YAZIM KURALLARI VE NOKTALAMA İŞARETLERİ

1-Büyük Harflerin Yazimi *Cümlelerin ilk sözcüğünün baş harfi büyük yazılır. Gerçeklerin savaşçısı olmak ne güzel.

*Özel isimler büyük harfle başlar. Türk, Türkçe, Japonya, Kızılırmak, Van Gölü, İç Anadolu, Peri Bacaları…

*Kurum, kuruluş, parti, dernek, adlarının baş harfleri büyük yazılır. Türk Dil Kurumu, Ziraat Bankası, Yeşilay. Kitap, dergi, gazete adlarıyla yazı başlıkları Sözde Kızlar, Türk Yurdu, Dil ve İnsan

*Seslenmeler büyük harfle başlar: Ey Türk Gençliği, Canım Anneciğim, Millî Eğitim Müdürlüğü’ne .

Kısaltmalarda ilk harfler büyük yazılır. Doç., Sn.

Ay, güneş ve dünya isimleri coğrafî terim ve astronomi terimi olarak kullanıldıkları zaman büyük harfle başlar diğer durumlarda küçük harfle yazılır.

Yer-Yön Bildiren Sözcüklerin Yazımı Yön bildiren sözcükler özel yer adlarından önce geliyorsa yani onların belirticisi konumunda ise büyük harfle başlar. Doğu Karadeniz, İç Anadolu, Orta Asya Karadeniz’in doğusu

Tarihlerin Yazımı Ay ve gün adları bir rakamla beraber kullanılıyorsa büyük harfle başlar ve gelen ek kesme işretiyle ayrılır. 12 Eylül 1999 20 Temmuz Pazar günü toplantı yapılacak. Geçen cumartesi onunlaydık.

“de” eki ve bağlacının yazımı Ek olan “de” bitişik yazılır. Ocakta yemek var. Bağlaç olan “de” ayrı yazılır ve ses uyumu kuralına göre –te, -ta şekline de dönüşmez. Karşımızdaki sokak da kapalı. Kardeşim de gelmek istemiyor.

“de” nin bağlaç mı ek mi olduğunu anlamak için cümle “de” siz bir şekilde okunur anlam bozulmazsa bağlaç bozulursa ektir. Toplantıya ben de gittim. Fakat çocuk evde oturuyor.

Bağlaç olan “de” ünlü uyumuna uyar. Yani “de”, “da” olabilir Bağlaç olan “de” ünlü uyumuna uyar.Yani “de”, “da” olabilir.Ancak ünsüz uyumlarına uymaz.”te,ta” olmaz Bu soru hiç te zor değil. Bu soru hiç de zor değil.

Noktalı Virgül(;) Öğeleri arasına virgül konmuş sıralı cümleleri ayırmak için: At ölür,meydan kalır; yiğit ölür şan kalır. Virgülle ayrılmış farklı cümleleri ayırmak için kullanılır: Aralarında anlamca, neden, sonuç, karşıtlık, pekiştirme, tamlama ilgisi bulunan iki cümle bir bağlaçla bir birine bağlanırken cümlenin başına: Pikniğe git; ama erken gel.

İkİ Nokta(:) Bir cümle ya da sözcükten sonra açıklama yapılacaksa kullanılır : İsim: varlıklara ad olan sözcüklerdir. Başkasından aktarılan söz ya da konularda konuşma çizgisinden veya tırnak işaretinden önce kullanılır: Yazar şöyle diyor: “----------“ İki noktadan sonraki açıklama bağımsız bir cümle ise büyük harfle başlar; tek tek sözcükler sıralanıyorsa küçük harfle başlar: Öğretmen dedi ki: “Hemen sınıfa girin.” İstenen belgeler şunlar: ikâmetgâh, fotoğraf, nüfus cüzdanı sureti...

SORU İŞARETİ(?) Soru bildiren cümlelerden sonra kullanılır. Sözde soru cümlelerinden sonra kullanılır. Bilmez olur muyum hiç? Aktarılan bilgilerin kesin olmadığını belirtmek için kullanılır. Karacaoğlan(1606?-1679)

Ünlem ! Cümlelerin sonlarında kullanılır. Eyvah, aldandık! Küçümseme ve alay bildirme için kullanılır. Bu gibi durumlarda ünlem parantez içine alınır.(!) Aklına (!) diyecek yok. Seslenmelerden sonra kullanılır. Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker!

Kısa Çizgi (-) Satır sonuna sığmayan sözcüklerin hecelerini bölmek için “Bunları bana söyle-memeliydi.” Arasözleri belirtmek için: Toplantıya –nasıl olduysa- o da geldi. Birbiriyle ilişkili sözcük ya da sayılar arasına konur. Çok-az, ince-kalın, Ağrı-Erzurum,09-10.30 Ekleri ve kökleri birbirinden ayırmak için kullanılır. sanat-çı, bak-ış, gel-di-m

Uzun çizgi Karşılıklı konuşmalarda kullanılır. -- Çalışmaya başladın mı? -- Evet.

BİTİŞİK YAZILMASI GEREKEN KELİMELER 1- Birleşen iki kelimede anlam kaymasına uğrayanlar. Hanımeli, devetabanı 2- Bileşik kelimelerin bir kısmında sesli harf düşmesi meydana gelmiş olanlar. Pazartesi, niçin 3-Pekiştirilmiş sıfatlar. Sapsarı, dümdüz. 5- Farsçadan alınan (hane) kelimesi ile yapılan birleşik kelimeler. Yatakhane, kütüphane.

7- Dilimize yabancı dillerden girmiş bazı kelimeler etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleri ile birleşirken ikinci hecedeki sesli harflerini düşürürler . Emir – emretmek, nakil- nakletmek,  8- (a-e-ı-i-u-ü) ekleri kullanılarak yapılmış bileşik fiiller. Uyuyakalmak, bakakalmak 9- İki veya daha çok kelimeden meydana gelmiş Türkçe yer adları (İI, şehir, köy). Eskişehir, Pınarbaşı

Ayrı Yazılması Gereken Kelimeler 1-Sıfatlarda derece göstermeye yarayan (en, daha) gibi zarflar. En güzel, daha iyi 2- İkilemeler, (ikilemeler dilimizde çok geniş yer tutarlar.) Düşe kalka, gide gide 3- İsim hal ekleri ile yapılan ikilemeler. iç içe, göz göze 4- İsimleri tekrarlamak şeklinde yapılan ikilemeler. Akın akın, kucak kucak

5- Sıfatların tekrarlanması ile yapılan ikilemeler Tatlı tatlı, diri diri 6-Deyimler (Dilimizde çok sık kullanılmaktadır). Yuvasını yapmak, devede kulak 7- İsim soylu bir kelime ile etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleri ile yapılan bileşik fiiller. Yarış etmek, borç etmek