STRES & STRES YÖNETİMİ
Stres nedir? Stres, sürekli olarak değişen çevremize uyum sağlamaya çalışırken yaşadığımız fiziksel ve duygusal zorlanmadır. Kişisel özellikler ile çevresel taleplerin etkileşimi sonucu herhangi bir uyaranı içsel veya dışsal) üstesinden gelinemez olarak algılanışıdır. Kişisel kaynakların çevresel talepleri karşılayamamasıdır.
Bireyler Stresi Yük Gücün Üstünde Talep Baskı Kendine Yönelik Tehdit Yetişememe Kaygısı olarak tanımlar.
STRES Stres olumlu ve olumsuz duygular ortaya çıkarabilir. Olumlu etkisi açısından bakıldığında, stres bireyi harekete geçirir. Olumsuz açıdan bakıldığında ise, stres baş ağrısı, mide ağrısı, ateş basması, uykusuzluk, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, çarpıntı gibi sağlık problemlerine yol açan öfke, depresyon, kabul edilmeme, güvensizlik gibi duyguların yaşanmasına neden olur.
Strese Yol Açan ya da Stres Yaşamamıza Neden Olan Bazı Durumlar..... Hayatımızı yeniden düzenlememizi gerektirdiğinden strese neden olan durumlardan bazıları şunlardır: Sevilen birinin ölümü Sevilen birinin hastalığının ciddi olması Yeni bir bebeğin doğması Çocuğun hastalanması İşten çıkarılma İş yaşantısındaki değişiklikler Boşanma Suçlamaya maruz kalmak Yeni ilişkilere girme v.b. durumlar
EN ÖNEMLİ STRESKAYNAKLARI ÖLÜMLER FELAKETLER AYRILIKLAR DOĞUMLAR DEĞERLENDİRİLMELER
Yoğun Stres Yaşayan İnsanlarda Görülen Bazı Davranışlar... Kendini güvensiz, değersiz ve yalnız hissetme Giderek hayattan daha az zevk alma Ölümle ilgili düşüncelerin artması Aşırı hayal kurma ve bu yolla rahatlamaya çalışma Çoğu zaman ortaya çıkan öfke patlamaları, öfkesini kontrol edememe Uyku bozuklukları; uykuya dalmada güçlük ya da sık sık uyanma, sabah uyandığında kendini yorgun hissetme İştah kaybı Dikkat zayıflaması ve hatırlama güçlükleri
devam... Sosyal ve duygusal ilişkilerde bozulmalar Sigara veya içki kullanımının başlaması / artması Sürekli yaptığı hataları / başarısızlıkları düşünmek Normalden daha fazla çalışmak Sağlığından endişelenme ve sık sık sağlık kontroller yaptırma Bu tür davranışlar bireyin kendi hayatını ve çevresindekilerin hayatını çekilmez hale getirir ve stres düzeyini daha da artırır.
Özetle Stres... Genel Sinirlilik Kalp Atışında Artış Ellerde Titreme & Terleme Uykusuzluk Baş Ağrısı Hazımsızlık Uyku ve Yemede Düzensizlik Depresyon Kaygı yaratır.
Stresi Hayatınızdan Nasıl Atabilirsiniz? Stres hayatın bir parçasıdır. Amaç stresi yok etmek değil, onu yararlı hale getirmek ve yönetebilmektir. Düşük Orta Yüksek STRES ETKİLİLİK İYİ STRES
STRES.. Aşırı ya da olumsuz stresin aksine, olumlu stres insanın hayatına heyecan ve renk katar. Bazen en iyi fikirler, buluşlar, başarılar, çözümler stres altında gerçekleşir. Son teslim tarihleri, yarışmalar, zamansızlık hatta kızgınlıklarımız ve üzüntülerimiz bile hayatımıza zenginlik, derinlik ve yaratıcılık katar. Çok düşük stres bizim sıkılmamıza neden olur. Stresin olmaması kişiyi bunaltır, hüzünlendirir. Diğer taraftan, aşırı stres ise elimizi ayağımızı dolaştırır. Yapılması gereken, bizi motive edecek fakat baskı altına almayacak makul stres düzeyini bulmaktır.
STRES…. Etkililiği azaltır Motivasyonu düşürür Enerji sağlar Kaçma Konsantrasyonu artırır Motivasyonu düşürür Enerji sağlar Kaçma Harekete geçirir Fiziksel, zihinsel ve ruhsal problemler Performansı artırır KÖTÜ STRES İYİ STRES
Makul Stres Düzeyi! Herkes için makul bir stres düzeyi yoktur. Birisi için rahatsızlık veren, stres yaratan şey, bir başkası için eğlence kaynağı olabilir. Hatta belli bir durumun rahatsız edici olduğu konusunda hemfikir olsak bile, herkesin aynı duruma gösterdiği fizyolojik ve psikolojik tepkileri farklı olacaktır. Bütün insanların kendine göre farklı özellikleri ve ihtiyaçları vardır. Sürekli koşturan, yoğun yaşayan biri için durağan ve rutin işler stres yaratır. Diğer taraftan, sakin ve tekdüze bir yaşam düzenine alışmış bir insan için hareketli bir iş stres yaratabilir.
Stres Tolerans Düzeyi Herkesin strese karşı dayanıklılık ve stresten etkilenme / tolerans düzeyi birbirinden farklıdır. Aynı zamanda etkilenme düzeyi de her zaman aynı değildir, zamanla değişebilir. Mesela insanları strese sokan durumlar ve başa çıkabilecekleri stres miktarı yaşlara göre değişir. Bireyin stres tolerans düzeyini etkileyen bazı etkenler; Çocukluk yaşantıları (Çocukluğunda çok sıkıntı çekmek strese karşı hassasiyeti artırır) Kişilik yapısı (Bazı kişilik tipleri strese daha yatkındır) Genetik yapı (Rahatlama tepkisi beyindeki bazı kimyasal maddelerin miktarı ile ilişkilidir) Bağışıklık sistemi bozuklukları (Bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar bireyin strese karşı direncini zayıflatır) Kişinin yaşam biçimi (Düzensiz, dengesiz beslenme,yeterli veya hiç fiziksel egzersiz yapmamak) Stres yaratan durumun ya da sebebin devam etme süresi ve yoğunluğu (Stresin süresi ve yoğunluğu arttıkça verdiği zarar da daha fazla olur.)
Stresle başaçıkmak için; 1. Stresli Durumları Analiz Etmek Gerçek durum nedir? Nerede ve niçin oldu? Durumdan ne kadar stres hissettim? Üstesinden gelmek için ne yapabilirim?
2. Kişisel swot Stresle İlgili; analizini yapmak. Kendimizin Durumun Kaynaklarımızın Tehditlerin Fırsatların Belirtilerin İhtiyaçlarımızın analizini yapmak.
STRESLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ
1. AKTİF BAŞAÇIKMA... ALGILAMA PROBLEM ÇÖZME YETKİNLİĞİ PLANLAMA EYLEMLİLİK KONTROL
2. PASİF BAŞAÇIKMA… KAÇMA SIĞINMA KETLENME DOLAYLI ÇÖZÜMLER ARAMA
2. ORTADA… DURUMU OLDUĞU GİBİ KABUL ETME DAHA ÇOK DURUMA ODAKLANMA DEĞİŞİMİ DIŞARIDA ARAMA SOSYAL DESTEK ARAMA
3. EXTRALAR… OYUN HOBİ MÜZİK GEZİ / SEYAHAT ÖĞRENME
Ruhsal/Varoluşsal Kendine Zaman Ayırmak Kendini Tanımak İnançlı Olmak / Dua Etmek Meditasyon Affetmek Bağımsızlık Geliştirmek
Mental / Bilişsel Hayal Hayali Gevşeme Kendi Kendine Konuşmak Olumlu Düşünmek Durumu Yorumlamayı Yeniden Yapılandırmak Kendini Sürekli Yenilemek
Duygusal Sevmek - Sevilmek Dokunmak Ait Olmak Duyguları İfade Etmek Espiri Duygulanım Durumunu Yönetmek
Fiziksel Alkol ve Sigara İçmemek Kafeinden Kaçınmak Düzenli Uyku / Biyolojik Saat (7 saat) Günlük Düzenli Fiziksel Egzersiz (En az 25 dk) Beslenme Alışkanlığı (B grubu vitaminleri ve magnezyum.) Sabah Kahvaltılarını Düzenli Yapmak Kiloyu Normal Sınırlar İçerisinde Tutmak
Sosyal Sosyal Destek Ağlarını Oluşturmak Sosyal İlişki İçerisinde Bulunmak Yardım Davranışlarında Bulunmak Sosyal Aktiviteler Gerçekleştirmek Eğlenmek Paylaşmak
Ek olarak Türk hamamı Fiziksel temas. Günde en az bir tür gevşeme egzersizi yapmak
GEVŞEME Yöntemleri GÜNDÜZ RÜYALARI HAYAL YOGA İBADET/DUA MEDİTASYON KENDİ KENDİNE HİPNOZ
Sonuç Olarak… Stres bizim dışımızda değildir. Stressiz yaşam da söz konusu değildir. Hiç stresin olmaması da bir tür normal dışılıktır Stresi değil kendimizi yönetmeyi öğrenmeliyiz. Strese yatkınlık yaratan kişilik özelliklerimizi gözden geçirmeliyiz. Niçin iki gönül bir olunca samanlık seyran oluyor?