Hazirladi: Kürdəmir rayon Pirili kənd tam orta məktəmin Riyaziyyat və İnformatika müəllimi Mütəllim Mütəllimov

Qüvvət elmdədir başqa cür heç kəs Heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz. Alqoritm sözü Əbu Abdullah Muhamməd ibn Musa əl-Xarəzm adından qaynaqlanır. O, 820-cİ ildə yazdığı Əl-cəbr vəl əl-muqabala əsərində ilk dəfə olaraq mövqeli onluq say sisteminin təsvirini vermişdir. XII yüzilliyin birinci yarısında Əl-Xarəzminin bu əsəri latın dilinə tərcümə olunaraq “Alqoritmi de numero Indorum” (“Alqoritmi hind hesabı”) adlandırıldı. Beləliklə “ALQORITM” sözü meydana çıxdı.

Aqoritmler 1 2 3 4 5 6 7 9 8

Alqoritm - qoyulmuş məsələnin həllinə aparıb çıxaran sonlu sayda əməllər ardıcıllığıdır. Hər hansı hərəkətlər ardıcıllığının alqoritm olması üçün o, üç xassəyə malik olmalıdır : müəyyənlik, kütləvilik, nəticəlilik. Əsas şərtlər : 1) alqoritmin hər addımı aydın ,dəqiq,bir mənalı olmalıdır; 2) alqoritm təkce ilkin verilənlərin başqa qiymətləri üçün yararlı olmalıdır, o həm də verilənlərin başqa qiymətləri üçün də istifadə oluna bilməlidir 3) alqoritm axtarılan nəticənin alınmasına aparıb çıxarmalıdır.

Alqoritm sözlə və blok sxemlə göstərilə bilər. Blok - sxem alqoritmin qrafik formada təsviridir. Blok - sxem standart həndəsi fiqurlardan ibarət olur: Başlanğıc/Son Giriş/Çıxış Emal Seçim (Şərt)

Budaqlanan alqoritmlər Alqoritmlər üç əsas qrupa bölünür. Xətti alqoritmlər ALQORİTMLƏR Budaqlanan alqoritmlər Dövrü alqoritmlər

Xətti alqoritmlər : Heç br mərhləsi buraxılmadan və təkrarlanmadan bütün mərhələləri tam ardıcıllıqla yerinə yetirilən alqoritmə xətti alqoritm deyilir. Nümunə: Kompyuteri açın və word 2003 proqramını başladın. Proqramın başladılması: Start Proqrams Microsoft office Word

1-ci müsabiqə: 2008-ci il IV yer 2-ci müsabiqə: 2009-cu il III yer Azəbaycanın EVROVİSİON mahnı müsabiqəsinə qatıldığı gündən ev sahibliyi etdiyi günə qədər ardıcıllığı yazın. 1-ci müsabiqə: 2008-ci il IV yer 2-ci müsabiqə: 2009-cu il III yer 3-cü müsabiqə: 2010-cu il V yer 4-cü müsabiqə: 2011-ci il I yer 2012-ci il AZƏRBAYCAN EVROVİSİON MAHNI MÜSABİQISİNDƏ EV sahibidir. . 1

1. Yuxarıda göstərdiyimiz hadisələr xətti alqoritm ola bilərmi? A)bəli B)xeyr 2. Ardıcıllığı davam edin. A) 4,8,10,20,22,?,? B) 93,90,30,27,9,?,?

İki ədədi qiymətin müqayisəsi zamanı budaqlanmanı göstərək Budaqlanan alqoritmlər: Qoyulmuş şərtdən aslı olaraq alqoritm məsələnin həlli variantlarından birini seçməyə imkan verirsə,belə alqoritmə budaqlanan alqoritm deyilir. İki ədədi qiymətin müqayisəsi zamanı budaqlanmanı göstərək ŞƏRT Əməliyyat 1 Əməliyyat 2 A?C A<C A=C A>C

Qədimdə bir şah öz sarayında yaşayan üç alimi saray əhlinin qarşısına çıxarıb deyir: Hərə öz fikrini söyləsin.kimin söylədiyi yalan olarsa, onun boynunu vurduracam. Doğru olarsa dar ağacından asdıracam. Birinci alim özünü itirib,bir qədər düşünür vədeyir: -Üç gün sonra bərk yağış yağacaq. Şah kinayə ilə gülümsəyib: -Yalandır! –deyir və həmin alimin boynunu vurmağı əmr edir. İkinci alim qorxa-qorxa qabağa çıxır: -Siz bundan sonra əlli il yaşayacaqsınız!-deyir. Şah gülüb: -Doğrudur deyir və alimidar ağacından asmağı əmr edir. Üçüncü alim şaha baş əyib bir fikir söyləyir.Şah əvvəlcə ,bunu doğru hesab edib alimi asdırmaq,sonra yalan hesab edib boynunu vurdurmaq istəyir.Amma heç bir əmr məntiqə düz gəlmir və şah alimi bağışlayır. Alim şaha nə deyir?

A) Siz məni zindana salacaqsınız B) Siz məni öldürəcəksiniz C) Siz məni asdıracaqsınlz D) Siz mənim boynumu vurduracaqsınız E) Siz məni sağ buraxacaqsınız

Dövrü alqoritmlər Alqoritmin hər hansı mərhələsi təkra-təkrar yerinə yetirilərsə, buna dövri alqoritm deyilir. Dövr üç əsas hissədən ibarət olur: 1)Başlatma 2) dövrün gövdəsi və 3) dövrün şərti . Dövrdə addımların sayı qabaqcadan məlum ola da bilər,olmaya da. Maksimal elementin tapılması və çeşidləmə kimi məsələlərin həllində dövrü alqoritmlərdən istifadə olunur.

Maksimal elementin tapılması alqoritminin blok-sxemi: Başlanğıc kk Maksimal elementin tapılması alqoritminin blok-sxemi: a1,a2,...,a100 n:=1;max:=a1 n:=n+1 Hə n>100 H’h yox an>max yo max:=an max SON