Doç.Dr.Mehmet Merve ÖZAYDIN SOSYAL HİZMET Doç.Dr.Mehmet Merve ÖZAYDIN

Sosyal Hizmet nedir? İnsanların; iyilik ve sağlık halinin geliştirilmesinde Kendilerine daha yeterli hale gelmelerinde ve başkalarına bağımlı olma hallerinin önlenmesinde Aile bağlarının güçlendirilmesinde Birey, aile, grup ve toplulukların sosyal işlevlerini başarıyla yerlerine getirmede onlara yardımcı olacak ve sosyal hizmet uzmanlarınca geliştirilen etkinlik ve programlardır.

Sosyal Hizmetin Amaçları İnsanların problem çözme, baş etme ve gelişme kapasitelerini artırmak İnsanlar ile onlara kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemler arasında bağlantılar kurmak İnsanlara hizmet veren sistemlerin uygulamalarını geliştirmek Sosyal politikaları geliştirmek İnsanların iyilik halini geliştirmek ve yoksulluk ve eşitsizlik gibi adaletsizlik biçimlerini azaltmak Savunuculuk ve sosyo-politik eylemler yoluyla sosyal ve ekonomik adaleti sağlayan politika, hizmet ve kaynakların devamını sağlamak Sosyal hizmet uygulamalarını güçlendirecek araştırma bilgi ve becerilerin kazanılmasını sağlamak ve kullanılmasını temin etmek Farklı kültürler bağlamında uygulamalar geliştirmek

Sosyal Hizmetin Özellikleri Sosyal hizmetin odağı, insan, çevre ve davranış faktörlerini ele alan bireyin bütünlüğüdür. Davranışların biçimlenmesinde ve etkilenmesinde ailenin önemini vurgular Bireylerin problemlerini çözümlemek için yapılan yardımlarda toplumsal kaynakların etkin kullanımı büyük önem taşır Sosyal hizmet; sosyal sorun ve insan davranışlarının büyük ölçüde sosyal kurumlarla ilişkili olduğu varsayımından hareket eder Sosyal hizmet uzmanlarının büyük çoğunluğu hizmet kurumlarında görevlidir Sosyal hizmette temel amaç, bireyin ya da toplumun kendi kendisine yardım etmesidir. İnsanların güçlü egoları içinde sorunları tanımlamak ve çözüm aramak peşindedir.

Sosyal Hizmetin Faaliyet Alanları Aile ve Çocuk Hizmetleri Aile koruma ve danışma Koruyucu bakım ve adaptasyon Koruyucu aile ve evlat edinme Günlük bakım Çocukların taciz ve şiddete karşı korunması Sağlık ve rehabilitasyon Hastane sosyal hizmeti Kamu sağlığının korunması Anne sağlığı hizmetleri Mesleki rehabilitasyon Bakımevi hizmetleri

Sosyal Hizmetin Faaliyet Alanları Ruh sağlığı Ruh sağlığı klinikleri Uyuşturucu ve alkol bağımlılığı ile mücadele Toplumla bütünleşme Bilgi ve başvuru Bilgi kaynaklarının sağlanması Toplumu yönlendirici yayınlar İlk müdahale hizmeti Acil yardım Kriz yönetimi Çalışma yaşamında sosyal hizmet Çalışan danışma programları İş stresinin giderilmesi İş değiştirme programları Emekliliğin programlanması

Sosyal Hizmetin Faaliyet Alanları Suçluların ıslahı Gözaltına alma Polis hizmeti Yetiştirme ve kazanım okulları Cezaevi hizmeti Tecil programları Zorunlu kamu hizmetleri Gerantolojik hizmetler Evde bakım Bakım yapan aile üyesine destek Günlük bakım Uzun dönemli bakım Evde sağlık hizmetleri Kurum bakımı Konut Mali destek programları Evsizlerin barındırılması Engellilere yönelik ulaşım programları

Sosyal Hizmetin Faaliyet Alanları Okul sosyal hizmeti Okul danışma hizmetleri Eğitimsel testler Ailelerin bilgilendirilmesi Davranış yönetimi Mesleğe yönlendirme Geliri koruma ve sürdürme Sosyal sigorta programı Kamu destek programları Yemek kartları Toplum kalkınması Sosyal planlama Toplum örgütlenmeleri Komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesi Engellilik Tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri Zorunlu istihdam kotaları

Türkiye’de Sosyal Hizmetler Yaşlılara yönelik sosyal hizmetler; yaşlı ve muhtaç vatandaşlara yönelik huzurevleri, yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezleri ve yaşlı danışma merkezleri Engellilere yönelik sosyal hizmetler; Bedensel ve zihinsel bir engeli bulunanlara yönelik özel eğitim merkezleri, yadım bakım ve rehabilitasyon hizmetleri ve engelli mesleki eğitim hizmetleri Çocuklara yönelik sosyal hizmetler; kurum bakımı, koruyucu aile hizmetleri, evlat edindirme hizmetleri, çocuk istismarı ve ihmalinin önlenmesi çalışmaları, sokak çocuklarına yönelik çalışmalar, gündüz bakımevi destekleri, erken çocukluk destek çalışmaları.

Türkiye’de Sosyal Hizmetler Aileye yönelik sosyal hizmetler; aile kurumunun korunması ve ailenin karşılaştığı sosyal sorunlarla baş etme yeteneğinin geliştirilmesinde kullanılan sosyal hizmetler- aile danışma merkezleri Suçlulara yönelik sosyal hizmetler; çocuk suçlulara yönelik iyileştirme ve ıslah programları, yetişkin programları, tahliye sonrası koruma ve uyum programları Kadınlara yönelik sosyal hizmetler; Şiddet, geçinme güçlüğü vb nedenlerle sosyal sorun yaşayan kadınlara yönelik programlardır. Kadın konuk evleri, hukuki destekler, toplum merkezleri destekleri

Bakanlıklarca yürütülen hizmet programları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen rehberlik ve psikolojik danışma merkezleri, özel eğitim merkezleri, halk eğitim merkezleri Sağlık Bakanlığı tarafından koruyucu ve tedavi edici sosyal hizmet uygulamaları, ana çocuk sağlığı uygulamaları, liman ve sınır sağlık hizmetleri, tutuklu ve hükümlülere yönelik sağlık hizmetleri, evde bakım ve halk sağlığı hizmetleri İçişleri Bakanlığı tarafından çocuk suçluluğunu önleme, başıboş ve kaçak çocukların tespit ve korunması hizmetleri Yerel yönetimlerce sağlanan hizmetler; yaşlı, çocuk, engelli ve aile merkezleri, meslek edindirme kursları,

Sosyal sigorta, sosyal yardım, sosyal hizmet ilişkisi Sosyal hizmetler devlet tarafından görülen bazı kamusal hizmetleri tarif ederken; sosyal yardım yoksul ve muhtaçlara devletçe verilen maddi desteği ifade eder Sosyal hizmette «hizmet» niteliği sosyal yardımda ise ayni ve nakdi yardım söz konusudur Sosyal hizmet ve sosyal yardım kimi durumlarda iç içe geçmiş olabilir Sosyal yardımdan yararlanmak için mevzuat kriterlerini taşımak gerekli iken, sosyal hizmetten belirli durumdaki herkes yararlanabilir Sosyal yardım ve hizmette muhtaçlık durumuna bağlı olarak finansmana katılım söz kopnusu değilken, sosyal sigorta katılımlı bir modeldir, Sosyal yardım genellikle açıkları kapatıcı bir sistemdir