Yrd.doç.dr.h.denİz GÜlleroĞlu Yetenek Testleri ve Standart Başarı Testlerinde Normlar ve İlgili Sorunlar Yrd.doç.dr.h.denİz GÜlleroĞlu
Aynı ölçme aracının uygulandığı diğer bireylerin aldığı puanları bilmek test sonuçlarını yorumlamada önemli katkılar getirir. Böylece bireyin puanının gruptaki diğer bireylerin puanları arasındaki yerini ve sırasını bilmek mümkün olacaktır. Bu yolla aynı testi alan bireylerin puanlarını “norm grubunun” yüzdelik veya standart puanları ölçüt alınarak yorumlanabilmektedir. Herhangi bir testin farklı gruplara ilişkin birden fazla norm grubu ve bu gruplardan elde edilmiş normları bulunabilir. (Özgüven, 2012)
Ölçme yolu ile elde edilen veriler, test puanları çoğu kez doğrudan yorumlamaya elverişli değildir. Normlar ham verileri yorumlamak için geliştirilmiş ölçütlerdir. Norm ideal olan veya beklenilen değerler değil norm grubunun ortalama değerlerini temsil ederler. Bu değerler çeşitli yaş veya sınıf basamaklarına göre saptandığında Yaş ve sınıf Normları, bir dizi puanın dağılım sırası esas alınarak saptandığında Yüzdelik Normlar elde edilir. (Özgüven, 2012)
Yaş Normları Yaş’a paralel olarak gelişen nitelikler için yaş normları geliştirilebilir. Yaş normları birbirini izleyen yaşlarda belirli bir niteliğe ilişkin ortalama puanlardır. Yaş ortalamaları arasındaki farklar 12’ye bölünerek aylık gelişmeler, artışlar daha ayrıntılı birimler olarak da ifade edilebilir. (Özgüven, 2012)
Zeka Bölümü Genel Grup Zeka Testlerinin verdiği puanlar ham puanlardır. Bu puanlarla zeka bölümü elde edilmez. Zeka bölümü bireyin takvim yaşına göre zihnin gelişme oranını gösteren birer ölçüdür ve yaşa göre geliştirilmiş ölçeklerden elde edilebilir. (Özgüven, 2012)
Sınıf Normları Bu çeşit normlar birbirini izleyen sınıflarda okutulan dersler ve gelişme gösteren nitelikler için hazırlanır. Ölçülen nitelik yönünden sınıflar için bulunmuş ortalama puan değerine dayanır. sınıfların ortalamaları arasındaki farklar 10’a bölünerek gelişmişlik derecesini gösteren daha küçük birimler elde edilebilir. (Özgüven, 2012)
Yüzdelik Normlar Yüzdelik norm, bir dağılımın belirli bir yüzdesini altında bırakan nokta olarak tanımlanır. “Ortanca” puan veya deüer dağılımı tam ikiye böler ve bu nedenle dağılımdaki puanları %50’si ortancanın üstüne ve %50’si ise ortanca puanın altına düşer. Bu demektir ki , ortanca 50. yüzdeliktir. Yüzdelik normlar bireyin ait olduğu grup içindeki yerini ve sırasını belirler, norm grubundaki bireylerin yüzde kaçının o puanın altında puan aldığını gösterir. (Özgüven, 2012)
Eğitsel Normlar Eğitimin amacı niteliği ile geliştirilen test normları “milli normlar”, “özel norm grupları”, “bölgesel normlar” ve “okullar normu” gibi adlarla çeşitli amaçlara göre hazırlanmaktadır. Milli normlar, ülke geneli için hazırlanır. Çoğunlukla testi geliştiren tarafından belirlenen ve eğitimciler tarafından kullanılan normlardır. Özel grup normları, belirli gruplarla ilgili karar verme amaçları için üniversite birinci sınıf öğrencileri, lise son sınıf öğrencileri, özürlü öğrenciler gibi özel grup normları da gerekli olmaktadır. (Özgüven, 2012)
kaynakça Özgüven, İ. (2012). Psikolojik Testler. Nobel yayıncılık. Ankara