ÖĞR.GÖR.İDİL YILDIRIM ARI TİCARET MAHKEMESİ ÖĞR.GÖR.İDİL YILDIRIM ARI

Asliye ticaret mahkemesi, özel mahkeme statüsünde olduğundan, asliye hukuk mahkemesi ile asliye ticaret mahkemesi arasındaki ilişki işbölümü ilişkisi olmaktan çıkmış, bir görev ilişkisine dönüşmüştür. Bu nedenle, işbölümü ilk itiraza tabi iken, görev hususu ilgili mahkeme tarafından davanın her aşamasında dikkate alınarak görevsizlik kararı verilebilecektir. Asliye ticaret mahkemesinin görevine giren işlerin genel çerçevesi şu şekildedir (6102 sayılı Ticaret Kanunu m.5 atfıyla m.4) : Her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan davalar ticari dava olarak kabul edildiğinden bu davalara bakma görevi asliye ticaret mahkemesine aittir. Her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili çekişmesiz yargı işi niteliğindeki ticari davalar, Tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın 6102 sayılı Ticaret Kanunun ticari dava ve çekişmesiz yargı işi olarak kabul ettiği işler.

Ticari işlerden kaynaklanan her türlü alacak davaları, Asliye ticaret mahkemesi, genel olarak şu davalara bakmakla görevlidir: Ticari işlerden kaynaklanan her türlü alacak davaları, Çek iptali davası, İflas ve iflasın ertelenmesi davası, Ticari nitelikte menfi tespit, istirdat ve itirazın iptali davası, Ticari iş olması nedeniyle her türlü tazminat davası, Sigorta hukuku ilgili davalar, Ticari nitelikte ipoteğin fekki ve ihalenin feshi davası, Malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi nedeniyle açılacak ticari davalar, Ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları ile ilgili hükümler gereği açılacak davalar, Rekabet yasağına ilişkin davalar, Kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen hükümler gereği açılacak davalar, Saklama sözleşmeleri gereği açılacak davalar, Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlere ilişkin davalar, Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin davalar

Asliye ticaret mahkemesi kararlarına karşı istinaf başvurusu yapılması mümkündür. İstinaf, asliye ticaret mahkemesi tarafından verilen kararın hem maddi vakıa hem de hukuki açıdan bir üst mahkeme tarafından yeniden değerlendirilmesini sağlayan bir kanun yoludur. İstinaf kanun yoluna başvuru süresi, asliye ticaret mahkemesi kararının usulüne uygun bir şekilde taraflara tebliği edildiği günden itibaren 2 haftadır. İstinaf başvurusu, bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere kararı aleyhine başvuru yapılan asliye ticaret mahkemesine bir istinaf dilekçesi verilerek yapılır.

Asliye ticaret mahkemesi kararlarına karşı istinaf başvurusu yapılabilmesi için şu şartların gerçekleşmesi gerekir: Aleyhine istinaf başvurusu yapılan asliye ticaret mahkemesi kararında yer alan malvarlığı davasının miktar ve değeri 3110 TL’yi aşmalıdır (HMK 341/2). Miktar ve değeri 3110 TL’yi aşamayan asliye ticaret mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz. Kural olarak ara kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz. Ancak, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz gibi kararlar ara kararı olmasına rağmen son kararı beklemeden bu kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılması mümkündür(HMK 341/1).

İstinaf mahkemesinin (bölge adliye mahkemesi) asliye ticaret mahkemesi kararı hakkında verdiği hüküm aleyhine temyiz kanun yoluna başvurulabilir.  Temyiz, asliye ticaret mahkemesi kararı hakkında istinaf incelemesi neticesinde verilen hükmün hukukun doğru uygulanıp uygulanmadığı açısıNdan denetlenmesini sağlayan bir kanun yoludur. İstinaf mahkemesi kararlarına karşı temyiz kanun yoluna başvurulabilmesi için şu şartların sağlanması gerekir: Aleyhine temyiz başvurusu yapılan istinaf mahkemesi kararında yer alan miktar ve değer 41.530 TL’yi aşmalıdır (HMK 362/1-a). Miktar ve değeri 41.530 TL’yi aşamayan istinaf mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine temyiz başvurusu yapılamaz. İstinaf mahkemesinin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz gibi kararlarına karşı temyiz kanun yoluna başvurulamaz.