III.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar (300-399) nolu hesaplar) BİLANÇO VARLIKLAR KAYNAKLAR I.Dönen Varlıklar (100-199) nolu hesaplar) II. Duran Varlıklar (200-299) nolu hesaplar) III.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar (300-399) nolu hesaplar) IV.Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (400-499) nolu hesaplar) V.Özkaynaklar (500-599) nolu hesaplar)

1. DÖNEN VARLIKLAR DÖNEN VARLIKLAR 10. Hazır Değerler 11. Menkul Kıymetler 12. Ticari Alacaklar 13. Diğer Alacaklar 15. Stoklar 18. Gelecek Aylara Ait Giderler 19. Diğer Dönen Varlıklar

10. Hazır Değer Değerler 10. HAZIR DEĞERLER 100 Kasa 101 Alınan Çekler 102 Bankalar 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri(-)

100 Kasa Hesabı 100 Kasa Hesabında: işletmenin elinde bulunan ulusal ve yabancı paralar takip edilir. Hesabın işleyişi: Tahsil edilen paralar hesabın borcuna, ödemeler ise alacağına kaydedilir. Hesabın bakiyesi işletmenin kasasında bulunan parayı gösterir.

102 Bankalar Hesabı 102 Bankalar Hesabında:işletmenin bankalar nezdindeki vadeli ve vadesiz hesaplarında bulunan paraları izlenmektedir. Hesabın işleyişi: Bankalara yatırılan paralar hesabın borcuna, çekilen veya üçüncü kişilerce yapılan tahsilatlar hesabın alacağına kaydedilir. Hesabın bakiyesi işletmenin bankalarda bulunan paralarını gösterir.

Uygulama 1 Akkoca işletmesinin dönem içinde gerçekleşen bazı işlemleri aşağıdaki gibidir. Gerekli muhasebe kayıtlarını yapınız. Akkoca işletmesi 1.1.2012 tarihinde 100.000 TL sermaye ile kurulmuştur. 5.1.2012 tarihinde AKB Bank’ta vadesiz mevduat hesabı açılmış ve hesaba 50.000 TL yatırılmıştır. Tekirdağ’daki satıcı işletmeden 15.000 TL tutarında ticari mal alınmış, mal bedeli peşin ödenmiştir. (KDV ihmal edilecektir) Daha önce alınan ticari mallar 20.000 TL’ye Ali Akyıldız’a satılmış, karşılığında senet alınmıştır. (KDV ihmal edilecektir) Ali Akyıldız vadesi gelen senedini AKB Bank’ta bulunan işletme hesabına yatırmıştır.

101 Alınan Çekler 101 Alınan Çekler Hesabında; üçüncü şahıslar tarafından işletmeye verilmiş olup, henüz tahsil edilmemiş çekler takip edilir. Hesabın işleyişi: Üçüncü taraflardan alınan çekler bu hesabın borcuna, bankadan tahsil edilen veya ciro edilenler hesabın alacağına kaydedilir. Hesabın bakiyesi işletmenin elinde bulunup, henüz tahsil edilmemiş çekleri gösterir.

Uygulama 2 Zenon işletmesi portföyünde bulunan 15.000 TL’lik çeki AKB Bank’tan tahsil etmiştir. Seçme işletmesi Edirne’deki satıcı işletmeden 10.000 TL’lik ticari mal almış, karşılığında çek vermiştir. (KDV ihmal edilecektir) Tuna işletmesi Ali Ak isimli müşterisinden olan alacağına karşılık 20.000 TL tutarında çek almıştır. Nil işletmesi tedarikçilere olan borcuna karşılık portföyünde bulunan 7.000 TL’lik çeki ilgili işletme sahibi adına ciro etmiştir. Trakya işletmesi portföyünde bulunan 50.000 TL tutarındaki çeki tahsil edilmek üzere AKB Bank’a göndermiştir.

Uygulama 3 Salihli işletmesinin dönem içinde gerçekleşen işlemleri aşağıdaki gibidir. İş olgularını muhasebeleştiriniz. İşletme 1.2.2012 tarihinde 50.000 TL sermaye ile kurulmuş, kurucu ortaklar sermaye taahhütlerini Ziraat Bankasında bulunan işletme hesabına yatırmışlardır. 3.2.2012 tarihinde, Ziraat Bankasından 20.000 TL nakit çekilmiştir. 5.2.2012 tarihinde, tedarikçi Altınyıldız işletmesinden 15.000 TL’lik ticari mal alınmış, karşılığında Ziraat Bankasından aynı tutarda havale yapılmıştır. (KDV ihmal edilecektir) 10.2.2012 tarihinde alınan ticari malların yarısı 10.000 TL’ye Ali Akyıldız’a satılmış, karşılığında senet alınmıştır. (KDV ihmal edilecektir) 15.3.2012 tarihinde Ali Akyıldız işletmeye olan borcunu Kırklareli’de olan şirket merkezine nakden ödemiştir.

KDV Hesapları ÖDENEN KDV TAHSİL EDİLEN KDV 191 İndirilecek KDV Hs. Mal yada hizmet alımları sonucunda işletme tarafından ödenen KDV tutarları 191 Hs.a borç kaydedilir. 391 Hesaplanan KDV Hs. Mal yada hizmet satışı sonucunda işletme tarafından tahsil edilen KDV tutarları 391 Hs.a alacak kaydedilir.

Uygulama 4 Zenon işletmesi 10.000 TL + %18 KDV tutarındaki ticari malı peşin olarak satın almıştır. Nil işletmesi Tekirdağ’daki müşterisine 20.000 TL + %18 KDV tutarında mal satmış, karşılığını peşin olarak tahsil etmiştir.

Düzenleyici Hesaplar Düzenleyici hesaplar, aktif veya pasif asli hesapların altında eksi işaretli bir indirim kalemi olarak yer alan, bulunduğu yerdeki asli hesapların tutarlarını netleştiren hesaplardır. Aktifi Düzenleyici Hesaplar Pasifi Düzenleyici Hesaplar Düzenleyici hesapların çalışma prensipleri:

103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı(-) 103 V. Ç. ve Ö. E. Hesabında; işletmenin üçüncü kişilere çekle yapacağı ödemeler izlenir. Hesabın işleyişi; Verilen çek veya ödeme emirleri bu hesaba alacak, ödendiğinde ise borç kaydedilir. Hesabın bakiyesi işletmenin henüz ödememiş olduğu çek ve ödeme emirlerinin toplam tutarını gösterir.

Uygulama 5 A işletmesi 10.000 TL + %18 KDV tutarında ticari mal almış, karşılığında çek vermiştir. B işletmesi, daha önce verilen çeklerden 11.800 TL’lik kısmı AKB Bankası tarafından ödenmiş ve karşılığı işletmenin cari hesabından düşülmüştür. C işletmesi, tedarikçisi Ali Yılmaz’a olan 25.000 TL borcuna karşılık çek keşide etmiştir.