağır solunum sıkıntısı

Ağız ve Oral kavite Dudaklar, perioral alan ve oral kavite Perioral siyanoz: doğum sonrası normaldir. Fakat dil ve mukoz membranlar siyanoze ise hasta ileri değerlendirilmelidir. Aşırı oral sekresyon: özofagus atrezisi veya artmış tükrük üretimi

Damaklar, dişler kontrol edilmeli Emme refleksi Öğürme refleksi:Nörolojik deprese hastada veya yutma sorunu olanda bak

Göğüs duvarı Kalp sesleri, akciğer sesleri Cilt, yumuşak dokular, kemik yapısı Artmış AP mesafe (Varil göğüs): artmış intratorasik basınç: pnömotoraks veya MAS

Akciğerler ve Solunum Santral siyanozu kontrol et: dil mukoz membranlarda Solunum işi ve sayısı Abdomen normal yd da solunuma katılır Taşipne: uykuda daha anlamlı. Ağlarken anlamlı değil Santral siyanoz: Kardiyak veya solunum sıkıntısı Ağlamakla gerileyen siyanoz: koanal atrezi veya stenoz, apne veya hipoventilasyon

Solunum Sıkıntısı Klasik bulgular: Burun hareketleri, inleme ve retaksiyon Krepitasyoni hışıltı veya ronküs patolojiktir. Ön ve arka 4 kadranda dinlemlei Diafram hernisi: Ciddi solunum sıkıntısı + göğüsde barsak sesi Spontan öksürük: Infeksiyon veya aspirasyon

Kardiovasküler 2 major amaç: dolaşım durumunun kontrolü + KKH elemek Anormal dolaşım bulguları: sepisi, hipovolemi, anemi ve hipoglisemiye sekonderdir Nabızın ritmi, volümü ve karekteri önemli

Kalp Hızı Normali: 120-130 atım/dakika Ağlama sırasında geçici sinus taşikardisi normaldir Persistan taşikardi: 160/dk üstü ise araştır Uykuda bradikardi normal 80-100/dk Femoral nabızları kontrol et

Zayıf nabız: zayıf dolaşım Brakialden geri femoral nabız 4 extremite tansiyon bak Aort Koartasyonu

Oskültasyon: Kalp sesleri Klikler Üfürümler Diğer anormal sesler

Abdomen Durumuna bak Karın duvarı hafif hafif solunuma katılır Major abdominal duvar anomalileri: omfalosel, gastroşiziz, prune belly sendromu, ve mesane ekstrofisi

Gastroschisis Bladder Extrophy Omphalocele

Yaygın distandü batın: Ciddi asit, büyük kitle veya intestinel obstuksiyon Özofageal veya duedonal obstruksiyonda abdominal distansiyon olmayabilir Çökük batın + solunum sıkıntısı: Diafram hernisi

Umblikal kord gözlenmeli Mekonyum Enfeksiyon: kızarık + şiş 2 arter 1 ven Batın muayenesi kibarca yüzeyel yapılmalı Batında şişlik? Hepatosplenomegali?

Genital ve Perineum Erkek veya Kız İnguinal bölge, inguinal herni açısından yavaşça kontrol edilmeli Penisi kontrol et: Hipospadias veya epispadias için

Erkek Hidrosel : Genişlemiş skrotal kese Transiluminasyon alınırsa hidrosel Tranlimunasyon alınmazsa: kitle veya torsiyon

Kız labia minor, klitoris, uretra ve vajinal açıklık Kliteromegali: KAH veya benzeri endokrin hastalıkalar Vajinal mukoid veya kanlı (psödomens) salgı: maternal östrojenin çekilmesinden

Sırt Sırt, omuzlar ve kaburgalarda asimetri Sırtta nöral tüp defekti (sakrokoksikeal teratom) Sakrum üzerinde delik, sinus yolu, kıllanma artışı, basit lipom, kütle veya hemanjioma Spina bifida? Tetra kord

Neonatal Refleksler Moro refleksi Asimetrik tonik ense refleksi Palmar/plantar yakalama Basma/adımlama refleksi

Moro Refleksi Kollarından tutarak bebeği yatağından yukarıya kaldırıp bırakılınca Hızlıca kollarda bilateral abduksiyon dirsekte extansiyon ve ellerde açılma Sonrasında yavaşça normale dönmesi Asimetri: periferik sinir zedelenmesi Aşırı alınması: SSS zedelenmesi: Nörolojik defekt 3 aya kadar alınabilir

Tonik Ense Refleksi Bebeğin başını 15 sn 90 derece çevir Tam yanıt: ipsilateral kol ve ayak uzanır, diğer taraftaki kol ve bacak flexion postürü Aşırı yanıt: SSS zedelenmesi 4.aya dek normal

Brakial Pleksus yaralanamsı Sağlıklı yd.ın en sık nörolojik anomalisi 0.5 – 2/ 1000 canlı doğum Hikaye: Zorlu doğum/ omuz distorsiyonu İzole veya humerus/klavikula kırığı ile birlikte olabilir

Erb’s palsi: C5-C6 : omuzun abduksiyon ve eksternal rotasyon defekti; dirsekte fleksiyon, ön kolda supinasyon defekti C7: bilek + parmaklarda extansiyon zayıf C8-T1 : bilek + parmaklarda extansiyon zayıf + Difragma tutulumu ?