Zika Virüs Enfeksiyonu Arş. Gör. Meryem PELİN Yrd. Doç. Dr. Havva SERT 2.11.2016
TANIM Zika virüsü, 1947 yılında Uganda’nın Zika ormanlarında Rhesus isimli bir maymundan izole edilen ve Aedes cinsi sivrisinekle bulaştığı bilinen, Flovavirüs grubundan bir RNA virüsüdür.
TANIM (Devam) İnsanlarda ilk olarak 1954 yılında Doğu Nijerya’daki bir sarılık salgını sırasında bildirilmiştir. Afrika ve Asya kıtası başta olmak üzere, Okyanusya (Mikronezya, Polonezya, Yeni Kaledonya ve Cook Adaları) ve birçok Avrupa ülkesinde de görülmeye başlanmış
önemi DSÖ tarafından 1 Şubat 2016 tarihinde İsviçre’nin Cenevre Kentinde acil olarak yapılan toplantıda Zika virüsü salgını “Halk Sağlığı İçin Uluslararası Acil Durum” olarak ilan edilmiştir
viremi Virüs genellikle insandan insana sivrisinek ısırması yolu ile bulaşır. Sivrisinekler genellikle beslenme amacıyla bir insandan kan emerken, eğer kişi enfekte ise virüsü alır ve başka bir insanı ısırması ile de virüsü yayarlar.
Bulaş yolları (Devam) Zika virüsü ile enfekte bir donörün kan bağışında bulunması da yayılıma neden olabileceği gibi, cinsel yolla yayılımına ilişkin bildirimde mevcuttur. Fakat virüsün semende ne kadar süre ile canlı kaldığı henüz bilinmemektedir. Nadir de olsa gebelikte anneden fetüse geçişi mümkündür. Henüz anne sütü ile bulaş olduğuna dair kanıtlar olmamakla birlikte emzirmenin faydaları gereği endemik bölgelerde de emzirmeye devam edilmesi önerilmektedir.
belirtiler İnkübasyon periyodu ortalama 3-12 gündür. Belirtiler ortalama bir hafta devam eder. En sık görülen belirtiler; ani başlangıçlı ateş, eklem ağrıları, döküntüler, gözlerde kızarıklık, el ve ayak eklemlerinde şişliklerdir. Bunların yanı sıra; kas ağrısı, baş ağrısı, kusma da görülebilir. Semptomlar enfekte olan kişilerin ancak 5’te 1’inde görülür. Genellikle hafif klinik seyirlidir ve hastaneye yatış çoğunlukla gerekmez. Ölüm nadirdir.
komplikasyonları Dengue ateşi, Chikungunya, Batı Nil, kızamık, kızamıkçık gibi Zika virüsüne oranla daha çok bilinen ve yine aynı cins sivrisinekle bulaşan hastalıklar ile ayırt edilmesi oldukça zordur. Gullian-Barre Sendromu başta olmak üzere nörolojik komplikasyonlar, gebelerde özellikle 2. ve 3. trimesterde mikrosefali, intrakraniyal klasifikasyon, görmeyi tehdit edici optik sinir anomalileri gibi komplikasyonlar görülebilir.
Tanılama Hücre kültürü, moleküler yöntemler ve serolojik testler ile yapılmaktadır. Hastalığa özgül bir tedavi şekli ve aşı henüz mevcut değildir. Tedavi daha çok semptomları gidermeye yöneliktir. Bu doğrultuda asetaminofen ve antihistaminik ilaçlar kullanılmaktadır.
Korunma Virüsün görüldüğü endemik bölgelerde gün boyu korunma şeklindedir. Bu amaçla seyahatler sırasında sivrisinek kovucu spreyler, insektisid emdirilmiş cibinlik kullanımı, uzun kollu kıyafet giyinilmesi, pencerelerin açık bırakılmaması ya da sineklik takılması şeklindedir. Çocuklar için ise iki yaşın altında sivrisinek kovucu krem/spreyler önerilmediğinden uzun kollu kıyafetler giydirilmesi ve bacakların açıkta bırakılmaması önerilmektedir. İki yaşın üzerindeki çocuklarda sivrisinek kovucu krem/spreyler kullanılabilir.